| Library / Tipiṭaka / திபிடக • Tipiṭaka / உதா³ன-அட்ட²கதா² • Udāna-aṭṭhakathā |
9. உபாதிதா⁴வந்திஸுத்தவண்ணனா
9. Upātidhāvantisuttavaṇṇanā
59. நவமே ரத்தந்த⁴காரதிமிஸாயந்தி ரத்தியங் அந்த⁴காரே மஹாதிமிஸாயங். ரத்தீபி ஹி அந்த⁴காரவிரஹிதா ஹோதி, யா புண்ணமாய ரத்தி ஜுண்ஹோபா⁴ஸிதா. அந்த⁴காரோபி ‘‘திமிஸா’’தி ந வத்தப்³போ³ ஹோதி அப்³ப⁴மஹிகாதி³உபக்கிலேஸவிரஹிதே தே³வே. மஹந்த⁴காரோ ஹி ‘‘திமிஸா’’தி வுச்சதி. அயங் பன அமாவஸீ ரத்தி தே³வோ ச மேக⁴படலஸஞ்ச²ன்னோ. தேன வுத்தங் – ‘‘ரத்தந்த⁴காரதிமிஸாயந்தி ரத்தியா அந்த⁴காரே மஹாதிமிஸாய’’ந்தி. அப்³போ⁴காஸேதி அப்படிச்ச²ன்னே ஓகாஸே விஹாரங்க³ணே. தேலப்பதீ³பேஸு ஜா²யமானேஸூதி தேலபஜ்ஜோதேஸு ஜலமானேஸு.
59. Navame rattandhakāratimisāyanti rattiyaṃ andhakāre mahātimisāyaṃ. Rattīpi hi andhakāravirahitā hoti, yā puṇṇamāya ratti juṇhobhāsitā. Andhakāropi ‘‘timisā’’ti na vattabbo hoti abbhamahikādiupakkilesavirahite deve. Mahandhakāro hi ‘‘timisā’’ti vuccati. Ayaṃ pana amāvasī ratti devo ca meghapaṭalasañchanno. Tena vuttaṃ – ‘‘rattandhakāratimisāyanti rattiyā andhakāre mahātimisāya’’nti. Abbhokāseti appaṭicchanne okāse vihāraṅgaṇe. Telappadīpesu jhāyamānesūti telapajjotesu jalamānesu.
நனு ச ப⁴க³வதோ ப்³யாமப்பபா⁴ பகதியா ப்³யாமமத்தப்பதே³ஸங் அபி⁴ப்³யாபெத்வா சந்தி³மஸூரியாலோகங் அபி⁴ப⁴வித்வா க⁴னப³ஹலங் பு³த்³தா⁴லோகங் விஸ்ஸஜ்ஜெந்தீ அந்த⁴காரங் வித⁴மித்வா திட்ட²தி, காயப்பபா⁴பி நீலபீதாதி³வஸேன ச²ப்³ப³ண்ணக⁴னபு³த்³த⁴ரஸ்மியோ விஸ்ஸஜ்ஜெத்வா பகதியாவ ஸமந்ததோ அஸீதிஹத்த²ப்பதே³ஸங் ஓபா⁴ஸெந்தீ திட்ட²தி, ஏவங் பு³த்³தா⁴லோகேனேவ ஏகோபா⁴ஸபூ⁴தே ப⁴க³வதோ நிஸின்னோகாஸே பதீ³பகரணே கிச்சங் நத்தீ²தி? ஸச்சங் நத்தி², ததா²பி புஞ்ஞத்தி²கா உபாஸகா ப⁴க³வதோ பி⁴க்கு²ஸங்க⁴ஸ்ஸ ச பூஜாகரணத்த²ங் தே³வஸிகங் தேலப்பதீ³பங் உபட்ட²பெந்தி. ததா² ஹி வுத்தங் – ஸாமஞ்ஞப²லேபி ‘‘ஏதே மண்ட³லமாலே தீ³பா ஜா²யந்தீ’’தி (தீ³॰ நி॰ 1.159). ‘‘ரத்தந்த⁴காரதிமிஸாய’’ந்தி இத³ம்பி தஸ்ஸா ரத்தியா ஸபா⁴வகித்தனத்த²ங் வுத்தங், ந பன ப⁴க³வதோ நிஸின்னோகாஸஸ்ஸ அந்த⁴காரபா⁴வதோ. பூஜாகரணத்த²மேவ ஹி ததா³பி உபாஸகேஹி பதீ³பா காரிதா.
Nanu ca bhagavato byāmappabhā pakatiyā byāmamattappadesaṃ abhibyāpetvā candimasūriyālokaṃ abhibhavitvā ghanabahalaṃ buddhālokaṃ vissajjentī andhakāraṃ vidhamitvā tiṭṭhati, kāyappabhāpi nīlapītādivasena chabbaṇṇaghanabuddharasmiyo vissajjetvā pakatiyāva samantato asītihatthappadesaṃ obhāsentī tiṭṭhati, evaṃ buddhālokeneva ekobhāsabhūte bhagavato nisinnokāse padīpakaraṇe kiccaṃ natthīti? Saccaṃ natthi, tathāpi puññatthikā upāsakā bhagavato bhikkhusaṅghassa ca pūjākaraṇatthaṃ devasikaṃ telappadīpaṃ upaṭṭhapenti. Tathā hi vuttaṃ – sāmaññaphalepi ‘‘ete maṇḍalamāle dīpā jhāyantī’’ti (dī. ni. 1.159). ‘‘Rattandhakāratimisāya’’nti idampi tassā rattiyā sabhāvakittanatthaṃ vuttaṃ, na pana bhagavato nisinnokāsassa andhakārabhāvato. Pūjākaraṇatthameva hi tadāpi upāsakehi padīpā kāritā.
தஸ்மிஞ்ஹி தி³வஸே ஸாவத்தி²வாஸினோ ப³ஹூ உபாஸகா பாதோவ ஸரீரபடிஜக்³க³னங் கத்வா விஹாரங் க³ந்த்வா உபோஸத²ங்கா³னி ஸமாதி³யித்வா பு³த்³த⁴ப்பமுக²ங் பி⁴க்கு²ஸங்க⁴ங் நிமந்தெத்வா நக³ரங் பவிஸித்வா மஹாதா³னானி பவத்தெத்வா ப⁴க³வந்தங் பி⁴க்கு²ஸங்க⁴ஞ்ச அனுக³ந்த்வா நிவத்தித்வா அத்தனோ அத்தனோ கே³ஹானி க³ந்த்வா ஸயம்பி பரிபு⁴ஞ்ஜித்வா ஸுத்³த⁴வத்த²னிவத்தா² ஸுத்³து⁴த்தராஸங்கா³ க³ந்த⁴மாலாதி³ஹத்தா² விஹாரங் க³ந்த்வா ப⁴க³வந்தங் பூஜெத்வா கேசி மனோபா⁴வனீயே பி⁴க்கூ² பயிருபாஸந்தா கேசி யோனிஸோமனஸிகரொந்தா தி³வஸபா⁴க³ங் வீதினாமேஸுங். தே ஸாயன்ஹஸமயே ப⁴க³வதோ ஸந்திகே த⁴ம்மங் ஸுத்வா ஸத்த²ரி த⁴ம்மஸபா⁴மண்ட³பதோ பட்டா²ய க³ந்த⁴குடிஸமீபே அஜ்ஜோ²காஸே பஞ்ஞத்தவரபு³த்³தா⁴ஸனே நிஸின்னே, பி⁴க்கு²ஸங்கே⁴ ச ப⁴க³வந்தங் உபஸங்கமித்வா பயிருபாஸந்தே உபோஸத²விஸோத⁴னத்த²ஞ்சேவ யோனிஸோமனஸிகாரபரிப்³ரூஹனத்த²ஞ்ச நக³ரங் அக³ந்த்வா விஹாரேயேவ வஸிதுகாமா ஓஹீயிங்ஸு. அத² தே ப⁴க³வதோ பி⁴க்கு²ஸங்க⁴ஸ்ஸ ச பூஜாகரணத்த²ங் ப³ஹூ தேலப்பதீ³பே ஆரோபெத்வா ஸத்தா²ரங் உபஸங்கமித்வா வந்தி³த்வா பி⁴க்கு²ஸங்க⁴ஸ்ஸ ச அஞ்ஜலிங் கத்வா பி⁴க்கூ²னங் பரியந்தே நிஸின்னா கத²ங் ஸமுட்டா²பேஸுங், ‘‘ப⁴ந்தே, இமே தித்தி²யா நானாவிதா⁴னி தி³ட்டி²க³தானி அபி⁴னிவிஸ்ஸ வோஹரந்தி, ததா² வோஹரந்தா ச கதா³சி ஸஸ்ஸதங், கதா³சி அஸஸ்ஸதங், உச்சே²தா³தீ³ஸு அஞ்ஞதரந்தி ஏகஸ்மிங்யேவ அட்ட²த்வா நவனவானி தி³ட்டி²க³தானி ‘இத³மேவ ஸச்சங் மோக⁴மஞ்ஞ’ந்தி பக்³க³ய்ஹ திட்ட²ந்தி உம்மத்தகஸதி³ஸா, தேஸங் ததா² அபி⁴னிவிட்டா²னங் கா க³தி, கோ அபி⁴ஸம்பராயோ’’தி. தேன ச ஸமயேன ப³ஹூ படங்க³பாணகா பதந்தா பதந்தா தேஸு தேலப்பதீ³பேஸு நிபதந்தி. தேன வுத்தங் – ‘‘தேன கோ² பன ஸமயேன ஸம்ப³ஹுலா அதி⁴பாதகா’’திஆதி³.
Tasmiñhi divase sāvatthivāsino bahū upāsakā pātova sarīrapaṭijagganaṃ katvā vihāraṃ gantvā uposathaṅgāni samādiyitvā buddhappamukhaṃ bhikkhusaṅghaṃ nimantetvā nagaraṃ pavisitvā mahādānāni pavattetvā bhagavantaṃ bhikkhusaṅghañca anugantvā nivattitvā attano attano gehāni gantvā sayampi paribhuñjitvā suddhavatthanivatthā suddhuttarāsaṅgā gandhamālādihatthā vihāraṃ gantvā bhagavantaṃ pūjetvā keci manobhāvanīye bhikkhū payirupāsantā keci yonisomanasikarontā divasabhāgaṃ vītināmesuṃ. Te sāyanhasamaye bhagavato santike dhammaṃ sutvā satthari dhammasabhāmaṇḍapato paṭṭhāya gandhakuṭisamīpe ajjhokāse paññattavarabuddhāsane nisinne, bhikkhusaṅghe ca bhagavantaṃ upasaṅkamitvā payirupāsante uposathavisodhanatthañceva yonisomanasikāraparibrūhanatthañca nagaraṃ agantvā vihāreyeva vasitukāmā ohīyiṃsu. Atha te bhagavato bhikkhusaṅghassa ca pūjākaraṇatthaṃ bahū telappadīpe āropetvā satthāraṃ upasaṅkamitvā vanditvā bhikkhusaṅghassa ca añjaliṃ katvā bhikkhūnaṃ pariyante nisinnā kathaṃ samuṭṭhāpesuṃ, ‘‘bhante, ime titthiyā nānāvidhāni diṭṭhigatāni abhinivissa voharanti, tathā voharantā ca kadāci sassataṃ, kadāci asassataṃ, ucchedādīsu aññataranti ekasmiṃyeva aṭṭhatvā navanavāni diṭṭhigatāni ‘idameva saccaṃ moghamañña’nti paggayha tiṭṭhanti ummattakasadisā, tesaṃ tathā abhiniviṭṭhānaṃ kā gati, ko abhisamparāyo’’ti. Tena ca samayena bahū paṭaṅgapāṇakā patantā patantā tesu telappadīpesu nipatanti. Tena vuttaṃ – ‘‘tena kho pana samayena sambahulā adhipātakā’’tiādi.
தத்த² அதி⁴பாதகாதி படங்க³பாணகா, யே ‘‘ஸலபா⁴’’திபி வுச்சந்தி. தே ஹி தீ³பஸிக²ங் அதி⁴பதனதோ ‘‘அதி⁴பாதகா’’தி அதி⁴ப்பேதா. ஆபாதபரிபாதந்தி ஆபாதங் பரிபாதங், ஆபதித்வா ஆபதித்வா பரிபதித்வா பரிபதித்வா, அபி⁴முக²பாதஞ்சேவ பரிப்³ப⁴மித்வா பாதஞ்ச கத்வாதி அத்தோ². ‘‘ஆபாதே² பரிபாத’’ந்தி கேசி பட²ந்தி, ஆபாதே² பதீ³பஸ்ஸ அத்தனோ ஆபாத²க³மனே ஸதி பரிபதித்வா பரிபதித்வாதி அத்தோ². அனயந்தி அவட்³டி⁴ங் து³க்க²ங். ப்³யஸனந்தி வினாஸங். புரிமபதே³ன ஹி மரணமத்தங் து³க்க²ங், பச்சி²மபதே³ன மரணங் தேஸங் தீ³பேதி. தத்த² கேசி பாணகா ஸஹ பதனேன மரிங்ஸு, கேசி மரணமத்தங் து³க்க²ங் ஆபஜ்ஜிங்ஸு.
Tattha adhipātakāti paṭaṅgapāṇakā, ye ‘‘salabhā’’tipi vuccanti. Te hi dīpasikhaṃ adhipatanato ‘‘adhipātakā’’ti adhippetā. Āpātaparipātanti āpātaṃ paripātaṃ, āpatitvā āpatitvā paripatitvā paripatitvā, abhimukhapātañceva paribbhamitvā pātañca katvāti attho. ‘‘Āpāthe paripāta’’nti keci paṭhanti, āpāthe padīpassa attano āpāthagamane sati paripatitvā paripatitvāti attho. Anayanti avaḍḍhiṃ dukkhaṃ. Byasananti vināsaṃ. Purimapadena hi maraṇamattaṃ dukkhaṃ, pacchimapadena maraṇaṃ tesaṃ dīpeti. Tattha keci pāṇakā saha patanena mariṃsu, keci maraṇamattaṃ dukkhaṃ āpajjiṃsu.
ஏதமத்த²ங் விதி³த்வாதி ஏதங் அதி⁴பாதகபாணகானங் அத்தஹிதங் அஜானந்தானங் அத்துபக்கமவஸேன நிரத்த²கப்³யஸனாபத்திங் விதி³த்வா தேஸங் விய தி³ட்டி²க³திகானங் தி³ட்டா²பி⁴னிவேஸேன அனயப்³யஸனாபத்திதீ³பகங் இமங் உதா³னங் உதா³னேஸி.
Etamatthaṃ viditvāti etaṃ adhipātakapāṇakānaṃ attahitaṃ ajānantānaṃ attupakkamavasena niratthakabyasanāpattiṃ viditvā tesaṃ viya diṭṭhigatikānaṃ diṭṭhābhinivesena anayabyasanāpattidīpakaṃ imaṃ udānaṃ udānesi.
தத்த² உபாதிதா⁴வந்தி ந ஸாரமெந்தீதி ஸீலஸமாதி⁴பஞ்ஞாவிமுத்திஆதி³பே⁴த³ங் ஸாரங் ந எந்தி, சதுஸச்சாபி⁴ஸமயவஸேன ந அதி⁴க³ச்ச²ந்தி. தஸ்மிங் பன ஸஉபாயே ஸாரே திட்ட²ந்தேயேவ விமுத்தாபி⁴லாஸாய தங் உபெந்தா விய ஹுத்வாபி தி³ட்டி²விபல்லாஸேன அதிதா⁴வந்தி அதிக்கமித்வா க³ச்ச²ந்தி, பஞ்சுபாதா³னக்க²ந்தே⁴ ‘‘நிச்சங் ஸுப⁴ங் ஸுக²ங் அத்தா’’தி அபி⁴னிவிஸித்வா க³ண்ஹந்தாதி அத்தோ². நவங் நவங் ப³ந்த⁴னங் ப்³ரூஹயந்தீதி ததா² க³ண்ஹந்தா ச தண்ஹாதி³ட்டி²ஸங்கா²தங் நவங் நவங் ப³ந்த⁴னங் ப்³ரூஹயந்தி வட்³ட⁴யந்தி. பதந்தி பஜ்ஜோதமிவாதி⁴பாதகா, தி³ட்டே² ஸுதே இதிஹேகே நிவிட்டா²தி ஏவங் தண்ஹாதி³ட்டி²ப³ந்த⁴னேஹி ப³த்³த⁴த்தா ஏகே ஸமணப்³ராஹ்மணா தி³ட்டே² அத்தனா சக்கு²விஞ்ஞாணேன தி³ட்டி²த³ஸ்ஸனேனேவ வா தி³ட்டே² அனுஸ்ஸவூபலப்³ப⁴மத்தேனேவ ச ஸுதே ‘‘இதிஹ ஏகந்ததோ ஏவமேத’’ந்தி நிவிட்டா² தி³ட்டா²பி⁴னிவேஸேன ‘‘ஸஸ்ஸத’’ந்திஆதி³னா அபி⁴னிவிட்டா², ஏகந்தஹிதங் வா நிஸ்ஸரணங் அஜானந்தா ராகா³தீ³ஹி ஏகாத³ஸஹி அக்³கீ³ஹி ஆதி³த்தங் ப⁴வத்தயஸங்கா²தங் அங்கா³ரகாஸுங்யேவ இமே விய அதி⁴பாதகா இமங் பஜ்ஜோதங் பதந்தி, ந ததோ ஸீஸங் உக்கி²பிதுங் ஸக்கொந்தீதி அத்தோ².
Tattha upātidhāvanti na sāramentīti sīlasamādhipaññāvimuttiādibhedaṃ sāraṃ na enti, catusaccābhisamayavasena na adhigacchanti. Tasmiṃ pana saupāye sāre tiṭṭhanteyeva vimuttābhilāsāya taṃ upentā viya hutvāpi diṭṭhivipallāsena atidhāvanti atikkamitvā gacchanti, pañcupādānakkhandhe ‘‘niccaṃ subhaṃ sukhaṃ attā’’ti abhinivisitvā gaṇhantāti attho. Navaṃ navaṃ bandhanaṃ brūhayantīti tathā gaṇhantā ca taṇhādiṭṭhisaṅkhātaṃ navaṃ navaṃ bandhanaṃ brūhayanti vaḍḍhayanti. Patanti pajjotamivādhipātakā, diṭṭhe sute itiheke niviṭṭhāti evaṃ taṇhādiṭṭhibandhanehi baddhattā eke samaṇabrāhmaṇā diṭṭhe attanā cakkhuviññāṇena diṭṭhidassaneneva vā diṭṭhe anussavūpalabbhamatteneva ca sute ‘‘itiha ekantato evameta’’nti niviṭṭhā diṭṭhābhinivesena ‘‘sassata’’ntiādinā abhiniviṭṭhā, ekantahitaṃ vā nissaraṇaṃ ajānantā rāgādīhi ekādasahi aggīhi ādittaṃ bhavattayasaṅkhātaṃ aṅgārakāsuṃyeva ime viya adhipātakā imaṃ pajjotaṃ patanti, na tato sīsaṃ ukkhipituṃ sakkontīti attho.
நவமஸுத்தவண்ணனா நிட்டி²தா.
Navamasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
திபிடக (மூல) • Tipiṭaka (Mūla) / ஸுத்தபிடக • Suttapiṭaka / கு²த்³த³கனிகாய • Khuddakanikāya / உதா³னபாளி • Udānapāḷi / 9. உபாதிதா⁴வந்திஸுத்தங் • 9. Upātidhāvantisuttaṃ
