| Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / સંયુત્તનિકાય (ટીકા) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) |
૨. પહાનસુત્તવણ્ણના
2. Pahānasuttavaṇṇanā
૨૪. સબ્બસ્સાતિ દ્વારારમ્મણેહિ સદ્ધિં દ્વારપ્પવત્તસ્સ. પહાનાયાતિ તપ્પટિબદ્ધછન્દરાગપહાનવસેન પજહનાય. ચક્ખુસમ્ફસ્સન્તિ ચક્ખુસન્નિસ્સિતફસ્સં. મૂલપચ્ચયન્તિ મૂલભૂતં પચ્ચયં કત્વા, સહજાતવેદનાય ચક્ખુસમ્ફસ્સપચ્ચયભાવે વત્તબ્બમેવ નત્થિ. એસેવ નયોતિ અપદેસેન ‘‘સોતસમ્ફસ્સં મૂલપચ્ચયં કત્વા’’તિઆદિના વત્તબ્બન્તિ દસ્સેતિ. મનોતિ ભવઙ્ગચિત્તં મનોદ્વારસ્સ અધિપ્પેતત્તા. આરમ્મણન્તિ ધમ્મારમ્મણં. સહાવજ્જનકજવનન્તિ સહમનોદ્વારાવજ્જનકં જવનં. તંપુબ્બકત્તા મનોવિઞ્ઞાણફસ્સવેદનાનં મૂલપચ્ચયભૂતા સબ્બેસ્વેવ ચક્ખુદ્વારાદીસુ વુત્તિત્તા તદનુરૂપતો ‘‘ભવઙ્ગસહજાતો સમ્ફસ્સો’’તિ વુત્તં. સહાવજ્જનવેદનાય જવનવેદના ‘‘વેદયિત’’ન્તિ અધિપ્પેતા, ભવઙ્ગસમ્પયુત્તાય પન વેદનાય ગહણે વત્તબ્બમેવ નત્થિ. ભવઙ્ગતો અમોચેત્વા ભવઙ્ગચિત્તેન સદ્ધિંયેવ આવજ્જનં ગહેત્વા મનોદ્વારાવજ્જનં ભવઙ્ગં દટ્ઠબ્બં. યા પનેત્થ દેસનાતિ યા એત્થ ‘‘પહાનાયા’’તિઆદિના પવત્તદેસના સત્થુ અનસિટ્ઠિ આણા. અયં પણ્ણત્તિ નામ તસ્સ તસ્સ અત્થસ્સ પકારતો ઞાપનતો. એત્થ સબ્બગ્ગહણેન સબ્બે સભાવધમ્મા ગહિતા, પઞ્ઞત્તિ પન કતમાતિ વિચારણાય તં દસ્સેતું ‘‘યા પનેત્થા’’તિઆદિ વુત્તન્તિ દટ્ઠબ્બં.
24.Sabbassāti dvārārammaṇehi saddhiṃ dvārappavattassa. Pahānāyāti tappaṭibaddhachandarāgapahānavasena pajahanāya. Cakkhusamphassanti cakkhusannissitaphassaṃ. Mūlapaccayanti mūlabhūtaṃ paccayaṃ katvā, sahajātavedanāya cakkhusamphassapaccayabhāve vattabbameva natthi. Eseva nayoti apadesena ‘‘sotasamphassaṃ mūlapaccayaṃ katvā’’tiādinā vattabbanti dasseti. Manoti bhavaṅgacittaṃ manodvārassa adhippetattā. Ārammaṇanti dhammārammaṇaṃ. Sahāvajjanakajavananti sahamanodvārāvajjanakaṃ javanaṃ. Taṃpubbakattā manoviññāṇaphassavedanānaṃ mūlapaccayabhūtā sabbesveva cakkhudvārādīsu vuttittā tadanurūpato ‘‘bhavaṅgasahajāto samphasso’’ti vuttaṃ. Sahāvajjanavedanāya javanavedanā ‘‘vedayita’’nti adhippetā, bhavaṅgasampayuttāya pana vedanāya gahaṇe vattabbameva natthi. Bhavaṅgato amocetvā bhavaṅgacittena saddhiṃyeva āvajjanaṃ gahetvā manodvārāvajjanaṃ bhavaṅgaṃ daṭṭhabbaṃ. Yā panettha desanāti yā ettha ‘‘pahānāyā’’tiādinā pavattadesanā satthu anasiṭṭhi āṇā. Ayaṃ paṇṇatti nāma tassa tassa atthassa pakārato ñāpanato. Ettha sabbaggahaṇena sabbe sabhāvadhammā gahitā, paññatti pana katamāti vicāraṇāya taṃ dassetuṃ ‘‘yā panetthā’’tiādi vuttanti daṭṭhabbaṃ.
પહાનસુત્તવણ્ણના નિટ્ઠિતા.
Pahānasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
તિપિટક (મૂલ) • Tipiṭaka (Mūla) / સુત્તપિટક • Suttapiṭaka / સંયુત્તનિકાય • Saṃyuttanikāya / ૨. પહાનસુત્તં • 2. Pahānasuttaṃ
અટ્ઠકથા • Aṭṭhakathā / સુત્તપિટક (અટ્ઠકથા) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / સંયુત્તનિકાય (અટ્ઠકથા) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ૨. પહાનસુત્તવણ્ણના • 2. Pahānasuttavaṇṇanā
