Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / સંયુત્તનિકાય • Saṃyuttanikāya

    ૯. સુન્દરિકસુત્તં

    9. Sundarikasuttaṃ

    ૧૯૫. એકં સમયં ભગવા કોસલેસુ વિહરતિ સુન્દરિકાય નદિયા તીરે. તેન ખો પન સમયેન સુન્દરિકભારદ્વાજો બ્રાહ્મણો સુન્દરિકાય નદિયા તીરે અગ્ગિં જુહતિ, અગ્ગિહુત્તં પરિચરતિ. અથ ખો સુન્દરિકભારદ્વાજો બ્રાહ્મણો અગ્ગિં જુહિત્વા અગ્ગિહુત્તં પરિચરિત્વા ઉટ્ઠાયાસના સમન્તા ચતુદ્દિસા અનુવિલોકેસિ – ‘‘કો નુ ખો ઇમં હબ્યસેસં ભુઞ્જેય્યા’’તિ? અદ્દસા ખો સુન્દરિકભારદ્વાજો બ્રાહ્મણો ભગવન્તં અઞ્ઞતરસ્મિં રુક્ખમૂલે સસીસં પારુતં નિસિન્નં. દિસ્વાન વામેન હત્થેન હબ્યસેસં ગહેત્વા દક્ખિણેન હત્થેન કમણ્ડલું ગહેત્વા યેન ભગવા તેનુપસઙ્કમિ. અથ ખો ભગવા સુન્દરિકભારદ્વાજસ્સ બ્રાહ્મણસ્સ પદસદ્દેન સીસં વિવરિ. અથ ખો સુન્દરિકભારદ્વાજો બ્રાહ્મણો ‘મુણ્ડો અયં ભવં, મુણ્ડકો અયં ભવ’ન્તિ તતોવ પુન નિવત્તિતુકામો અહોસિ. અથ ખો સુન્દરિકભારદ્વાજસ્સ બ્રાહ્મણસ્સ એતદહોસિ – ‘મુણ્ડાપિ હિ ઇધેકચ્ચે બ્રાહ્મણા ભવન્તિ; યંનૂનાહં તં ઉપસઙ્કમિત્વા જાતિં પુચ્છેય્ય’ન્તિ.

    195. Ekaṃ samayaṃ bhagavā kosalesu viharati sundarikāya nadiyā tīre. Tena kho pana samayena sundarikabhāradvājo brāhmaṇo sundarikāya nadiyā tīre aggiṃ juhati, aggihuttaṃ paricarati. Atha kho sundarikabhāradvājo brāhmaṇo aggiṃ juhitvā aggihuttaṃ paricaritvā uṭṭhāyāsanā samantā catuddisā anuvilokesi – ‘‘ko nu kho imaṃ habyasesaṃ bhuñjeyyā’’ti? Addasā kho sundarikabhāradvājo brāhmaṇo bhagavantaṃ aññatarasmiṃ rukkhamūle sasīsaṃ pārutaṃ nisinnaṃ. Disvāna vāmena hatthena habyasesaṃ gahetvā dakkhiṇena hatthena kamaṇḍaluṃ gahetvā yena bhagavā tenupasaṅkami. Atha kho bhagavā sundarikabhāradvājassa brāhmaṇassa padasaddena sīsaṃ vivari. Atha kho sundarikabhāradvājo brāhmaṇo ‘muṇḍo ayaṃ bhavaṃ, muṇḍako ayaṃ bhava’nti tatova puna nivattitukāmo ahosi. Atha kho sundarikabhāradvājassa brāhmaṇassa etadahosi – ‘muṇḍāpi hi idhekacce brāhmaṇā bhavanti; yaṃnūnāhaṃ taṃ upasaṅkamitvā jātiṃ puccheyya’nti.

    અથ ખો સુન્દરિકભારદ્વાજો બ્રાહ્મણો યેન ભગવા તેનુપસઙ્કમિ; ઉપસઙ્કમિત્વા ભગવન્તં એતદવોચ – ‘કિંજચ્ચો ભવ’ન્તિ?

    Atha kho sundarikabhāradvājo brāhmaṇo yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ etadavoca – ‘kiṃjacco bhava’nti?

    ‘‘મા જાતિં પુચ્છ ચરણઞ્ચ પુચ્છ,

    ‘‘Mā jātiṃ puccha caraṇañca puccha,

    કટ્ઠા હવે જાયતિ જાતવેદો;

    Kaṭṭhā have jāyati jātavedo;

    નીચાકુલીનોપિ મુનિ ધિતિમા,

    Nīcākulīnopi muni dhitimā,

    આજાનીયો હોતિ હિરીનિસેધો.

    Ājānīyo hoti hirīnisedho.

    ‘‘સચ્ચેન દન્તો દમસા ઉપેતો,

    ‘‘Saccena danto damasā upeto,

    વેદન્તગૂ વુસિતબ્રહ્મચરિયો;

    Vedantagū vusitabrahmacariyo;

    યઞ્ઞોપનીતો તમુપવ્હયેથ,

    Yaññopanīto tamupavhayetha,

    કાલેન સો જુહતિ દક્ખિણેય્યે’’તિ.

    Kālena so juhati dakkhiṇeyye’’ti.

    ‘‘અદ્ધા સુયિટ્ઠં સુહુતં મમ યિદં,

    ‘‘Addhā suyiṭṭhaṃ suhutaṃ mama yidaṃ,

    યં તાદિસં વેદગુમદ્દસામિ;

    Yaṃ tādisaṃ vedagumaddasāmi;

    તુમ્હાદિસાનઞ્હિ અદસ્સનેન,

    Tumhādisānañhi adassanena,

    અઞ્ઞો જનો ભુઞ્જતિ હબ્યસેસ’’ન્તિ.

    Añño jano bhuñjati habyasesa’’nti.

    ‘‘ભુઞ્જતુ ભવં ગોતમો. બ્રાહ્મણો ભવ’’ન્તિ.

    ‘‘Bhuñjatu bhavaṃ gotamo. Brāhmaṇo bhava’’nti.

    ‘‘ગાથાભિગીતં મે અભોજનેય્યં,

    ‘‘Gāthābhigītaṃ me abhojaneyyaṃ,

    સમ્પસ્સતં બ્રાહ્મણ નેસ ધમ્મો;

    Sampassataṃ brāhmaṇa nesa dhammo;

    ગાથાભિગીતં પનુદન્તિ બુદ્ધા,

    Gāthābhigītaṃ panudanti buddhā,

    ધમ્મે સતિ બ્રાહ્મણ વુત્તિરેસા.

    Dhamme sati brāhmaṇa vuttiresā.

    ‘‘અઞ્ઞેન ચ કેવલિનં મહેસિં,

    ‘‘Aññena ca kevalinaṃ mahesiṃ,

    ખીણાસવં કુક્કુચ્ચવૂપસન્તં;

    Khīṇāsavaṃ kukkuccavūpasantaṃ;

    અન્નેન પાનેન ઉપટ્ઠહસ્સુ,

    Annena pānena upaṭṭhahassu,

    ખેત્તઞ્હિ તં પુઞ્ઞપેક્ખસ્સ હોતી’’તિ.

    Khettañhi taṃ puññapekkhassa hotī’’ti.

    ‘‘અથ કસ્સ ચાહં, ભો ગોતમ, ઇમં હબ્યસેસં દમ્મી’’તિ? ‘‘ન ખ્વાહં, બ્રાહ્મણ, પસ્સામિ સદેવકે લોકે સમારકે સબ્રહ્મકે સસ્સમણબ્રાહ્મણિયા પજાય સદેવમનુસ્સાય યસ્સેસો હબ્યસેસો ભુત્તો સમ્મા પરિણામં ગચ્છેય્ય અઞ્ઞત્ર, બ્રાહ્મણ, તથાગતસ્સ વા તથાગતસાવકસ્સ વા. તેન હિ ત્વં, બ્રાહ્મણ, તં હબ્યસેસં અપ્પહરિતે વા છડ્ડેહિ અપ્પાણકે વા ઉદકે ઓપિલાપેહી’’તિ.

    ‘‘Atha kassa cāhaṃ, bho gotama, imaṃ habyasesaṃ dammī’’ti? ‘‘Na khvāhaṃ, brāhmaṇa, passāmi sadevake loke samārake sabrahmake sassamaṇabrāhmaṇiyā pajāya sadevamanussāya yasseso habyaseso bhutto sammā pariṇāmaṃ gaccheyya aññatra, brāhmaṇa, tathāgatassa vā tathāgatasāvakassa vā. Tena hi tvaṃ, brāhmaṇa, taṃ habyasesaṃ appaharite vā chaḍḍehi appāṇake vā udake opilāpehī’’ti.

    અથ ખો સુન્દરિકભારદ્વાજો બ્રાહ્મણો તં હબ્યસેસં અપ્પાણકે ઉદકે ઓપિલાપેસિ. અથ ખો સો હબ્યસેસો ઉદકે પક્ખિત્તો ચિચ્ચિટાયતિ ચિટિચિટાયતિ સન્ધૂપાયતિ સમ્પધૂપાયતિ . સેય્યથાપિ નામ ફાલો 1 દિવસંસન્તત્તો 2 ઉદકે પક્ખિત્તો ચિચ્ચિટાયતિ ચિટિચિટાયતિ સન્ધૂપાયતિ સમ્પધૂપાયતિ; એવમેવ સો હબ્યસેસો ઉદકે પક્ખિત્તો ચિચ્ચિટાયતિ ચિટિચિટાયતિ સન્ધૂપાયતિ સમ્પધૂપાયતિ.

    Atha kho sundarikabhāradvājo brāhmaṇo taṃ habyasesaṃ appāṇake udake opilāpesi. Atha kho so habyaseso udake pakkhitto cicciṭāyati ciṭiciṭāyati sandhūpāyati sampadhūpāyati . Seyyathāpi nāma phālo 3 divasaṃsantatto 4 udake pakkhitto cicciṭāyati ciṭiciṭāyati sandhūpāyati sampadhūpāyati; evameva so habyaseso udake pakkhitto cicciṭāyati ciṭiciṭāyati sandhūpāyati sampadhūpāyati.

    અથ ખો સુન્દરિકભારદ્વાજો બ્રાહ્મણો સંવિગ્ગો લોમહટ્ઠજાતો યેન ભગવા તેનુપસઙ્કમિ; ઉપસઙ્કમિત્વા એકમન્તં અટ્ઠાસિ. એકમન્તં ઠિતં ખો સુન્દરિકભારદ્વાજં બ્રાહ્મણં ભગવા ગાથાહિ અજ્ઝભાસિ –

    Atha kho sundarikabhāradvājo brāhmaṇo saṃviggo lomahaṭṭhajāto yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā ekamantaṃ aṭṭhāsi. Ekamantaṃ ṭhitaṃ kho sundarikabhāradvājaṃ brāhmaṇaṃ bhagavā gāthāhi ajjhabhāsi –

    ‘‘મા બ્રાહ્મણ દારુ સમાદહાનો,

    ‘‘Mā brāhmaṇa dāru samādahāno,

    સુદ્ધિં અમઞ્ઞિ બહિદ્ધા હિ એતં;

    Suddhiṃ amaññi bahiddhā hi etaṃ;

    ન હિ તેન સુદ્ધિં કુસલા વદન્તિ,

    Na hi tena suddhiṃ kusalā vadanti,

    યો બાહિરેન પરિસુદ્ધિમિચ્છે.

    Yo bāhirena parisuddhimicche.

    ‘‘હિત્વા અહં બ્રાહ્મણ દારુદાહં

    ‘‘Hitvā ahaṃ brāhmaṇa dārudāhaṃ

    અજ્ઝત્તમેવુજ્જલયામિ 5 જોતિં;

    Ajjhattamevujjalayāmi 6 jotiṃ;

    નિચ્ચગ્ગિની નિચ્ચસમાહિતત્તો,

    Niccagginī niccasamāhitatto,

    અરહં અહં બ્રહ્મચરિયં ચરામિ.

    Arahaṃ ahaṃ brahmacariyaṃ carāmi.

    ‘‘માનો હિ તે બ્રાહ્મણ ખારિભારો,

    ‘‘Māno hi te brāhmaṇa khāribhāro,

    કોધો ધુમો ભસ્મનિ મોસવજ્જં;

    Kodho dhumo bhasmani mosavajjaṃ;

    જિવ્હા સુજા હદયં જોતિઠાનં,

    Jivhā sujā hadayaṃ jotiṭhānaṃ,

    અત્તા સુદન્તો પુરિસસ્સ જોતિ.

    Attā sudanto purisassa joti.

    ‘‘ધમ્મો રહદો બ્રાહ્મણ સીલતિત્થો,

    ‘‘Dhammo rahado brāhmaṇa sīlatittho,

    અનાવિલો સબ્ભિ સતં પસત્થો;

    Anāvilo sabbhi sataṃ pasattho;

    યત્થ હવે વેદગુનો સિનાતા,

    Yattha have vedaguno sinātā,

    અનલ્લગત્તાવ 7 તરન્તિ પારં.

    Anallagattāva 8 taranti pāraṃ.

    ‘‘સચ્ચં ધમ્મો સંયમો બ્રહ્મચરિયં,

    ‘‘Saccaṃ dhammo saṃyamo brahmacariyaṃ,

    મજ્ઝે સિતા બ્રાહ્મણ બ્રહ્મપત્તિ;

    Majjhe sitā brāhmaṇa brahmapatti;

    સ તુજ્જુભૂતેસુ નમો કરોહિ,

    Sa tujjubhūtesu namo karohi,

    તમહં નરં ધમ્મસારીતિ બ્રૂમી’’તિ.

    Tamahaṃ naraṃ dhammasārīti brūmī’’ti.

    એવં વુત્તે, સુન્દરિકભારદ્વાજો બ્રાહ્મણો ભગવન્તં એતદવોચ – ‘‘અભિક્કન્તં, ભો ગોતમ…પે॰… અઞ્ઞતરો ચ પનાયસ્મા ભારદ્વાજો અરહતં અહોસી’’તિ.

    Evaṃ vutte, sundarikabhāradvājo brāhmaṇo bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘abhikkantaṃ, bho gotama…pe… aññataro ca panāyasmā bhāradvājo arahataṃ ahosī’’ti.







    Footnotes:
    1. લોહો (ક॰)
    2. દિવસસન્તત્તો (સી॰ સ્યા॰ કં॰ પી॰)
    3. loho (ka.)
    4. divasasantatto (sī. syā. kaṃ. pī.)
    5. અજ્ઝત્તમેવ જલયામિ (સી॰ સ્યા॰ કં॰ પી॰)
    6. ajjhattameva jalayāmi (sī. syā. kaṃ. pī.)
    7. અનલ્લીનગત્તાવ (સી॰ પી॰ ક॰)
    8. anallīnagattāva (sī. pī. ka.)



    Related texts:



    અટ્ઠકથા • Aṭṭhakathā / સુત્તપિટક (અટ્ઠકથા) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / સંયુત્તનિકાય (અટ્ઠકથા) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ૯. સુન્દરિકસુત્તવણ્ણના • 9. Sundarikasuttavaṇṇanā

    ટીકા • Tīkā / સુત્તપિટક (ટીકા) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / સંયુત્તનિકાય (ટીકા) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ૯. સુન્દરિકસુત્તવણ્ણના • 9. Sundarikasuttavaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact