Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / સંયુત્તનિકાય (ટીકા) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) |
૧૦. ઉપસ્સયસુત્તવણ્ણના
10. Upassayasuttavaṇṇanā
૧૫૩. લાભસક્કારહેતુપિ એકચ્ચે ભિક્ખૂ ભિક્ખુનુપસ્સયં ગન્ત્વા ભિક્ખુનિયો ઓવદન્તિ, એવમેવં અયં પન થેરો ન લાભસક્કારહેતુ ભિક્ખુનુપસ્સયગમનં યાચતિ, અથ કસ્માતિ આહ ‘‘કમ્મટ્ઠાનત્થિકા’’તિઆદિ. એસો હિ આનન્દત્થેરો ઉસ્સુક્કાપેત્વા પટિપત્તિગુણં દસ્સેન્તો યસ્મા તા ભિક્ખુનિયો ચતુસચ્ચકમ્મટ્ઠાનિકા, તસ્મા પઞ્ચન્નં ઉપાદાનક્ખન્ધાનં ઉદયબ્બયાદિપકાસનિયા ધમ્મકથાય વિપસ્સનાપટિપત્તિસમ્પદં દસ્સેસિ. અનિચ્ચાદિલક્ખણાનિ ચેવ ઉદયબ્બયાદિકે ચ સમ્મા દસ્સેસિ. હત્થેન ગહેત્વા વિય પચ્ચક્ખતો દસ્સેસિ. સમાદપેસીતિ તત્થ લક્ખણારમ્મણિકવિપસ્સનં સમાદપેસિ. યથા વીથિપટિપન્નો હુત્વા પવત્તતિ, એવં ગણ્હાપેસિ. સમુત્તેજેસીતિ વિપસ્સનાય આરદ્ધાય સઙ્ખારાનં ઉદયબ્બયાદીસુ ઉપટ્ઠહન્તેસુ યથાકાલં પગ્ગહસમુપેક્ખણેહિ બોજ્ઝઙ્ગાનં અનુપવત્તનેન ભાવનામજ્ઝિમવીથિં પાપેત્વા યથા વિપસ્સનાઞાણં સુપ્પસન્નં હુત્વા વહતિ, એવં ઇન્દ્રિયાનં વિસદભાવકરણેન વિપસ્સનાચિત્તં સમ્મા ઉત્તેજેસિ, નિબ્બાનવસેન વા સમાદપેસિ. સમ્પહંસેસીતિ તથા પવત્તિયમાનાય વિપસ્સનાય સમપ્પવત્તભાવનાવસેન ઉપરિ લદ્ધબ્બભાવનાવસેન ચિત્તં સમ્પહંસેસિ, લદ્ધસ્સાદવસેન સુટ્ઠુ તોસેસિ. એવમેત્થ અત્થો વેદિતબ્બો.
153. Lābhasakkārahetupi ekacce bhikkhū bhikkhunupassayaṃ gantvā bhikkhuniyo ovadanti, evamevaṃ ayaṃ pana thero na lābhasakkārahetu bhikkhunupassayagamanaṃ yācati, atha kasmāti āha ‘‘kammaṭṭhānatthikā’’tiādi. Eso hi ānandatthero ussukkāpetvā paṭipattiguṇaṃ dassento yasmā tā bhikkhuniyo catusaccakammaṭṭhānikā, tasmā pañcannaṃ upādānakkhandhānaṃ udayabbayādipakāsaniyā dhammakathāya vipassanāpaṭipattisampadaṃ dassesi. Aniccādilakkhaṇāni ceva udayabbayādike ca sammā dassesi. Hatthena gahetvā viya paccakkhato dassesi. Samādapesīti tattha lakkhaṇārammaṇikavipassanaṃ samādapesi. Yathā vīthipaṭipanno hutvā pavattati, evaṃ gaṇhāpesi. Samuttejesīti vipassanāya āraddhāya saṅkhārānaṃ udayabbayādīsu upaṭṭhahantesu yathākālaṃ paggahasamupekkhaṇehi bojjhaṅgānaṃ anupavattanena bhāvanāmajjhimavīthiṃ pāpetvā yathā vipassanāñāṇaṃ suppasannaṃ hutvā vahati, evaṃ indriyānaṃ visadabhāvakaraṇena vipassanācittaṃ sammā uttejesi, nibbānavasena vā samādapesi. Sampahaṃsesīti tathā pavattiyamānāya vipassanāya samappavattabhāvanāvasena upari laddhabbabhāvanāvasena cittaṃ sampahaṃsesi, laddhassādavasena suṭṭhu tosesi. Evamettha attho veditabbo.
મનુતે પરિઞ્ઞાદિવસેન સચ્ચાનિ બુજ્ઝતીતિ મુનિ. તેતિ તં. ઉપયોગત્થે હિ ઇદં સામિવચનં. ઉત્તરીતિ ઉપરિ, તવ યથાભૂતસભાવતો પરતોતિ અત્થો. પક્ખપતિતો અગતિગમનં અતિરેકઓકાસો. ઉપપરિક્ખીતિ અનુવિચ્ચ નિવારકો ન બહુમતો. બુદ્ધપટિભાગો થેરો. ‘‘બાલા ભિક્ખુની દુબ્ભાસિતં આહા’’તિ અવત્વા ‘‘ખમથ, ભન્તે’’તિ વદન્તેન પક્ખપાતેન વિય વુત્તં હોતીતિ આહ ‘‘એકા ભિક્ખુની ન વારિતા’’તિઆદિ.
Manute pariññādivasena saccāni bujjhatīti muni. Teti taṃ. Upayogatthe hi idaṃ sāmivacanaṃ. Uttarīti upari, tava yathābhūtasabhāvato paratoti attho. Pakkhapatito agatigamanaṃ atirekaokāso. Upaparikkhīti anuvicca nivārako na bahumato. Buddhapaṭibhāgo thero. ‘‘Bālā bhikkhunī dubbhāsitaṃ āhā’’ti avatvā ‘‘khamatha, bhante’’ti vadantena pakkhapātena viya vuttaṃ hotīti āha ‘‘ekā bhikkhunī na vāritā’’tiādi.
ચુતા સલિઙ્ગતો નટ્ઠા, દેસન્તરપક્કમેન અદસ્સનં ન ગતા. કણ્ટકસાખા વિયાતિ કુરણ્ટકઅપામગ્ગકણ્ટકલસિકાહિ સાખા વિય.
Cutā saliṅgato naṭṭhā, desantarapakkamena adassanaṃ na gatā. Kaṇṭakasākhā viyāti kuraṇṭakaapāmaggakaṇṭakalasikāhi sākhā viya.
ઉપસ્સયસુત્તવણ્ણના નિટ્ઠિતા.
Upassayasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
તિપિટક (મૂલ) • Tipiṭaka (Mūla) / સુત્તપિટક • Suttapiṭaka / સંયુત્તનિકાય • Saṃyuttanikāya / ૧૦. ઉપસ્સયસુત્તં • 10. Upassayasuttaṃ
અટ્ઠકથા • Aṭṭhakathā / સુત્તપિટક (અટ્ઠકથા) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / સંયુત્તનિકાય (અટ્ઠકથા) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ૧૦. ઉપસ્સયસુત્તવણ્ણના • 10. Upassayasuttavaṇṇanā