| Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / સંયુત્તનિકાય • Saṃyuttanikāya |
૫. વક્કલિસુત્તં
5. Vakkalisuttaṃ
૮૭. એકં સમયં ભગવા રાજગહે વિહરતિ વેળુવને કલન્દકનિવાપે. તેન ખો પન સમયેન આયસ્મા વક્કલિ કુમ્ભકારનિવેસને વિહરતિ આબાધિકો દુક્ખિતો બાળ્હગિલાનો. અથ ખો આયસ્મા વક્કલિ ઉપટ્ઠાકે આમન્તેસિ – ‘‘એથ તુમ્હે, આવુસો, યેન ભગવા તેનુપસઙ્કમથ; ઉપસઙ્કમિત્વા મમ વચનેન ભગવતો પાદે સિરસા વન્દથ – ‘વક્કલિ, ભન્તે, ભિક્ખુ આબાધિકો દુક્ખિતો બાળ્હગિલાનો, સો ભગવતો પાદે સિરસા વન્દતી’તિ. એવઞ્ચ વદેથ – ‘સાધુ કિર, ભન્તે, ભગવા યેન વક્કલિ ભિક્ખુ તેનુપસઙ્કમતુ; અનુકમ્પં ઉપાદાયા’’’તિ. ‘‘એવમાવુસો’’તિ ખો તે ભિક્ખૂ આયસ્મતો વક્કલિસ્સ પટિસ્સુત્વા યેન ભગવા તેનુપસઙ્કમિંસુ; ઉપસઙ્કમિત્વા ભગવન્તં અભિવાદેત્વા એકમન્તં નિસીદિંસુ. એકમન્તં નિસિન્ના ખો તે ભિક્ખૂ ભગવન્તં એતદવોચું – ‘‘વક્કલિ, ભન્તે, ભિક્ખુ આબાધિકો દુક્ખિતો બાળ્હગિલાનો, સો ભગવતો પાદે સિરસા વન્દતિ; એવઞ્ચ પન વદેતિ – ‘સાધુ કિર, ભન્તે, ભગવા યેન વક્કલિ ભિક્ખુ તેનુપસઙ્કમતુ; અનુકમ્પં ઉપાદાયા’’’તિ. અધિવાસેસિ ભગવા તુણ્હીભાવેન.
87. Ekaṃ samayaṃ bhagavā rājagahe viharati veḷuvane kalandakanivāpe. Tena kho pana samayena āyasmā vakkali kumbhakāranivesane viharati ābādhiko dukkhito bāḷhagilāno. Atha kho āyasmā vakkali upaṭṭhāke āmantesi – ‘‘etha tumhe, āvuso, yena bhagavā tenupasaṅkamatha; upasaṅkamitvā mama vacanena bhagavato pāde sirasā vandatha – ‘vakkali, bhante, bhikkhu ābādhiko dukkhito bāḷhagilāno, so bhagavato pāde sirasā vandatī’ti. Evañca vadetha – ‘sādhu kira, bhante, bhagavā yena vakkali bhikkhu tenupasaṅkamatu; anukampaṃ upādāyā’’’ti. ‘‘Evamāvuso’’ti kho te bhikkhū āyasmato vakkalissa paṭissutvā yena bhagavā tenupasaṅkamiṃsu; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdiṃsu. Ekamantaṃ nisinnā kho te bhikkhū bhagavantaṃ etadavocuṃ – ‘‘vakkali, bhante, bhikkhu ābādhiko dukkhito bāḷhagilāno, so bhagavato pāde sirasā vandati; evañca pana vadeti – ‘sādhu kira, bhante, bhagavā yena vakkali bhikkhu tenupasaṅkamatu; anukampaṃ upādāyā’’’ti. Adhivāsesi bhagavā tuṇhībhāvena.
અથ ખો ભગવા નિવાસેત્વા પત્તચીવરમાદાય યેનાયસ્મા વક્કલિ તેનુપસઙ્કમિ. અદ્દસા ખો આયસ્મા વક્કલિ ભગવન્તં દૂરતોવ આગચ્છન્તં. દિસ્વાન મઞ્ચકે સમધોસિ 1. અથ ખો ભગવા આયસ્મન્તં વક્કલિં એતદવોચ – ‘‘અલં, વક્કલિ, મા ત્વં મઞ્ચકે સમધોસિ. સન્તિમાનિ આસનાનિ પઞ્ઞત્તાનિ; તત્થાહં નિસીદિસ્સામી’’તિ. નિસીદિ ભગવા પઞ્ઞત્તે આસને. નિસજ્જ ખો ભગવા આયસ્મન્તં વક્કલિં એતદવોચ – ‘‘કચ્ચિ તે, વક્કલિ, ખમનીયં, કચ્ચિ યાપનીયં, કચ્ચિ દુક્ખા વેદના પટિક્કમન્તિ, નો અભિક્કમન્તિ; પટિક્કમોસાનં પઞ્ઞાયતિ, નો અભિક્કમો’’તિ? ‘‘ન મે, ભન્તે, ખમનીયં, ન યાપનીયં; બાળ્હા મે દુક્ખા વેદના અભિક્કમન્તિ, નો પટિક્કમન્તિ; અભિક્કમોસાનં પઞ્ઞાયતિ, નો પટિક્કમો’’તિ. ‘‘કચ્ચિ તે, વક્કલિ, ન કિઞ્ચિ કુક્કુચ્ચં, ન કોચિ વિપ્પટિસારો’’તિ? ‘‘તગ્ઘ મે, ભન્તે, અનપ્પકં કુક્કુચ્ચં, અનપ્પકો વિપ્પટિસારો’’તિ. ‘‘કચ્ચિ પન તં, વક્કલિ, અત્તા સીલતો ન ઉપવદતી’’તિ? ‘‘ન ખો મં, ભન્તે, અત્તા સીલતો ઉપવદતી’’તિ. ‘‘નો ચે કિર તં, વક્કલિ, અત્તા સીલતો ઉપવદતિ; અથ કિઞ્ચ તે કુક્કુચ્ચં કો ચ વિપ્પટિસારો’’તિ? ‘‘ચિરપટિકાહં, ભન્તે, ભગવન્તં દસ્સનાય ઉપસઙ્કમિતુકામો, નત્થિ ચ મે કાયસ્મિં તાવતિકા બલમત્તા, યાવતાહં 2 ભગવન્તં દસ્સનાય ઉપસઙ્કમેય્ય’’ન્તિ.
Atha kho bhagavā nivāsetvā pattacīvaramādāya yenāyasmā vakkali tenupasaṅkami. Addasā kho āyasmā vakkali bhagavantaṃ dūratova āgacchantaṃ. Disvāna mañcake samadhosi 3. Atha kho bhagavā āyasmantaṃ vakkaliṃ etadavoca – ‘‘alaṃ, vakkali, mā tvaṃ mañcake samadhosi. Santimāni āsanāni paññattāni; tatthāhaṃ nisīdissāmī’’ti. Nisīdi bhagavā paññatte āsane. Nisajja kho bhagavā āyasmantaṃ vakkaliṃ etadavoca – ‘‘kacci te, vakkali, khamanīyaṃ, kacci yāpanīyaṃ, kacci dukkhā vedanā paṭikkamanti, no abhikkamanti; paṭikkamosānaṃ paññāyati, no abhikkamo’’ti? ‘‘Na me, bhante, khamanīyaṃ, na yāpanīyaṃ; bāḷhā me dukkhā vedanā abhikkamanti, no paṭikkamanti; abhikkamosānaṃ paññāyati, no paṭikkamo’’ti. ‘‘Kacci te, vakkali, na kiñci kukkuccaṃ, na koci vippaṭisāro’’ti? ‘‘Taggha me, bhante, anappakaṃ kukkuccaṃ, anappako vippaṭisāro’’ti. ‘‘Kacci pana taṃ, vakkali, attā sīlato na upavadatī’’ti? ‘‘Na kho maṃ, bhante, attā sīlato upavadatī’’ti. ‘‘No ce kira taṃ, vakkali, attā sīlato upavadati; atha kiñca te kukkuccaṃ ko ca vippaṭisāro’’ti? ‘‘Cirapaṭikāhaṃ, bhante, bhagavantaṃ dassanāya upasaṅkamitukāmo, natthi ca me kāyasmiṃ tāvatikā balamattā, yāvatāhaṃ 4 bhagavantaṃ dassanāya upasaṅkameyya’’nti.
‘‘અલં , વક્કલિ, કિં તે ઇમિના પૂતિકાયેન દિટ્ઠેન? યો ખો, વક્કલિ, ધમ્મં પસ્સતિ સો મં પસ્સતિ; યો મં પસ્સતિ સો ધમ્મં પસ્સતિ. ધમ્મઞ્હિ, વક્કલિ, પસ્સન્તો મં પસ્સતિ; મં પસ્સન્તો ધમ્મં પસ્સતિ.
‘‘Alaṃ , vakkali, kiṃ te iminā pūtikāyena diṭṭhena? Yo kho, vakkali, dhammaṃ passati so maṃ passati; yo maṃ passati so dhammaṃ passati. Dhammañhi, vakkali, passanto maṃ passati; maṃ passanto dhammaṃ passati.
‘‘તં કિં મઞ્ઞસિ, વક્કલિ, રૂપં નિચ્ચં વા અનિચ્ચં વા’’તિ? ‘‘અનિચ્ચં , ભન્તે’’. ‘‘યં પનાનિચ્ચં દુક્ખં વા તં સુખં વા’’તિ? ‘‘દુક્ખં, ભન્તે’’. ‘‘યં પનાનિચ્ચં દુક્ખં વિપરિણામધમ્મં, કલ્લં નુ તં સમનુપસ્સિતું – ‘એતં મમ, એસોહમસ્મિ, એસો મે અત્તા’’’તિ? ‘‘નો હેતં, ભન્તે’’. ‘‘વેદના… સઞ્ઞા… સઙ્ખારા… વિઞ્ઞાણં નિચ્ચં વા અનિચ્ચં વા’’તિ? ‘‘અનિચ્ચં, ભન્તે’’…પે॰… એસો મે અત્તાતિ? ‘‘નો હેતં, ભન્તે’’. ‘‘તસ્માતિહ…પે॰… એવં પસ્સં…પે॰… નાપરં ઇત્થત્તાયાતિ પજાનાતી’’તિ.
‘‘Taṃ kiṃ maññasi, vakkali, rūpaṃ niccaṃ vā aniccaṃ vā’’ti? ‘‘Aniccaṃ , bhante’’. ‘‘Yaṃ panāniccaṃ dukkhaṃ vā taṃ sukhaṃ vā’’ti? ‘‘Dukkhaṃ, bhante’’. ‘‘Yaṃ panāniccaṃ dukkhaṃ vipariṇāmadhammaṃ, kallaṃ nu taṃ samanupassituṃ – ‘etaṃ mama, esohamasmi, eso me attā’’’ti? ‘‘No hetaṃ, bhante’’. ‘‘Vedanā… saññā… saṅkhārā… viññāṇaṃ niccaṃ vā aniccaṃ vā’’ti? ‘‘Aniccaṃ, bhante’’…pe… eso me attāti? ‘‘No hetaṃ, bhante’’. ‘‘Tasmātiha…pe… evaṃ passaṃ…pe… nāparaṃ itthattāyāti pajānātī’’ti.
અથ ખો ભગવા આયસ્મન્તં વક્કલિં ઇમિના ઓવાદેન ઓવદિત્વા ઉટ્ઠાયાસના યેન ગિજ્ઝકૂટો પબ્બતો તેન પક્કામિ. અથ ખો આયસ્મા વક્કલિ અચિરપક્કન્તસ્સ ભગવતો ઉપટ્ઠાકે આમન્તેસિ – ‘‘એથ મં, આવુસો, મઞ્ચકં આરોપેત્વા યેન ઇસિગિલિપસ્સં કાળસિલા તેનુપસઙ્કમથ. કથઞ્હિ નામ માદિસો અન્તરઘરે કાલં કત્તબ્બં મઞ્ઞેય્યા’’તિ? ‘‘એવમાવુસો’’તિ ખો તે ભિક્ખૂ આયસ્મતો વક્કલિસ્સ પટિસ્સુત્વા આયસ્મન્તં વક્કલિં મઞ્ચકં આરોપેત્વા યેન ઇસિગિલિપસ્સં કાળસિલા તેનુપસઙ્કમિંસુ. અથ ખો ભગવા તઞ્ચ રત્તિં તઞ્ચ દિવાવસેસં ગિજ્ઝકૂટે પબ્બતે વિહાસિ. અથ ખો દ્વે દેવતાયો અભિક્કન્તાય રત્તિયા અભિક્કન્તવણ્ણા કેવલકપ્પં ગિજ્ઝકૂટં ઓભાસેત્વા યેન ભગવા તેનુપસઙ્કમિંસુ…પે॰… એકમન્તં અટ્ઠંસુ. એકમન્તં ઠિતા ખો એકા દેવતા ભગવન્તં એતદવોચ – ‘‘વક્કલિ, ભન્તે, ભિક્ખુ વિમોક્ખાય ચેતેતી’’તિ. અપરા દેવતા ભગવન્તં એતદવોચ – ‘‘સો હિ નૂન, ભન્તે, સુવિમુત્તો વિમુચ્ચિસ્સતી’’તિ. ઇદમવોચું તા દેવતાયો. ઇદં વત્વા ભગવન્તં અભિવાદેત્વા પદક્ખિણં કત્વા તત્થેવન્તરધાયિંસુ.
Atha kho bhagavā āyasmantaṃ vakkaliṃ iminā ovādena ovaditvā uṭṭhāyāsanā yena gijjhakūṭo pabbato tena pakkāmi. Atha kho āyasmā vakkali acirapakkantassa bhagavato upaṭṭhāke āmantesi – ‘‘etha maṃ, āvuso, mañcakaṃ āropetvā yena isigilipassaṃ kāḷasilā tenupasaṅkamatha. Kathañhi nāma mādiso antaraghare kālaṃ kattabbaṃ maññeyyā’’ti? ‘‘Evamāvuso’’ti kho te bhikkhū āyasmato vakkalissa paṭissutvā āyasmantaṃ vakkaliṃ mañcakaṃ āropetvā yena isigilipassaṃ kāḷasilā tenupasaṅkamiṃsu. Atha kho bhagavā tañca rattiṃ tañca divāvasesaṃ gijjhakūṭe pabbate vihāsi. Atha kho dve devatāyo abhikkantāya rattiyā abhikkantavaṇṇā kevalakappaṃ gijjhakūṭaṃ obhāsetvā yena bhagavā tenupasaṅkamiṃsu…pe… ekamantaṃ aṭṭhaṃsu. Ekamantaṃ ṭhitā kho ekā devatā bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘vakkali, bhante, bhikkhu vimokkhāya cetetī’’ti. Aparā devatā bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘so hi nūna, bhante, suvimutto vimuccissatī’’ti. Idamavocuṃ tā devatāyo. Idaṃ vatvā bhagavantaṃ abhivādetvā padakkhiṇaṃ katvā tatthevantaradhāyiṃsu.
અથ ખો ભગવા તસ્સા રત્તિયા અચ્ચયેન ભિક્ખૂ આમન્તેસિ – ‘‘એથ તુમ્હે, ભિક્ખવે, યેન વક્કલિ ભિક્ખુ તેનુપસઙ્કમથ; ઉપસઙ્કમિત્વા વક્કલિં ભિક્ખું એવં વદેથ –
Atha kho bhagavā tassā rattiyā accayena bhikkhū āmantesi – ‘‘etha tumhe, bhikkhave, yena vakkali bhikkhu tenupasaṅkamatha; upasaṅkamitvā vakkaliṃ bhikkhuṃ evaṃ vadetha –
‘‘‘સુણાવુસો ત્વં, વક્કલિ, ભગવતો વચનં દ્વિન્નઞ્ચ દેવતાનં. ઇમં, આવુસો, રત્તિં દ્વે દેવતાયો અભિક્કન્તાય રત્તિયા અભિક્કન્તવણ્ણા કેવલકપ્પં ગિજ્ઝકૂટં ઓભાસેત્વા યેન ભગવા તેનુપસઙ્કમિંસુ; ઉપસઙ્કમિત્વા ભગવન્તં અભિવાદેત્વા એકમન્તં અટ્ઠંસુ. એકમન્તં ઠિતા ખો, આવુસો, એકા દેવતા ભગવન્તં એતદવોચ – વક્કલિ, ભન્તે, ભિક્ખુ વિમોક્ખાય ચેતેતીતિ. અપરા દેવતા ભગવન્તં એતદવોચ – સો હિ નૂન, ભન્તે, સુવિમુત્તો વિમુચ્ચિસ્સતીતિ. ભગવા ચ તં, આવુસો વક્કલિ, એવમાહ – મા ભાયિ, વક્કલિ; મા ભાયિ, વક્કલિ! અપાપકં તે મરણં ભવિસ્સતિ, અપાપિકા કાલકિરિયા’’’તિ. ‘‘એવં, ભન્તે’’તિ ખો તે ભિક્ખૂ ભગવતો પટિસ્સુત્વા યેનાયસ્મા વક્કલિ તેનુપસઙ્કમિંસુ; ઉપસઙ્કમિત્વા આયસ્મન્તં વક્કલિં એતદવોચું – ‘‘સુણાવુસો વક્કલિ, ભગવતો વચનં દ્વિન્નઞ્ચ દેવતાન’’ન્તિ.
‘‘‘Suṇāvuso tvaṃ, vakkali, bhagavato vacanaṃ dvinnañca devatānaṃ. Imaṃ, āvuso, rattiṃ dve devatāyo abhikkantāya rattiyā abhikkantavaṇṇā kevalakappaṃ gijjhakūṭaṃ obhāsetvā yena bhagavā tenupasaṅkamiṃsu; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ aṭṭhaṃsu. Ekamantaṃ ṭhitā kho, āvuso, ekā devatā bhagavantaṃ etadavoca – vakkali, bhante, bhikkhu vimokkhāya cetetīti. Aparā devatā bhagavantaṃ etadavoca – so hi nūna, bhante, suvimutto vimuccissatīti. Bhagavā ca taṃ, āvuso vakkali, evamāha – mā bhāyi, vakkali; mā bhāyi, vakkali! Apāpakaṃ te maraṇaṃ bhavissati, apāpikā kālakiriyā’’’ti. ‘‘Evaṃ, bhante’’ti kho te bhikkhū bhagavato paṭissutvā yenāyasmā vakkali tenupasaṅkamiṃsu; upasaṅkamitvā āyasmantaṃ vakkaliṃ etadavocuṃ – ‘‘suṇāvuso vakkali, bhagavato vacanaṃ dvinnañca devatāna’’nti.
અથ ખો આયસ્મા વક્કલિ ઉપટ્ઠાકે આમન્તેસિ – ‘‘એથ મં, આવુસો, મઞ્ચકા ઓરોપેથ. કથઞ્હિ નામ માદિસો ઉચ્ચે આસને નિસીદિત્વા તસ્સ ભગવતો સાસનં સોતબ્બં મઞ્ઞેય્યા’’તિ! ‘‘એવમાવુસો’’તિ ખો તે ભિક્ખૂ આયસ્મતો વક્કલિસ્સ પટિસ્સુત્વા આયસ્મન્તં વક્કલિં મઞ્ચકા ઓરોપેસું. ‘‘ઇમં, આવુસો, રત્તિં દ્વે દેવતાયો અભિક્કન્તાય રત્તિયા…પે॰… એકમન્તં અટ્ઠંસુ. એકમન્તં ઠિતા ખો, આવુસો, એકા દેવતા ભગવન્તં એતદવોચ – ‘વક્કલિ, ભન્તે, ભિક્ખુ વિમોક્ખાય ચેતેતી’તિ. અપરા દેવતા ભગવન્તં એતદવોચ – ‘સો હિ નૂન, ભન્તે, સુવિમુત્તો વિમુચ્ચિસ્સતી’તિ. ભગવા ચ તં, આવુસો વક્કલિ, એવમાહ – ‘મા ભાયિ, વક્કલિ; મા ભાયિ, વક્કલિ! અપાપકં તે મરણં ભવિસ્સતિ, અપાપિકા કાલકિરિયા’’’તિ. ‘‘તેન હાવુસો, મમ વચનેન ભગવતો પાદે સિરસા વન્દથ – ‘વક્કલિ, ભન્તે, ભિક્ખુ આબાધિકો દુક્ખિતો બાળ્હગિલાનો. સો ભગવતો પાદે સિરસા વન્દતી’તિ. એવઞ્ચ વદેથ – ‘રૂપં અનિચ્ચં. તાહં, ભન્તે, ન કઙ્ખામિ. યદનિચ્ચં તં દુક્ખન્તિ ન વિચિકિચ્છામિ. યદનિચ્ચં દુક્ખં વિપરિણામધમ્મં, નત્થિ મે તત્થ છન્દો વા રાગો વા પેમં વાતિ ન વિચિકિચ્છામિ. વેદના અનિચ્ચા. તાહં, ભન્તે, ન કઙ્ખામિ . યદનિચ્ચં તં દુક્ખન્તિ ન વિચિકિચ્છામિ. યદનિચ્ચં દુક્ખં વિપરિણામધમ્મં, નત્થિ મે તત્થ છન્દો વા રાગો વા પેમં વાતિ ન વિચિકિચ્છામિ. સઞ્ઞા… સઙ્ખારા અનિચ્ચા. તાહં, ભન્તે, ન કઙ્ખામિ. યદનિચ્ચં તં દુક્ખન્તિ ન વિચિકિચ્છામિ. યદનિચ્ચં દુક્ખં વિપરિણામધમ્મં, નત્થિ મે તત્થ છન્દો વા રાગો વા પેમં વાતિ ન વિચિકિચ્છામિ. વિઞ્ઞાણં અનિચ્ચં. તાહં, ભન્તે, ન કઙ્ખામિ. યદનિચ્ચં તં દુક્ખન્તિ ન વિચિકિચ્છામિ. યદનિચ્ચં દુક્ખં વિપરિણામધમ્મં, નત્થિ મે તત્થ છન્દો વા રાગો વા પેમં વાતિ ન વિચિકિચ્છામી’’’તિ. ‘‘એવમાવુસો’’તિ ખો તે ભિક્ખૂ આયસ્મતો વક્કલિસ્સ પટિસ્સુત્વા પક્કમિંસુ. અથ ખો આયસ્મા વક્કલિ અચિરપક્કન્તેસુ તેસુ ભિક્ખૂસુ સત્થં આહરેસિ.
Atha kho āyasmā vakkali upaṭṭhāke āmantesi – ‘‘etha maṃ, āvuso, mañcakā oropetha. Kathañhi nāma mādiso ucce āsane nisīditvā tassa bhagavato sāsanaṃ sotabbaṃ maññeyyā’’ti! ‘‘Evamāvuso’’ti kho te bhikkhū āyasmato vakkalissa paṭissutvā āyasmantaṃ vakkaliṃ mañcakā oropesuṃ. ‘‘Imaṃ, āvuso, rattiṃ dve devatāyo abhikkantāya rattiyā…pe… ekamantaṃ aṭṭhaṃsu. Ekamantaṃ ṭhitā kho, āvuso, ekā devatā bhagavantaṃ etadavoca – ‘vakkali, bhante, bhikkhu vimokkhāya cetetī’ti. Aparā devatā bhagavantaṃ etadavoca – ‘so hi nūna, bhante, suvimutto vimuccissatī’ti. Bhagavā ca taṃ, āvuso vakkali, evamāha – ‘mā bhāyi, vakkali; mā bhāyi, vakkali! Apāpakaṃ te maraṇaṃ bhavissati, apāpikā kālakiriyā’’’ti. ‘‘Tena hāvuso, mama vacanena bhagavato pāde sirasā vandatha – ‘vakkali, bhante, bhikkhu ābādhiko dukkhito bāḷhagilāno. So bhagavato pāde sirasā vandatī’ti. Evañca vadetha – ‘rūpaṃ aniccaṃ. Tāhaṃ, bhante, na kaṅkhāmi. Yadaniccaṃ taṃ dukkhanti na vicikicchāmi. Yadaniccaṃ dukkhaṃ vipariṇāmadhammaṃ, natthi me tattha chando vā rāgo vā pemaṃ vāti na vicikicchāmi. Vedanā aniccā. Tāhaṃ, bhante, na kaṅkhāmi . Yadaniccaṃ taṃ dukkhanti na vicikicchāmi. Yadaniccaṃ dukkhaṃ vipariṇāmadhammaṃ, natthi me tattha chando vā rāgo vā pemaṃ vāti na vicikicchāmi. Saññā… saṅkhārā aniccā. Tāhaṃ, bhante, na kaṅkhāmi. Yadaniccaṃ taṃ dukkhanti na vicikicchāmi. Yadaniccaṃ dukkhaṃ vipariṇāmadhammaṃ, natthi me tattha chando vā rāgo vā pemaṃ vāti na vicikicchāmi. Viññāṇaṃ aniccaṃ. Tāhaṃ, bhante, na kaṅkhāmi. Yadaniccaṃ taṃ dukkhanti na vicikicchāmi. Yadaniccaṃ dukkhaṃ vipariṇāmadhammaṃ, natthi me tattha chando vā rāgo vā pemaṃ vāti na vicikicchāmī’’’ti. ‘‘Evamāvuso’’ti kho te bhikkhū āyasmato vakkalissa paṭissutvā pakkamiṃsu. Atha kho āyasmā vakkali acirapakkantesu tesu bhikkhūsu satthaṃ āharesi.
અથ ખો તે ભિક્ખૂ યેન ભગવા તેનુપસઙ્કમિંસુ; ઉપસઙ્કમિત્વા એકમન્તં નિસીદિંસુ. એકમન્તં નિસિન્ના ખો તે ભિક્ખૂ ભગવન્તં એતદવોચું – ‘‘વક્કલિ, ભન્તે, ભિક્ખુ આબાધિકો દુક્ખિતો બાળ્હગિલાનો; સો ભગવતો પાદે સિરસા વન્દતિ; એવઞ્ચ વદેતિ – ‘રૂપં અનિચ્ચં. તાહં, ભન્તે, ન કઙ્ખામિ. યદનિચ્ચં તં દુક્ખન્તિ ન વિચિકિચ્છામિ. યદનિચ્ચં દુક્ખં વિપરિણામધમ્મં, નત્થિ મે તત્થ છન્દો વા રાગો વા પેમં વાતિ ન વિચિકિચ્છામિ. વેદના… સઞ્ઞા… સઙ્ખારા … વિઞ્ઞાણં અનિચ્ચં. તાહં, ભન્તે, ન કઙ્ખામિ. યદનિચ્ચં તં દુક્ખન્તિ ન વિચિકિચ્છામિ. યદનિચ્ચં દુક્ખં વિપરિણામધમ્મં, નત્થિ મે તત્થ છન્દો વા રાગો વા પેમં વાતિ ન વિચિકિચ્છામી’’’તિ.
Atha kho te bhikkhū yena bhagavā tenupasaṅkamiṃsu; upasaṅkamitvā ekamantaṃ nisīdiṃsu. Ekamantaṃ nisinnā kho te bhikkhū bhagavantaṃ etadavocuṃ – ‘‘vakkali, bhante, bhikkhu ābādhiko dukkhito bāḷhagilāno; so bhagavato pāde sirasā vandati; evañca vadeti – ‘rūpaṃ aniccaṃ. Tāhaṃ, bhante, na kaṅkhāmi. Yadaniccaṃ taṃ dukkhanti na vicikicchāmi. Yadaniccaṃ dukkhaṃ vipariṇāmadhammaṃ, natthi me tattha chando vā rāgo vā pemaṃ vāti na vicikicchāmi. Vedanā… saññā… saṅkhārā … viññāṇaṃ aniccaṃ. Tāhaṃ, bhante, na kaṅkhāmi. Yadaniccaṃ taṃ dukkhanti na vicikicchāmi. Yadaniccaṃ dukkhaṃ vipariṇāmadhammaṃ, natthi me tattha chando vā rāgo vā pemaṃ vāti na vicikicchāmī’’’ti.
અથ ખો ભગવા ભિક્ખૂ આમન્તેસિ – ‘‘આયામ, ભિક્ખવે, યેન ઇસિગિલિપસ્સં કાળસિલા તેનુપસઙ્કમિસ્સામ; યત્થ વક્કલિના કુલપુત્તેન સત્થમાહરિત’’ન્તિ. ‘‘એવં, ભન્તે’’તિ ખો તે ભિક્ખૂ ભગવતો પચ્ચસ્સોસું. અથ ખો ભગવા સમ્બહુલેહિ ભિક્ખૂહિ સદ્ધિં યેન ઇસિગિલિપસ્સં કાળસિલા તેનુપસઙ્કમિ. અદ્દસા ખો ભગવા આયસ્મન્તં વક્કલિં દૂરતોવ મઞ્ચકે વિવત્તક્ખન્ધં સેમાનં.
Atha kho bhagavā bhikkhū āmantesi – ‘‘āyāma, bhikkhave, yena isigilipassaṃ kāḷasilā tenupasaṅkamissāma; yattha vakkalinā kulaputtena satthamāharita’’nti. ‘‘Evaṃ, bhante’’ti kho te bhikkhū bhagavato paccassosuṃ. Atha kho bhagavā sambahulehi bhikkhūhi saddhiṃ yena isigilipassaṃ kāḷasilā tenupasaṅkami. Addasā kho bhagavā āyasmantaṃ vakkaliṃ dūratova mañcake vivattakkhandhaṃ semānaṃ.
તેન ખો પન સમયેન ધૂમાયિતત્તં તિમિરાયિતત્તં ગચ્છતેવ પુરિમં દિસં, ગચ્છતિ પચ્છિમં દિસં, ગચ્છતિ ઉત્તરં દિસં, ગચ્છતિ દક્ખિણં દિસં, ગચ્છતિ ઉદ્ધં દિસં, ગચ્છતિ અધો દિસં, ગચ્છતિ અનુદિસં. અથ ખો ભગવા ભિક્ખૂ આમન્તેસિ – ‘‘પસ્સથ નો તુમ્હે, ભિક્ખવે, એતં ધૂમાયિતત્તં તિમિરાયિતત્તં ગચ્છતેવ પુરિમં દિસં…પે॰… ગચ્છતિ અનુદિસ’’ન્તિ. ‘‘એવં, ભન્તે’’. ‘‘એસો ખો, ભિક્ખવે, મારો પાપિમા વક્કલિસ્સ કુલપુત્તસ્સ વિઞ્ઞાણં સમન્વેસતિ 5 – ‘કત્થ વક્કલિસ્સ કુલપુત્તસ્સ વિઞ્ઞાણં પતિટ્ઠિત’ન્તિ? અપ્પતિટ્ઠિતેન ચ, ભિક્ખવે, વિઞ્ઞાણેન વક્કલિ કુલપુત્તો પરિનિબ્બુતો’’તિ. પઞ્ચમં.
Tena kho pana samayena dhūmāyitattaṃ timirāyitattaṃ gacchateva purimaṃ disaṃ, gacchati pacchimaṃ disaṃ, gacchati uttaraṃ disaṃ, gacchati dakkhiṇaṃ disaṃ, gacchati uddhaṃ disaṃ, gacchati adho disaṃ, gacchati anudisaṃ. Atha kho bhagavā bhikkhū āmantesi – ‘‘passatha no tumhe, bhikkhave, etaṃ dhūmāyitattaṃ timirāyitattaṃ gacchateva purimaṃ disaṃ…pe… gacchati anudisa’’nti. ‘‘Evaṃ, bhante’’. ‘‘Eso kho, bhikkhave, māro pāpimā vakkalissa kulaputtassa viññāṇaṃ samanvesati 6 – ‘kattha vakkalissa kulaputtassa viññāṇaṃ patiṭṭhita’nti? Appatiṭṭhitena ca, bhikkhave, viññāṇena vakkali kulaputto parinibbuto’’ti. Pañcamaṃ.
Footnotes:
Related texts:
અટ્ઠકથા • Aṭṭhakathā / સુત્તપિટક (અટ્ઠકથા) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / સંયુત્તનિકાય (અટ્ઠકથા) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ૫. વક્કલિસુત્તવણ્ણના • 5. Vakkalisuttavaṇṇanā
ટીકા • Tīkā / સુત્તપિટક (ટીકા) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / સંયુત્તનિકાય (ટીકા) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ૫. વક્કલિસુત્તવણ્ણના • 5. Vakkalisuttavaṇṇanā
