Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / પાચિત્યાદિયોજનાપાળિ • Pācityādiyojanāpāḷi |
અત્થવસપકરણવણ્ણના
Atthavasapakaraṇavaṇṇanā
૩૩૪. અત્થવસપકરણેતિ અવયવિઆધારો. દસ અત્થવસેતિઆદીસૂતિ અવયવાધારો. યન્તિ વચનં. ઉપરિમં ઉપરિમં પદન્તિ ‘‘સઙ્ઘફાસુતાયા’’તિઆદિકં ઉત્તરુત્તરિ વુત્તં પદં. હેટ્ઠિમસ્સ હેટ્ઠિમસ્સ પદસ્સાતિ ‘‘સઙ્ઘસુટ્ઠુતાયા’’તિઆદિકસ્સ અધો અધો વુત્તસ્સ પદસ્સ.
334.Atthavasapakaraṇeti avayaviādhāro. Dasa atthavasetiādīsūti avayavādhāro. Yanti vacanaṃ. Uparimaṃ uparimaṃ padanti ‘‘saṅghaphāsutāyā’’tiādikaṃ uttaruttari vuttaṃ padaṃ. Heṭṭhimassa heṭṭhimassa padassāti ‘‘saṅghasuṭṭhutāyā’’tiādikassa adho adho vuttassa padassa.
યદેતં પદસતં વુત્તન્તિ યોજના. તત્થાતિ તસ્મિં પદસતે, નિદ્ધારણે ભુમ્મં, અત્થસતન્તિ અભિધેય્યસતં. ધમ્મસતન્તિઅભિધાનસતં, પાળિસતન્તિ અત્થો. ‘‘અત્થસતં ધમ્મસત’’ન્તિ પદાનં અત્થન્તરવિકપ્પં દસ્સેન્તો આહ ‘‘અથ વા’’તિઆદિ. તત્થ યે દસ અત્થવસે પટિચ્ચ પઞ્ઞત્તં, તેસં દસઅત્થવસાનન્તિ યોજના, યે દસ અત્થવસે પુબ્બે વણ્ણિતા, તેસં દસઅત્થવસાનન્તિ યોજના. પઠમપારાજિકવણ્ણનાયં (પારા॰ અટ્ઠ॰ ૧.૩૯) વણ્ણિતાતિ સમ્બન્ધો. તત્થાતિ ‘‘સઙ્ઘસુટ્ઠુતાયા’’તિઆદિપાઠે. સુટ્ઠુ દેવાતિ સુટ્ઠુ મહારાજ. હિ યસ્મા આણાબલભોગબલઇસ્સરિયબલેહિ દિબ્બતિ, તસ્મા દેવોતિ વુચ્ચતિ. યો ચાતિ ગહટ્ઠો વા પબ્બજિતો વા, સમ્પટિચ્છતીતિ સમ્બન્ધો. તસ્માતિ યસ્મા હિતાય સુખાય હોતિ, તસ્મા. આનિસંસં દસ્સેત્વા પઞ્ઞપેસ્સામીતિ સમ્બન્ધો. અભિભવિત્વા ન પઞ્ઞપેસ્સામીતિ યોજના. ઇધાતિ અત્થવસપકરણે. તદત્થજોતકાનન્તિ સોયેવ અત્થો તદત્થો, તસ્સ જોતકા તદત્થજોતકા, તેસં. ઇદાનિ વેદિતબ્બાનીતિ સમ્બન્ધો. અત્થં જોતેન્તીતિ અત્થજોતકા, સદ્દા. નીહરિત્વા, નિયમેત્વા વા અત્થો વુચ્ચતે ઇમાહિ સદ્દપઞ્ઞત્તીહીતિ નિરુત્તિયો.
Yadetaṃ padasataṃ vuttanti yojanā. Tatthāti tasmiṃ padasate, niddhāraṇe bhummaṃ, atthasatanti abhidheyyasataṃ. Dhammasatantiabhidhānasataṃ, pāḷisatanti attho. ‘‘Atthasataṃ dhammasata’’nti padānaṃ atthantaravikappaṃ dassento āha ‘‘atha vā’’tiādi. Tattha ye dasa atthavase paṭicca paññattaṃ, tesaṃ dasaatthavasānanti yojanā, ye dasa atthavase pubbe vaṇṇitā, tesaṃ dasaatthavasānanti yojanā. Paṭhamapārājikavaṇṇanāyaṃ (pārā. aṭṭha. 1.39) vaṇṇitāti sambandho. Tatthāti ‘‘saṅghasuṭṭhutāyā’’tiādipāṭhe. Suṭṭhu devāti suṭṭhu mahārāja. Hi yasmā āṇābalabhogabalaissariyabalehi dibbati, tasmā devoti vuccati. Yo cāti gahaṭṭho vā pabbajito vā, sampaṭicchatīti sambandho. Tasmāti yasmā hitāya sukhāya hoti, tasmā. Ānisaṃsaṃ dassetvā paññapessāmīti sambandho. Abhibhavitvā na paññapessāmīti yojanā. Idhāti atthavasapakaraṇe. Tadatthajotakānanti soyeva attho tadattho, tassa jotakā tadatthajotakā, tesaṃ. Idāni veditabbānīti sambandho. Atthaṃ jotentīti atthajotakā, saddā. Nīharitvā, niyametvā vā attho vuccate imāhi saddapaññattīhīti niruttiyo.
અત્થસતન્તિ ગાથાયં અત્થવસે પકરણે અત્થસતં વેદિતબ્બન્તિઆદિના યોજના કાતબ્બા. ઇતિ હીતિ ઇતિ એવ. હિસદ્દો હિ એવસદ્દત્થો. ઇદન્તિ ‘‘અત્થસત’’ન્તિઆદિવચનં, વુત્તન્તિ સમ્બન્ધો. એતન્તિ યથાવુત્તં અત્થં પટિચ્ચાતિ સમ્બન્ધો.
Atthasatanti gāthāyaṃ atthavase pakaraṇe atthasataṃ veditabbantiādinā yojanā kātabbā. Iti hīti iti eva. Hisaddo hi evasaddattho. Idanti ‘‘atthasata’’ntiādivacanaṃ, vuttanti sambandho. Etanti yathāvuttaṃ atthaṃ paṭiccāti sambandho.
ઇતિ સમન્તપાસાદિકાય વિનયસંવણ્ણનાય
Iti samantapāsādikāya vinayasaṃvaṇṇanāya
મહાવગ્ગવણ્ણનાય
Mahāvaggavaṇṇanāya
યોજના સમત્તા.
Yojanā samattā.
Related texts:
તિપિટક (મૂલ) • Tipiṭaka (Mūla) / વિનયપિટક • Vinayapiṭaka / પરિવારપાળિ • Parivārapāḷi / અત્થવસપકરણં • Atthavasapakaraṇaṃ
અટ્ઠકથા • Aṭṭhakathā / વિનયપિટક (અટ્ઠકથા) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / પરિવાર-અટ્ઠકથા • Parivāra-aṭṭhakathā / અત્થવસપકરણાવણ્ણના • Atthavasapakaraṇāvaṇṇanā
ટીકા • Tīkā / વિનયપિટક (ટીકા) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / સારત્થદીપની-ટીકા • Sāratthadīpanī-ṭīkā / અત્થવસપકરણવણ્ણના • Atthavasapakaraṇavaṇṇanā
ટીકા • Tīkā / વિનયપિટક (ટીકા) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વજિરબુદ્ધિ-ટીકા • Vajirabuddhi-ṭīkā / અત્થવસપકરણવણ્ણના • Atthavasapakaraṇavaṇṇanā