Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / સંયુત્તનિકાય • Saṃyuttanikāya |
૫. પઠમઆનન્દસુત્તં
5. Paṭhamaānandasuttaṃ
૨૬૩. અથ ખો આયસ્મા આનન્દો યેન ભગવા તેનુપસઙ્કમિ; ઉપસઙ્કમિત્વા એકમન્તં નિસીદિ , એકમન્તં નિસિન્નો ખો આયસ્મા આનન્દો ભગવન્તં એતદવોચ – ‘‘કતમા નુ ખો, ભન્તે, વેદના, કતમો વેદનાસમુદયો, કતમો વેદનાનિરોધો, કતમા વેદનાનિરોધગામિની પટિપદા? કો વેદનાય અસ્સાદો, કો આદીનવો, કિં નિસ્સરણન્તિ? તિસ્સો ઇમા, આનન્દ, વેદના – સુખા વેદના, દુક્ખા વેદના, અદુક્ખમસુખા વેદના – ઇમા વુચ્ચન્તિ, આનન્દ, વેદના. ફસ્સસમુદયા વેદનાસમુદયો; ફસ્સનિરોધા વેદનાનિરોધો. અયમેવ અરિયો અટ્ઠઙ્ગિકો મગ્ગો વેદનાનિરોધગામિની પટિપદા, સેય્યથિદં – સમ્માદિટ્ઠિ…પે॰… સમ્માસમાધિ. યં વેદનં પટિચ્ચ ઉપ્પજ્જતિ સુખં સોમનસ્સં, અયં વેદનાય અસ્સાદો. યા વેદના અનિચ્ચા દુક્ખા વિપરિણામધમ્મા, અયં વેદનાય આદીનવો. યો વેદનાય છન્દરાગવિનયો છન્દરાગપ્પહાનં, ઇદં વેદનાય નિસ્સરણં. અથ ખો પનાનન્દ, મયા અનુપુબ્બસઙ્ખારાનં નિરોધો અક્ખાતો. પઠમં ઝાનં સમાપન્નસ્સ વાચા નિરુદ્ધા હોતિ…પે॰… સઞ્ઞાવેદયિતનિરોધં સમાપન્નસ્સ સઞ્ઞા ચ વેદના ચ નિરુદ્ધા હોન્તિ. ખીણાસવસ્સ ભિક્ખુનો રાગો નિરુદ્ધો હોતિ, દોસો નિરુદ્ધો હોતિ, મોહો નિરુદ્ધો હોતિ. અથ ખો પનાનન્દ, મયા અનુપુબ્બસઙ્ખારાનં વૂપસમો અક્ખાતો. પઠમં ઝાનં સમાપન્નસ્સ વાચા વૂપસન્તા હોતિ…પે॰… સઞ્ઞાવેદયિતનિરોધં સમાપન્નસ્સ સઞ્ઞા ચ વેદના ચ વૂપસન્તા હોન્તિ. ખીણાસવસ્સ ભિક્ખુનો રાગો વૂપસન્તો હોતિ, દોસો વૂપસન્તો હોતિ, મોહો વૂપસન્તો હોતિ. અથ ખો પનાનન્દ, મયા અનુપુબ્બસઙ્ખારાનં પટિપ્પસ્સદ્ધિ અક્ખાતા. પઠમં ઝાનં સમાપન્નસ્સ વાચા પટિપ્પસ્સદ્ધા હોતિ…પે॰… આકાસાનઞ્ચાયતનં સમાપન્નસ્સ રૂપસઞ્ઞા પટિપ્પસ્સદ્ધા હોતિ. વિઞ્ઞાણઞ્ચાયતનં સમાપન્નસ્સ આકાસાનઞ્ચાયતનસઞ્ઞા પટિપ્પસ્સદ્ધા હોતિ. આકિઞ્ચઞ્ઞાયતનં સમાપન્નસ્સ વિઞ્ઞાણઞ્ચાયતનસઞ્ઞા પટિપ્પસ્સદ્ધા હોતિ. નેવસઞ્ઞાનાસઞ્ઞાયતનં સમાપન્નસ્સ આકિઞ્ચઞ્ઞાયતનસઞ્ઞા પટિપ્પસ્સદ્ધા હોતિ. સઞ્ઞાવેદયિતનિરોધં સમાપન્નસ્સ સઞ્ઞા ચ વેદના ચ પટિપ્પસ્સદ્ધા હોન્તિ. ખીણાસવસ્સ ભિક્ખુનો રાગો પટિપ્પસ્સદ્ધો હોતિ, દોસો પટિપ્પસ્સદ્ધો હોતિ, મોહો પટિપ્પસ્સદ્ધો હોતી’’તિ. પઞ્ચમં.
263. Atha kho āyasmā ānando yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā ekamantaṃ nisīdi , ekamantaṃ nisinno kho āyasmā ānando bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘katamā nu kho, bhante, vedanā, katamo vedanāsamudayo, katamo vedanānirodho, katamā vedanānirodhagāminī paṭipadā? Ko vedanāya assādo, ko ādīnavo, kiṃ nissaraṇanti? Tisso imā, ānanda, vedanā – sukhā vedanā, dukkhā vedanā, adukkhamasukhā vedanā – imā vuccanti, ānanda, vedanā. Phassasamudayā vedanāsamudayo; phassanirodhā vedanānirodho. Ayameva ariyo aṭṭhaṅgiko maggo vedanānirodhagāminī paṭipadā, seyyathidaṃ – sammādiṭṭhi…pe… sammāsamādhi. Yaṃ vedanaṃ paṭicca uppajjati sukhaṃ somanassaṃ, ayaṃ vedanāya assādo. Yā vedanā aniccā dukkhā vipariṇāmadhammā, ayaṃ vedanāya ādīnavo. Yo vedanāya chandarāgavinayo chandarāgappahānaṃ, idaṃ vedanāya nissaraṇaṃ. Atha kho panānanda, mayā anupubbasaṅkhārānaṃ nirodho akkhāto. Paṭhamaṃ jhānaṃ samāpannassa vācā niruddhā hoti…pe… saññāvedayitanirodhaṃ samāpannassa saññā ca vedanā ca niruddhā honti. Khīṇāsavassa bhikkhuno rāgo niruddho hoti, doso niruddho hoti, moho niruddho hoti. Atha kho panānanda, mayā anupubbasaṅkhārānaṃ vūpasamo akkhāto. Paṭhamaṃ jhānaṃ samāpannassa vācā vūpasantā hoti…pe… saññāvedayitanirodhaṃ samāpannassa saññā ca vedanā ca vūpasantā honti. Khīṇāsavassa bhikkhuno rāgo vūpasanto hoti, doso vūpasanto hoti, moho vūpasanto hoti. Atha kho panānanda, mayā anupubbasaṅkhārānaṃ paṭippassaddhi akkhātā. Paṭhamaṃ jhānaṃ samāpannassa vācā paṭippassaddhā hoti…pe… ākāsānañcāyatanaṃ samāpannassa rūpasaññā paṭippassaddhā hoti. Viññāṇañcāyatanaṃ samāpannassa ākāsānañcāyatanasaññā paṭippassaddhā hoti. Ākiñcaññāyatanaṃ samāpannassa viññāṇañcāyatanasaññā paṭippassaddhā hoti. Nevasaññānāsaññāyatanaṃ samāpannassa ākiñcaññāyatanasaññā paṭippassaddhā hoti. Saññāvedayitanirodhaṃ samāpannassa saññā ca vedanā ca paṭippassaddhā honti. Khīṇāsavassa bhikkhuno rāgo paṭippassaddho hoti, doso paṭippassaddho hoti, moho paṭippassaddho hotī’’ti. Pañcamaṃ.
Related texts:
અટ્ઠકથા • Aṭṭhakathā / સુત્તપિટક (અટ્ઠકથા) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / સંયુત્તનિકાય (અટ્ઠકથા) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ૫-૮. પઠમઆનન્દસુત્તાદિવણ્ણના • 5-8. Paṭhamaānandasuttādivaṇṇanā
ટીકા • Tīkā / સુત્તપિટક (ટીકા) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / સંયુત્તનિકાય (ટીકા) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ૫-૮. પઠમઆનન્દસુત્તાદિવણ્ણના • 5-8. Paṭhamaānandasuttādivaṇṇanā