Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / ચરિયાપિટકપાળિ • Cariyāpiṭakapāḷi

    ૬. તેમિયચરિયા

    6. Temiyacariyā

    ૪૮.

    48.

    ‘‘પુનાપરં યદા હોમિ, કાસિરાજસ્સ અત્રજો;

    ‘‘Punāparaṃ yadā homi, kāsirājassa atrajo;

    મૂગપક્ખોતિ નામેન, તેમિયોતિ વદન્તિ મં.

    Mūgapakkhoti nāmena, temiyoti vadanti maṃ.

    ૪૯.

    49.

    ‘‘સોળસિત્થિસહસ્સાનં, ન વિજ્જતિ પુમો તદા 1;

    ‘‘Soḷasitthisahassānaṃ, na vijjati pumo tadā 2;

    અહોરત્તાનં અચ્ચયેન, નિબ્બત્તો અહમેકકો.

    Ahorattānaṃ accayena, nibbatto ahamekako.

    ૫૦.

    50.

    ‘‘કિચ્છા લદ્ધં પિયં પુત્તં, અભિજાતં જુતિન્ધરં;

    ‘‘Kicchā laddhaṃ piyaṃ puttaṃ, abhijātaṃ jutindharaṃ;

    સેતચ્છત્તં ધારયિત્વાન, સયને પોસેતિ મં પિતા.

    Setacchattaṃ dhārayitvāna, sayane poseti maṃ pitā.

    ૫૧.

    51.

    ‘‘નિદ્દાયમાનો સયનવરે, પબુજ્ઝિત્વાનહં તદા;

    ‘‘Niddāyamāno sayanavare, pabujjhitvānahaṃ tadā;

    અદ્દસં પણ્ડરં છત્તં, યેનાહં નિરયં ગતો.

    Addasaṃ paṇḍaraṃ chattaṃ, yenāhaṃ nirayaṃ gato.

    ૫૨.

    52.

    ‘‘સહ દિટ્ઠસ્સ મે છત્તં, તાસો ઉપ્પજ્જિ ભેરવો;

    ‘‘Saha diṭṭhassa me chattaṃ, tāso uppajji bheravo;

    વિનિચ્છયં સમાપન્નો, ‘કથાહં ઇમં મુઞ્ચિસ્સં’.

    Vinicchayaṃ samāpanno, ‘kathāhaṃ imaṃ muñcissaṃ’.

    ૫૩.

    53.

    ‘‘પુબ્બસાલોહિતા મય્હં, દેવતા અત્થકામિની;

    ‘‘Pubbasālohitā mayhaṃ, devatā atthakāminī;

    સા મં દિસ્વાન દુક્ખિતં, તીસુ ઠાનેસુ યોજયિ.

    Sā maṃ disvāna dukkhitaṃ, tīsu ṭhānesu yojayi.

    ૫૪.

    54.

    ‘‘‘મા પણ્ડિચ્ચયં વિભાવય, બાલમતો ભવ સબ્બપાણિનં;

    ‘‘‘Mā paṇḍiccayaṃ vibhāvaya, bālamato bhava sabbapāṇinaṃ;

    સબ્બો તં જનો ઓચિનાયતુ, એવં તવ અત્થો ભવિસ્સતિ’.

    Sabbo taṃ jano ocināyatu, evaṃ tava attho bhavissati’.

    ૫૫.

    55.

    ‘‘એવં વુત્તાયહં તસ્સા, ઇદં વચનમબ્રવિં;

    ‘‘Evaṃ vuttāyahaṃ tassā, idaṃ vacanamabraviṃ;

    ‘કરોમિ તે તં વચનં, યં ત્વં ભણસિ દેવતે;

    ‘Karomi te taṃ vacanaṃ, yaṃ tvaṃ bhaṇasi devate;

    અત્થકામાસિ મે અમ્મ, હિતકામાસિ દેવતે’.

    Atthakāmāsi me amma, hitakāmāsi devate’.

    ૫૬.

    56.

    ‘‘તસ્સાહં વચનં સુત્વા, સાગરેવ થલં લભિં;

    ‘‘Tassāhaṃ vacanaṃ sutvā, sāgareva thalaṃ labhiṃ;

    હટ્ઠો સંવિગ્ગમાનસો, તયો અઙ્ગે અધિટ્ઠહિં.

    Haṭṭho saṃviggamānaso, tayo aṅge adhiṭṭhahiṃ.

    ૫૭.

    57.

    ‘‘મૂગો અહોસિં બધિરો, પક્ખો ગતિવિવજ્જિતો;

    ‘‘Mūgo ahosiṃ badhiro, pakkho gativivajjito;

    એતે અઙ્ગે અધિટ્ઠાય, વસ્સાનિ સોળસં વસિં.

    Ete aṅge adhiṭṭhāya, vassāni soḷasaṃ vasiṃ.

    ૫૮.

    58.

    ‘‘તતો મે હત્થપાદે ચ, જિવ્હં સોતઞ્ચ મદ્દિય;

    ‘‘Tato me hatthapāde ca, jivhaṃ sotañca maddiya;

    અનૂનતં મે પસ્સિત્વા, ‘કાળકણ્ણી’તિ નિન્દિસું.

    Anūnataṃ me passitvā, ‘kāḷakaṇṇī’ti nindisuṃ.

    ૫૯.

    59.

    ‘‘તતો જાનપદા સબ્બે, સેનાપતિપુરોહિતા;

    ‘‘Tato jānapadā sabbe, senāpatipurohitā;

    સબ્બે એકમના હુત્વા, છડ્ડનં અનુમોદિસું.

    Sabbe ekamanā hutvā, chaḍḍanaṃ anumodisuṃ.

    ૬૦.

    60.

    ‘‘સોહં તેસં મતિં સુત્વા, હટ્ઠો સંવિગ્ગમાનસો;

    ‘‘Sohaṃ tesaṃ matiṃ sutvā, haṭṭho saṃviggamānaso;

    યસ્સત્થાય તપોચિણ્ણો, સો મે અત્થો સમિજ્ઝથ.

    Yassatthāya tapociṇṇo, so me attho samijjhatha.

    ૬૧.

    61.

    ‘‘ન્હાપેત્વા અનુલિમ્પિત્વા, વેઠેત્વા રાજવેઠનં;

    ‘‘Nhāpetvā anulimpitvā, veṭhetvā rājaveṭhanaṃ;

    છત્તેન અભિસિઞ્ચિત્વા, કારેસું પુરં પદક્ખિણં.

    Chattena abhisiñcitvā, kāresuṃ puraṃ padakkhiṇaṃ.

    ૬૨.

    62.

    ‘‘સત્તાહં ધારયિત્વાન, ઉગ્ગતે રવિમણ્ડલે;

    ‘‘Sattāhaṃ dhārayitvāna, uggate ravimaṇḍale;

    રથેન મં નીહરિત્વા, સારથી વનમુપાગમિ.

    Rathena maṃ nīharitvā, sārathī vanamupāgami.

    ૬૩.

    63.

    ‘‘એકોકાસે રથં કત્વા, સજ્જસ્સં હત્થમુચ્ચિતો 3;

    ‘‘Ekokāse rathaṃ katvā, sajjassaṃ hatthamuccito 4;

    સારથી ખણતી કાસું, નિખાતું પથવિયા મમં.

    Sārathī khaṇatī kāsuṃ, nikhātuṃ pathaviyā mamaṃ.

    ૬૪.

    64.

    ‘‘અધિટ્ઠિતમધિટ્ઠાનં, તજ્જેન્તો વિવિધકારણા;

    ‘‘Adhiṭṭhitamadhiṭṭhānaṃ, tajjento vividhakāraṇā;

    ન ભિન્દિં તમધિટ્ઠાનં, બોધિયાયેવ કારણા.

    Na bhindiṃ tamadhiṭṭhānaṃ, bodhiyāyeva kāraṇā.

    ૬૫.

    65.

    ‘‘માતાપિતા ન મે દેસ્સા, અત્તા મે ન ચ દેસ્સિયો;

    ‘‘Mātāpitā na me dessā, attā me na ca dessiyo;

    સબ્બઞ્ઞુતં પિયં મય્હં, તસ્મા વતમધિટ્ઠહિં.

    Sabbaññutaṃ piyaṃ mayhaṃ, tasmā vatamadhiṭṭhahiṃ.

    ૬૬.

    66.

    ‘‘એતે અઙ્ગે અધિટ્ઠાય, વસ્સાનિ સોળસં વસિં;

    ‘‘Ete aṅge adhiṭṭhāya, vassāni soḷasaṃ vasiṃ;

    અધિટ્ઠાનેન મે સમો નત્થિ, એસા મે અધિટ્ઠાનપારમી’’તિ.

    Adhiṭṭhānena me samo natthi, esā me adhiṭṭhānapāramī’’ti.

    તેમિયચરિયં છટ્ઠં.

    Temiyacariyaṃ chaṭṭhaṃ.







    Footnotes:
    1. સદા (સી॰)
    2. sadā (sī.)
    3. હત્થમુઞ્ચિતો (સી॰ સ્યા॰)
    4. hatthamuñcito (sī. syā.)



    Related texts:



    અટ્ઠકથા • Aṭṭhakathā / સુત્તપિટક (અટ્ઠકથા) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ખુદ્દકનિકાય (અટ્ઠકથા) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / ચરિયાપિટક-અટ્ઠકથા • Cariyāpiṭaka-aṭṭhakathā / ૬. તેમિયચરિયાવણ્ણના • 6. Temiyacariyāvaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact