Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / પરિવાર-અટ્ઠકથા • Parivāra-aṭṭhakathā |
સત્તસમથનિદાનવણ્ણના
Sattasamathanidānavaṇṇanā
૩૫૨. કિંનિદાનોતિ પુચ્છાવિસ્સજ્જને નિદાનં નિદાનમસ્સાતિ નિદાનનિદાનો. તત્થ સઙ્ઘસમ્મુખતા, ધમ્મસમ્મુખતા, વિનયસમ્મુખતા, પુગ્ગલસમ્મુખતાતિ ઇદં સમ્મુખાવિનયસ્સ નિદાનં. સતિવેપુલ્લપત્તો ખીણાસવો લદ્ધુપવાદો સતિવિનયસ્સ નિદાનં. ઉમ્મત્તકો ભિક્ખુ અમૂળ્હવિનયસ્સ નિદાનં. યો ચ દેસેતિ, યસ્સ ચ દેસેતિ, ઉભિન્નં સમ્મુખીભાવો પટિઞ્ઞાતકરણસ્સ નિદાનં. ભણ્ડનજાતાનં અધિકરણં વૂપસમેતું અસક્કુણેય્યતા યેભુય્યસિકાય નિદાનં. પાપુસ્સન્નો પુગ્ગલો તસ્સપાપિયસિકાય નિદાનં. ભણ્ડનજાતાનં બહુ અસ્સામણકઅજ્ઝાચારો તિણવત્થારકસ્સ નિદાનં. હેતુપચ્ચયવારા વુત્તનયા એવ.
352.Kiṃnidānoti pucchāvissajjane nidānaṃ nidānamassāti nidānanidāno. Tattha saṅghasammukhatā, dhammasammukhatā, vinayasammukhatā, puggalasammukhatāti idaṃ sammukhāvinayassa nidānaṃ. Sativepullapatto khīṇāsavo laddhupavādo sativinayassa nidānaṃ. Ummattako bhikkhu amūḷhavinayassa nidānaṃ. Yo ca deseti, yassa ca deseti, ubhinnaṃ sammukhībhāvo paṭiññātakaraṇassa nidānaṃ. Bhaṇḍanajātānaṃ adhikaraṇaṃ vūpasametuṃ asakkuṇeyyatā yebhuyyasikāya nidānaṃ. Pāpussanno puggalo tassapāpiyasikāya nidānaṃ. Bhaṇḍanajātānaṃ bahu assāmaṇakaajjhācāro tiṇavatthārakassa nidānaṃ. Hetupaccayavārā vuttanayā eva.
૩૫૩. મૂલપુચ્છાય વિસ્સજ્જનં ઉત્તાનમેવ. સમુટ્ઠાનપુચ્છાય કિઞ્ચાપિ ‘‘સત્તન્નં સમથાનં કતમે છત્તિંસ સમુટ્ઠાના’’તિ વુત્તં, સમ્મુખાવિનયસ્સ પન કમ્મસઙ્ગહાભાવેન સમુટ્ઠાનાભાવતો છન્નંયેવ સમથાનં છ સમુટ્ઠાનાનિ વિભત્તાનિ. તત્થ કમ્મસ્સ કિરિયાતિ ઞત્તિ વેદિતબ્બા. કરણન્તિ તસ્સાયેવ ઞત્તિયા ઠપેતબ્બકાલે ઠપનં. ઉપગમનન્તિ સયં ઉપગમનં; અત્તનાયેવ તસ્સ કમ્મસ્સ કરણન્તિ અત્થો. અજ્ઝુપગમનન્તિ અજ્ઝેસનુપગમનં; અઞ્ઞં સદ્ધિવિહારિકાદિકં ‘‘ઇદં કમ્મં કરોહી’’તિ અજ્ઝેસનન્તિ અત્થો. અધિવાસનાતિ ‘‘રુચ્ચતિ મે એતં, કરોતુ સઙ્ઘો’’તિ એવં અધિવાસના; છન્દદાનન્તિ અત્થો. અપ્પટિક્કોસનાતિ ‘‘ન મેતં ખમતિ, મા એવં કરોથા’’તિ અપ્પટિસેધના. ઇતિ છન્નં છક્કાનં વસેન છત્તિંસ સમુટ્ઠાના વેદિતબ્બા.
353. Mūlapucchāya vissajjanaṃ uttānameva. Samuṭṭhānapucchāya kiñcāpi ‘‘sattannaṃ samathānaṃ katame chattiṃsa samuṭṭhānā’’ti vuttaṃ, sammukhāvinayassa pana kammasaṅgahābhāvena samuṭṭhānābhāvato channaṃyeva samathānaṃ cha samuṭṭhānāni vibhattāni. Tattha kammassa kiriyāti ñatti veditabbā. Karaṇanti tassāyeva ñattiyā ṭhapetabbakāle ṭhapanaṃ. Upagamananti sayaṃ upagamanaṃ; attanāyeva tassa kammassa karaṇanti attho. Ajjhupagamananti ajjhesanupagamanaṃ; aññaṃ saddhivihārikādikaṃ ‘‘idaṃ kammaṃ karohī’’ti ajjhesananti attho. Adhivāsanāti ‘‘ruccati me etaṃ, karotu saṅgho’’ti evaṃ adhivāsanā; chandadānanti attho. Appaṭikkosanāti ‘‘na metaṃ khamati, mā evaṃ karothā’’ti appaṭisedhanā. Iti channaṃ chakkānaṃ vasena chattiṃsa samuṭṭhānā veditabbā.
Related texts:
તિપિટક (મૂલ) • Tipiṭaka (Mūla) / વિનયપિટક • Vinayapiṭaka / પરિવારપાળિ • Parivārapāḷi / ૯. સત્તસમથનિદાનં • 9. Sattasamathanidānaṃ
ટીકા • Tīkā / વિનયપિટક (ટીકા) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / સારત્થદીપની-ટીકા • Sāratthadīpanī-ṭīkā / અધિકરણભેદવણ્ણના • Adhikaraṇabhedavaṇṇanā
ટીકા • Tīkā / વિનયપિટક (ટીકા) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વજિરબુદ્ધિ-ટીકા • Vajirabuddhi-ṭīkā / અધિકરણનિદાનાદિવણ્ણના • Adhikaraṇanidānādivaṇṇanā
ટીકા • Tīkā / વિનયપિટક (ટીકા) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / પાચિત્યાદિયોજનાપાળિ • Pācityādiyojanāpāḷi / સત્તસમથનિદાનવણ્ણના • Sattasamathanidānavaṇṇanā