Library / Tipiṭaka / திபிடக • Tipiṭaka / உதா³ன-அட்ட²கதா² • Udāna-aṭṭhakathā |
7. ஸக்குதா³னஸுத்தவண்ணனா
7. Sakkudānasuttavaṇṇanā
27. ஸத்தமே ஸத்தாஹங் ஏகபல்லங்கேன நிஸின்னோ ஹோதி அஞ்ஞதரங் ஸமாதி⁴ங் ஸமாபஜ்ஜித்வாதி எத்த² கேசி தாவ ஆஹு ‘‘அரஹத்தப²லஸமாதி⁴ இத⁴ ‘அஞ்ஞதரோ ஸமாதீ⁴’தி அதி⁴ப்பேதோ’’தி. தஞ்ஹி ஸோ ஆயஸ்மா ப³ஹுலங் ஸமாபஜ்ஜதி தி³ட்ட²த⁴ம்மஸுக²விஹாரத்த²ங், பஹோதி ச ஸத்தாஹம்பி ப²லஸமாபத்தியா வீதினாமேதுங். ததா² ஹி ப⁴க³வதா –
27. Sattame sattāhaṃ ekapallaṅkena nisinno hoti aññataraṃ samādhiṃ samāpajjitvāti ettha keci tāva āhu ‘‘arahattaphalasamādhi idha ‘aññataro samādhī’ti adhippeto’’ti. Tañhi so āyasmā bahulaṃ samāpajjati diṭṭhadhammasukhavihāratthaṃ, pahoti ca sattāhampi phalasamāpattiyā vītināmetuṃ. Tathā hi bhagavatā –
‘‘அஹங், பி⁴க்க²வே, யாவதே³ ஆகங்கா²மி விவிச்சேவ காமேஹி, விவிச்ச அகுஸலேஹி த⁴ம்மேஹி…பே॰… விஹராமி. கஸ்ஸபோபி, பி⁴க்க²வே, யாவதே³ ஆகங்க²தி விவிச்சேவ காமேஹி…பே॰… விஹரதீ’’தி (ஸங்॰ நி॰ 2.152) –
‘‘Ahaṃ, bhikkhave, yāvade ākaṅkhāmi vivicceva kāmehi, vivicca akusalehi dhammehi…pe… viharāmi. Kassapopi, bhikkhave, yāvade ākaṅkhati vivicceva kāmehi…pe… viharatī’’ti (saṃ. ni. 2.152) –
ஆதி³னா நவானுபுப்³ப³விஹாரச²ளபி⁴ஞ்ஞாதி³பே⁴தே³ உத்தரிமனுஸ்ஸத⁴ம்மே அத்தனா ஸமஸமட்டா²னே ட²பிதோ, ந செத்த² ‘‘யதி³ ஏவங் தே²ரோ யமகபாடிஹாரியம்பி கரெய்யா’’தி வத்தப்³ப³ங் ஸாவகஸாதா⁴ரணானங்யேவ ஜா²னாதீ³னங் அதி⁴ப்பேதத்தாதி.
Ādinā navānupubbavihārachaḷabhiññādibhede uttarimanussadhamme attanā samasamaṭṭhāne ṭhapito, na cettha ‘‘yadi evaṃ thero yamakapāṭihāriyampi kareyyā’’ti vattabbaṃ sāvakasādhāraṇānaṃyeva jhānādīnaṃ adhippetattāti.
போராணா பனாஹு – அஞ்ஞதரங் ஸமாதி⁴ங் ஸமாபஜ்ஜித்வாதி நிரோத⁴ஸமாபத்திங் ஸமாபஜ்ஜித்வா. கத²ங் பன நிரோத⁴ஸமாபத்தி ஸமாதீ⁴தி வுத்தா? ஸமாதா⁴னட்டே²ன. கோ பனாயங் ஸமாதா⁴னட்டோ²? ஸம்மதே³வ ஆதா⁴தப்³ப³தா. யா ஹி ஏஸா பச்சனீகத⁴ம்மேஹி அகம்பனீயா ப³லப்பத்தியா ஸமத²ப³லங் விபஸ்ஸனாப³லந்தி இமேஹி த்³வீஹி ப³லேஹி, அனிச்சது³க்கா²னத்தனிப்³பி³தா³விராக³னிரோத⁴படினிஸ்ஸக்³க³விவட்டானுபஸ்ஸனா சத்தாரி மக்³க³ஞாணானி சத்தாரி ச ப²லஞாணானீதி இமேஸங் ஸோளஸன்னங் ஞாணானங் வஸேன ஸோளஸஹி ஞாணசரியாஹி, பட²மஜ்ஜா²னஸமாதி⁴ஆத³யோ அட்ட² ஸமாதீ⁴ ஏகஜ்ஜ²ங் கத்வா க³ஹிதோ தேஸங் உபசாரஸமாதி⁴ சாதி இமேஸங் நவன்னங் ஸமாதீ⁴னங் வஸேன நவஹி ஸமாதி⁴சரியாஹி காயஸங்கா²ரோ வசீஸங்கா²ரோ சித்தஸங்கா²ரோதி இமேஸங் திண்ணங் ஸங்கா²ரானங் தத்த² தத்த² படிப்பஸ்ஸத்³தி⁴யா ததா² விஹரிதுகாமேன யதா²வுத்தேஸு டா²னேஸு வஸீபா⁴வப்பத்தேன அரஹதா அனாகா³மினா வா யதா²தி⁴ப்பேதங் காலங் சித்தசேதஸிகஸந்தானஸ்ஸ ஸம்மதே³வ அப்பவத்தி ஆதா⁴தப்³பா³, தஸ்ஸா ததா² ஸமாதா⁴தப்³ப³தா இத⁴ ஸமாதா⁴னட்டோ², தேனாயங் விஹாரோ ஸமாதீ⁴தி வுத்தோ, ந அவிக்கே²பட்டே²ன. ஏதேனஸ்ஸ ஸமாபத்திஅத்தோ²பி வுத்தோதி வேதி³தப்³போ³. இமஞ்ஹி நிரோத⁴ஸமாபத்திங் ஸந்தா⁴ய படிஸம்பி⁴தா³மக்³கே³ –
Porāṇā panāhu – aññataraṃ samādhiṃ samāpajjitvāti nirodhasamāpattiṃ samāpajjitvā. Kathaṃ pana nirodhasamāpatti samādhīti vuttā? Samādhānaṭṭhena. Ko panāyaṃ samādhānaṭṭho? Sammadeva ādhātabbatā. Yā hi esā paccanīkadhammehi akampanīyā balappattiyā samathabalaṃ vipassanābalanti imehi dvīhi balehi, aniccadukkhānattanibbidāvirāganirodhapaṭinissaggavivaṭṭānupassanā cattāri maggañāṇāni cattāri ca phalañāṇānīti imesaṃ soḷasannaṃ ñāṇānaṃ vasena soḷasahi ñāṇacariyāhi, paṭhamajjhānasamādhiādayo aṭṭha samādhī ekajjhaṃ katvā gahito tesaṃ upacārasamādhi cāti imesaṃ navannaṃ samādhīnaṃ vasena navahi samādhicariyāhi kāyasaṅkhāro vacīsaṅkhāro cittasaṅkhāroti imesaṃ tiṇṇaṃ saṅkhārānaṃ tattha tattha paṭippassaddhiyā tathā viharitukāmena yathāvuttesu ṭhānesu vasībhāvappattena arahatā anāgāminā vā yathādhippetaṃ kālaṃ cittacetasikasantānassa sammadeva appavatti ādhātabbā, tassā tathā samādhātabbatā idha samādhānaṭṭho, tenāyaṃ vihāro samādhīti vutto, na avikkhepaṭṭhena. Etenassa samāpattiatthopi vuttoti veditabbo. Imañhi nirodhasamāpattiṃ sandhāya paṭisambhidāmagge –
‘‘கத²ங் த்³வீஹி ப³லேஹி ஸமன்னாக³தத்தா திண்ணங் ஸங்கா²ரானங் படிப்பஸ்ஸத்³தி⁴யா ஸோளஸஹி ஞாணசரியாஹி நவஹி ஸமாதி⁴சரியாஹி வஸீபா⁴வதாய ஸஞ்ஞானிரோத⁴ஸமாபத்தியா ஞாண’’ந்தி (படி॰ ம॰ 1.83) –
‘‘Kathaṃ dvīhi balehi samannāgatattā tiṇṇaṃ saṅkhārānaṃ paṭippassaddhiyā soḷasahi ñāṇacariyāhi navahi samādhicariyāhi vasībhāvatāya saññānirodhasamāpattiyā ñāṇa’’nti (paṭi. ma. 1.83) –
புச்சி²த்வா ‘‘த்³வீஹி ப³லேஹீ’’தி த்³வே ப³லானி ஸமத²ப³லங் விபஸ்ஸனாப³லந்தி வித்தா²ரோ. ஸாயங் நிரோத⁴ஸமாபத்திகதா² விஸுத்³தி⁴மக்³கே³ (விஸுத்³தி⁴॰ 2.867 ஆத³யோ) ஸங்வண்ணிதாவ. கஸ்மா பனாயங் தே²ரோ ப²லஸமாபத்திங் அஸமாபஜ்ஜித்வா நிரோத⁴ங் ஸமாபஜ்ஜி? ஸத்தேஸு அனுகம்பாய. அயஞ்ஹி மஹாதே²ரோ ஸப்³பா³பி ஸமாபத்தியோ வளஞ்ஜேதி, ஸத்தானுக்³க³ஹேன பன யேபு⁴ய்யேன நிரோத⁴ங் ஸமாபஜ்ஜதி. தஞ்ஹி ஸமாபஜ்ஜித்வா வுட்டி²தஸ்ஸ கதோ அப்பகோபி ஸக்காரோ விஸேஸதோ மஹப்ப²லோ மஹானிஸங்ஸோ ஹோதீதி.
Pucchitvā ‘‘dvīhi balehī’’ti dve balāni samathabalaṃ vipassanābalanti vitthāro. Sāyaṃ nirodhasamāpattikathā visuddhimagge (visuddhi. 2.867 ādayo) saṃvaṇṇitāva. Kasmā panāyaṃ thero phalasamāpattiṃ asamāpajjitvā nirodhaṃ samāpajji? Sattesu anukampāya. Ayañhi mahāthero sabbāpi samāpattiyo vaḷañjeti, sattānuggahena pana yebhuyyena nirodhaṃ samāpajjati. Tañhi samāpajjitvā vuṭṭhitassa kato appakopi sakkāro visesato mahapphalo mahānisaṃso hotīti.
வுட்டா²ஸீதி அரஹத்தப²லசித்துப்பத்தியா வுட்டா²ஸி. நிரோத⁴ங் ஸமாபன்னோ ஹி அரஹா சே அரஹத்தப²லஸ்ஸ, அனாகா³மீ சே அனாகா³மிப²லஸ்ஸ உப்பாதே³ன வுட்டி²தோ நாம ஹோதி.
Vuṭṭhāsīti arahattaphalacittuppattiyā vuṭṭhāsi. Nirodhaṃ samāpanno hi arahā ce arahattaphalassa, anāgāmī ce anāgāmiphalassa uppādena vuṭṭhito nāma hoti.
தேன கோ² பன ஸமயேன ஸக்கோ தே³வானமிந்தோ³ ஆயஸ்மதோ மஹாகஸ்ஸபஸ்ஸ பிண்ட³பாதங் தா³துகாமோ ஹோதீதி கத²ங் தஸ்ஸ தா³துகாமதா ஜாதா? யானி ‘‘தானி பஞ்சமத்தானி தே³வதாஸதானீ’’தி வுத்தானி, தா ஸக்கஸ்ஸ தே³வரஞ்ஞோ பரிசாரிகா ககுடபாதி³னியோ புப்³பே³ ‘‘அய்யோ மஹாகஸ்ஸபோ ராஜக³ஹங் பிண்டா³ய பவிஸதி, க³ச்ச²த² தே²ரஸ்ஸ தா³னங் தே³தா²’’தி ஸக்கேன பேஸிதா உபக³ந்த்வா தி³ப்³பா³ஹாரங் தா³துகாமா டி²தா தே²ரேன படிக்கி²த்தா தே³வலோகமேவ க³தா. இதா³னி புரிமப்படிக்கே²பங் சிந்தெத்வா ‘‘கதா³சி க³ண்ஹெய்யா’’தி ஸமாபத்திதோ வுட்டி²தஸ்ஸ தே²ரஸ்ஸ தா³னங் தா³துகாமா ஸக்கஸ்ஸ அனாரோசெத்வா ஸயமேவ ஆக³ந்த்வா தி³ப்³ப³போ⁴ஜனானி உபனெந்தியோ புரிமனயேனேவ தே²ரேன படிக்கி²த்தா தே³வலோகங் க³ந்த்வா ஸக்கேன ‘‘கஹங் க³தத்தா²’’தி புட்டா² தமத்த²ங் ஆரோசெத்வா ‘‘தி³ன்னோ வோ தே²ரஸ்ஸ பிண்ட³பாதோ’’தி ஸக்கேன வுத்தே ‘‘க³ண்ஹிதுங் ந இச்ச²தீ’’தி. ‘‘கிங் கதே²ஸீ’’தி? ‘‘‘து³க்³க³தானங் ஸங்க³ஹங் கரிஸ்ஸாமீ’தி ஆஹ, தே³வா’’தி. ‘‘தும்ஹே கேனாகாரேன க³தா’’தி? ‘‘இமினாவ, தே³வா’’தி. ஸக்கோ ‘‘தும்ஹாதி³ஸியோ தே²ரஸ்ஸ பிண்ட³பாதங் கிங் த³ஸ்ஸந்தீ’’தி? ஸயங் தா³துகாமோ, ஜராஜிண்ணோ க²ண்ட³த³ந்தோ பலிதகேஸோ ஓப⁴க்³க³ஸரீரோ மஹல்லகோ தந்தவாயோ ஹுத்வா, ஸுஜம்பி அஸுரதீ⁴தரங் ததா²ரூபிமேவ மஹல்லிகங் கத்வா, ஏகங் பேஸகாரவீதி²ங் மாபெத்வா தந்தங் பஸாரெந்தோ அச்சி², ஸுஜா தஸரங் பூரேதி. தேன வுத்தங் – ‘‘தேன கோ² பன ஸமயேன ஸக்கோ தே³வானமிந்தோ³…பே॰… தஸரங் பூரேதீ’’தி.
Tena kho pana samayena sakko devānamindo āyasmato mahākassapassa piṇḍapātaṃ dātukāmo hotīti kathaṃ tassa dātukāmatā jātā? Yāni ‘‘tāni pañcamattāni devatāsatānī’’ti vuttāni, tā sakkassa devarañño paricārikā kakuṭapādiniyo pubbe ‘‘ayyo mahākassapo rājagahaṃ piṇḍāya pavisati, gacchatha therassa dānaṃ dethā’’ti sakkena pesitā upagantvā dibbāhāraṃ dātukāmā ṭhitā therena paṭikkhittā devalokameva gatā. Idāni purimappaṭikkhepaṃ cintetvā ‘‘kadāci gaṇheyyā’’ti samāpattito vuṭṭhitassa therassa dānaṃ dātukāmā sakkassa anārocetvā sayameva āgantvā dibbabhojanāni upanentiyo purimanayeneva therena paṭikkhittā devalokaṃ gantvā sakkena ‘‘kahaṃ gatatthā’’ti puṭṭhā tamatthaṃ ārocetvā ‘‘dinno vo therassa piṇḍapāto’’ti sakkena vutte ‘‘gaṇhituṃ na icchatī’’ti. ‘‘Kiṃ kathesī’’ti? ‘‘‘Duggatānaṃ saṅgahaṃ karissāmī’ti āha, devā’’ti. ‘‘Tumhe kenākārena gatā’’ti? ‘‘Imināva, devā’’ti. Sakko ‘‘tumhādisiyo therassa piṇḍapātaṃ kiṃ dassantī’’ti? Sayaṃ dātukāmo, jarājiṇṇo khaṇḍadanto palitakeso obhaggasarīro mahallako tantavāyo hutvā, sujampi asuradhītaraṃ tathārūpimeva mahallikaṃ katvā, ekaṃ pesakāravīthiṃ māpetvā tantaṃ pasārento acchi, sujā tasaraṃ pūreti. Tena vuttaṃ – ‘‘tena kho pana samayena sakko devānamindo…pe… tasaraṃ pūretī’’ti.
தத்த² தந்தங் வினாதீதி பஸாரிததந்தங் வினந்தோ விய ஹோதி. தஸரங் பூரேதீதி தஸரவட்டிங் வட்³டெ⁴ந்தீ விய. யேன ஸக்கஸ்ஸ தே³வானமிந்த³ஸ்ஸ நிவேஸனங் தேனுபஸங்கமீதி தே²ரோ நிவாஸெத்வா பத்தசீவரமாதா³ய ‘‘து³க்³க³தஜனஸங்க³ஹங் கரிஸ்ஸாமீ’’தி நக³ராபி⁴முகோ² க³ச்ச²ந்தோ ப³ஹினக³ரே ஸக்கேன மாபிதங் பேஸகாரவீதி²ங் படிபஜ்ஜித்வா ஓலோகெந்தோ அத்³த³ஸ ஓலுக்³க³விலுக்³க³ஜிண்ணஸாலங் தத்த² ச தே ஜாயம்பதிகே யதா²வுத்தரூபே தந்தவாயகம்மங் கரொந்தே தி³ஸ்வா சிந்தேஸி – ‘‘இமே மஹல்லககாலேபி கம்மங் கரொந்தி. இமஸ்மிங் நக³ரே இமேஹி து³க்³க³ததரா நத்தி² மஞ்ஞே. இமேஹி தி³ன்னங் ஸாகமத்தம்பி க³ஹெத்வா இமேஸங் ஸங்க³ஹங் கரிஸ்ஸாமீ’’தி. ஸோ தேஸங் கே³ஹாபி⁴முகோ² அக³மாஸி. ஸக்கோ தங் ஆக³ச்ச²ந்தங் தி³ஸ்வா ஸுஜங் ஆஹ – ‘‘ப⁴த்³தே³, மய்ஹங் அய்யோ இதோ ஆக³ச்ச²தி, தங் த்வங் அபஸ்ஸந்தீ விய துண்ஹீ ஹுத்வா நிஸீத³. க²ணேனேவ வஞ்செத்வா பிண்ட³பாதங் த³ஸ்ஸாமா’’தி தே²ரோ க³ந்த்வா கே³ஹத்³வாரே அட்டா²ஸி. தேபி அபஸ்ஸந்தா விய அத்தனோ கம்மமேவ கரொந்தா தோ²கங் ஆக³மயிங்ஸு. அத² ஸக்கோ ‘‘கே³ஹத்³வாரே டி²தோ ஏகோ தே²ரோ விய கா²யதி, உபதா⁴ரேஹி தாவா’’தி ஆஹ. ‘‘தும்ஹே க³ந்த்வா உபதா⁴ரேத², ஸாமீ’’தி. ஸோ கே³ஹா நிக்க²மித்வா தே²ரங் பஞ்சபதிட்டி²தேன வந்தி³த்வா உபோ⁴ஹி ஹத்தே²ஹி ஜண்ணுகானி ஓலும்பி³த்வா நித்து²னந்தோ உட்டா²ய ‘‘கதரத்தே²ரோ நு கோ² அய்யோ’’தி தோ²கங் ஓஸக்கித்வா ‘‘அக்கீ²னி மே தூ⁴மாயந்தீ’’தி வத்வா நலாடே ஹத்த²ங் ட²பெத்வா உத்³த⁴ங் உல்லோகெத்வா ‘‘அஹோ து³க்க²ங் அய்யோ நோ மஹாகஸ்ஸபத்தே²ரோவ சிரஸ்ஸங் மே குடித்³வாரங் ஆக³தோ. அத்தி² நு கோ² கிஞ்சி கே³ஹே’’தி ஆஹ. ஸுஜா தோ²கங் ஆகுலா விய ஹுத்வா ‘‘அத்தி², ஸாமீ’’தி படிவசனங் அதா³ஸி. ஸக்கோ, ‘‘ப⁴ந்தே, லூக²ங் வா பணீதங் வாதி அசிந்தெத்வா ஸங்க³ஹங் நோ கரோதா²’’தி பத்தங் க³ண்ஹி. தே²ரோ பத்தங் தெ³ந்தோ ‘‘இமேஸங் ஏவ து³க்³க³தானங் ஜராஜிண்ணானங் மயா ஸங்க³ஹோ காதப்³போ³’’தி சிந்தேஸி. ஸோ அந்தோ பவிஸித்வா க⁴டிஓத³னங் நாம க⁴டிதோ உத்³த⁴ரித்வா, பத்தங் பூரெத்வா, தே²ரஸ்ஸ ஹத்தே² ட²பேஸி. தேன வுத்தங் – ‘‘அத்³த³ஸா கோ² ஸக்கோ தே³வானமிந்தோ³…பே॰… அதா³ஸீ’’தி.
Tattha tantaṃ vinātīti pasāritatantaṃ vinanto viya hoti. Tasaraṃ pūretīti tasaravaṭṭiṃ vaḍḍhentī viya. Yena sakkassa devānamindassa nivesanaṃ tenupasaṅkamīti thero nivāsetvā pattacīvaramādāya ‘‘duggatajanasaṅgahaṃ karissāmī’’ti nagarābhimukho gacchanto bahinagare sakkena māpitaṃ pesakāravīthiṃ paṭipajjitvā olokento addasa oluggaviluggajiṇṇasālaṃ tattha ca te jāyampatike yathāvuttarūpe tantavāyakammaṃ karonte disvā cintesi – ‘‘ime mahallakakālepi kammaṃ karonti. Imasmiṃ nagare imehi duggatatarā natthi maññe. Imehi dinnaṃ sākamattampi gahetvā imesaṃ saṅgahaṃ karissāmī’’ti. So tesaṃ gehābhimukho agamāsi. Sakko taṃ āgacchantaṃ disvā sujaṃ āha – ‘‘bhadde, mayhaṃ ayyo ito āgacchati, taṃ tvaṃ apassantī viya tuṇhī hutvā nisīda. Khaṇeneva vañcetvā piṇḍapātaṃ dassāmā’’ti thero gantvā gehadvāre aṭṭhāsi. Tepi apassantā viya attano kammameva karontā thokaṃ āgamayiṃsu. Atha sakko ‘‘gehadvāre ṭhito eko thero viya khāyati, upadhārehi tāvā’’ti āha. ‘‘Tumhe gantvā upadhāretha, sāmī’’ti. So gehā nikkhamitvā theraṃ pañcapatiṭṭhitena vanditvā ubhohi hatthehi jaṇṇukāni olumbitvā nitthunanto uṭṭhāya ‘‘kataratthero nu kho ayyo’’ti thokaṃ osakkitvā ‘‘akkhīni me dhūmāyantī’’ti vatvā nalāṭe hatthaṃ ṭhapetvā uddhaṃ ulloketvā ‘‘aho dukkhaṃ ayyo no mahākassapattherova cirassaṃ me kuṭidvāraṃ āgato. Atthi nu kho kiñci gehe’’ti āha. Sujā thokaṃ ākulā viya hutvā ‘‘atthi, sāmī’’ti paṭivacanaṃ adāsi. Sakko, ‘‘bhante, lūkhaṃ vā paṇītaṃ vāti acintetvā saṅgahaṃ no karothā’’ti pattaṃ gaṇhi. Thero pattaṃ dento ‘‘imesaṃ eva duggatānaṃ jarājiṇṇānaṃ mayā saṅgaho kātabbo’’ti cintesi. So anto pavisitvā ghaṭiodanaṃ nāma ghaṭito uddharitvā, pattaṃ pūretvā, therassa hatthe ṭhapesi. Tena vuttaṃ – ‘‘addasā kho sakko devānamindo…pe… adāsī’’ti.
தத்த² க⁴டியாதி ப⁴த்தக⁴டிதோ. ‘‘க⁴டிஓத³ன’’ந்திபி பாடோ², தஸ்ஸ க⁴டிஓத³னங் நாம தே³வானங் கோசி ஆஹாரவிஸேஸோதி அத்த²ங் வத³ந்தி. உத்³த⁴ரித்வாதி குதோசி பா⁴ஜனதோ உத்³த⁴ரித்வா. அனேகஸூபோ ஸோ ஏவ ஆஹாரோ பத்தே பக்கி²பித்வா தே²ரஸ்ஸ ஹத்தே² ட²பனகாலே கபணானங் உபகப்பனகலூகா²ஹாரோ விய பஞ்ஞாயித்த², ஹத்தே² ட²பிதமத்தே பன அத்தனோ தி³ப்³ப³ஸபா⁴வேனேவ அட்டா²ஸி. அனேகஸூபோதி முக்³க³மாஸாதி³ஸூபேஹி சேவ க²ஜ்ஜவிகதீஹி ச அனேகவித⁴ஸூபோ. அனேகப்³யஞ்ஜனோதி நானாவித⁴உத்தரிப⁴ங்கோ³. அனேகரஸப்³யஞ்ஜனோதி அனேகேஹி ஸூபேஹி சேவ ப்³யஞ்ஜனேஹி ச மது⁴ராதி³மூலரஸானஞ்சேவ ஸம்பி⁴ன்னரஸானஞ்ச அபி⁴ப்³யஞ்ஜகோ, நானக்³க³ரஸஸூபப்³யஞ்ஜனோதி அத்தோ².
Tattha ghaṭiyāti bhattaghaṭito. ‘‘Ghaṭiodana’’ntipi pāṭho, tassa ghaṭiodanaṃ nāma devānaṃ koci āhāravisesoti atthaṃ vadanti. Uddharitvāti kutoci bhājanato uddharitvā. Anekasūpo so eva āhāro patte pakkhipitvā therassa hatthe ṭhapanakāle kapaṇānaṃ upakappanakalūkhāhāro viya paññāyittha, hatthe ṭhapitamatte pana attano dibbasabhāveneva aṭṭhāsi. Anekasūpoti muggamāsādisūpehi ceva khajjavikatīhi ca anekavidhasūpo. Anekabyañjanoti nānāvidhauttaribhaṅgo. Anekarasabyañjanoti anekehi sūpehi ceva byañjanehi ca madhurādimūlarasānañceva sambhinnarasānañca abhibyañjako, nānaggarasasūpabyañjanoti attho.
ஸோ கிர பிண்ட³பாதோ தே²ரஸ்ஸ ஹத்தே² ட²பிதகாலே ராஜக³ஹனக³ரங் அத்தனோ தி³ப்³ப³க³ந்தே⁴ன அஜ்ஜொ²த்த²ரி, ததோ தே²ரோ சிந்தேஸி – ‘‘அயங் புரிஸோ அப்பேஸக்கோ², பிண்ட³பாதோ அதிவிய பணீதோ ஸக்கஸ்ஸ போ⁴ஜனஸதி³ஸோ. கோ நு கோ² ஏஸோ’’தி? அத² நங் ‘‘ஸக்கோ’’தி ஞத்வா ஆஹ – ‘‘பா⁴ரியங் தே, கோஸிய, கம்மங் கதங் து³க்³க³தானங் ஸம்பத்திங் விலும்பந்தேன, அஜ்ஜ மய்ஹங் தா³னங் த³த்வா கோசிதே³வ து³க்³க³தோ ஸேனாபதிட்டா²னங் வா ஸெட்டி²ட்டா²னங் வா லபெ⁴ய்யா’’தி. ‘‘கோ மயா து³க்³க³ததரோ அத்தி², ப⁴ந்தே’’தி? ‘‘கத²ங் த்வங் து³க்³க³தோ தே³வரஜ்ஜஸிரிங் அனுப⁴வந்தோ’’தி? ‘‘ப⁴ந்தே, ஏவங் நாமேதங், மயா பன அனுப்பன்னே பு³த்³தே⁴ கல்யாணகம்மங் கதங், பு³த்³து⁴ப்பாதே³ பன வத்தமானே புஞ்ஞகம்மங் கத்வா சூளரத²தே³வபுத்தோ மஹாரத²தே³வபுத்தோ அனேகவண்ணதே³வபுத்தோதி இமே தயோ தே³வபுத்தா மமாஸன்னட்டா²னே நிப்³ப³த்தா மஹாதேஜவந்ததரா. அஹங் தேஸு தே³வபுத்தேஸு ‘நக்க²த்தங் கீளிஸ்ஸாமா’தி பரிசாரிகாயோ க³ஹெத்வா அந்தரவீதி²ங் ஓதிண்ணேஸு பலாயித்வா கே³ஹங் பவிஸாமி. தேஸஞ்ஹி ஸரீரதோ தேஜோ மம ஸரீரங் ஒத்த²ரதி, மம ஸரீரதோ தேஜோ தேஸங் ஸரீரங் ந ஒத்த²ரதி. கோ மயா து³க்³க³ததரோ, ப⁴ந்தே’’தி? ‘‘ஏவங் ஸந்தேபி இதோ பட்டா²ய மய்ஹங் மா ஏவங் வஞ்செத்வா தா³னமதா³ஸீ’’தி. ‘‘வஞ்செத்வா தும்ஹாகங் தா³னே தி³ன்னே மய்ஹங் குஸலங் அத்தி² நத்தீ²’’தி? ‘‘அத்தி², ஆவுஸோ’’தி. ‘‘ஏவங் ஸந்தே குஸலகரணங் நாம மய்ஹங் பா⁴ரோ, ப⁴ந்தே’’தி வத்வா தே²ரங் வந்தி³த்வா ஸுஜங் ஆதா³ய தே²ரங் பத³க்கி²ணங் கத்வா, வேஹாஸங் அப்³பு⁴க்³க³ந்த்வா ‘‘அஹோ தா³னங் பரமதா³னங், கஸ்ஸபே ஸுப்பதிட்டி²த’’ந்தி திக்க²த்துங் உதா³னங் உதா³னேஸி. தேன வுத்தங் ‘‘அத² கோ² ஆயஸ்மதோ மஹாகஸ்ஸபஸ்ஸ ஏதத³ஹோஸீ’’திஆதி³.
So kira piṇḍapāto therassa hatthe ṭhapitakāle rājagahanagaraṃ attano dibbagandhena ajjhotthari, tato thero cintesi – ‘‘ayaṃ puriso appesakkho, piṇḍapāto ativiya paṇīto sakkassa bhojanasadiso. Ko nu kho eso’’ti? Atha naṃ ‘‘sakko’’ti ñatvā āha – ‘‘bhāriyaṃ te, kosiya, kammaṃ kataṃ duggatānaṃ sampattiṃ vilumpantena, ajja mayhaṃ dānaṃ datvā kocideva duggato senāpatiṭṭhānaṃ vā seṭṭhiṭṭhānaṃ vā labheyyā’’ti. ‘‘Ko mayā duggatataro atthi, bhante’’ti? ‘‘Kathaṃ tvaṃ duggato devarajjasiriṃ anubhavanto’’ti? ‘‘Bhante, evaṃ nāmetaṃ, mayā pana anuppanne buddhe kalyāṇakammaṃ kataṃ, buddhuppāde pana vattamāne puññakammaṃ katvā cūḷarathadevaputto mahārathadevaputto anekavaṇṇadevaputtoti ime tayo devaputtā mamāsannaṭṭhāne nibbattā mahātejavantatarā. Ahaṃ tesu devaputtesu ‘nakkhattaṃ kīḷissāmā’ti paricārikāyo gahetvā antaravīthiṃ otiṇṇesu palāyitvā gehaṃ pavisāmi. Tesañhi sarīrato tejo mama sarīraṃ ottharati, mama sarīrato tejo tesaṃ sarīraṃ na ottharati. Ko mayā duggatataro, bhante’’ti? ‘‘Evaṃ santepi ito paṭṭhāya mayhaṃ mā evaṃ vañcetvā dānamadāsī’’ti. ‘‘Vañcetvā tumhākaṃ dāne dinne mayhaṃ kusalaṃ atthi natthī’’ti? ‘‘Atthi, āvuso’’ti. ‘‘Evaṃ sante kusalakaraṇaṃ nāma mayhaṃ bhāro, bhante’’ti vatvā theraṃ vanditvā sujaṃ ādāya theraṃ padakkhiṇaṃ katvā, vehāsaṃ abbhuggantvā ‘‘aho dānaṃ paramadānaṃ, kassape suppatiṭṭhita’’nti tikkhattuṃ udānaṃ udānesi. Tena vuttaṃ ‘‘atha kho āyasmato mahākassapassa etadahosī’’tiādi.
தத்த² கோஸியாதி ஸக்கங் தே³வானமிந்த³ங் கொ³த்தேன ஆலபதி. புஞ்ஞேன அத்தோ²தி புஞ்ஞேன பயோஜனங். அத்தீ²தி வசனஸேஸோ. வேஹாஸங் அப்³பு⁴க்³க³ந்த்வாதி பத²விதோ வேஹாஸங் அபி⁴உக்³க³ந்த்வா. ஆகாஸே அந்தலிக்கே²தி ஆகாஸமேவ பரியாயஸத்³தே³ன அந்தலிக்கே²தி வத³ந்தி. அத² வா அந்தலிக்க²ஸங்கா²தே ஆகாஸே ந கஸிணுக்³கா⁴டிமாதி³ஆகாஸேதி விஸேஸெந்தோ வத³தி. அஹோ தா³னந்தி எத்த² அஹோதி அச்ச²ரியத்தே² நிபாதோ. ஸக்கோ ஹி தே³வானமிந்தோ³, ‘‘யஸ்மா நிரோதா⁴ வுட்டி²தஸ்ஸ அய்யஸ்ஸ மஹாகஸ்ஸபத்தே²ரஸ்ஸ ஸக்கச்சங் ஸஹத்தே²ன சித்தீகத்வா அனபவித்³த⁴ங் காலேன பரேஸங் அனுபஹச்ச, ஸம்மாதி³ட்டி²ங் புரக்க²த்வா இத³மீதி³ஸங் மயா தி³ப்³ப³போ⁴ஜனதா³னங் தி³ன்னங், தஸ்மா கெ²த்தஸம்பத்தி தெ³ய்யத⁴ம்மஸம்பத்தி சித்தஸம்பத்தீதி, திவிதா⁴யபி ஸம்பத்தியா ஸமன்னாக³தத்தா ஸப்³ப³ங்க³ஸம்பன்னங் வத மயா தா³னங் பவத்தித’’ந்தி அச்ச²ரியப்³பு⁴தசித்தஜாதோ ததா³ அத்தனோ ஹத³யப்³ப⁴ந்தரக³தங் பீதிஸோமனஸ்ஸங் ஸமுக்³கி³ரந்தோ ‘‘அஹோ தா³ன’’ந்தி வத்வா தஸ்ஸ தா³னஸ்ஸ வுத்தனயேன உத்தமதா³னபா⁴வங் கெ²த்தங்க³தபா⁴வஞ்ச பகாஸெந்தோ ‘‘பரமதா³னங் கஸ்ஸபே ஸுப்பதிட்டி²த’’ந்தி உதா³னங் உதா³னேஸி.
Tattha kosiyāti sakkaṃ devānamindaṃ gottena ālapati. Puññena atthoti puññena payojanaṃ. Atthīti vacanaseso. Vehāsaṃ abbhuggantvāti pathavito vehāsaṃ abhiuggantvā. Ākāse antalikkheti ākāsameva pariyāyasaddena antalikkheti vadanti. Atha vā antalikkhasaṅkhāte ākāse na kasiṇugghāṭimādiākāseti visesento vadati. Aho dānanti ettha ahoti acchariyatthe nipāto. Sakko hi devānamindo, ‘‘yasmā nirodhā vuṭṭhitassa ayyassa mahākassapattherassa sakkaccaṃ sahatthena cittīkatvā anapaviddhaṃ kālena paresaṃ anupahacca, sammādiṭṭhiṃ purakkhatvā idamīdisaṃ mayā dibbabhojanadānaṃ dinnaṃ, tasmā khettasampatti deyyadhammasampatti cittasampattīti, tividhāyapi sampattiyā samannāgatattā sabbaṅgasampannaṃ vata mayā dānaṃ pavattita’’nti acchariyabbhutacittajāto tadā attano hadayabbhantaragataṃ pītisomanassaṃ samuggiranto ‘‘aho dāna’’nti vatvā tassa dānassa vuttanayena uttamadānabhāvaṃ khettaṅgatabhāvañca pakāsento ‘‘paramadānaṃ kassape suppatiṭṭhita’’nti udānaṃ udānesi.
ஏவங் பன ஸக்கஸ்ஸ உதா³னெந்தஸ்ஸ ப⁴க³வா விஹாரே டி²தோயேவ தி³ப்³ப³ஸோதேன ஸத்³த³ங் ஸுத்வா ‘‘பஸ்ஸத², பி⁴க்க²வே, ஸக்கங் தே³வானமிந்த³ங் உதா³னங் உதா³னெத்வா ஆகாஸேன க³ச்ச²ந்த’’ந்தி பி⁴க்கூ²னங் வத்வா தேஹி ‘‘கிங் பன, ப⁴ந்தே, தேன கத’’ந்தி புட்டோ² ‘‘மம புத்தஸ்ஸ கஸ்ஸபஸ்ஸ வஞ்செத்வா தா³னங் அதா³ஸி, தேன ச அத்தமனோ உதா³னேஸீ’’தி ஆஹ. தேன வுத்தங் ‘‘அஸ்ஸோஸி கோ² ப⁴க³வா தி³ப்³பா³ய ஸோததா⁴துயா’’திஆதி³.
Evaṃ pana sakkassa udānentassa bhagavā vihāre ṭhitoyeva dibbasotena saddaṃ sutvā ‘‘passatha, bhikkhave, sakkaṃ devānamindaṃ udānaṃ udānetvā ākāsena gacchanta’’nti bhikkhūnaṃ vatvā tehi ‘‘kiṃ pana, bhante, tena kata’’nti puṭṭho ‘‘mama puttassa kassapassa vañcetvā dānaṃ adāsi, tena ca attamano udānesī’’ti āha. Tena vuttaṃ ‘‘assosi kho bhagavā dibbāya sotadhātuyā’’tiādi.
தத்த² தி³ப்³பா³ய ஸோததா⁴துயாதி தி³ப்³ப³ஸதி³ஸத்தா தி³ப்³பா³. தே³வதானஞ்ஹி ஸுசரிதகம்மனிப்³ப³த்தா பித்தஸெம்ஹருஹிராதீ³ஹி அபலிபு³த்³தா⁴ உபக்கிலேஸவினிமுத்ததாய தூ³ரேபி ஆரம்மணங் க³ஹேதுங் ஸமத்தா² தி³ப்³ப³பஸாத³ஸோததா⁴து ஹோதி. அயஞ்சாபி ப⁴க³வதோ வீரியபா⁴வனாப³லனிப்³ப³த்தா ஞாணமயா ஸோததா⁴து தாதி³ஸா ஏவாதி தி³ப்³ப³ஸதி³ஸத்தா தி³ப்³பா³. அபி ச தி³ப்³ப³விஹாரவஸேன படிலத்³த⁴த்தா அத்தனா ச தி³ப்³ப³விஹாரஸன்னிஸ்ஸிதத்தாபி தி³ப்³பா³. ஸவனட்டே²ன ச ஸபா⁴வதா⁴ரணட்டே²ன ச ஸோததா⁴து, ஸோததா⁴துயாபி கிச்சகரணேன ஸோததா⁴து வியாதி ஸோததா⁴து, தாய தி³ப்³பா³ய ஸோததா⁴துயா. விஸுத்³தா⁴யாதி பரிஸுத்³தா⁴ய நிருபக்கிலேஸாய. அதிக்கந்தமானுஸிகாயாதி மனுஸ்ஸூபசாரங் அதிக்கமித்வா ஸத்³த³ஸ்ஸவனேன மானுஸிகமங்ஸஸோததா⁴துங் அதிக்கமித்வா டி²தாய.
Tattha dibbāya sotadhātuyāti dibbasadisattā dibbā. Devatānañhi sucaritakammanibbattā pittasemharuhirādīhi apalibuddhā upakkilesavinimuttatāya dūrepi ārammaṇaṃ gahetuṃ samatthā dibbapasādasotadhātu hoti. Ayañcāpi bhagavato vīriyabhāvanābalanibbattā ñāṇamayā sotadhātu tādisā evāti dibbasadisattā dibbā. Api ca dibbavihāravasena paṭiladdhattā attanā ca dibbavihārasannissitattāpi dibbā. Savanaṭṭhena ca sabhāvadhāraṇaṭṭhena ca sotadhātu, sotadhātuyāpi kiccakaraṇena sotadhātu viyāti sotadhātu, tāya dibbāya sotadhātuyā. Visuddhāyāti parisuddhāya nirupakkilesāya. Atikkantamānusikāyāti manussūpacāraṃ atikkamitvā saddassavanena mānusikamaṃsasotadhātuṃ atikkamitvā ṭhitāya.
ஏதமத்த²ங் விதி³த்வாதி ‘‘ஸம்மாபடிபத்தியா கு³ணவிஸேஸே பதிட்டி²தங் புரிஸாதிஸயங் தே³வாபி மனுஸ்ஸாபி ஆத³ரஜாதா அதிவிய பிஹயந்தீ’’தி இமமத்த²ங் விதி³த்வா தத³த்த²தீ³பனங் இமங் உதா³னங் உதா³னேஸி.
Etamatthaṃ viditvāti ‘‘sammāpaṭipattiyā guṇavisese patiṭṭhitaṃ purisātisayaṃ devāpi manussāpi ādarajātā ativiya pihayantī’’ti imamatthaṃ viditvā tadatthadīpanaṃ imaṃ udānaṃ udānesi.
தத்ர பிண்ட³பாதிகங்க³ஸங்கா²தங் து⁴தங்க³ங் ஸமாதா³ய தஸ்ஸ பரிபூரணேன பிண்ட³பாதிகஸ்ஸ. நனு சாயங் கா³தா² ஆயஸ்மந்தங் மஹாகஸ்ஸபங் நிமித்தங் கத்வா பா⁴ஸிதா, தே²ரோ ச ஸப்³பே³ஸங் து⁴தவாதா³னங் அக்³கோ³ தேரஸது⁴தங்க³த⁴ரோ, ஸோ கஸ்மா ஏகேனேவ து⁴தங்கே³ன கித்திதோதி? அட்டு²ப்பத்திவஸேனாயங் நித்³தே³ஸோ. அத² வா தே³ஸனாமத்தமேதங், இமினா தே³ஸனாஸீஸேன ஸப்³பே³பிஸ்ஸ து⁴தங்கா³ வுத்தாதி வேதி³தப்³பா³. அத² வா ‘‘யதா²பி ப⁴மரோ புப்ப²’’ந்தி (த⁴॰ ப॰ 49) கா³தா²ய வுத்தனயேன பரமப்பிச்ச²தாய குலானுத்³த³யதாய சஸ்ஸ ஸப்³ப³ங் பிண்ட³பாதிகவத்தங் அக்க²ண்டெ³த்வா தத்த² ஸாதிஸயங் படிபத்தியா பகாஸனத்த²ங் ‘‘பிண்ட³பாதிகஸ்ஸா’’தி வுத்தங். பிண்ட³பாதிகஸ்ஸாதி ச பிஹயந்தீதி பத³ங் அபெக்கி²த்வா ஸம்பதா³னவசனங், தங் உபயோக³த்தே² த³ட்ட²ப்³ப³ங். அத்தப⁴ரஸ்ஸாதி ‘‘அப்பானி ச தானி ஸுலபா⁴னி அனவஜ்ஜானீ’’தி (அ॰ நி॰ 4.27; இதிவு॰ 101) ஏவங் வுத்தேஹி அப்பானவஜ்ஜஸுலப⁴ரூபேஹி சதூஹி பச்சயேஹி அத்தானமேவ ப⁴ரந்தஸ்ஸ. அனஞ்ஞபோஸினோதி ஆமிஸஸங்க³ண்ஹனேன அஞ்ஞே ஸிஸ்ஸாதி³கே போஸேதுங் அனுஸ்ஸுக்கதாய அனஞ்ஞபோஸினோ. பத³த்³வயேனஸ்ஸ காயபரிஹாரிகேன சீவரேன குச்சி²பரிஹாரிகேன பிண்ட³பாதேன விசரணதோ ஸல்லஹுகவுத்திதங் ஸுப⁴ரதங் பரமஞ்ச ஸந்துட்டி²ங் த³ஸ்ஸேதி. அத² வா அத்தப⁴ரஸ்ஸாதி ஏகவசனிச்சா²ய அத்தபா⁴வஸங்கா²தங் ஏகங்யேவ இமங் அத்தானங் ப⁴ரதி, ந இதோ பரங் அஞ்ஞந்தி அத்தப⁴ரோ, ததோ ஏவ அத்தனா அஞ்ஞஸ்ஸ போஸேதப்³ப³ஸ்ஸ அபா⁴வதோ அனஞ்ஞபோஸீ, தஸ்ஸ அத்தப⁴ரஸ்ஸ அனஞ்ஞபோஸினோ. பத³த்³வயேனபி கீ²ணாஸவபா⁴வேன ஆயதிங் அனாதா³னதங் த³ஸ்ஸேதி.
Tatra piṇḍapātikaṅgasaṅkhātaṃ dhutaṅgaṃ samādāya tassa paripūraṇena piṇḍapātikassa. Nanu cāyaṃ gāthā āyasmantaṃ mahākassapaṃ nimittaṃ katvā bhāsitā, thero ca sabbesaṃ dhutavādānaṃ aggo terasadhutaṅgadharo, so kasmā ekeneva dhutaṅgena kittitoti? Aṭṭhuppattivasenāyaṃ niddeso. Atha vā desanāmattametaṃ, iminā desanāsīsena sabbepissa dhutaṅgā vuttāti veditabbā. Atha vā ‘‘yathāpi bhamaro puppha’’nti (dha. pa. 49) gāthāya vuttanayena paramappicchatāya kulānuddayatāya cassa sabbaṃ piṇḍapātikavattaṃ akkhaṇḍetvā tattha sātisayaṃ paṭipattiyā pakāsanatthaṃ ‘‘piṇḍapātikassā’’ti vuttaṃ. Piṇḍapātikassāti ca pihayantīti padaṃ apekkhitvā sampadānavacanaṃ, taṃ upayogatthe daṭṭhabbaṃ. Attabharassāti ‘‘appāni ca tāni sulabhāni anavajjānī’’ti (a. ni. 4.27; itivu. 101) evaṃ vuttehi appānavajjasulabharūpehi catūhi paccayehi attānameva bharantassa. Anaññaposinoti āmisasaṅgaṇhanena aññe sissādike posetuṃ anussukkatāya anaññaposino. Padadvayenassa kāyaparihārikena cīvarena kucchiparihārikena piṇḍapātena vicaraṇato sallahukavuttitaṃ subharataṃ paramañca santuṭṭhiṃ dasseti. Atha vā attabharassāti ekavacanicchāya attabhāvasaṅkhātaṃ ekaṃyeva imaṃ attānaṃ bharati, na ito paraṃ aññanti attabharo, tato eva attanā aññassa posetabbassa abhāvato anaññaposī, tassa attabharassa anaññaposino. Padadvayenapi khīṇāsavabhāvena āyatiṃ anādānataṃ dasseti.
தே³வா பிஹயந்தி…பே॰… ஸதீமதோதி தங் அக்³க³ப²லாதி⁴க³மேன ஸப்³ப³கிலேஸத³ரத²பரிளாஹானங் வூபஸமேன படிப்பஸ்ஸத்³தி⁴யா உபஸந்தங், ஸதிவேபுல்லப்பத்தியா நிச்சகாலங் ஸதோகாரிதாய ஸதிமந்தங், ததோ ஏவ இட்டா²னிட்டா²தீ³ஸு தாதி³லக்க²ணப்பத்தங் கீ²ணாஸவங் ஸக்காத³யோ தே³வா பிஹயந்தி பத்தெ²ந்தி, தஸ்ஸ ஸீலாதி³கு³ணவிஸேஸேஸு ப³ஹுமானங் உப்பாதெ³ந்தா ஆத³ரங் ஜனெந்தி, பகே³வ மனுஸ்ஸாதி.
Devāpihayanti…pe… satīmatoti taṃ aggaphalādhigamena sabbakilesadarathapariḷāhānaṃ vūpasamena paṭippassaddhiyā upasantaṃ, sativepullappattiyā niccakālaṃ satokāritāya satimantaṃ, tato eva iṭṭhāniṭṭhādīsu tādilakkhaṇappattaṃ khīṇāsavaṃ sakkādayo devā pihayanti patthenti, tassa sīlādiguṇavisesesu bahumānaṃ uppādentā ādaraṃ janenti, pageva manussāti.
ஸத்தமஸுத்தவண்ணனா நிட்டி²தா.
Sattamasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
திபிடக (மூல) • Tipiṭaka (Mūla) / ஸுத்தபிடக • Suttapiṭaka / கு²த்³த³கனிகாய • Khuddakanikāya / உதா³னபாளி • Udānapāḷi / 7. ஸக்குதா³னஸுத்தங் • 7. Sakkudānasuttaṃ