Tipiṭaka / Tipiṭaka (English) / Saṁyutta Nikāya, English translation

    สํยุตฺต นิกาย ๓ฯ๒๔

    The Related Suttas Collection 3.24

    ๓ฯ ตติยวคฺค

    3. Kosala

    อิสฺสตฺตสุตฺต

    Archery

    สาวตฺถินิทานํฯ

    At Sāvatthī.

    เอกมนฺตํ นิสินฺโน โข ราชา ปเสนทิ โกสโล ภควนฺตํ เอตทโวจ: “กตฺถ นุ โข, ภนฺเต, ทานํ ทาตพฺพนฺ”ติ?

    Seated to one side, King Pasenadi said to the Buddha, “Sir, where should a gift be given?”

    “ยตฺถ โข, มหาราช, จิตฺตํ ปสีทตี”ติฯ

    “Wherever your heart feels inspired, great king.”

    “กตฺถ ปน, ภนฺเต, ทินฺนํ มหปฺผลนฺ”ติ?

    “But sir, where is a gift very fruitful?”

    “อญฺญํ โข เอตํ, มหาราช, กตฺถ ทานํ ทาตพฺพํ, อญฺญํ ปเนตํ กตฺถ ทินฺนํ มหปฺผลนฺติ? สีลวโต โข, มหาราช, ทินฺนํ มหปฺผลํ, โน ตถา ทุสฺสีเลฯ เตน หิ, มหาราช, ตญฺเญเวตฺถ ปฏิปุจฺฉิสฺสามิฯ ยถา, เต ขเมยฺย, ตถา นํ พฺยากเรยฺยาสิฯ

    “Where a gift should be given is one thing, great king, but where a gift is very fruitful is another. A gift is very fruitful when it’s given to an ethical person, not so much to an unethical person. Well then, great king, I’ll ask you about this in return, and you can answer as you like.

    ตํ กึ มญฺญสิ, มหาราช, อิธ ตฺยสฺส ยุทฺธํ ปจฺจุปฏฺฐิตํ สงฺคาโม สมุปพฺยูโฬฺหฯ อถ อาคจฺเฉยฺย ขตฺติยกุมาโร อสิกฺขิโต อกตหตฺโถ อกตโยคฺโค อกตูปาสโน ภีรุ ฉมฺภี อุตฺราสี ปลายีฯ ภเรยฺยาสิ ตํ ปุริสํ, อตฺโถ จ เต ตาทิเสน ปุริเสนา”ติ?

    What do you think, great king? Suppose you were at war, ready to fight a battle. Then along comes an aristocrat youth who is untrained, inexpert, unfit, inexperienced. And he’s fearful, scared, nervous, quick to flee. Would you employ such a man? Would he be of any use to you?”

    “นาหํ, ภนฺเต, ภเรยฺยํ ตํ ปุริสํ, น จ เม อตฺโถ ตาทิเสน ปุริเสนา”ติฯ

    “No, sir, I would have no use for such a man.”

    “อถ อาคจฺเฉยฺย พฺราหฺมณกุมาโร อสิกฺขิโต …เป… อถ อาคจฺเฉยฺย เวสฺสกุมาโร อสิกฺขิโต …เป… อถ อาคจฺเฉยฺย สุทฺทกุมาโร อสิกฺขิโต …เป…

    “What about a brahmin youth, a peasant youth, or a menial youth who was similar?”

    น จ เม อตฺโถ ตาทิเสน ปุริเสนา”ติฯ

    “No, sir, I would have no use for such a man.”

    “ตํ กึ มญฺญสิ, มหาราช, อิธ ตฺยสฺส ยุทฺธํ ปจฺจุปฏฺฐิตํ สงฺคาโม สมุปพฺยูโฬฺหฯ อถ อาคจฺเฉยฺย ขตฺติยกุมาโร สุสิกฺขิโต กตหตฺโถ กตโยคฺโค กตูปาสโน อภีรุ อจฺฉมฺภี อนุตฺราสี อปลายีฯ ภเรยฺยาสิ ตํ ปุริสํ, อตฺโถ จ เต ตาทิเสน ปุริเสนา”ติ?

    “What do you think, great king? Suppose you were at war, ready to fight a battle. Then along comes an aristocrat youth who is trained, expert, fit, experienced. And he’s fearless, brave, bold, standing his ground. Would you employ such a man? Would he be of any use to you?”

    “ภเรยฺยาหํ, ภนฺเต, ตํ ปุริสํ, อตฺโถ จ เม ตาทิเสน ปุริเสนา”ติฯ

    “Yes, sir, I would have a use for such a man.”

    “อถ อาคจฺเฉยฺย พฺราหฺมณกุมาโร …เป… อถ อาคจฺเฉยฺย เวสฺสกุมาโร …เป… อถ อาคจฺเฉยฺย สุทฺทกุมาโร สุสิกฺขิโต กตหตฺโถ กตโยคฺโค กตูปาสโน อภีรุ อจฺฉมฺภี อนุตฺราสี อปลายีฯ ภเรยฺยาสิ ตํ ปุริสํ, อตฺโถ จ เต ตาทิเสน ปุริเสนา”ติ?

    “What about a brahmin youth, a peasant youth, or a menial youth who was similar? Would you employ such a man? Would he be of any use to you?”

    “ภเรยฺยาหํ, ภนฺเต, ตํ ปุริสํ, อตฺโถ จ เม ตาทิเสน ปุริเสนา”ติฯ

    “Yes, sir, I would have a use for such a man.”

    “เอวเมว โข, มหาราช, ยสฺมา กสฺมา เจปิ กุลา อคารสฺมา อนคาริยํ ปพฺพชิโต โหติ, โส จ โหติ ปญฺจงฺควิปฺปหีโน ปญฺจงฺคสมนฺนาคโต, ตสฺมึ ทินฺนํ มหปฺผลํ โหติฯ

    “In the same way, a gift to anyone who has given up five factors and possesses five factors is very fruitful, no matter what family they’ve gone forth from.

    กตมานิ ปญฺจงฺคานิ ปหีนานิ โหนฺติ? กามจฺฉนฺโท ปหีโน โหติ, พฺยาปาโท ปหีโน โหติ, ถินมิทฺธํ ปหีนํ โหติ, อุทฺธจฺจกุกฺกุจฺจํ ปหีนํ โหติ, วิจิกิจฺฉา ปหีนา โหติฯ อิมานิ ปญฺจงฺคานิ ปหีนานิ โหนฺติฯ

    What are the five factors they’ve given up? Sensual desire, ill will, dullness and drowsiness, restlessness and remorse, and doubt. These are the five factors they’ve given up.

    กตเมหิ ปญฺจหงฺเคหิ สมนฺนาคโต โหติ? อเสกฺเขน สีลกฺขนฺเธน สมนฺนาคโต โหติ, อเสกฺเขน สมาธิกฺขนฺเธน สมนฺนาคโต โหติ, อเสกฺเขน ปญฺญากฺขนฺเธน สมนฺนาคโต โหติ, อเสกฺเขน วิมุตฺติกฺขนฺเธน สมนฺนาคโต โหติ, อเสกฺเขน วิมุตฺติญาณทสฺสนกฺขนฺเธน สมนฺนาคโต โหติฯ อิเมหิ ปญฺจหงฺเคหิ สมนฺนาคโต โหติฯ

    What are the five factors they possess? The entire spectrum of an adept’s ethics, immersion, wisdom, freedom, and knowledge and vision of freedom. These are the five factors they possess.

    อิติ ปญฺจงฺควิปฺปหีเน ปญฺจงฺคสมนฺนาคเต ทินฺนํ มหปฺผลนฺ”ติฯ

    I say that a gift to anyone who has given up these five factors and possesses these five factors is very fruitful.”

    อิทมโวจ ภควา …เป… สตฺถา:

    That is what the Buddha said. Then the Holy One, the Teacher, went on to say:

    “อิสฺสตฺตํ พลวีริยญฺจ, ยสฺมึ วิชฺเชถ มาณเว; ตํ ยุทฺธตฺโถ ภเร ราชา, นาสูรํ ชาติปจฺจยาฯ

    “Any youth skilled at archery, powerful and vigorous, would be employed by a king going to war—one is not a coward by reason of birth.

    ตเถว ขนฺติโสรจฺจํ, ธมฺมา ยสฺมึ ปติฏฺฐิตา; อริยวุตฺตึ เมธาวึ, หีนชจฺจมฺปิ ปูชเยฯ

    Just so, whoever is settled in the qualities of patience and gentleness, a clever person with noble conduct, should be venerated even if they’re low born.

    การเย อสฺสเม รมฺเม, วาสเยตฺถ พหุสฺสุเต; ปปญฺจ วิวเน กยิรา, ทุคฺเค สงฺกมนานิ จฯ

    You should build lovely hermitages and settle learned people in them. You should set up water supplies in barren regions and passages in places hard to travel.

    อนฺนํ ปานํ ขาทนียํ, วตฺถเสนาสนานิ จ; ทเทยฺย อุชุภูเตสุ, วิปฺปสนฺเนน เจตสาฯ

    Food, drink, edibles, clothes, and lodgings should be given to the upright ones, with a clear and confident heart.

    ยถา หิ เมโฆ ถนยํ, วิชฺชุมาลี สตกฺกกุ; ถลํ นินฺนญฺจ ปูเรติ, อภิวสฺสํ วสุนฺธรํฯ

    The thundering rain cloud, its hundred peaks wreathed in lightning, pours down over the rich earth, soaking the uplands and valleys.

    ตเถว สทฺโธ สุตวา, อภิสงฺขจฺจ โภชนํ; วนิพฺพเก ตปฺปยติ, อนฺนปาเนน ปณฺฑิโตฯ

    So too an astute person, faithful and learned, should prepare a meal to satisfy renunciates with food and drink.

    อาโมทมาโน ปกิเรติ, เทถ เทถาติ ภาสติ; ตํ หิสฺส คชฺชิตํ โหติ, เทวเสฺสว ปวสฺสโต; สา ปุญฺญธารา วิปุลา, ทาตารํ อภิวสฺสตี”ติฯ

    Rejoicing, they strew gifts about, crying ‘Give! give!’ For that is their thunder, like the gods when it rains. That stream of merit so abundant showers down on the giver.”





    The authoritative text of the Saṁyutta Nikāya is the Pāli text. The English translation is provided as an aid to the study of the original Pāli text. [CREDITS »]


    © 1991-2024 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact