Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / સંયુત્તનિકાય • Saṃyuttanikāya |
૧૦. ઉદાયિસુત્તં
10. Udāyisuttaṃ
૨૧૧. એકં સમયં ભગવા સુમ્ભેસુ વિહરતિ સેતકં નામ સુમ્ભાનં નિગમો. અથ ખો આયસ્મા ઉદાયી યેન ભગવા તેનુપસઙ્કમિ…પે॰… એકમન્તં નિસિન્નો ખો આયસ્મા ઉદાયી ભગવન્તં એતદવોચ –
211. Ekaṃ samayaṃ bhagavā sumbhesu viharati setakaṃ nāma sumbhānaṃ nigamo. Atha kho āyasmā udāyī yena bhagavā tenupasaṅkami…pe… ekamantaṃ nisinno kho āyasmā udāyī bhagavantaṃ etadavoca –
‘‘અચ્છરિયં, ભન્તે, અબ્ભુતં, ભન્તે! યાવ બહુકતઞ્ચ મે, ભન્તે, ભગવતિ પેમઞ્ચ ગારવો ચ હિરી ચ ઓત્તપ્પઞ્ચ. અહઞ્હિ, ભન્તે, પુબ્બે અગારિકભૂતો સમાનો અબહુકતો અહોસિં ધમ્મેન 1 અબહુકતો સઙ્ઘેન. સો ખ્વાહં ભગવતિ પેમઞ્ચ ગારવઞ્ચ હિરિઞ્ચ ઓત્તપ્પઞ્ચ સમ્પસ્સમાનો અગારસ્મા અનગારિયં પબ્બજિતો. તસ્સ મે ભગવા ધમ્મં દેસેસિ – ‘ઇતિ રૂપં, ઇતિ રૂપસ્સ સમુદયો, ઇતિ રૂપસ્સ અત્થઙ્ગમો; ઇતિ વેદના…પે॰… ઇતિ સઞ્ઞા… ઇતિ સઙ્ખારા… ઇતિ વિઞ્ઞાણં, ઇતિ વિઞ્ઞાણસ્સ સમુદયો, ઇતિ વિઞ્ઞાણસ્સ અત્થઙ્ગમો’તિ.
‘‘Acchariyaṃ, bhante, abbhutaṃ, bhante! Yāva bahukatañca me, bhante, bhagavati pemañca gāravo ca hirī ca ottappañca. Ahañhi, bhante, pubbe agārikabhūto samāno abahukato ahosiṃ dhammena 2 abahukato saṅghena. So khvāhaṃ bhagavati pemañca gāravañca hiriñca ottappañca sampassamāno agārasmā anagāriyaṃ pabbajito. Tassa me bhagavā dhammaṃ desesi – ‘iti rūpaṃ, iti rūpassa samudayo, iti rūpassa atthaṅgamo; iti vedanā…pe… iti saññā… iti saṅkhārā… iti viññāṇaṃ, iti viññāṇassa samudayo, iti viññāṇassa atthaṅgamo’ti.
‘‘સો ખ્વાહં, ભન્તે, સુઞ્ઞાગારગતો ઇમેસં પઞ્ચુપાદાનક્ખન્ધાનં ઉક્કુજ્જાવકુજ્જં સમ્પરિવત્તેન્તો ‘ઇદં દુક્ખ’ન્તિ યથાભૂતં અબ્ભઞ્ઞાસિં, ‘અયં દુક્ખસમુદયો’તિ યથાભૂતં અબ્ભઞ્ઞાસિં, ‘અયં દુક્ખનિરોધો’તિ યથાભૂતં અબ્ભઞ્ઞાસિં, ‘અયં દુક્ખનિરોધગામિની પટિપદા’તિ યથાભૂતં અબ્ભઞ્ઞાસિં. ધમ્મો ચ મે, ભન્તે, અભિસમિતો, મગ્ગો ચ મે પટિલદ્ધો; યો મે ભાવિતો બહુલીકતો તથા તથા વિહરન્તં તથત્તાય ઉપનેસ્સતિ યથાહં – ‘ખીણા જાતિ, વુસિતં બ્રહ્મચરિયં, કતં કરણીયં, નાપરં ઇત્થત્તાયા’તિ પજાનિસ્સામિ.
‘‘So khvāhaṃ, bhante, suññāgāragato imesaṃ pañcupādānakkhandhānaṃ ukkujjāvakujjaṃ samparivattento ‘idaṃ dukkha’nti yathābhūtaṃ abbhaññāsiṃ, ‘ayaṃ dukkhasamudayo’ti yathābhūtaṃ abbhaññāsiṃ, ‘ayaṃ dukkhanirodho’ti yathābhūtaṃ abbhaññāsiṃ, ‘ayaṃ dukkhanirodhagāminī paṭipadā’ti yathābhūtaṃ abbhaññāsiṃ. Dhammo ca me, bhante, abhisamito, maggo ca me paṭiladdho; yo me bhāvito bahulīkato tathā tathā viharantaṃ tathattāya upanessati yathāhaṃ – ‘khīṇā jāti, vusitaṃ brahmacariyaṃ, kataṃ karaṇīyaṃ, nāparaṃ itthattāyā’ti pajānissāmi.
‘‘સતિસમ્બોજ્ઝઙ્ગો મે, ભન્તે, પટિલદ્ધો, યો મે ભાવિતો બહુલીકતો તથા તથા વિહરન્તં તથત્તાય ઉપનેસ્સતિ યથાહં – ‘ખીણા જાતિ, વુસિતં બ્રહ્મચરિયં, કતં કરણીયં, નાપરં ઇત્થત્તાયા’તિ પજાનિસ્સામિ…પે॰… ઉપેક્ખાસમ્બોજ્ઝઙ્ગો મે, ભન્તે, પટિલદ્ધો, યો મે ભાવિતો બહુલીકતો તથા તથા વિહરન્તં તથત્તાય ઉપનેસ્સતિ યથાહં – ‘ખીણા જાતિ, વુસિતં બ્રહ્મચરિયં, કતં કરણીયં, નાપરં ઇત્થત્તાયા’તિ પજાનિસ્સામિ. અયં ખો મે, ભન્તે, મગ્ગો પટિલદ્ધો, યો મે ભાવિતો બહુલીકતો તથા તથા વિહરન્તં તથત્તાય ઉપનેસ્સતિ યથાહં – ‘ખીણા જાતિ, વુસિતં બ્રહ્મચરિયં, કતં કરણીયં, નાપરં ઇત્થત્તાયા’તિ પજાનિસ્સામી’’તિ.
‘‘Satisambojjhaṅgo me, bhante, paṭiladdho, yo me bhāvito bahulīkato tathā tathā viharantaṃ tathattāya upanessati yathāhaṃ – ‘khīṇā jāti, vusitaṃ brahmacariyaṃ, kataṃ karaṇīyaṃ, nāparaṃ itthattāyā’ti pajānissāmi…pe… upekkhāsambojjhaṅgo me, bhante, paṭiladdho, yo me bhāvito bahulīkato tathā tathā viharantaṃ tathattāya upanessati yathāhaṃ – ‘khīṇā jāti, vusitaṃ brahmacariyaṃ, kataṃ karaṇīyaṃ, nāparaṃ itthattāyā’ti pajānissāmi. Ayaṃ kho me, bhante, maggo paṭiladdho, yo me bhāvito bahulīkato tathā tathā viharantaṃ tathattāya upanessati yathāhaṃ – ‘khīṇā jāti, vusitaṃ brahmacariyaṃ, kataṃ karaṇīyaṃ, nāparaṃ itthattāyā’ti pajānissāmī’’ti.
‘‘સાધુ સાધુ, ઉદાયિ! એસો હિ તે, ઉદાયિ, મગ્ગો પટિલદ્ધો, યો તે ભાવિતો બહુલીકતો તથા તથા વિહરન્તં તથત્તાય ઉપનેસ્સતિ યથા ત્વં – ‘ખીણા જાતિ, વુસિતં બ્રહ્મચરિયં, કતં કરણીયં, નાપરં ઇત્થત્તાયા’તિ પજાનિસ્સસી’’તિ. દસમં.
‘‘Sādhu sādhu, udāyi! Eso hi te, udāyi, maggo paṭiladdho, yo te bhāvito bahulīkato tathā tathā viharantaṃ tathattāya upanessati yathā tvaṃ – ‘khīṇā jāti, vusitaṃ brahmacariyaṃ, kataṃ karaṇīyaṃ, nāparaṃ itthattāyā’ti pajānissasī’’ti. Dasamaṃ.
ઉદાયિવગ્ગો તતિયો.
Udāyivaggo tatiyo.
તસ્સુદ્દાનં –
Tassuddānaṃ –
બોધાય દેસના ઠાના, અયોનિસો ચાપરિહાની;
Bodhāya desanā ṭhānā, ayoniso cāparihānī;
ખયો નિરોધો નિબ્બેધો, એકધમ્મો ઉદાયિનાતિ.
Khayo nirodho nibbedho, ekadhammo udāyināti.
Footnotes:
Related texts:
અટ્ઠકથા • Aṭṭhakathā / સુત્તપિટક (અટ્ઠકથા) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / સંયુત્તનિકાય (અટ્ઠકથા) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ૧૦. ઉદાયિસુત્તવણ્ણના • 10. Udāyisuttavaṇṇanā
ટીકા • Tīkā / સુત્તપિટક (ટીકા) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / સંયુત્તનિકાય (ટીકા) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ૧૦. ઉદાયિસુત્તવણ્ણના • 10. Udāyisuttavaṇṇanā