Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / સંયુત્તનિકાય • Saṃyuttanikāya |
૮. સકલિકસુત્તં
8. Sakalikasuttaṃ
૩૮. એવં મે સુતં – એકં સમયં ભગવા રાજગહે વિહરતિ મદ્દકુચ્છિસ્મિં મિગદાયે. તેન ખો પન સમયેન ભગવતો પાદો સકલિકાય 1 ખતો હોતિ. ભુસા સુદં ભગવતો વેદના વત્તન્તિ સારીરિકા વેદના દુક્ખા તિબ્બા 2 ખરા કટુકા અસાતા અમનાપા; તા સુદં ભગવા સતો સમ્પજાનો અધિવાસેતિ અવિહઞ્ઞમાનો. અથ ખો ભગવા ચતુગ્ગુણં સઙ્ઘાટિં પઞ્ઞાપેત્વા દક્ખિણેન પસ્સેન સીહસેય્યં કપ્પેતિ પાદે પાદં અચ્ચાધાય સતો સમ્પજાનો.
38. Evaṃ me sutaṃ – ekaṃ samayaṃ bhagavā rājagahe viharati maddakucchismiṃ migadāye. Tena kho pana samayena bhagavato pādo sakalikāya 3 khato hoti. Bhusā sudaṃ bhagavato vedanā vattanti sārīrikā vedanā dukkhā tibbā 4 kharā kaṭukā asātā amanāpā; tā sudaṃ bhagavā sato sampajāno adhivāseti avihaññamāno. Atha kho bhagavā catugguṇaṃ saṅghāṭiṃ paññāpetvā dakkhiṇena passena sīhaseyyaṃ kappeti pāde pādaṃ accādhāya sato sampajāno.
અથ ખો સત્તસતા સતુલ્લપકાયિકા દેવતાયો અભિક્કન્તાય રત્તિયા અભિક્કન્તવણ્ણા કેવલકપ્પં મદ્દકુચ્છિં ઓભાસેત્વા યેન ભગવા તેનુપસઙ્કમિંસુ; ઉપસઙ્કમિત્વા ભગવન્તં અભિવાદેત્વા એકમન્તં અટ્ઠંસુ. એકમન્તં ઠિતા ખો એકા દેવતા ભગવતો સન્તિકે ઇમં ઉદાનં ઉદાનેસિ – ‘‘નાગો વત, ભો, સમણો ગોતમો; નાગવતા ચ સમુપ્પન્ના સારીરિકા વેદના દુક્ખા તિબ્બા ખરા કટુકા અસાતા અમનાપા સતો સમ્પજાનો અધિવાસેતિ અવિહઞ્ઞમાનો’’તિ.
Atha kho sattasatā satullapakāyikā devatāyo abhikkantāya rattiyā abhikkantavaṇṇā kevalakappaṃ maddakucchiṃ obhāsetvā yena bhagavā tenupasaṅkamiṃsu; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ aṭṭhaṃsu. Ekamantaṃ ṭhitā kho ekā devatā bhagavato santike imaṃ udānaṃ udānesi – ‘‘nāgo vata, bho, samaṇo gotamo; nāgavatā ca samuppannā sārīrikā vedanā dukkhā tibbā kharā kaṭukā asātā amanāpā sato sampajāno adhivāseti avihaññamāno’’ti.
અથ ખો અપરા દેવતા ભગવતો સન્તિકે ઇમં ઉદાનં ઉદાનેસિ – ‘‘સીહો વત, ભો, સમણો ગોતમો; સીહવતા ચ સમુપ્પન્ના સારીરિકા વેદના દુક્ખા તિબ્બા ખરા કટુકા અસાતા અમનાપા સતો સમ્પજાનો અધિવાસેતિ અવિહઞ્ઞમાનો’’તિ.
Atha kho aparā devatā bhagavato santike imaṃ udānaṃ udānesi – ‘‘sīho vata, bho, samaṇo gotamo; sīhavatā ca samuppannā sārīrikā vedanā dukkhā tibbā kharā kaṭukā asātā amanāpā sato sampajāno adhivāseti avihaññamāno’’ti.
અથ ખો અપરા દેવતા ભગવતો સન્તિકે ઇમં ઉદાનં ઉદાનેસિ – ‘‘આજાનીયો વત, ભો, સમણો ગોતમો; આજાનીયવતા ચ સમુપ્પન્ના સારીરિકા વેદના દુક્ખા તિબ્બા ખરા કટુકા અસાતા અમનાપા સતો સમ્પજાનો અધિવાસેતિ અવિહઞ્ઞમાનો’’તિ.
Atha kho aparā devatā bhagavato santike imaṃ udānaṃ udānesi – ‘‘ājānīyo vata, bho, samaṇo gotamo; ājānīyavatā ca samuppannā sārīrikā vedanā dukkhā tibbā kharā kaṭukā asātā amanāpā sato sampajāno adhivāseti avihaññamāno’’ti.
અથ ખો અપરા દેવતા ભગવતો સન્તિકે ઇમં ઉદાનં ઉદાનેસિ – ‘‘નિસભો વત, ભો, સમણો ગોતમો; નિસભવતા ચ સમુપ્પન્ના સારીરિકા વેદના દુક્ખા તિબ્બા ખરા કટુકા અસાતા અમનાપા સતો સમ્પજાનો અધિવાસેતિ અવિહઞ્ઞમાનો’’તિ.
Atha kho aparā devatā bhagavato santike imaṃ udānaṃ udānesi – ‘‘nisabho vata, bho, samaṇo gotamo; nisabhavatā ca samuppannā sārīrikā vedanā dukkhā tibbā kharā kaṭukā asātā amanāpā sato sampajāno adhivāseti avihaññamāno’’ti.
અથ ખો અપરા દેવતા ભગવતો સન્તિકે ઇમં ઉદાનં ઉદાનેસિ – ‘‘ધોરય્હો વત, ભો, સમણો ગોતમો; ધોરય્હવતા ચ સમુપ્પન્ના સારીરિકા વેદના દુક્ખા તિબ્બા ખરા કટુકા અસાતા અમનાપા સતો સમ્પજાનો અધિવાસેતિ અવિહઞ્ઞમાનો’’તિ.
Atha kho aparā devatā bhagavato santike imaṃ udānaṃ udānesi – ‘‘dhorayho vata, bho, samaṇo gotamo; dhorayhavatā ca samuppannā sārīrikā vedanā dukkhā tibbā kharā kaṭukā asātā amanāpā sato sampajāno adhivāseti avihaññamāno’’ti.
અથ ખો અપરા દેવતા ભગવતો સન્તિકે ઇમં ઉદાનં ઉદાનેસિ – ‘‘દન્તો વત, ભો, સમણો ગોતમો; દન્તવતા ચ સમુપ્પન્ના સારીરિકા વેદના દુક્ખા તિબ્બા ખરા કટુકા અસાતા અમનાપા સતો સમ્પજાનો અધિવાસેતિ અવિહઞ્ઞમાનો’’તિ.
Atha kho aparā devatā bhagavato santike imaṃ udānaṃ udānesi – ‘‘danto vata, bho, samaṇo gotamo; dantavatā ca samuppannā sārīrikā vedanā dukkhā tibbā kharā kaṭukā asātā amanāpā sato sampajāno adhivāseti avihaññamāno’’ti.
અથ ખો અપરા દેવતા ભગવતો સન્તિકે ઇમં ઉદાનં ઉદાનેસિ – ‘‘પસ્સ સમાધિં સુભાવિતં ચિત્તઞ્ચ સુવિમુત્તં, ન ચાભિનતં ન ચાપનતં ન ચ સસઙ્ખારનિગ્ગય્હવારિતગતં 5. યો એવરૂપં પુરિસનાગં પુરિસસીહં પુરિસઆજાનીયં પુરિસનિસભં પુરિસધોરય્હં પુરિસદન્તં અતિક્કમિતબ્બં મઞ્ઞેય્ય કિમઞ્ઞત્ર અદસ્સના’’તિ.
Atha kho aparā devatā bhagavato santike imaṃ udānaṃ udānesi – ‘‘passa samādhiṃ subhāvitaṃ cittañca suvimuttaṃ, na cābhinataṃ na cāpanataṃ na ca sasaṅkhāraniggayhavāritagataṃ 6. Yo evarūpaṃ purisanāgaṃ purisasīhaṃ purisaājānīyaṃ purisanisabhaṃ purisadhorayhaṃ purisadantaṃ atikkamitabbaṃ maññeyya kimaññatra adassanā’’ti.
‘‘પઞ્ચવેદા સતં સમં, તપસ્સી બ્રાહ્મણા ચરં;
‘‘Pañcavedā sataṃ samaṃ, tapassī brāhmaṇā caraṃ;
ચિત્તઞ્ચ નેસં ન સમ્મા વિમુત્તં, હીનત્થરૂપા ન પારઙ્ગમા તે.
Cittañca nesaṃ na sammā vimuttaṃ, hīnattharūpā na pāraṅgamā te.
‘‘તણ્હાધિપન્ના વતસીલબદ્ધા, લૂખં તપં વસ્સસતં ચરન્તા;
‘‘Taṇhādhipannā vatasīlabaddhā, lūkhaṃ tapaṃ vassasataṃ carantā;
ચિત્તઞ્ચ નેસં ન સમ્મા વિમુત્તં, હીનત્થરૂપા ન પારઙ્ગમા તે.
Cittañca nesaṃ na sammā vimuttaṃ, hīnattharūpā na pāraṅgamā te.
‘‘ન માનકામસ્સ દમો ઇધત્થિ, ન મોનમત્થિ અસમાહિતસ્સ;
‘‘Na mānakāmassa damo idhatthi, na monamatthi asamāhitassa;
એકો અરઞ્ઞે વિહરં પમત્તો, ન મચ્ચુધેય્યસ્સ તરેય્ય પાર’’ન્તિ.
Eko araññe viharaṃ pamatto, na maccudheyyassa tareyya pāra’’nti.
‘‘માનં પહાય સુસમાહિતત્તો, સુચેતસો સબ્બધિ વિપ્પમુત્તો;
‘‘Mānaṃ pahāya susamāhitatto, sucetaso sabbadhi vippamutto;
એકો અરઞ્ઞે વિહરમપ્પમત્તો, સ મચ્ચુધેય્યસ્સ તરેય્ય પાર’’ન્ત્ન્ત્તિ.
Eko araññe viharamappamatto, sa maccudheyyassa tareyya pāra’’ntntti.
Footnotes:
Related texts:
અટ્ઠકથા • Aṭṭhakathā / સુત્તપિટક (અટ્ઠકથા) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / સંયુત્તનિકાય (અટ્ઠકથા) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ૮. સકલિકસુત્તવણ્ણના • 8. Sakalikasuttavaṇṇanā
ટીકા • Tīkā / સુત્તપિટક (ટીકા) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / સંયુત્તનિકાય (ટીકા) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ૮. સકલિકસુત્તવણ્ણના • 8. Sakalikasuttavaṇṇanā