Tipiṭaka / Tipiṭaka (English) / Saṁyutta Nikāya, English translation |
สํยุตฺต นิกาย ๓๕ฯ๒๔๕
The Related Suttas Collection 35.245
๑๙ฯ อาสีวิสวคฺค
19. The Simile of the Vipers
กึสุโกปมสุตฺต
The Simile of the Parrot Tree
อถ โข อญฺญตโร ภิกฺขุ เยนญฺญตโร ภิกฺขุ เตนุปสงฺกมิ; อุปสงฺกมิตฺวา ตํ ภิกฺขุํ เอตทโวจ: “กิตฺตาวตา นุ โข, อาวุโส, ภิกฺขุโน ทสฺสนํ สุวิสุทฺธํ โหตี”ติ?
Then one bhikkhu went up to another bhikkhu and asked, “Friend, at what point is a bhikkhu’s vision well purified?”
“ยโต โข, อาวุโส, ภิกฺขุ ฉนฺนํ ผสฺสายตนานํ สมุทยญฺจ อตฺถงฺคมญฺจ ยถาภูตํ ปชานาติ, เอตฺตาวตา โข, อาวุโส, ภิกฺขุโน ทสฺสนํ สุวิสุทฺธํ โหตี”ติฯ
“When a bhikkhu truly understands the origin and ending of the six fields of contact, at that point their vision is well purified.”
อถ โข โส ภิกฺขุ อสนฺตุฏฺโฐ ตสฺส ภิกฺขุสฺส ปญฺหเวยฺยากรเณน, เยนญฺญตโร ภิกฺขุ เตนุปสงฺกมิ; อุปสงฺกมิตฺวา ตํ ภิกฺขุํ เอตทโวจ: “กิตฺตาวตา นุ โข, อาวุโส, ภิกฺขุโน ทสฺสนํ สุวิสุทฺธํ โหตี”ติ?
Not content with that answer, that bhikkhu went up to a series of other bhikkhus and received the following answers:
“ยโต โข, อาวุโส, ภิกฺขุ ปญฺจนฺนํ อุปาทานกฺขนฺธานํ สมุทยญฺจ อตฺถงฺคมญฺจ ยถาภูตํ ปชานาติ, เอตฺตาวตา โข, อาวุโส, ภิกฺขุโน ทสฺสนํ สุวิสุทฺธํ โหตี”ติฯ
“When a bhikkhu truly understands the origin and ending of the five grasping aggregates, at that point their vision is well purified.”
อถ โข โส ภิกฺขุ อสนฺตุฏฺโฐ ตสฺส ภิกฺขุสฺส ปญฺหเวยฺยากรเณน, เยนญฺญตโร ภิกฺขุ เตนุปสงฺกมิ; อุปสงฺกมิตฺวา ตํ ภิกฺขุํ เอตทโวจ: “กิตฺตาวตา นุ โข, อาวุโส, ภิกฺขุโน ทสฺสนํ สุวิสุทฺธํ โหตี”ติ?
“ยโต โข, อาวุโส, ภิกฺขุ จตุนฺนํ มหาภูตานํ สมุทยญฺจ อตฺถงฺคมญฺจ ยถาภูตํ ปชานาติ, เอตฺตาวตา โข, อาวุโส, ภิกฺขุโน ทสฺสนํ สุวิสุทฺธํ โหตี”ติฯ
“When a bhikkhu truly understands the origin and ending of the four primary elements, at that point their vision is well purified.”
อถ โข โส ภิกฺขุ อสนฺตุฏฺโฐ ตสฺส ภิกฺขุสฺส ปญฺหเวยฺยากรเณน, เยนญฺญตโร ภิกฺขุ เตนุปสงฺกมิ; อุปสงฺกมิตฺวา ตํ ภิกฺขุํ เอตทโวจ: “กิตฺตาวตา นุ โข, อาวุโส, ภิกฺขุโน ทสฺสนํ สุวิสุทฺธํ โหตี”ติ?
“ยโต โข, อาวุโส, ภิกฺขุ ยํ กิญฺจิ สมุทยธมฺมํ, สพฺพํ ตํ นิโรธธมฺมนฺติ ยถาภูตํ ปชานาติ, เอตฺตาวตา โข, อาวุโส, ภิกฺขุโน ทสฺสนํ สุวิสุทฺธํ โหตี”ติฯ
“When a bhikkhu truly understands that everything that has a beginning has an end, at that point their vision is well purified.”
อถ โข โส ภิกฺขุ อสนฺตุฏฺโฐ ตสฺส ภิกฺขุสฺส ปญฺหเวยฺยากรเณน, เยน ภควา เตนุปสงฺกมิ; อุปสงฺกมิตฺวา ภควนฺตํ เอตทโวจ: “อิธาหํ, ภนฺเต, เยนญฺญตโร ภิกฺขุ เตนุปสงฺกมึ; อุปสงฺกมิตฺวา ตํ ภิกฺขุํ เอตทโวจํ: ‘กิตฺตาวตา นุ โข, อาวุโส, ภิกฺขุโน ทสฺสนํ สุวิสุทฺธํ โหตี'ติ? เอวํ วุตฺเต, ภนฺเต, โส ภิกฺขุ มํ เอตทโวจ: ‘ยโต โข, อาวุโส, ภิกฺขุ ฉนฺนํ ผสฺสายตนานํ สมุทยญฺจ อตฺถงฺคมญฺจ ยถาภูตํ ปชานาติ, เอตฺตาวตา โข, อาวุโส, ภิกฺขุโน ทสฺสนํ สุวิสุทฺธํ โหตี'ติฯ อถ ขฺวาหํ, ภนฺเต, อสนฺตุฏฺโฐ ตสฺส ภิกฺขุสฺส ปญฺหเวยฺยากรเณน, เยนญฺญตโร ภิกฺขุ เตนุปสงฺกมึ; อุปสงฺกมิตฺวา ตํ ภิกฺขุํ เอตทโวจํ: ‘กิตฺตาวตา นุ โข, อาวุโส, ภิกฺขุโน ทสฺสนํ สุวิสุทฺธํ โหตี'ติ? เอวํ วุตฺเต, ภนฺเต, โส ภิกฺขุ มํ เอตทโวจ: ‘ยโต โข, อาวุโส, ภิกฺขุ ปญฺจนฺนํ อุปาทานกฺขนฺธานํ …เป… จตุนฺนํ มหาภูตานํ สมุทยญฺจ อตฺถงฺคมญฺจ ยถาภูตํ ปชานาติ …เป… ยํ กิญฺจิ สมุทยธมฺมํ สพฺพํ ตํ นิโรธธมฺมนฺติ ยถาภูตํ ปชานาติ, เอตฺตาวตา โข, อาวุโส, ภิกฺขุโน ทสฺสนํ สุวิสุทฺธํ โหตี'ติฯ อถ ขฺวาหํ, ภนฺเต, อสนฺตุฏฺโฐ ตสฺส ภิกฺขุสฺส ปญฺหเวยฺยากรเณน เยน ภควา เตนุปสงฺกมึ (…)ฯ กิตฺตาวตา นุ โข, ภนฺเต, ภิกฺขุโน ทสฺสนํ สุวิสุทฺธํ โหตี”ติ?
Not content with any of those answers, that bhikkhu went up to the Buddha and told him what had happened. Then he asked, “Sir, at what point is a bhikkhu’s vision well purified?”
“เสยฺยถาปิ, ภิกฺขุ, ปุริสสฺส กึสุโก อทิฏฺฐปุพฺโพ อสฺสฯ โส เยนญฺญตโร ปุริโส กึสุกสฺส ทสฺสาวี เตนุปสงฺกเมยฺยฯ อุปสงฺกมิตฺวา ตํ ปุริสํ เอวํ วเทยฺย: ‘กีทิโส, โภ ปุริส, กึสุโก'ติ?
“Bhikkhu, suppose a person had never seen a parrot tree. They’d go up to someone who had seen a parrot tree and ask them, ‘Mister, what’s a parrot tree like?’
โส เอวํ วเทยฺย: ‘กาฬโก โข, อมฺโภ ปุริส, กึสุโก—เสยฺยถาปิ ฌามขาณู'ติฯ เตน โข ปน, ภิกฺขุ, สมเยน ตาทิโสวสฺส กึสุโก ยถาปิ ตสฺส ปุริสสฺส ทสฺสนํฯ
They’d say, ‘A parrot tree is blackish, like a charred stump.’ Now, at that time a parrot tree may well have been just as that person saw it.
อถ โข โส, ภิกฺขุ, ปุริโส อสนฺตุฏฺโฐ ตสฺส ปุริสสฺส ปญฺหเวยฺยากรเณน, เยนญฺญตโร ปุริโส กึสุกสฺส ทสฺสาวี เตนุปสงฺกเมยฺย; อุปสงฺกมิตฺวา ตํ ปุริสํ เอวํ วเทยฺย: ‘กีทิโส, โภ ปุริส, กึสุโก'ติ? โส เอวํ วเทยฺย: ‘โลหิตโก โข, อมฺโภ ปุริส, กึสุโก—เสยฺยถาปิ มํสเปสี'ติฯ เตน โข ปน, ภิกฺขุ, สมเยน ตาทิโสวสฺส กึสุโก ยถาปิ ตสฺส ปุริสสฺส ทสฺสนํฯ อถ โข โส ภิกฺขุ ปุริโส อสนฺตุฏฺโฐ ตสฺส ปุริสสฺส ปญฺหเวยฺยากรเณน, เยนญฺญตโร ปุริโส กึสุกสฺส ทสฺสาวี เตนุปสงฺกเมยฺย; อุปสงฺกมิตฺวา ตํ ปุริสํ เอวํ วเทยฺย: ‘กีทิโส, โภ ปุริส, กึสุโก'ติ? โส เอวํ วเทยฺย: ‘โอจีรกชาโต โข, อมฺโภ ปุริส, กึสุโก อาทินฺนสิปาฏิโก—เสยฺยถาปิ สิรีโส'ติฯ เตน โข ปน, ภิกฺขุ, สมเยน ตาทิโสวสฺส กึสุโก, ยถาปิ ตสฺส ปุริสสฺส ทสฺสนํฯ อถ โข โส ภิกฺขุ ปุริโส อสนฺตุฏฺโฐ ตสฺส ปุริสสฺส ปญฺหเวยฺยากรเณน, เยนญฺญตโร ปุริโส กึสุกสฺส ทสฺสาวี เตนุปสงฺกเมยฺย; อุปสงฺกมิตฺวา ตํ ปุริสํ เอวํ วเทยฺย: ‘กีทิโส, โภ ปุริส, กึสุโก'ติ? โส เอวํ วเทยฺย: ‘พหลปตฺตปลาโส สนฺทจฺฉาโย โข, อมฺโภ ปุริส, กึสุโก—เสยฺยถาปิ นิโคฺรโธ'ติฯ เตน โข ปน, ภิกฺขุ, สมเยน ตาทิโสวสฺส กึสุโก, ยถาปิ ตสฺส ปุริสสฺส ทสฺสนํฯ
Not content with that answer, that person would go up to a series of other people and receive the following answers: ‘A parrot tree is reddish, like a lump of meat.’ ‘A parrot tree has flaking bark and burst pods, like a sirisa.’ ‘A parrot tree has luxuriant, shady foliage, like a banyan.’ Now, at each of those times a parrot tree may well have been just as those people saw them.
เอวเมว โข, ภิกฺขุ, ยถา ยถา อธิมุตฺตานํ เตสํ สปฺปุริสานํ ทสฺสนํ สุวิสุทฺธํ โหติ ตถา ตถา โข เตหิ สปฺปุริเสหิ พฺยากตํฯ
In the same way, those good people each answered according to what they were focused on when their vision was well purified.
เสยฺยถาปิ, ภิกฺขุ, รญฺโญ ปจฺจนฺติมํ นครํ ทฬฺหุทฺธาปํ ทฬฺหปาการโตรณํ ฉทฺวารํฯ ตตฺรสฺส โทวาริโก ปณฺฑิโต พฺยตฺโต เมธาวี, อญฺญาตานํ นิวาเรตา, ญาตานํ ปเวเสตาฯ
Suppose there was a king’s frontier citadel with fortified embankments, ramparts, and arches, and six gates. And it has a gatekeeper who is astute, competent, and clever. He keeps strangers out and lets known people in.
ปุรตฺถิมาย ทิสาย อาคนฺตฺวา สีฆํ ทูตยุคํ ตํ โทวาริกํ เอวํ วเทยฺย: ‘กหํ, โภ ปุริส, อิมสฺส นครสฺส นครสฺสามี'ติ?
A swift pair of messengers would arrive from the east and say to the gatekeeper, ‘Mister, where is the lord of the city?’
โส เอวํ วเทยฺย: ‘เอโส, ภนฺเต, มชฺเฌ สิงฺฆาฏเก นิสินฺโน'ติฯ
They’d say, ‘There he is, sirs, seated at the central square.’
อถ โข ตํ สีฆํ ทูตยุคํ นครสฺสามิกสฺส ยถาภูตํ วจนํ นิยฺยาเตตฺวา ยถาคตมคฺคํ ปฏิปชฺเชยฺยฯ
Then that swift pair of messengers would deliver a message of truth to the lord of the city and depart the way they came.
ปจฺฉิมาย ทิสาย อาคนฺตฺวา สีฆํ ทูตยุคํ …เป… อุตฺตราย ทิสาย … ทกฺขิณาย ทิสาย อาคนฺตฺวา สีฆํ ทูตยุคํ ตํ โทวาริกํ เอวํ วเทยฺย: ‘กหํ, โภ ปุริส, อิมสฺส นครสฺสามี'ติ? โส เอวํ วเทยฺย: ‘เอโส, ภนฺเต, มชฺเฌ สิงฺฆาฏเก นิสินฺโน'ติฯ อถ โข ตํ สีฆํ ทูตยุคํ นครสฺสามิกสฺส ยถาภูตํ วจนํ นิยฺยาเตตฺวา ยถาคตมคฺคํ ปฏิปชฺเชยฺยฯ
A swift pair of messengers would come from the west … north … south … deliver a message of truth to the lord of the city and depart the way they came.
อุปมา โข มฺยายํ, ภิกฺขุ, กตา อตฺถสฺส วิญฺญาปนายฯ อยญฺเจตฺถ อตฺโถ:
I’ve made up this simile to make a point. And this is the point.
‘นครนฺ'ติ โข, ภิกฺขุ, อิมเสฺสตํ จาตุมหาภูติกสฺส กายสฺส อธิวจนํ มาตาเปตฺติกสมฺภวสฺส โอทนกุมฺมาสูปจยสฺส อนิจฺจุจฺฉาทนปริมทฺทนเภทนวิทฺธํสนธมฺมสฺสฯ
‘City’ is a term for this body made up of the four primary elements, produced by mother and father, built up from rice and porridge, liable to impermanence, to wearing away and erosion, to breaking up and destruction.
‘ฉ ทฺวารา'ติ โข, ภิกฺขุ, ฉนฺเนตํ อชฺฌตฺติกานํ อายตนานํ อธิวจนํฯ
‘Six gates’ is a term for the six interior sense fields.
‘โทวาริโก'ติ โข, ภิกฺขุ, สติยา เอตํ อธิวจนํฯ
‘Gatekeeper’ is a term for mindfulness.
‘สีฆํ ทูตยุคนฺ'ติ โข, ภิกฺขุ, สมถวิปสฺสนาเนตํ อธิวจนํฯ
‘A swift pair of messengers’ is a term for serenity and discernment.
‘นครสฺสามี'ติ โข, ภิกฺขุ, วิญฺญาณเสฺสตํ อธิวจนํฯ
‘The lord of the city’ is a term for consciousness.
‘มชฺเฌ สิงฺฆาฏโก'ติ โข, ภิกฺขุ, จตุนฺเนตํ มหาภูตานํ อธิวจนํ—ปถวีธาตุยา, อาโปธาตุยา, เตโชธาตุยา, วาโยธาตุยาฯ
‘The central square’ is a term for the four primary elements: the elements of earth, water, fire, and air.
‘ยถาภูตํ วจนนฺ'ติ โข, ภิกฺขุ, นิพฺพานเสฺสตํ อธิวจนํฯ
‘A message of truth’ is a term for Nibbana.
‘ยถาคตมคฺโค'ติ โข, ภิกฺขุ, อริยเสฺสตํ อฏฺฐงฺคิกสฺส มคฺคสฺส อธิวจนํ, เสยฺยถิทํ—สมฺมาทิฏฺฐิยา …เป… สมฺมาสมาธิสฺสา”ติฯ
‘The way they came’ is a term for the noble eightfold path, that is, right view, right thought, right speech, right action, right livelihood, right effort, right mindfulness, and right immersion.”
อฏฺฐมํฯ
The authoritative text of the Saṁyutta Nikāya is the Pāli text. The English translation is provided as an aid to the study of the original Pāli text. [CREDITS »]