Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / ધમ્મપદપાળિ • Dhammapadapāḷi

    નમો તસ્સ ભગવતો અરહતો સમ્માસમ્બુદ્ધસ્સ

    Namo tassa bhagavato arahato sammāsambuddhassa

    ખુદ્દકનિકાયે

    Khuddakanikāye

    ધમ્મપદપાળિ

    Dhammapadapāḷi

    ૧. યમકવગ્ગો

    1. Yamakavaggo

    .

    1.

    મનોપુબ્બઙ્ગમા ધમ્મા, મનોસેટ્ઠા મનોમયા;

    Manopubbaṅgamā dhammā, manoseṭṭhā manomayā;

    મનસા ચે પદુટ્ઠેન, ભાસતિ વા કરોતિ વા;

    Manasā ce paduṭṭhena, bhāsati vā karoti vā;

    તતો નં દુક્ખમન્વેતિ, ચક્કંવ વહતો પદં.

    Tato naṃ dukkhamanveti, cakkaṃva vahato padaṃ.

    .

    2.

    મનોપુબ્બઙ્ગમા ધમ્મા, મનોસેટ્ઠા મનોમયા;

    Manopubbaṅgamā dhammā, manoseṭṭhā manomayā;

    મનસા ચે પસન્નેન, ભાસતિ વા કરોતિ વા;

    Manasā ce pasannena, bhāsati vā karoti vā;

    તતો નં સુખમન્વેતિ, છાયાવ અનપાયિની 1.

    Tato naṃ sukhamanveti, chāyāva anapāyinī 2.

    .

    3.

    અક્કોચ્છિ મં અવધિ મં, અજિનિ 3 મં અહાસિ મે;

    Akkocchi maṃ avadhi maṃ, ajini 4 maṃ ahāsi me;

    યે ચ તં ઉપનય્હન્તિ, વેરં તેસં ન સમ્મતિ.

    Ye ca taṃ upanayhanti, veraṃ tesaṃ na sammati.

    .

    4.

    અક્કોચ્છિ મં અવધિ મં, અજિનિ મં અહાસિ મે;

    Akkocchi maṃ avadhi maṃ, ajini maṃ ahāsi me;

    યે ચ તં નુપનય્હન્તિ, વેરં તેસૂપસમ્મતિ.

    Ye ca taṃ nupanayhanti, veraṃ tesūpasammati.

    .

    5.

    ન હિ વેરેન વેરાનિ, સમ્મન્તીધ કુદાચનં;

    Na hi verena verāni, sammantīdha kudācanaṃ;

    અવેરેન ચ સમ્મન્તિ, એસ ધમ્મો સનન્તનો.

    Averena ca sammanti, esa dhammo sanantano.

    .

    6.

    પરે ચ ન વિજાનન્તિ, મયમેત્થ યમામસે;

    Pare ca na vijānanti, mayamettha yamāmase;

    યે ચ તત્થ વિજાનન્તિ, તતો સમ્મન્તિ મેધગા.

    Ye ca tattha vijānanti, tato sammanti medhagā.

    .

    7.

    સુભાનુપસ્સિં વિહરન્તં, ઇન્દ્રિયેસુ અસંવુતં;

    Subhānupassiṃ viharantaṃ, indriyesu asaṃvutaṃ;

    ભોજનમ્હિ ચામત્તઞ્ઞું, કુસીતં હીનવીરિયં;

    Bhojanamhi cāmattaññuṃ, kusītaṃ hīnavīriyaṃ;

    તં વે પસહતિ મારો, વાતો રુક્ખંવ દુબ્બલં.

    Taṃ ve pasahati māro, vāto rukkhaṃva dubbalaṃ.

    .

    8.

    અસુભાનુપસ્સિં વિહરન્તં, ઇન્દ્રિયેસુ સુસંવુતં;

    Asubhānupassiṃ viharantaṃ, indriyesu susaṃvutaṃ;

    ભોજનમ્હિ ચ મત્તઞ્ઞું, સદ્ધં આરદ્ધવીરિયં;

    Bhojanamhi ca mattaññuṃ, saddhaṃ āraddhavīriyaṃ;

    તં વે નપ્પસહતિ મારો, વાતો સેલંવ પબ્બતં.

    Taṃ ve nappasahati māro, vāto selaṃva pabbataṃ.

    .

    9.

    અનિક્કસાવો કાસાવં, યો વત્થં પરિદહિસ્સતિ;

    Anikkasāvo kāsāvaṃ, yo vatthaṃ paridahissati;

    અપેતો દમસચ્ચેન, ન સો કાસાવમરહતિ.

    Apeto damasaccena, na so kāsāvamarahati.

    ૧૦.

    10.

    યો ચ વન્તકસાવસ્સ, સીલેસુ સુસમાહિતો;

    Yo ca vantakasāvassa, sīlesu susamāhito;

    ઉપેતો દમસચ્ચેન, સ વે કાસાવમરહતિ.

    Upeto damasaccena, sa ve kāsāvamarahati.

    ૧૧.

    11.

    અસારે સારમતિનો, સારે ચાસારદસ્સિનો;

    Asāre sāramatino, sāre cāsāradassino;

    તે સારં નાધિગચ્છન્તિ, મિચ્છાસઙ્કપ્પગોચરા.

    Te sāraṃ nādhigacchanti, micchāsaṅkappagocarā.

    ૧૨.

    12.

    સારઞ્ચ સારતો ઞત્વા, અસારઞ્ચ અસારતો;

    Sārañca sārato ñatvā, asārañca asārato;

    તે સારં અધિગચ્છન્તિ, સમ્માસઙ્કપ્પગોચરા.

    Te sāraṃ adhigacchanti, sammāsaṅkappagocarā.

    ૧૩.

    13.

    યથા અગારં દુચ્છન્નં, વુટ્ઠી સમતિવિજ્ઝતિ;

    Yathā agāraṃ ducchannaṃ, vuṭṭhī samativijjhati;

    એવં અભાવિતં ચિત્તં, રાગો સમતિવિજ્ઝતિ.

    Evaṃ abhāvitaṃ cittaṃ, rāgo samativijjhati.

    ૧૪.

    14.

    યથા અગારં સુછન્નં, વુટ્ઠી ન સમતિવિજ્ઝતિ;

    Yathā agāraṃ suchannaṃ, vuṭṭhī na samativijjhati;

    એવં સુભાવિતં ચિત્તં, રાગો ન સમતિવિજ્ઝતિ.

    Evaṃ subhāvitaṃ cittaṃ, rāgo na samativijjhati.

    ૧૫.

    15.

    ઇધ સોચતિ પેચ્ચ સોચતિ, પાપકારી ઉભયત્થ સોચતિ;

    Idha socati pecca socati, pāpakārī ubhayattha socati;

    સો સોચતિ સો વિહઞ્ઞતિ, દિસ્વા કમ્મકિલિટ્ઠમત્તનો.

    So socati so vihaññati, disvā kammakiliṭṭhamattano.

    ૧૬.

    16.

    ઇધ મોદતિ પેચ્ચ મોદતિ, કતપુઞ્ઞો ઉભયત્થ મોદતિ;

    Idha modati pecca modati, katapuñño ubhayattha modati;

    સો મોદતિ સો પમોદતિ, દિસ્વા કમ્મવિસુદ્ધિમત્તનો.

    So modati so pamodati, disvā kammavisuddhimattano.

    ૧૭.

    17.

    ઇધ તપ્પતિ પેચ્ચ તપ્પતિ, પાપકારી 5 ઉભયત્થ તપ્પતિ;

    Idha tappati pecca tappati, pāpakārī 6 ubhayattha tappati;

    ‘‘પાપં મે કત’’ન્તિ તપ્પતિ, ભિય્યો 7 તપ્પતિ દુગ્ગતિં ગતો.

    ‘‘Pāpaṃ me kata’’nti tappati, bhiyyo 8 tappati duggatiṃ gato.

    ૧૮.

    18.

    ઇધ નન્દતિ પેચ્ચ નન્દતિ, કતપુઞ્ઞો ઉભયત્થ નન્દતિ;

    Idha nandati pecca nandati, katapuñño ubhayattha nandati;

    ‘‘પુઞ્ઞં મે કત’’ન્તિ નન્દતિ, ભિય્યો નન્દતિ સુગ્ગતિં ગતો.

    ‘‘Puññaṃ me kata’’nti nandati, bhiyyo nandati suggatiṃ gato.

    ૧૯.

    19.

    બહુમ્પિ ચે સંહિત 9 ભાસમાનો, ન તક્કરો હોતિ નરો પમત્તો;

    Bahumpi ce saṃhita 10 bhāsamāno, na takkaro hoti naro pamatto;

    ગોપોવ ગાવો ગણયં પરેસં, ન ભાગવા સામઞ્ઞસ્સ હોતિ.

    Gopova gāvo gaṇayaṃ paresaṃ, na bhāgavā sāmaññassa hoti.

    ૨૦.

    20.

    અપ્પમ્પિ ચે સંહિત ભાસમાનો, ધમ્મસ્સ હોતિ 11 અનુધમ્મચારી;

    Appampi ce saṃhita bhāsamāno, dhammassa hoti 12 anudhammacārī;

    રાગઞ્ચ દોસઞ્ચ પહાય મોહં, સમ્મપ્પજાનો સુવિમુત્તચિત્તો;

    Rāgañca dosañca pahāya mohaṃ, sammappajāno suvimuttacitto;

    અનુપાદિયાનો ઇધ વા હુરં વા, સ ભાગવા સામઞ્ઞસ્સ હોતિ.

    Anupādiyāno idha vā huraṃ vā, sa bhāgavā sāmaññassa hoti.

    યમકવગ્ગો પઠમો નિટ્ઠિતો.

    Yamakavaggo paṭhamo niṭṭhito.







    Footnotes:
    1. અનુપાયિની (ક॰)
    2. anupāyinī (ka.)
    3. અજિની (?)
    4. ajinī (?)
    5. પાપકારિ (?)
    6. pāpakāri (?)
    7. ભીયો (સી॰)
    8. bhīyo (sī.)
    9. સહિતં (સી॰ સ્યા॰ કં॰ પી॰)
    10. sahitaṃ (sī. syā. kaṃ. pī.)
    11. હોતી (સી॰ પી॰)
    12. hotī (sī. pī.)



    Related texts:



    અટ્ઠકથા • Aṭṭhakathā / સુત્તપિટક (અટ્ઠકથા) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ખુદ્દકનિકાય (અટ્ઠકથા) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / ધમ્મપદ-અટ્ઠકથા • Dhammapada-aṭṭhakathā / ૧. યમકવગ્ગો • 1. Yamakavaggo


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact