Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / થેરીગાથા-અટ્ઠકથા • Therīgāthā-aṭṭhakathā |
૧૬. વુડ્ઢપબ્બજિતસુમનાથેરીગાથાવણ્ણના
16. Vuḍḍhapabbajitasumanātherīgāthāvaṇṇanā
સુખં ત્વં વુડ્ઢિકે સેહીતિ સુમનાય વુડ્ઢપબ્બજિતાય ગાથા. અયમ્પિ પુરિમબુદ્ધેસુ કતાધિકારા તત્થ તત્થ ભવે કુસલં ઉપચિનિત્વા ઇમસ્મિં બુદ્ધુપ્પાદે સાવત્થિયં મહાકોસલરઞ્ઞો ભગિની હુત્વા નિબ્બત્તિ. સા સત્થારા રઞ્ઞો પસેનદિસ્સ કોસલસ્સ ‘‘ચત્તારો ખો મે, મહારાજ, દહરાતિ ન ઉઞ્ઞાતબ્બા’’તિઆદિના (સં॰ નિ॰ ૧.૧૧૨) દેસિતં ધમ્મં સુત્વા લદ્ધપ્પસાદા સરણેસુ ચ સીલેસુ ચ પતિટ્ઠાય પબ્બજિતુકામાપિ ‘‘અય્યિકં પટિજગ્ગિસ્સામી’’તિ ચિરકાલં વીતિનામેત્વા અપરભાગે અય્યિકાય કાલઙ્કતાય રઞ્ઞા સદ્ધિં મહગ્ઘાનિ અત્થરણપાવુરણાનિ ગાહાપેત્વા વિહારં ગન્ત્વા સઙ્ઘસ્સ દાપેત્વા સત્થુ સન્તિકે ધમ્મં સુત્વા અનાગામિફલે પતિટ્ઠિતા પબ્બજ્જં યાચિ. સત્થા તસ્સા ઞાણપરિપાકં દિસ્વા –
Sukhaṃ tvaṃ vuḍḍhike sehīti sumanāya vuḍḍhapabbajitāya gāthā. Ayampi purimabuddhesu katādhikārā tattha tattha bhave kusalaṃ upacinitvā imasmiṃ buddhuppāde sāvatthiyaṃ mahākosalarañño bhaginī hutvā nibbatti. Sā satthārā rañño pasenadissa kosalassa ‘‘cattāro kho me, mahārāja, daharāti na uññātabbā’’tiādinā (saṃ. ni. 1.112) desitaṃ dhammaṃ sutvā laddhappasādā saraṇesu ca sīlesu ca patiṭṭhāya pabbajitukāmāpi ‘‘ayyikaṃ paṭijaggissāmī’’ti cirakālaṃ vītināmetvā aparabhāge ayyikāya kālaṅkatāya raññā saddhiṃ mahagghāni attharaṇapāvuraṇāni gāhāpetvā vihāraṃ gantvā saṅghassa dāpetvā satthu santike dhammaṃ sutvā anāgāmiphale patiṭṭhitā pabbajjaṃ yāci. Satthā tassā ñāṇaparipākaṃ disvā –
૧૬.
16.
‘‘સુખં ત્વં વુડ્ઢિકે સેહિ, કત્વા ચોળેન પારુતા;
‘‘Sukhaṃ tvaṃ vuḍḍhike sehi, katvā coḷena pārutā;
ઉપસન્તો હિ તે રાગો, સીતિભૂતાસિ નિબ્બુતા’’તિ. –
Upasanto hi te rāgo, sītibhūtāsi nibbutā’’ti. –
ઇમં ગાથં અભાસિ. સા ગાથાપરિયોસાને સહ પટિસમ્ભિદાહિ અરહત્તં પત્વા ઉદાનવસેન તમેવ ગાથં અભાસિ. ઇદમેવ ચસ્સા અઞ્ઞાબ્યાકરણં અહોસિ, સા તાવદેવ પબ્બજિ. ગાથાય પન વુડ્ઢિકેતિ વુડ્ઢે, વયોવુડ્ઢેતિ અત્થો. અયં પન સીલાદિગુણેહિપિ વુડ્ઢા, થેરિયા વુત્તગાથાય ચતુત્થપાદે સીતિભૂતાસિ નિબ્બુતાતિ યોજેતબ્બં. સેસં વુત્તનયમેવ.
Imaṃ gāthaṃ abhāsi. Sā gāthāpariyosāne saha paṭisambhidāhi arahattaṃ patvā udānavasena tameva gāthaṃ abhāsi. Idameva cassā aññābyākaraṇaṃ ahosi, sā tāvadeva pabbaji. Gāthāya pana vuḍḍhiketi vuḍḍhe, vayovuḍḍheti attho. Ayaṃ pana sīlādiguṇehipi vuḍḍhā, theriyā vuttagāthāya catutthapāde sītibhūtāsi nibbutāti yojetabbaṃ. Sesaṃ vuttanayameva.
વુડ્ઢપબ્બજિતસુમનાથેરીગાથાવણ્ણના નિટ્ઠિતા.
Vuḍḍhapabbajitasumanātherīgāthāvaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
તિપિટક (મૂલ) • Tipiṭaka (Mūla) / સુત્તપિટક • Suttapiṭaka / ખુદ્દકનિકાય • Khuddakanikāya / થેરીગાથાપાળિ • Therīgāthāpāḷi / ૧૬. વુડ્ઢપબ્બજિતસુમનાથેરીગાથા • 16. Vuḍḍhapabbajitasumanātherīgāthā