Tipiṭaka / Tipiṭaka (English) / Saṁyutta Nikāya, English translation |
สํยุตฺต นิกาย ๔๗ฯ๘
The Related Suttas Collection 47.8
๑ฯ อมฺพปาลิวคฺค
1. In Ambapālī’s Mango Grove
สูทสุตฺต
Cooks
“เสยฺยถาปิ, ภิกฺขเว, พาโล อพฺยตฺโต อกุสโล สูโท ราชานํ วา ราชมหามตฺตํ วา นานจฺจเยหิ สูเปหิ ปจฺจุปฏฺฐิโต อสฺส—อมฺพิลคฺเคหิปิ, ติตฺตกคฺเคหิปิ, กฏุกคฺเคหิปิ, มธุรคฺเคหิปิ, ขาริเกหิปิ, อขาริเกหิปิ, โลณิเกหิปิ, อโลณิเกหิปิฯ
“Bhikkhus, suppose a foolish, incompetent, unskillful cook was to serve a ruler or their minister with an excessive variety of curries: superbly sour, bitter, pungent, and sweet; hot and mild, and salty and bland.
ส โข โส, ภิกฺขเว, พาโล อพฺยตฺโต อกุสโล สูโท สกสฺส ภตฺตุ นิมิตฺตํ น อุคฺคณฺหาติ: ‘อิทํ วา เม อชฺช ภตฺตุ สูเปยฺยํ รุจฺจติ, อิมสฺส วา อภิหรติ, อิมสฺส วา พหุํ คณฺหาติ, อิมสฺส วา วณฺณํ ภาสติฯ อมฺพิลคฺคํ วา เม อชฺช ภตฺตุ สูเปยฺยํ รุจฺจติ, อมฺพิลคฺคสฺส วา อภิหรติ, อมฺพิลคฺคสฺส วา พหุํ คณฺหาติ, อมฺพิลคฺคสฺส วา วณฺณํ ภาสติฯ ติตฺตกคฺคํ วา เม อชฺช … กฏุกคฺคํ วา เม อชฺช … มธุรคฺคํ วา เม อชฺช … ขาริกํ วา เม อชฺช … อขาริกํ วา เม อชฺช … โลณิกํ วา เม อชฺช … อโลณิกํ วา เม อชฺช ภตฺตุ สูเปยฺยํ รุจฺจติ, อโลณิกสฺส วา อภิหรติ, อโลณิกสฺส วา พหุํ คณฺหาติ, อโลณิกสฺส วา วณฺณํ ภาสตี'ติฯ
But that cook didn’t take their master’s hint: ‘Today my master preferred this sauce, or he reached for it, or he took a lot of it, or he praised it. Today my master preferred the sour or bitter or pungent or sweet or hot or mild or salty sauce. Or he preferred the bland sauce, or he reached for the bland one, or he took a lot of it, or he praised it.’
ส โข โส, ภิกฺขเว, พาโล อพฺยตฺโต อกุสโล สูโท น เจว ลาภี โหติ อจฺฉาทนสฺส, น ลาภี เวตนสฺส, น ลาภี อภิหารานํฯ ตํ กิสฺส เหตุ? ตถา หิ โส, ภิกฺขเว, พาโล อพฺยตฺโต อกุสโล สูโท สกสฺส ภตฺตุ นิมิตฺตํ น อุคฺคณฺหาติฯ
That foolish, incompetent, unskillful cook doesn’t get presented with clothes, wages, or bonuses. Why is that? Because they don’t take their master’s hint.
เอวเมว โข, ภิกฺขเว, อิเธกจฺโจ พาโล อพฺยตฺโต อกุสโล ภิกฺขุ กาเย กายานุปสฺสี วิหรติ อาตาปี สมฺปชาโน สติมา, วิเนยฺย โลเก อภิชฺฌาโทมนสฺสํฯ ตสฺส กาเย กายานุปสฺสิโน วิหรโต จิตฺตํ น สมาธิยติ, อุปกฺกิเลสา น ปหียนฺติฯ โส ตํ นิมิตฺตํ น อุคฺคณฺหาติฯ เวทนาสุ เวทนานุปสฺสี วิหรติ …เป… จิตฺเต จิตฺตานุปสฺสี วิหรติ …เป… ธมฺเมสุ ธมฺมานุปสฺสี วิหรติ อาตาปี สมฺปชาโน สติมา, วิเนยฺย โลเก อภิชฺฌาโทมนสฺสํฯ ตสฺส ธมฺเมสุ ธมฺมานุปสฺสิโน วิหรโต จิตฺตํ น สมาธิยติ, อุปกฺกิเลสา น ปหียนฺติฯ โส ตํ นิมิตฺตํ น อุคฺคณฺหาติฯ
In the same way, a foolish, incompetent, unskillful bhikkhu meditates by observing an aspect of the body—keen, aware, and mindful, rid of covetousness and displeasure for the world. As they meditate observing an aspect of the body, their mind doesn’t enter immersion, and their corruptions aren’t given up. But they don’t take the hint. They meditate observing an aspect of feelings … mind … principles—keen, aware, and mindful, rid of covetousness and displeasure for the world. As they meditate observing an aspect of principles, the mind doesn’t enter immersion, and the corruptions aren’t given up. But they don’t take the hint.
ส โข โส, ภิกฺขเว, พาโล อพฺยตฺโต อกุสโล ภิกฺขุ น เจว ลาภี โหติ ทิฏฺเฐว ธมฺเม สุขวิหารานํ, น ลาภี สติสมฺปชญฺญสฺสฯ ตํ กิสฺส เหตุ? ตถา หิ โส, ภิกฺขเว, พาโล อพฺยตฺโต อกุสโล ภิกฺขุ สกสฺส จิตฺตสฺส นิมิตฺตํ น อุคฺคณฺหาติฯ
That foolish, incompetent, unskillful bhikkhu doesn’t get blissful meditations in this very life, nor do they get mindfulness and situational awareness. Why is that? Because they don’t take their mind’s hint.
เสยฺยถาปิ, ภิกฺขเว, ปณฺฑิโต พฺยตฺโต กุสโล สูโท ราชานํ วา ราชมหามตฺตํ วา นานจฺจเยหิ สูเปหิ ปจฺจุปฏฺฐิโต อสฺส—อมฺพิลคฺเคหิปิ, ติตฺตกคฺเคหิปิ, กฏุกคฺเคหิปิ, มธุรคฺเคหิปิ, ขาริเกหิปิ, อขาริเกหิปิ, โลณิเกหิปิ, อโลณิเกหิปิฯ
Suppose an astute, competent, skillful cook was to serve a ruler or their minister with an excessive variety of curries: superbly sour, bitter, pungent, and sweet; hot and mild, and salty and bland.
ส โข โส, ภิกฺขเว, ปณฺฑิโต พฺยตฺโต กุสโล สูโท สกสฺส ภตฺตุ นิมิตฺตํ อุคฺคณฺหาติ: ‘อิทํ วา เม อชฺช ภตฺตุ สูเปยฺยํ รุจฺจติ, อิมสฺส วา อภิหรติ, อิมสฺส วา พหุํ คณฺหาติ, อิมสฺส วา วณฺณํ ภาสติฯ อมฺพิลคฺคํ วา เม อชฺช ภตฺตุ สูเปยฺยํ รุจฺจติ, อมฺพิลคฺคสฺส วา อภิหรติ, อมฺพิลคฺคสฺส วา พหุํ คณฺหาติ, อมฺพิลคฺคสฺส วา วณฺณํ ภาสติฯ ติตฺตกคฺคํ วา เม อชฺช … กฏุกคฺคํ วา เม อชฺช … มธุรคฺคํ วา เม อชฺช … ขาริกํ วา เม อชฺช … อขาริกํ วา เม อชฺช … โลณิกํ วา เม อชฺช … อโลณิกํ วา เม อชฺช ภตฺตุ สูเปยฺยํ รุจฺจติ, อโลณิกสฺส วา อภิหรติ, อโลณิกสฺส วา พหุํ คณฺหาติ, อโลณิกสฺส วา วณฺณํ ภาสตี'ติฯ
And that cook took their master’s hint: ‘Today my master preferred this sauce, or he reached for it, or he took a lot of it, or he praised it. Today my master preferred the sour or bitter or pungent or sweet or hot or mild or salty sauce. Or he preferred the bland sauce, or he reached for the bland one, or he took a lot of it, or he praised it.’
ส โข โส, ภิกฺขเว, ปณฺฑิโต พฺยตฺโต กุสโล สูโท ลาภี เจว โหติ อจฺฉาทนสฺส, ลาภี เวตนสฺส, ลาภี อภิหารานํฯ ตํ กิสฺส เหตุ? ตถา หิ โส, ภิกฺขเว, ปณฺฑิโต พฺยตฺโต กุสโล สูโท สกสฺส ภตฺตุ นิมิตฺตํ อุคฺคณฺหาติฯ
That astute, competent, skillful cook gets presented with clothes, wages, and bonuses. Why is that? Because they take their master’s hint.
เอวเมว โข, ภิกฺขเว, อิเธกจฺโจ ปณฺฑิโต พฺยตฺโต กุสโล ภิกฺขุ กาเย กายานุปสฺสี วิหรติ อาตาปี สมฺปชาโน สติมา, วิเนยฺย โลเก อภิชฺฌาโทมนสฺสํฯ ตสฺส กาเย กายานุปสฺสิโน วิหรโต จิตฺตํ สมาธิยติ, อุปกฺกิเลสา ปหียนฺติฯ โส ตํ นิมิตฺตํ อุคฺคณฺหาติฯ เวทนาสุ เวทนานุปสฺสี วิหรติ …เป… จิตฺเต จิตฺตานุปสฺสี วิหรติ …เป… ธมฺเมสุ ธมฺมานุปสฺสี วิหรติ อาตาปี สมฺปชาโน สติมา, วิเนยฺย โลเก อภิชฺฌาโทมนสฺสํฯ ตสฺส ธมฺเมสุ ธมฺมานุปสฺสิโน วิหรโต จิตฺตํ สมาธิยติ, อุปกฺกิเลสา ปหียนฺติฯ โส ตํ นิมิตฺตํ อุคฺคณฺหาติฯ
In the same way, an astute, competent, skillful bhikkhu meditates by observing an aspect of the body—keen, aware, and mindful, rid of covetousness and displeasure for the world. As they meditate observing an aspect of the body, their mind enters immersion, and their corruptions are given up. They take the hint. They meditate observing an aspect of feelings … mind … principles—keen, aware, and mindful, rid of covetousness and displeasure for the world. As they meditate observing an aspect of principles, their mind enters immersion, and their corruptions are given up. They take the hint.
ส โข โส, ภิกฺขเว, ปณฺฑิโต พฺยตฺโต กุสโล ภิกฺขุ ลาภี เจว โหติ ทิฏฺเฐว ธมฺเม สุขวิหารานํ, ลาภี โหติ สติสมฺปชญฺญสฺสฯ ตํ กิสฺส เหตุ? ตถา หิ โส, ภิกฺขเว, ปณฺฑิโต พฺยตฺโต กุสโล ภิกฺขุ สกสฺส จิตฺตสฺส นิมิตฺตํ อุคฺคณฺหาตี”ติฯ
That astute, competent, skillful bhikkhu gets blissful meditations in this very life, and they get mindfulness and situational awareness. Why is that? Because they take their mind’s hint.”
อฏฺฐมํฯ
The authoritative text of the Saṁyutta Nikāya is the Pāli text. The English translation is provided as an aid to the study of the original Pāli text. [CREDITS »]