| Tipiṭaka / Tipiṭaka (English) / Saṁyutta Nikāya, English translation |
Show IAST transliterationสํยุตฺต นิกาย ๕๕ฯ๖
The Related Suttas Collection 55.6
๑ฯ เวฬุทฺวารวคฺค
1. At Bamboo Gate
ถปติสุตฺต
The Chamberlains
สาวตฺถินิทานํฯ เตน โข ปน สมเยน สมฺพหุลา ภิกฺขู ภควโต จีวรกมฺมํ กโรนฺติ: “นิฏฺฐิตจีวโร ภควา เตมาสจฺจเยน จาริกํ ปกฺกมิสฺสตี”ติฯ เตน โข ปน สมเยน อิสิทตฺตปุราณา ถปตโย สาธุเก ปฏิวสนฺติ เกนจิเทว กรณีเยนฯ อโสฺสสุํ โข อิสิทตฺตปุราณา ถปตโย: “สมฺพหุลา กิร ภิกฺขู ภควโต จีวรกมฺมํ กโรนฺติ: ‘นิฏฺฐิตจีวโร ภควา เตมาสจฺจเยน จาริกํ ปกฺกมิสฺสตี'”ติฯ
At Sāvatthī. At that time several bhikkhus were making a robe for the Buddha, thinking that when his robe was finished and the three months of the rains residence had passed the Buddha would set out wandering. Now at that time the chamberlains Isidatta and Purāṇa were residing in Sādhuka on some business. They heard about this.
อถ โข อิสิทตฺตปุราณา ถปตโย มคฺเค ปุริสํ ฐเปสุํ:
So they posted someone on the road, saying:
“ยทา ตฺวํ, อมฺโภ ปุริส, ปเสฺสยฺยาสิ ภควนฺตํ อาคจฺฉนฺตํ อรหนฺตํ สมฺมาสมฺพุทฺธํ, อถ อมฺหากํ อาโรเจยฺยาสี”ติฯ ทฺวีหตีหํ ฐิโต โข โส ปุริโส อทฺทส ภควนฺตํ ทูรโตว อาคจฺฉนฺตํฯ ทิสฺวาน เยน อิสิทตฺตปุราณา ถปตโย เตนุปสงฺกมิ; อุปสงฺกมิตฺวา อิสิทตฺตปุราเณ ถปตโย เอตทโวจ:
“My good man, let us know when you see the Blessed One coming, the perfected one, the fully awakened Buddha.” And that person stood there for two or three days before they saw the Buddha coming off in the distance. When they saw him, they went to the chamberlains and said:
“อยํ โส, ภนฺเต, ภควา อาคจฺฉติ อรหํ สมฺมาสมฺพุทฺโธฯ ยสฺสทานิ กาลํ มญฺญถา”ติฯ
“Sirs, the Blessed One, the perfected one, the fully awakened Buddha is coming. Please come at your convenience.”
อถ โข อิสิทตฺตปุราณา ถปตโย เยน ภควา เตนุปสงฺกมึสุ; อุปสงฺกมิตฺวา ภควนฺตํ อภิวาเทตฺวา ภควนฺตํ ปิฏฺฐิโต ปิฏฺฐิโต อนุพนฺธึสุฯ อถ โข ภควา มคฺคา โอกฺกมฺม เยน อญฺญตรํ รุกฺขมูลํ เตนุปสงฺกมิ; อุปสงฺกมิตฺวา ปญฺญตฺเต อาสเน นิสีทิฯ อิสิทตฺตปุราณา ถปตโย ภควนฺตํ อภิวาเทตฺวา เอกมนฺตํ นิสีทึสุฯ เอกมนฺตํ นิสินฺนา โข เต อิสิทตฺตปุราณา ถปตโย ภควนฺตํ เอตทโวจุํ:
Then the chamberlains went up to the Buddha, bowed, and followed behind him. And then the Buddha left the road, went to the root of a certain tree, and sat down on the seat spread out. The chamberlains Isidatta and Purāṇa bowed, sat down to one side, and said to the Buddha:
“ยทา มยํ, ภนฺเต, ภควนฺตํ สุณาม: ‘สาวตฺถิยา โกสเลสุ จาริกํ ปกฺกมิสฺสตี'ติ, โหติ โน ตสฺมึ สมเย อนตฺตมนตา โหติ โทมนสฺสํ: ‘ทูเร โน ภควา ภวิสฺสตี'ติฯ ยทา ปน มยํ, ภนฺเต, ภควนฺตํ สุณาม: ‘สาวตฺถิยา โกสเลสุ จาริกํ ปกฺกนฺโต'ติ, โหติ โน ตสฺมึ สมเย อนตฺตมนตา โหติ โทมนสฺสํ: ‘ทูเร โน ภควา'ติฯ
“Sir, when we hear that you will be setting out from Sāvatthī to wander in the Kosalan lands, we’re sad and upset, thinking that you will be far from us. And when we hear that you are setting out from Sāvatthī to wander in the Kosalan lands, we’re sad and upset, thinking that you are far from us.
ยทา ปน มยํ, ภนฺเต, ภควนฺตํ สุณาม: ‘โกสเลหิ มเลฺลสุ จาริกํ ปกฺกมิสฺสตี'ติ, โหติ โน ตสฺมึ สมเย อนตฺตมนตา โหติ โทมนสฺสํ: ‘ทูเร โน ภควา ภวิสฺสตี'ติฯ ยทา ปน มยํ, ภนฺเต, ภควนฺตํ สุณาม: ‘โกสเลหิ มเลฺลสุ จาริกํ ปกฺกนฺโต'ติ, โหติ โน ตสฺมึ สมเย อนตฺตมนตา โหติ โทมนสฺสํ: ‘ทูเร โน ภควา'ติฯ
And when we hear that you will be setting out from the Kosalan lands to wander in the Mallian lands, we’re sad and upset, thinking that you will be far from us. And when we hear that you are setting out from the Kosalan lands to wander in the Mallian lands, we’re sad and upset, thinking that you are far from us.
ยทา ปน มยํ, ภนฺเต, ภควนฺตํ สุณาม: ‘มเลฺลหิ วชฺชีสุ จาริกํ ปกฺกมิสฺสตี'ติ, โหติ โน ตสฺมึ สมเย อนตฺตมนตา โหติ โทมนสฺสํ: ‘ทูเร โน ภควา ภวิสฺสตี'ติฯ ยทา ปน มยํ, ภนฺเต, ภควนฺตํ สุณาม: ‘มเลฺลหิ วชฺชีสุ จาริกํ ปกฺกนฺโต'ติ, โหติ โน ตสฺมึ สมเย อนตฺตมนตา โหติ โทมนสฺสํ: ‘ทูเร โน ภควา'ติฯ
And when we hear that you will be setting out from the Mallian lands to wander in the Vajjian lands …
ยทา ปน มยํ, ภนฺเต, ภควนฺตํ สุณาม: ‘วชฺชีหิ กาสีสุ จาริกํ ปกฺกมิสฺสตี'ติ, โหติ โน ตสฺมึ สมเย อนตฺตมนตา โหติ โทมนสฺสํ: ‘ทูเร โน ภควา ภวิสฺสตี'ติฯ ยทา ปน มยํ, ภนฺเต, ภควนฺตํ สุณาม: ‘วชฺชีหิ กาสีสุ จาริกํ ปกฺกนฺโต'ติ, โหติ โน ตสฺมึ สมเย อนตฺตมนตา โหติ โทมนสฺสํ: ‘ทูเร โน ภควา'ติฯ
you will be setting out from the Vajjian lands to wander in the Kāsian lands …
ยทา ปน มยํ, ภนฺเต, ภควนฺตํ สุณาม: ‘กาสีหิ มาคเธ จาริกํ ปกฺกมิสฺสตี'ติ, โหติ โน ตสฺมึ สมเย อนตฺตมนตา โหติ โทมนสฺสํ: ‘ทูเร โน ภควา ภวิสฺสตี'ติฯ
you will be setting out from the Kāsian lands to wander in the Magadhan lands …
ยทา ปน มยํ, ภนฺเต, ภควนฺตํ สุณาม: ‘กาสีหิ มาคเธ จาริกํ ปกฺกนฺโต'ติ, โหติ อนปฺปกา โน ตสฺมึ สมเย อนตฺตมนตา โหติ อนปฺปกํ โทมนสฺสํ: ‘ทูเร โน ภควา'ติฯ
you are setting out from the Kāsian lands to wander in the Magadhan lands, we’re sad and upset, thinking that you are far from us.
ยทา ปน มยํ, ภนฺเต, ภควนฺตํ สุณาม: ‘มาคเธหิ กาสีสุ จาริกํ ปกฺกมิสฺสตี'ติ, โหติ โน ตสฺมึ สมเย อตฺตมนตา โหติ โสมนสฺสํ: ‘อาสนฺเน โน ภควา ภวิสฺสตี'ติฯ ยทา ปน มยํ, ภนฺเต, ภควนฺตํ สุณาม: ‘มาคเธหิ กาสีสุ จาริกํ ปกฺกนฺโต'ติ, โหติ โน ตสฺมึ สมเย อตฺตมนตา โหติ โสมนสฺสํ: ‘อาสนฺเน โน ภควา'ติฯ
But when we hear that you will be setting out from the Magadhan lands to wander in the Kāsian lands, we’re happy and joyful, thinking that you will be near to us. And when we hear that you are setting out from the Magadhan lands to wander in the Kāsian lands …
ยทา ปน มยํ, ภนฺเต, ภควนฺตํ สุณาม: ‘กาสีหิ วชฺชีสุ จาริกํ ปกฺกมิสฺสตี'ติ, โหติ โน ตสฺมึ สมเย อตฺตมนตา โหติ โสมนสฺสํ: ‘อาสนฺเน โน ภควา ภวิสฺสตี'ติฯ ยทา ปน มยํ, ภนฺเต, ภควนฺตํ สุณาม: ‘กาสีหิ วชฺชีสุ จาริกํ ปกฺกนฺโต'ติ, โหติ โน ตสฺมึ สมเย อตฺตมนตา โหติ โสมนสฺสํ: ‘อาสนฺเน โน ภควา'ติฯ
you will be setting out from the Kāsian lands to wander in the Vajjian lands …
ยทา ปน มยํ, ภนฺเต, ภควนฺตํ สุณาม: ‘วชฺชีหิ มเลฺลสุ จาริกํ ปกฺกมิสฺสตี'ติ, โหติ โน ตสฺมึ สมเย อตฺตมนตา โหติ โสมนสฺสํ: ‘อาสนฺเน โน ภควา ภวิสฺสตี'ติฯ ยทา ปน มยํ, ภนฺเต, ภควนฺตํ สุณาม: ‘วชฺชีหิ มเลฺลสุ จาริกํ ปกฺกนฺโต'ติ, โหติ โน ตสฺมึ สมเย อตฺตมนตา โหติ โสมนสฺสํ: ‘อาสนฺเน โน ภควา'ติฯ
you will be setting out from the Vajjian lands to wander in the Mallian lands …
ยทา ปน มยํ, ภนฺเต, ภควนฺตํ สุณาม: ‘มเลฺลหิ โกสเล จาริกํ ปกฺกมิสฺสตี'ติ, โหติ โน ตสฺมึ สมเย อตฺตมนตา โหติ โสมนสฺสํ: ‘อาสนฺเน โน ภควา ภวิสฺสตี'ติฯ ยทา ปน มยํ, ภนฺเต, ภควนฺตํ สุณาม: ‘มเลฺลหิ โกสเล จาริกํ ปกฺกนฺโต'ติ, โหติ โน ตสฺมึ สมเย อตฺตมนตา โหติ โสมนสฺสํ: ‘อาสนฺเน โน ภควา'ติฯ
you will be setting out from the Mallian lands to wander in the Kosalan lands …
ยทา ปน มยํ, ภนฺเต, ภควนฺตํ สุณาม: ‘โกสเลหิ สาวตฺถึ จาริกํ ปกฺกมิสฺสตี'ติ, โหติ โน ตสฺมึ สมเย อตฺตมนตา โหติ โสมนสฺสํ: ‘อาสนฺเน โน ภควา ภวิสฺสตี'ติฯ
you will be setting out in the Kosalan lands to wander to Sāvatthī, we’re happy and joyful, thinking that you will be near to us.
ยทา ปน มยํ, ภนฺเต, ภควนฺตํ สุณาม: ‘สาวตฺถิยํ วิหรติ เชตวเน อนาถปิณฺฑิกสฺส อาราเม'ติ, โหติ อนปฺปกา โน ตสฺมึ สมเย อตฺตมนตา โหติ อนปฺปกํ โสมนสฺสํ: ‘อาสนฺเน โน ภควา'”ติฯ
And when we hear that you are staying near Sāvatthī in Jeta’s Grove, Anāthapiṇḍika’s monastery we have no little happiness and joy, thinking that you are near to us.”
“ตสฺมาติห, ถปตโย, สมฺพาโธ ฆราวาโส รชาปโถ, อพฺโภกาโส ปพฺพชฺชาฯ อลญฺจ ปน โว, ถปตโย, อปฺปมาทายา”ติฯ
“Well then, chamberlains, living in a house is cramped and dirty, but the life of one gone forth is wide open. Just this much is enough to be diligent.”
“อตฺถิ โข โน, ภนฺเต, เอตมฺหา สมฺพาธา อญฺโญ สมฺพาโธ สมฺพาธตโร เจว สมฺพาธสงฺขาตตโร จา”ติฯ
“Sir, for us there is something that’s even more cramped than that, and is considered as such.”
“กตโม ปน โว, ถปตโย, เอตมฺหา สมฺพาธา อญฺโญ สมฺพาโธ สมฺพาธตโร เจว สมฺพาธสงฺขาตตโร จา”ติ?
“What is that?”
“อิธ มยํ, ภนฺเต, ยทา ราชา ปเสนทิ โกสโล อุยฺยานภูมึ นิยฺยาตุกาโม โหติ, เย เต รญฺโญ ปเสนทิสฺส โกสลสฺส นาคา โอปวยฺหา เต กปฺเปตฺวา, ยา ตา รญฺโญ ปเสนทิสฺส โกสลสฺส ปชาปติโย ปิยา มนาปา ตา เอกํ ปุรโต เอกํ ปจฺฉโต นิสีทาเปมฯ ตาสํ โข ปน, ภนฺเต, ภคินีนํ เอวรูโป คนฺโธ โหติ, เสยฺยถาปิ นาม คนฺธกรณฺฑกสฺส ตาวเทว วิวริยมานสฺส, ยถา ตํ ราชกญฺญานํ คนฺเธน วิภูสิตานํฯ ตาสํ โข ปน, ภนฺเต, ภคินีนํ เอวรูโป กายสมฺผโสฺส โหติ, เสยฺยถาปิ นาม ตูลปิจุโน วา กปฺปาสปิจุโน วา, ยถา ตํ ราชกญฺญานํ สุเขธิตานํฯ ตสฺมึ โข ปน, ภนฺเต, สมเย นาโคปิ รกฺขิตพฺโพ โหติ, ตาปิ ภคินิโย รกฺขิตพฺพา โหนฺติ, อตฺตาปิ รกฺขิตพฺโพ โหติฯ น โข ปน มยํ, ภนฺเต, อภิชานาม ตาสุ ภคินีสุ ปาปกํ จิตฺตํ อุปฺปาเทตาฯ อยํ โข โน, ภนฺเต, เอตมฺหา สมฺพาธา อญฺโญ สมฺพาโธ สมฺพาธตโร เจว สมฺพาธสงฺขาตตโร จา”ติฯ
“Sir, it’s when King Pasenadi of Kosala wants to go and visit a park. We have to harness and prepare his royal elephants. Then we have to seat his dear and beloved wives on the elephants, one in front of us, and one behind. Those sisters smell like a freshly opened perfume box; that’s how the royal ladies smell with makeup on. The touch of those sisters is like a tuft of cotton-wool or kapok; that’s how dainty the royal ladies are. Now at that time we must look after the elephants, the sisters, and ourselves. But we don’t recall having a bad thought regarding those sisters. This is that thing that’s even more cramped than that, and is considered as such.”
“ตสฺมาติห, ถปตโย, สมฺพาโธ ฆราวาโส รชาปโถ, อพฺโภกาโส ปพฺพชฺชาฯ อลญฺจ ปน โว, ถปตโย, อปฺปมาทายฯ จตูหิ โข, ถปตโย, ธมฺเมหิ สมนฺนาคโต อริยสาวโก โสตาปนฺโน โหติ อวินิปาตธมฺโม นิยโต สมฺโพธิปรายโณฯ
“Well then, chamberlains, living in a house is cramped and dirty, but the life of one gone forth is wide open. Just this much is enough to be diligent. A noble disciple who has four things is a stream-enterer, not liable to be reborn in the underworld, bound for awakening.
กตเมหิ จตูหิ? อิธ, ถปตโย, อริยสาวโก พุทฺเธ อเวจฺจปฺปสาเทน สมนฺนาคโต โหติ—อิติปิ โส ภควา …เป… สตฺถา เทวมนุสฺสานํ พุทฺโธ ภควาติฯ ธมฺเม …เป… สงฺเฆ …เป… วิคตมลมจฺเฉเรน เจตสา อชฺฌาคารํ วสติ มุตฺตจาโค ปยตปาณิ โวสฺสคฺครโต ยาจโยโค ทานสํวิภาครโตฯ อิเมหิ โข, ถปตโย, จตูหิ ธมฺเมหิ สมนฺนาคโต อริยสาวโก โสตาปนฺโน โหติ อวินิปาตธมฺโม นิยโต สมฺโพธิปรายโณฯ
What four? It’s when a noble disciple has experiential confidence in the Buddha … the teaching … the Saṅgha … They live at home rid of the stain of stinginess, freely generous, open-handed, loving to let go, committed to charity, loving to give and to share. A noble disciple who has these four things is a stream-enterer, not liable to be reborn in the underworld, bound for awakening.
ตุเมฺห โข, ถปตโย, พุทฺเธ อเวจฺจปฺปสาเทน สมนฺนาคตา—อิติปิ โส ภควา …เป… สตฺถา เทวมนุสฺสานํ พุทฺโธ ภควาติฯ ธมฺเม …เป… สงฺเฆ …เป… ยํ โข ปน กิญฺจิ กุเล เทยฺยธมฺมํ สพฺพํ ตํ อปฺปฏิวิภตฺตํ สีลวนฺเตหิ กลฺยาณธมฺเมหิฯ
And you have experiential confidence in the Buddha … the teaching … the Saṅgha … And whatever there is in your family that’s available to give, you share it all with those who are ethical, of good character.
ตํ กึ มญฺญถ, ถปตโย, กติวิธา เต โกสเลสุ มนุสฺสา เย ตุมฺหากํ สมสมา, ยทิทํ—ทานสํวิภาเค”ติ?
What do you think, chamberlains? How many people among the Kosalans are your equal when it comes to giving and sharing?”
“ลาภา โน, ภนฺเต, สุลทฺธํ โน, ภนฺเตฯ เยสํ โน ภควา เอวํ ปชานาตี”ติฯ
“We’re fortunate, sir, so very fortunate, in that the Buddha understands us like this.”
ฉฏฺฐํฯ
The authoritative text of the Saṁyutta Nikāya is the Pāli text. The English translation is provided as an aid to the study of the original Pāli text. [CREDITS »]
