Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / સંયુત્તનિકાય • Saṃyuttanikāya

    નમો તસ્સ ભગવતો અરહતો સમ્માસમ્બુદ્ધસ્સ

    Namo tassa bhagavato arahato sammāsambuddhassa

    સંયુત્તનિકાયો

    Saṃyuttanikāyo

    ખન્ધવગ્ગો

    Khandhavaggo

    ૧. ખન્ધસંયુત્તં

    1. Khandhasaṃyuttaṃ

    ૧. નકુલપિતુવગ્ગો

    1. Nakulapituvaggo

    ૧. નકુલપિતુસુત્તં

    1. Nakulapitusuttaṃ

    . એવં મે સુતં – એકં સમયં ભગવા ભગ્ગેસુ વિહરતિ સુસુમારગિરે 1 ભેસકળાવને મિગદાયે. અથ ખો નકુલપિતા ગહપતિ યેન ભગવા તેનુપસઙ્કમિ; ઉપસઙ્કમિત્વા ભગવન્તં અભિવાદેત્વા એકમન્તં નિસીદિ. એકમન્તં નિસિન્નો ખો નકુલપિતા ગહપતિ ભગવન્તં એતદવોચ –

    1. Evaṃ me sutaṃ – ekaṃ samayaṃ bhagavā bhaggesu viharati susumāragire 2 bhesakaḷāvane migadāye. Atha kho nakulapitā gahapati yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinno kho nakulapitā gahapati bhagavantaṃ etadavoca –

    ‘‘અહમસ્મિ , ભન્તે, જિણ્ણો વુડ્ઢો મહલ્લકો અદ્ધગતો વયોઅનુપ્પત્તો આતુરકાયો અભિક્ખણાતઙ્કો. અનિચ્ચદસ્સાવી ખો પનાહં, ભન્તે, ભગવતો મનોભાવનીયાનઞ્ચ ભિક્ખૂનં. ઓવદતુ મં, ભન્તે, ભગવા; અનુસાસતુ મં, ભન્તે, ભગવા; યં મમસ્સ દીઘરત્તં હિતાય સુખાયા’’તિ.

    ‘‘Ahamasmi , bhante, jiṇṇo vuḍḍho mahallako addhagato vayoanuppatto āturakāyo abhikkhaṇātaṅko. Aniccadassāvī kho panāhaṃ, bhante, bhagavato manobhāvanīyānañca bhikkhūnaṃ. Ovadatu maṃ, bhante, bhagavā; anusāsatu maṃ, bhante, bhagavā; yaṃ mamassa dīgharattaṃ hitāya sukhāyā’’ti.

    ‘‘એવમેતં, ગહપતિ, એવમેતં, ગહપતિ! આતુરો હાયં, ગહપતિ, કાયો અણ્ડભૂતો પરિયોનદ્ધો. યો હિ, ગહપતિ, ઇમં કાયં પરિહરન્તો મુહુત્તમ્પિ આરોગ્યં પટિજાનેય્ય, કિમઞ્ઞત્ર બાલ્યા? તસ્માતિહ તે, ગહપતિ, એવં સિક્ખિતબ્બં – ‘આતુરકાયસ્સ મે સતો ચિત્તં અનાતુરં ભવિસ્સતી’તિ. એવઞ્હિ તે, ગહપતિ, સિક્ખિતબ્બ’’ન્તિ.

    ‘‘Evametaṃ, gahapati, evametaṃ, gahapati! Āturo hāyaṃ, gahapati, kāyo aṇḍabhūto pariyonaddho. Yo hi, gahapati, imaṃ kāyaṃ pariharanto muhuttampi ārogyaṃ paṭijāneyya, kimaññatra bālyā? Tasmātiha te, gahapati, evaṃ sikkhitabbaṃ – ‘āturakāyassa me sato cittaṃ anāturaṃ bhavissatī’ti. Evañhi te, gahapati, sikkhitabba’’nti.

    અથ ખો નકુલપિતા ગહપતિ ભગવતો ભાસિતં અભિનન્દિત્વા અનુમોદિત્વા ઉટ્ઠાયાસના ભગવન્તં અભિવાદેત્વા પદક્ખિણં કત્વા યેનાયસ્મા સારિપુત્તો તેનુપસઙ્કમિ; ઉપસઙ્કમિત્વા આયસ્મન્તં સારિપુત્તં અભિવાદેત્વા એકમન્તં નિસીદિ. એકમન્તં નિસિન્નં ખો નકુલપિતરં ગહપતિં આયસ્મા સારિપુત્તો એતદવોચ – ‘‘વિપ્પસન્નાનિ ખો તે, ગહપતિ, ઇન્દ્રિયાનિ; પરિસુદ્ધો મુખવણ્ણો પરિયોદાતો. અલત્થ નો અજ્જ ભગવતો સમ્મુખા ધમ્મિં કથં સવનાયા’’તિ?

    Atha kho nakulapitā gahapati bhagavato bhāsitaṃ abhinanditvā anumoditvā uṭṭhāyāsanā bhagavantaṃ abhivādetvā padakkhiṇaṃ katvā yenāyasmā sāriputto tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā āyasmantaṃ sāriputtaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinnaṃ kho nakulapitaraṃ gahapatiṃ āyasmā sāriputto etadavoca – ‘‘vippasannāni kho te, gahapati, indriyāni; parisuddho mukhavaṇṇo pariyodāto. Alattha no ajja bhagavato sammukhā dhammiṃ kathaṃ savanāyā’’ti?

    ‘‘કથઞ્હિ નો સિયા, ભન્તે! ઇદાનાહં, ભન્તે, ભગવતા ધમ્મિયા કથાય અમતેન અભિસિત્તો’’તિ. ‘‘યથા કથં પન ત્વં, ગહપતિ, ભગવતા ધમ્મિયા કથાય અમતેન અભિસિત્તો’’તિ? ‘‘ઇધાહં, ભન્તે, યેન ભગવા તેનુપસઙ્કમિં; ઉપસઙ્કમિત્વા ભગવન્તં અભિવાદેત્વા એકમન્તં નિસીદિં. એકમન્તં નિસિન્નો ખ્વાહં, ભન્તે, ભગવન્તં એતદવોચં – ‘અહમસ્મિ, ભન્તે, જિણ્ણો વુડ્ઢો મહલ્લકો અદ્ધગતો વયોઅનુપ્પત્તો આતુરકાયો અભિક્ખણાતઙ્કો. અનિચ્ચદસ્સાવી ખો પનાહં, ભન્તે, ભગવતો મનોભાવનીયાનઞ્ચ ભિક્ખૂનં. ઓવદતુ મં, ભન્તે, ભગવા; અનુસાસતુ મં, ભન્તે, ભગવા; યં મમસ્સ દીઘરત્તં હિતાય સુખાયા’’’તિ.

    ‘‘Kathañhi no siyā, bhante! Idānāhaṃ, bhante, bhagavatā dhammiyā kathāya amatena abhisitto’’ti. ‘‘Yathā kathaṃ pana tvaṃ, gahapati, bhagavatā dhammiyā kathāya amatena abhisitto’’ti? ‘‘Idhāhaṃ, bhante, yena bhagavā tenupasaṅkamiṃ; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdiṃ. Ekamantaṃ nisinno khvāhaṃ, bhante, bhagavantaṃ etadavocaṃ – ‘ahamasmi, bhante, jiṇṇo vuḍḍho mahallako addhagato vayoanuppatto āturakāyo abhikkhaṇātaṅko. Aniccadassāvī kho panāhaṃ, bhante, bhagavato manobhāvanīyānañca bhikkhūnaṃ. Ovadatu maṃ, bhante, bhagavā; anusāsatu maṃ, bhante, bhagavā; yaṃ mamassa dīgharattaṃ hitāya sukhāyā’’’ti.

    ‘‘એવં વુત્તે , મં, ભન્તે, ભગવા એતદવોચ – ‘એવમેતં, ગહપતિ, એવમેતં, ગહપતિ! આતુરો હાયં, ગહપતિ, કાયો અણ્ડભૂતો પરિયોનદ્ધો. યો હિ, ગહપતિ, ઇમં કાયં પરિહરન્તો મુહુત્તમ્પિ આરોગ્યં પટિજાનેય્ય, કિમઞ્ઞત્ર બાલ્યા? તસ્માતિહ તે ગહપતિ, એવં સિક્ખિતબ્બં – આતુરકાયસ્સ મે સતો ચિત્તં અનાતુરં ભવિસ્સતીતિ. એવઞ્હિ તે, ગહપતિ, સિક્ખિતબ્બ’ન્તિ. એવં ખ્વાહં, ભન્તે, ભગવતા ધમ્મિયા કથાય અમતેન અભિસિત્તો’’તિ.

    ‘‘Evaṃ vutte , maṃ, bhante, bhagavā etadavoca – ‘evametaṃ, gahapati, evametaṃ, gahapati! Āturo hāyaṃ, gahapati, kāyo aṇḍabhūto pariyonaddho. Yo hi, gahapati, imaṃ kāyaṃ pariharanto muhuttampi ārogyaṃ paṭijāneyya, kimaññatra bālyā? Tasmātiha te gahapati, evaṃ sikkhitabbaṃ – āturakāyassa me sato cittaṃ anāturaṃ bhavissatīti. Evañhi te, gahapati, sikkhitabba’nti. Evaṃ khvāhaṃ, bhante, bhagavatā dhammiyā kathāya amatena abhisitto’’ti.

    ‘‘ન હિ પન તં, ગહપતિ, પટિભાસિ ભગવન્તં 3 ઉત્તરિં પટિપુચ્છિતું – ‘કિત્તાવતા નુ ખો, ભન્તે, આતુરકાયો ચેવ હોતિ આતુરચિત્તો ચ, કિત્તાવતા ચ પન આતુરકાયો હિ ખો હોતિ નો ચ આતુરચિત્તો’’’તિ ? ‘‘દૂરતોપિ ખો મયં, ભન્તે, આગચ્છેય્યામ આયસ્મતો સારિપુત્તસ્સ સન્તિકે એતસ્સ ભાસિતસ્સ અત્થમઞ્ઞાતું. સાધુ વતાયસ્મન્તંયેવ સારિપુત્તં પટિભાતુ એતસ્સ ભાસિતસ્સ અત્થો’’તિ.

    ‘‘Na hi pana taṃ, gahapati, paṭibhāsi bhagavantaṃ 4 uttariṃ paṭipucchituṃ – ‘kittāvatā nu kho, bhante, āturakāyo ceva hoti āturacitto ca, kittāvatā ca pana āturakāyo hi kho hoti no ca āturacitto’’’ti ? ‘‘Dūratopi kho mayaṃ, bhante, āgaccheyyāma āyasmato sāriputtassa santike etassa bhāsitassa atthamaññātuṃ. Sādhu vatāyasmantaṃyeva sāriputtaṃ paṭibhātu etassa bhāsitassa attho’’ti.

    ‘‘તેન હિ, ગહપતિ, સુણાહિ, સાધુકં મનસિ કરોહિ; ભાસિસ્સામી’’તિ. ‘‘એવં, ભન્તે’’તિ ખો નકુલપિતા ગહપતિ આયસ્મતો સારિપુત્તસ્સ પચ્ચસ્સોસિ. આયસ્મા સારિપુત્તો એતદવોચ –

    ‘‘Tena hi, gahapati, suṇāhi, sādhukaṃ manasi karohi; bhāsissāmī’’ti. ‘‘Evaṃ, bhante’’ti kho nakulapitā gahapati āyasmato sāriputtassa paccassosi. Āyasmā sāriputto etadavoca –

    ‘‘કથઞ્ચ, ગહપતિ, આતુરકાયો ચેવ હોતિ, આતુરચિત્તો ચ? ઇધ, ગહપતિ, અસ્સુતવા પુથુજ્જનો અરિયાનં અદસ્સાવી અરિયધમ્મસ્સ અકોવિદો અરિયધમ્મે અવિનીતો સપ્પુરિસાનં અદસ્સાવી સપ્પુરિસધમ્મસ્સ અકોવિદો સપ્પુરિસધમ્મે અવિનીતો રૂપં અત્તતો સમનુપસ્સતિ, રૂપવન્તં વા અત્તાનં; અત્તનિ વા રૂપં, રૂપસ્મિં વા અત્તાનં. ‘અહં રૂપં, મમ રૂપ’ન્તિ પરિયુટ્ઠટ્ઠાયી હોતિ. તસ્સ ‘અહં રૂપં, મમ રૂપ’ન્તિ પરિયુટ્ઠટ્ઠાયિનો તં રૂપં વિપરિણમતિ અઞ્ઞથા હોતિ. તસ્સ રૂપવિપરિણામઞ્ઞથાભાવા ઉપ્પજ્જન્તિ સોકપરિદેવદુક્ખદોમનસ્સુપાયાસા.

    ‘‘Kathañca, gahapati, āturakāyo ceva hoti, āturacitto ca? Idha, gahapati, assutavā puthujjano ariyānaṃ adassāvī ariyadhammassa akovido ariyadhamme avinīto sappurisānaṃ adassāvī sappurisadhammassa akovido sappurisadhamme avinīto rūpaṃ attato samanupassati, rūpavantaṃ vā attānaṃ; attani vā rūpaṃ, rūpasmiṃ vā attānaṃ. ‘Ahaṃ rūpaṃ, mama rūpa’nti pariyuṭṭhaṭṭhāyī hoti. Tassa ‘ahaṃ rūpaṃ, mama rūpa’nti pariyuṭṭhaṭṭhāyino taṃ rūpaṃ vipariṇamati aññathā hoti. Tassa rūpavipariṇāmaññathābhāvā uppajjanti sokaparidevadukkhadomanassupāyāsā.

    ‘‘વેદનં અત્તતો સમનુપસ્સતિ, વેદનાવન્તં વા અત્તાનં; અત્તનિ વા વેદનં, વેદનાય વા અત્તાનં. ‘અહં વેદના, મમ વેદના’તિ પરિયુટ્ઠટ્ઠાયી હોતિ. તસ્સ ‘અહં વેદના, મમ વેદના’તિ પરિયુટ્ઠટ્ઠાયિનો, સા વેદના વિપરિણમતિ અઞ્ઞથા હોતિ. તસ્સ વેદનાવિપરિણામઞ્ઞથાભાવા ઉપ્પજ્જન્તિ સોકપરિદેવદુક્ખદોમનસ્સુપાયાસા.

    ‘‘Vedanaṃ attato samanupassati, vedanāvantaṃ vā attānaṃ; attani vā vedanaṃ, vedanāya vā attānaṃ. ‘Ahaṃ vedanā, mama vedanā’ti pariyuṭṭhaṭṭhāyī hoti. Tassa ‘ahaṃ vedanā, mama vedanā’ti pariyuṭṭhaṭṭhāyino, sā vedanā vipariṇamati aññathā hoti. Tassa vedanāvipariṇāmaññathābhāvā uppajjanti sokaparidevadukkhadomanassupāyāsā.

    ‘‘સઞ્ઞં અત્તતો સમનુપસ્સતિ, સઞ્ઞાવન્તં વા અત્તાનં; અત્તનિ વા સઞ્ઞં, સઞ્ઞાય વા અત્તાનં. ‘અહં સઞ્ઞા, મમ સઞ્ઞા’તિ પરિયુટ્ઠટ્ઠાયી હોતિ. તસ્સ ‘અહં સઞ્ઞા, મમ સઞ્ઞા’તિ પરિયુટ્ઠટ્ઠાયિનો, સા સઞ્ઞા વિપરિણમતિ અઞ્ઞથા હોતિ. તસ્સ સઞ્ઞાવિપરિણામઞ્ઞથાભાવા ઉપ્પજ્જન્તિ સોકપરિદેવદુક્ખદોમનસ્સુપાયાસા.

    ‘‘Saññaṃ attato samanupassati, saññāvantaṃ vā attānaṃ; attani vā saññaṃ, saññāya vā attānaṃ. ‘Ahaṃ saññā, mama saññā’ti pariyuṭṭhaṭṭhāyī hoti. Tassa ‘ahaṃ saññā, mama saññā’ti pariyuṭṭhaṭṭhāyino, sā saññā vipariṇamati aññathā hoti. Tassa saññāvipariṇāmaññathābhāvā uppajjanti sokaparidevadukkhadomanassupāyāsā.

    ‘‘સઙ્ખારે અત્તતો સમનુપસ્સતિ, સઙ્ખારવન્તં વા અત્તાનં; અત્તનિ વા સઙ્ખારે, સઙ્ખારેસુ વા અત્તાનં. ‘અહં સઙ્ખારા, મમ સઙ્ખારા’તિ પરિયુટ્ઠટ્ઠાયી હોતિ. તસ્સ ‘અહં સઙ્ખારા, મમ સઙ્ખારા’તિ પરિયુટ્ઠટ્ઠાયિનો, તે સઙ્ખારા વિપરિણમન્તિ અઞ્ઞથા હોન્તિ. તસ્સ સઙ્ખારવિપરિણામઞ્ઞથાભાવા ઉપ્પજ્જન્તિ સોકપરિદેવદુક્ખદોમનસ્સુપાયાસા.

    ‘‘Saṅkhāre attato samanupassati, saṅkhāravantaṃ vā attānaṃ; attani vā saṅkhāre, saṅkhāresu vā attānaṃ. ‘Ahaṃ saṅkhārā, mama saṅkhārā’ti pariyuṭṭhaṭṭhāyī hoti. Tassa ‘ahaṃ saṅkhārā, mama saṅkhārā’ti pariyuṭṭhaṭṭhāyino, te saṅkhārā vipariṇamanti aññathā honti. Tassa saṅkhāravipariṇāmaññathābhāvā uppajjanti sokaparidevadukkhadomanassupāyāsā.

    ‘‘વિઞ્ઞાણં અત્તતો સમનુપસ્સતિ, વિઞ્ઞાણવન્તં વા અત્તાનં; અત્તનિ વા વિઞ્ઞાણં, વિઞ્ઞાણસ્મિં વા અત્તાનં. ‘અહં વિઞ્ઞાણં, મમ વિઞ્ઞાણ’ન્તિ પરિયુટ્ઠટ્ઠાયી હોતિ. તસ્સ ‘અહં વિઞ્ઞાણં, મમ વિઞ્ઞાણ’ન્તિ પરિયુટ્ઠટ્ઠાયિનો, તં વિઞ્ઞાણં વિપરિણમતિ અઞ્ઞથા હોતિ. તસ્સ વિઞ્ઞાણવિપરિણામઞ્ઞથાભાવા ઉપ્પજ્જન્તિ સોકપરિદેવદુક્ખદોમનસ્સુપાયાસા. એવં ખો, ગહપતિ, આતુરકાયો ચેવ હોતિ આતુરચિત્તો ચ.

    ‘‘Viññāṇaṃ attato samanupassati, viññāṇavantaṃ vā attānaṃ; attani vā viññāṇaṃ, viññāṇasmiṃ vā attānaṃ. ‘Ahaṃ viññāṇaṃ, mama viññāṇa’nti pariyuṭṭhaṭṭhāyī hoti. Tassa ‘ahaṃ viññāṇaṃ, mama viññāṇa’nti pariyuṭṭhaṭṭhāyino, taṃ viññāṇaṃ vipariṇamati aññathā hoti. Tassa viññāṇavipariṇāmaññathābhāvā uppajjanti sokaparidevadukkhadomanassupāyāsā. Evaṃ kho, gahapati, āturakāyo ceva hoti āturacitto ca.

    ‘‘કથઞ્ચ, ગહપતિ, આતુરકાયો હિ ખો હોતિ નો ચ આતુરચિત્તો? ઇધ, ગહપતિ, સુતવા અરિયસાવકો અરિયાનં દસ્સાવી અરિયધમ્મસ્સ કોવિદો અરિયધમ્મે સુવિનીતો સપ્પુરિસાનં દસ્સાવી સપ્પુરિસધમ્મસ્સ કોવિદો સપ્પુરિસધમ્મે સુવિનીતો ન રૂપં અત્તતો સમનુપસ્સતિ, ન રૂપવન્તં વા અત્તાનં; ન અત્તનિ વા રૂપં, ન રૂપસ્મિં વા અત્તાનં. ‘અહં રૂપં, મમ રૂપ’ન્તિ ન પરિયુટ્ઠટ્ઠાયી હોતિ. તસ્સ ‘અહં રૂપં, મમ રૂપ’ન્તિ અપરિયુટ્ઠટ્ઠાયિનો, તં રૂપં વિપરિણમતિ અઞ્ઞથા હોતિ. તસ્સ રૂપવિપરિણામઞ્ઞથાભાવા નુપ્પજ્જન્તિ સોકપરિદેવદુક્ખદોમનસ્સુપાયાસા.

    ‘‘Kathañca, gahapati, āturakāyo hi kho hoti no ca āturacitto? Idha, gahapati, sutavā ariyasāvako ariyānaṃ dassāvī ariyadhammassa kovido ariyadhamme suvinīto sappurisānaṃ dassāvī sappurisadhammassa kovido sappurisadhamme suvinīto na rūpaṃ attato samanupassati, na rūpavantaṃ vā attānaṃ; na attani vā rūpaṃ, na rūpasmiṃ vā attānaṃ. ‘Ahaṃ rūpaṃ, mama rūpa’nti na pariyuṭṭhaṭṭhāyī hoti. Tassa ‘ahaṃ rūpaṃ, mama rūpa’nti apariyuṭṭhaṭṭhāyino, taṃ rūpaṃ vipariṇamati aññathā hoti. Tassa rūpavipariṇāmaññathābhāvā nuppajjanti sokaparidevadukkhadomanassupāyāsā.

    ‘‘ન વેદનં અત્તતો સમનુપસ્સતિ, ન વેદનાવન્તં વા અત્તાનં; ન અત્તનિ વા વેદનં, ન વેદનાય વા અત્તાનં . ‘અહં વેદના, મમ વેદના’તિ ન પરિયુટ્ઠટ્ઠાયી હોતિ. તસ્સ ‘અહં વેદના, મમ વેદના’તિ અપરિયુટ્ઠટ્ઠાયિનો, સા વેદના વિપરિણમતિ અઞ્ઞથા હોતિ. તસ્સ વેદનાવિપરિણામઞ્ઞથાભાવા નુપ્પજ્જન્તિ સોકપરિદેવદુક્ખદોમનસ્સુપાયાસા.

    ‘‘Na vedanaṃ attato samanupassati, na vedanāvantaṃ vā attānaṃ; na attani vā vedanaṃ, na vedanāya vā attānaṃ . ‘Ahaṃ vedanā, mama vedanā’ti na pariyuṭṭhaṭṭhāyī hoti. Tassa ‘ahaṃ vedanā, mama vedanā’ti apariyuṭṭhaṭṭhāyino, sā vedanā vipariṇamati aññathā hoti. Tassa vedanāvipariṇāmaññathābhāvā nuppajjanti sokaparidevadukkhadomanassupāyāsā.

    ‘‘ન સઞ્ઞં અત્તતો સમનુપસ્સતિ, ન સઞ્ઞાવન્તં વા અત્તાનં; ન અત્તનિ વા સઞ્ઞં, ન સઞ્ઞાય વા અત્તાનં. ‘અહં સઞ્ઞા, મમ સઞ્ઞા’તિ ન પરિયુટ્ઠટ્ઠાયી હોતિ. તસ્સ ‘અહં સઞ્ઞા, મમ સઞ્ઞા’તિ અપરિયુટ્ઠટ્ઠાયિનો, સા સઞ્ઞા વિપરિણમતિ અઞ્ઞથા હોતિ. તસ્સ સઞ્ઞાવિપરિણામઞ્ઞથાભાવા નુપ્પજ્જન્તિ સોકપરિદેવદુક્ખદોમનસ્સુપાયાસા.

    ‘‘Na saññaṃ attato samanupassati, na saññāvantaṃ vā attānaṃ; na attani vā saññaṃ, na saññāya vā attānaṃ. ‘Ahaṃ saññā, mama saññā’ti na pariyuṭṭhaṭṭhāyī hoti. Tassa ‘ahaṃ saññā, mama saññā’ti apariyuṭṭhaṭṭhāyino, sā saññā vipariṇamati aññathā hoti. Tassa saññāvipariṇāmaññathābhāvā nuppajjanti sokaparidevadukkhadomanassupāyāsā.

    ``ન સઙ્ખારે અત્તતો સમનુપસ્સતિ, ન સઙ્ખારવન્તં વા અત્તાનં; ન અત્તનિ વા સઙ્ખારે, ન સઙ્ખારેસુ વા અત્તાનં. ‘અહં સઙ્ખારા, મમ સઙ્ખારા’તિ ન પરિયુટ્ઠટ્ઠાયી હોતિ. તસ્સ ‘અહં સઙ્ખારા, મમ સઙ્ખારા’તિ અપરિયુટ્ઠટ્ઠાયિનો, તે સઙ્ખારા વિપરિણમન્તિ અઞ્ઞથા હોન્તિ. તસ્સ સઙ્ખારવિપરિણામઞ્ઞથાભાવા નુપ્પજ્જન્તિ સોકપરિદેવદુક્ખદોમનસ્સુપાયાસા.

    ``Na saṅkhāre attato samanupassati, na saṅkhāravantaṃ vā attānaṃ; na attani vā saṅkhāre, na saṅkhāresu vā attānaṃ. ‘Ahaṃ saṅkhārā, mama saṅkhārā’ti na pariyuṭṭhaṭṭhāyī hoti. Tassa ‘ahaṃ saṅkhārā, mama saṅkhārā’ti apariyuṭṭhaṭṭhāyino, te saṅkhārā vipariṇamanti aññathā honti. Tassa saṅkhāravipariṇāmaññathābhāvā nuppajjanti sokaparidevadukkhadomanassupāyāsā.

    ‘‘ન વિઞ્ઞાણં અત્તતો સમનુપસ્સતિ, ન વિઞ્ઞાણવન્તં વા અત્તાનં; ન અત્તનિ વા વિઞ્ઞાણં, ન વિઞ્ઞાણસ્મિં વા અત્તાનં. ‘અહં વિઞ્ઞાણં, મમ વિઞ્ઞાણ’ન્તિ ન પરિયુટ્ઠટ્ઠાયી હોતિ. તસ્સ ‘અહં વિઞ્ઞાણં, મમ વિઞ્ઞાણ’ન્તિ અપરિયુટ્ઠટ્ઠાયિનો, તં વિઞ્ઞાણં વિપરિણમતિ અઞ્ઞથા હોતિ . તસ્સ વિઞ્ઞાણવિપરિણામઞ્ઞથાભાવા નુપ્પજ્જન્તિ સોકપરિદેવદુક્ખદોમનસ્સુપાયાસા. એવં ખો, ગહપતિ, આતુરકાયો હોતિ નો ચ આતુરચિત્તો’’તિ.

    ‘‘Na viññāṇaṃ attato samanupassati, na viññāṇavantaṃ vā attānaṃ; na attani vā viññāṇaṃ, na viññāṇasmiṃ vā attānaṃ. ‘Ahaṃ viññāṇaṃ, mama viññāṇa’nti na pariyuṭṭhaṭṭhāyī hoti. Tassa ‘ahaṃ viññāṇaṃ, mama viññāṇa’nti apariyuṭṭhaṭṭhāyino, taṃ viññāṇaṃ vipariṇamati aññathā hoti . Tassa viññāṇavipariṇāmaññathābhāvā nuppajjanti sokaparidevadukkhadomanassupāyāsā. Evaṃ kho, gahapati, āturakāyo hoti no ca āturacitto’’ti.

    ઇદમવોચ આયસ્મા સારિપુત્તો. અત્તમનો નકુલપિતા ગહપતિ આયસ્મતો સારિપુત્તસ્સ ભાસિતં અભિનન્દીતિ. પઠમં.

    Idamavoca āyasmā sāriputto. Attamano nakulapitā gahapati āyasmato sāriputtassa bhāsitaṃ abhinandīti. Paṭhamaṃ.







    Footnotes:
    1. સુંસુમારગિરે (સી॰ સ્યા॰ કં॰ પી॰)
    2. suṃsumāragire (sī. syā. kaṃ. pī.)
    3. તં ભગવન્તં (સી॰)
    4. taṃ bhagavantaṃ (sī.)



    Related texts:



    અટ્ઠકથા • Aṭṭhakathā / સુત્તપિટક (અટ્ઠકથા) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / સંયુત્તનિકાય (અટ્ઠકથા) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ૧. નકુલપિતુસુત્તવણ્ણના • 1. Nakulapitusuttavaṇṇanā

    ટીકા • Tīkā / સુત્તપિટક (ટીકા) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / સંયુત્તનિકાય (ટીકા) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ૧. નકુલપિતુસુત્તવણ્ણના • 1. Nakulapitusuttavaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact