Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / ઇતિવુત્તકપાળિ • Itivuttakapāḷi |
૬. અવુટ્ઠિકસુત્તં
6. Avuṭṭhikasuttaṃ
૭૫. વુત્તઞ્હેતં ભગવતા, વુત્તમરહતાતિ મે સુતં –
75. Vuttañhetaṃ bhagavatā, vuttamarahatāti me sutaṃ –
‘‘તયોમે, ભિક્ખવે, પુગ્ગલા સન્તો સંવિજ્જમાના લોકસ્મિં. કતમે તયો? અવુટ્ઠિકસમો , પદેસવસ્સી, સબ્બત્થાભિવસ્સી.
‘‘Tayome, bhikkhave, puggalā santo saṃvijjamānā lokasmiṃ. Katame tayo? Avuṭṭhikasamo , padesavassī, sabbatthābhivassī.
‘‘કથઞ્ચ , ભિક્ખવે, પુગ્ગલો અવુટ્ઠિકસમો હોતિ? ઇધ, ભિક્ખવે, એકચ્ચો પુગ્ગલો સબ્બેસઞ્ઞેવ ન દાતા હોતિ, સમણબ્રાહ્મણકપણદ્ધિકવનિબ્બકયાચકાનં 1 અન્નં પાનં વત્થં યાનં માલાગન્ધવિલેપનં સેય્યાવસથપદીપેય્યં. એવં ખો, ભિક્ખવે, પુગ્ગલો અવુટ્ઠિકસમો હોતિ.
‘‘Kathañca , bhikkhave, puggalo avuṭṭhikasamo hoti? Idha, bhikkhave, ekacco puggalo sabbesaññeva na dātā hoti, samaṇabrāhmaṇakapaṇaddhikavanibbakayācakānaṃ 2 annaṃ pānaṃ vatthaṃ yānaṃ mālāgandhavilepanaṃ seyyāvasathapadīpeyyaṃ. Evaṃ kho, bhikkhave, puggalo avuṭṭhikasamo hoti.
‘‘કથઞ્ચ, ભિક્ખવે, પુગ્ગલો પદેસવસ્સી હોતિ? ઇધ, ભિક્ખવે, એકચ્ચો પુગ્ગલો એકચ્ચાનં દાતા (હોતિ) 3, એકચ્ચાનં ન દાતા હોતિ સમણબ્રાહ્મણકપણદ્ધિકવનિબ્બકયાચકાનં અન્નં પાનં વત્થં યાનં માલાગન્ધવિલેપનં સેય્યાવસથપદીપેય્યં. એવં ખો, ભિક્ખવે, પુગ્ગલો પદેસવસ્સી હોતિ.
‘‘Kathañca, bhikkhave, puggalo padesavassī hoti? Idha, bhikkhave, ekacco puggalo ekaccānaṃ dātā (hoti) 4, ekaccānaṃ na dātā hoti samaṇabrāhmaṇakapaṇaddhikavanibbakayācakānaṃ annaṃ pānaṃ vatthaṃ yānaṃ mālāgandhavilepanaṃ seyyāvasathapadīpeyyaṃ. Evaṃ kho, bhikkhave, puggalo padesavassī hoti.
‘‘કથઞ્ચ, ભિક્ખવે, પુગ્ગલો સબ્બત્થાભિવસ્સી હોતિ? ઇધ, ભિક્ખવે, એકચ્ચો પુગ્ગલો સબ્બેસંવ દેતિ, સમણબ્રાહ્મણકપણદ્ધિકવનિબ્બકયાચકાનં અન્નં પાનં વત્થં યાનં માલાગન્ધવિલેપનં સેય્યાવસથપદીપેય્યં. એવં ખો, ભિક્ખવે, પુગ્ગલો સબ્બત્થાભિવસ્સી હોતિ. ઇમે ખો, ભિક્ખવે, તયો પુગ્ગલા સન્તો સંવિજ્જમાના લોકસ્મિ’’ન્તિ. એતમત્થં ભગવા અવોચ. તત્થેતં ઇતિ વુચ્ચતિ –
‘‘Kathañca, bhikkhave, puggalo sabbatthābhivassī hoti? Idha, bhikkhave, ekacco puggalo sabbesaṃva deti, samaṇabrāhmaṇakapaṇaddhikavanibbakayācakānaṃ annaṃ pānaṃ vatthaṃ yānaṃ mālāgandhavilepanaṃ seyyāvasathapadīpeyyaṃ. Evaṃ kho, bhikkhave, puggalo sabbatthābhivassī hoti. Ime kho, bhikkhave, tayo puggalā santo saṃvijjamānā lokasmi’’nti. Etamatthaṃ bhagavā avoca. Tatthetaṃ iti vuccati –
‘‘ન સમણે ન બ્રાહ્મણે, ન કપણદ્ધિકવનિબ્બકે;
‘‘Na samaṇe na brāhmaṇe, na kapaṇaddhikavanibbake;
લદ્ધાન સંવિભાજેતિ, અન્નં પાનઞ્ચ ભોજનં;
Laddhāna saṃvibhājeti, annaṃ pānañca bhojanaṃ;
તં વે અવુટ્ઠિકસમોતિ, આહુ નં પુરિસાધમં.
Taṃ ve avuṭṭhikasamoti, āhu naṃ purisādhamaṃ.
‘‘એકચ્ચાનં ન દદાતિ, એકચ્ચાનં પવેચ્છતિ;
‘‘Ekaccānaṃ na dadāti, ekaccānaṃ pavecchati;
તં વે પદેસવસ્સીતિ, આહુ મેધાવિનો જના.
Taṃ ve padesavassīti, āhu medhāvino janā.
‘‘સુભિક્ખવાચો પુરિસો, સબ્બભૂતાનુકમ્પકો;
‘‘Subhikkhavāco puriso, sabbabhūtānukampako;
આમોદમાનો પકિરેતિ, દેથ દેથાતિ ભાસતિ.
Āmodamāno pakireti, detha dethāti bhāsati.
‘‘યથાપિ મેઘો થનયિત્વા, ગજ્જયિત્વા પવસ્સતિ;
‘‘Yathāpi megho thanayitvā, gajjayitvā pavassati;
‘‘એવમેવ ઇધેકચ્ચો, પુગ્ગલો હોતિ તાદિસો;
‘‘Evameva idhekacco, puggalo hoti tādiso;
ધમ્મેન સંહરિત્વાન, ઉટ્ઠાનાધિગતં ધનં;
Dhammena saṃharitvāna, uṭṭhānādhigataṃ dhanaṃ;
તપ્પેતિ અન્નપાનેન, સમ્મા પત્તે વનિબ્બકે’’તિ.
Tappeti annapānena, sammā patte vanibbake’’ti.
અયમ્પિ અત્થો વુત્તો ભગવતા, ઇતિ મે સુતન્તિ. છટ્ઠં.
Ayampi attho vutto bhagavatā, iti me sutanti. Chaṭṭhaṃ.
Footnotes:
Related texts:
અટ્ઠકથા • Aṭṭhakathā / સુત્તપિટક (અટ્ઠકથા) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ખુદ્દકનિકાય (અટ્ઠકથા) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / ઇતિવુત્તક-અટ્ઠકથા • Itivuttaka-aṭṭhakathā / ૬. અવુટ્ઠિકસુત્તવણ્ણના • 6. Avuṭṭhikasuttavaṇṇanā