Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / થેરીગાથા-અટ્ઠકથા • Therīgāthā-aṭṭhakathā

    ૮. વિજયાથેરીગાથાવણ્ણના

    8. Vijayātherīgāthāvaṇṇanā

    ચતુક્ખત્તુન્તિઆદિકા વિજયાય થેરિયા ગાથા. અયમ્પિ પુરિમબુદ્ધેસુ કતાધિકારા તત્થ તત્થ ભવે વિવટ્ટૂપનિસ્સયં કુસલં ઉપચિનન્તી, અનુક્કમેન પરિબ્રૂહિતકુસલમૂલા દેવમનુસ્સેસુ સંસરન્તી, ઇમસ્મિં બુદ્ધુપ્પાદે રાજગહે અઞ્ઞતરસ્મિં કુલગેહે નિબ્બત્તિત્વા વિઞ્ઞુતં પત્વા ખેમાય થેરિયા ગિહિકાલે સહાયિકા અહોસિ. સા તસ્સા પબ્બજિતભાવં સુત્વા ‘‘સાપિ નામ રાજમહેસી પબ્બજિસ્સતિ કિમઙ્ગં પનાહ’’ન્તિ પબ્બજિતુકામાયેવ હુત્વા ખેમાથેરિયા સન્તિકં ઉપસઙ્કમિ. થેરી તસ્સા અજ્ઝાસયં ઞત્વા તથા ધમ્મં દેસેસિ, યથા સંસારે સંવિગ્ગમાનસા સાસને સા અભિપ્પસન્ના ભવિસ્સતિ. સા તં ધમ્મં સુત્વા સંવેગજાતા પટિલદ્ધસદ્ધા ચ હુત્વા પબ્બજ્જં યાચિ. થેરી તં પબ્બાજેસિ. સા પબ્બજિત્વા કતપુબ્બકિચ્ચા વિપસ્સનં પટ્ઠપેત્વા હેતુસમ્પન્નતાય, ન ચિરસ્સેવ સહ પટિસમ્ભિદાહિ અરહત્તં પત્વા અત્તનો પટિપત્તિં પચ્ચવેક્ખિત્વા ઉદાનવસેન –

    Catukkhattuntiādikā vijayāya theriyā gāthā. Ayampi purimabuddhesu katādhikārā tattha tattha bhave vivaṭṭūpanissayaṃ kusalaṃ upacinantī, anukkamena paribrūhitakusalamūlā devamanussesu saṃsarantī, imasmiṃ buddhuppāde rājagahe aññatarasmiṃ kulagehe nibbattitvā viññutaṃ patvā khemāya theriyā gihikāle sahāyikā ahosi. Sā tassā pabbajitabhāvaṃ sutvā ‘‘sāpi nāma rājamahesī pabbajissati kimaṅgaṃ panāha’’nti pabbajitukāmāyeva hutvā khemātheriyā santikaṃ upasaṅkami. Therī tassā ajjhāsayaṃ ñatvā tathā dhammaṃ desesi, yathā saṃsāre saṃviggamānasā sāsane sā abhippasannā bhavissati. Sā taṃ dhammaṃ sutvā saṃvegajātā paṭiladdhasaddhā ca hutvā pabbajjaṃ yāci. Therī taṃ pabbājesi. Sā pabbajitvā katapubbakiccā vipassanaṃ paṭṭhapetvā hetusampannatāya, na cirasseva saha paṭisambhidāhi arahattaṃ patvā attano paṭipattiṃ paccavekkhitvā udānavasena –

    ૧૬૯.

    169.

    ‘‘ચતુક્ખત્તું પઞ્ચક્ખત્તું, વિહારા ઉપનિક્ખમિં;

    ‘‘Catukkhattuṃ pañcakkhattuṃ, vihārā upanikkhamiṃ;

    અલદ્ધા ચેતસો સન્તિં, ચિત્તે અવસવત્તિની.

    Aladdhā cetaso santiṃ, citte avasavattinī.

    ૧૭૦.

    170.

    ‘‘ભિક્ખુનિં ઉપસઙ્કમ્મ, સક્કચ્ચં પરિપુચ્છહં;

    ‘‘Bhikkhuniṃ upasaṅkamma, sakkaccaṃ paripucchahaṃ;

    સા મે ધમ્મમદેસેસિ, ધાતુઆયતનાનિ ચ.

    Sā me dhammamadesesi, dhātuāyatanāni ca.

    ૧૭૧.

    171.

    ‘‘ચત્તારિ અરિયસચ્ચાનિ, ઇન્દ્રિયાનિ બલાનિ ચ;

    ‘‘Cattāri ariyasaccāni, indriyāni balāni ca;

    બોજ્ઝઙ્ગટ્ઠઙ્ગિકં મગ્ગં, ઉત્તમત્થસ્સ પત્તિયા.

    Bojjhaṅgaṭṭhaṅgikaṃ maggaṃ, uttamatthassa pattiyā.

    ૧૭૨.

    172.

    ‘‘તસ્સાહં વચનં સુત્વા, કરોન્તી અનુસાસનિં;

    ‘‘Tassāhaṃ vacanaṃ sutvā, karontī anusāsaniṃ;

    રત્તિયા પુરિમે યામે, પુબ્બજાતિમનુસ્સરિં.

    Rattiyā purime yāme, pubbajātimanussariṃ.

    ૧૭૩.

    173.

    ‘‘રત્તિયા મજ્ઝિમે યામે, દિબ્બચક્ખું વિસોધયિં;

    ‘‘Rattiyā majjhime yāme, dibbacakkhuṃ visodhayiṃ;

    રત્તિયા પચ્છિમે યામે, તમોખન્ધં પદાલયિં.

    Rattiyā pacchime yāme, tamokhandhaṃ padālayiṃ.

    ૧૭૪.

    174.

    ‘‘પીતિસુખેન ચ કાયં, ફરિત્વા વિહરિં તદા;

    ‘‘Pītisukhena ca kāyaṃ, pharitvā vihariṃ tadā;

    સત્તમિયા પાદે પસારેસિં, તમોખન્ધં પદાલિયા’’તિ. –

    Sattamiyā pāde pasāresiṃ, tamokhandhaṃ padāliyā’’ti. –

    ઇમા ગાથા અભાસિ.

    Imā gāthā abhāsi.

    તત્થ ભિક્ખુનિન્તિ ખેમાથેરિં સન્ધાય વદતિ.

    Tattha bhikkhuninti khemātheriṃ sandhāya vadati.

    બોજ્ઝઙ્ગટ્ઠઙ્ગિકં મગ્ગન્તિ સત્તબોજ્ઝઙ્ગઞ્ચ અટ્ઠઙ્ગિકઞ્ચ અરિયમગ્ગં. ઉત્તમત્થસ્સ પત્તિયાતિ અરહત્તસ્સ નિબ્બાનસ્સેવ વા પત્તિયા અધિગમાય.

    Bojjhaṅgaṭṭhaṅgikaṃ magganti sattabojjhaṅgañca aṭṭhaṅgikañca ariyamaggaṃ. Uttamatthassa pattiyāti arahattassa nibbānasseva vā pattiyā adhigamāya.

    પીતિસુખેનાતિ ફલસમાપત્તિપરિયાપન્નાય પીતિયા સુખેન ચ. કાયન્તિ તંસમ્પયુત્તં નામકાયં તદનુસારેન રૂપકાયઞ્ચ. ફરિત્વાતિ ફુસિત્વા બ્યાપેત્વા વા. સત્તમિયા પાદે પસારેસિન્તિ વિપસ્સનાય આરદ્ધદિવસતો સત્તમિયં પલ્લઙ્કં ભિન્દિત્વા પાદે પસારેસિં. કથં? તમોખન્ધં પદાલિય, અપ્પદાલિતપુબ્બં મોહક્ખન્ધં અગ્ગમગ્ગઞાણાસિના પદાલેત્વા. સેસં હેટ્ઠા વુત્તનયમેવ.

    Pītisukhenāti phalasamāpattipariyāpannāya pītiyā sukhena ca. Kāyanti taṃsampayuttaṃ nāmakāyaṃ tadanusārena rūpakāyañca. Pharitvāti phusitvā byāpetvā vā. Sattamiyā pāde pasāresinti vipassanāya āraddhadivasato sattamiyaṃ pallaṅkaṃ bhinditvā pāde pasāresiṃ. Kathaṃ? Tamokhandhaṃ padāliya, appadālitapubbaṃ mohakkhandhaṃ aggamaggañāṇāsinā padāletvā. Sesaṃ heṭṭhā vuttanayameva.

    વિજયાથેરીગાથાવણ્ણના નિટ્ઠિતા.

    Vijayātherīgāthāvaṇṇanā niṭṭhitā.

    છક્કનિપાતવણ્ણના નિટ્ઠિતા.

    Chakkanipātavaṇṇanā niṭṭhitā.







    Related texts:



    તિપિટક (મૂલ) • Tipiṭaka (Mūla) / સુત્તપિટક • Suttapiṭaka / ખુદ્દકનિકાય • Khuddakanikāya / થેરીગાથાપાળિ • Therīgāthāpāḷi / ૮. વિજયાથેરીગાથા • 8. Vijayātherīgāthā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact