Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / મહાવગ્ગ-અટ્ઠકથા • Mahāvagga-aṭṭhakathā

    ચતુમહાપદેસકથા

    Catumahāpadesakathā

    ૩૦૫. યં ભિક્ખવે મયા ઇદં ન કપ્પતીતિ ઇમે ચત્તારો મહાપદેસે ભગવા ભિક્ખૂનં નયગ્ગહણત્થાય આહ. તત્થ ધમ્મસઙ્ગાહકત્થેરા સુત્તં ગહેત્વા પરિમદ્દન્તા ઇદં અદ્દસંસુ. ઠપેત્વા ધઞ્ઞફલરસન્તિ સત્તધઞ્ઞરસાનિ પચ્છાભત્તં ન કપ્પન્તીતિ પટિક્ખિત્તાનિ. તાલનાળિકેરપનસલબુજઅલાબુકુમ્ભણ્ડપુસ્સફલતિપુસફલએળાલુકાનિ , નવ મહાફલાનિ સબ્બઞ્ચ અપરણ્ણં, ધઞ્ઞગતિકમેવ. તં કિઞ્ચાપિ ન પટિક્ખિત્તં, અથ ખો અકપ્પિયં અનુલોમેતિ, તસ્મા પચ્છાભત્તં ન કપ્પતિ. અટ્ઠ પાનાનિ અનુઞ્ઞાતાનિ. અવસેસાનિ વેત્તતિન્તિણિકમાતુલુઙ્ગકપિત્થકોસમ્બકરમન્દાદિખુદ્દકફલપાનાનિ અટ્ઠપાનગતિકાનેવ, તાનિ કિઞ્ચાપિ ન અનુઞ્ઞાતાનિ, અથ ખો કપ્પિયં અનુલોમેન્તિ, તસ્મા કપ્પન્તિ. ઠપેત્વા હિ સાનુલોમં ધઞ્ઞફલરસં અઞ્ઞં ફલપાનં નામ અકપ્પિયં નત્થિ, સબ્બં યામકાલિકંયેવાતિ કુરુન્દિયં વુત્તં.

    305.Yaṃ bhikkhave mayā idaṃ na kappatīti ime cattāro mahāpadese bhagavā bhikkhūnaṃ nayaggahaṇatthāya āha. Tattha dhammasaṅgāhakattherā suttaṃ gahetvā parimaddantā idaṃ addasaṃsu. Ṭhapetvā dhaññaphalarasanti sattadhaññarasāni pacchābhattaṃ na kappantīti paṭikkhittāni. Tālanāḷikerapanasalabujaalābukumbhaṇḍapussaphalatipusaphalaeḷālukāni , nava mahāphalāni sabbañca aparaṇṇaṃ, dhaññagatikameva. Taṃ kiñcāpi na paṭikkhittaṃ, atha kho akappiyaṃ anulometi, tasmā pacchābhattaṃ na kappati. Aṭṭha pānāni anuññātāni. Avasesāni vettatintiṇikamātuluṅgakapitthakosambakaramandādikhuddakaphalapānāni aṭṭhapānagatikāneva, tāni kiñcāpi na anuññātāni, atha kho kappiyaṃ anulomenti, tasmā kappanti. Ṭhapetvā hi sānulomaṃ dhaññaphalarasaṃ aññaṃ phalapānaṃ nāma akappiyaṃ natthi, sabbaṃ yāmakālikaṃyevāti kurundiyaṃ vuttaṃ.

    ભગવતા છ ચીવરાનિ અનુઞ્ઞાતાનિ. ધમ્મસઙ્ગાહકત્થેરેહિ તેસં અનુલોમાનિ દુકૂલં, પત્તુણ્ણં, ચીનપટ્ટં, સોમારપટ્ટં, ઇદ્ધિમયિકં, દેવદત્તિયન્તિ અપરાનિ છ અનુઞ્ઞાતાનિ. તત્થ ‘‘પત્તુણ્ણ’’ન્તિ પત્તુણ્ણદેસે પાણકેહિ સઞ્જાતવત્થં. દ્વે પટા દેસનામેનેવ વુત્તા. તાનિ તીણિ કોસેય્યસ્સાનુલોમાનિ. દુકૂલં સાણસ્સ, ઇતરાનિ દ્વે કપ્પાસિકસ્સ વા સબ્બેસં વા.

    Bhagavatā cha cīvarāni anuññātāni. Dhammasaṅgāhakattherehi tesaṃ anulomāni dukūlaṃ, pattuṇṇaṃ, cīnapaṭṭaṃ, somārapaṭṭaṃ, iddhimayikaṃ, devadattiyanti aparāni cha anuññātāni. Tattha ‘‘pattuṇṇa’’nti pattuṇṇadese pāṇakehi sañjātavatthaṃ. Dve paṭā desanāmeneva vuttā. Tāni tīṇi koseyyassānulomāni. Dukūlaṃ sāṇassa, itarāni dve kappāsikassa vā sabbesaṃ vā.

    ભગવતા એકાદસ પત્તે પટિક્ખિપિત્વા દ્વે પત્તા અનુઞ્ઞાતા – લોહપત્તો ચેવ મત્તિકાપત્તો ચ. લોહથાલકં, મત્તિકાથાલકં, તમ્બલોહથાલકન્તિ તેસંયેવ અનુલોમાનિ. ભગવતા તયો તુમ્બા અનુઞ્ઞાતા – લોહતુમ્બો, કટ્ઠતુમ્બો, ફલતુમ્બોતિ. કુણ્ડિકા, કઞ્ચનકો, ઉદકતુમ્બોતિ તેસંયેવ અનુલોમાનિ. કુરુન્દિયં પન ‘‘પાનીયસઙ્ખપાનીયસરાવકાનિ એતેસં અનુલોમાની’’તિ વુત્તં. પટ્ટિકા, સૂકરન્તન્તિ દ્વે કાયબન્ધનાનિ અનુઞ્ઞાતાનિ, દુસ્સપટ્ટેન રજ્જુકેન ચ કતકાયબન્ધનાનિ તેસં અનુલોમાનિ. સેતચ્છત્તં, કિલઞ્જચ્છત્તં, પણ્ણચ્છત્તન્તિ તીણિ છત્તાનિ અનુઞ્ઞાતાનિ. એકપણ્ણચ્છત્તં તેસંયેવ અનુલોમન્તિ ઇમિના નયેન પાળિઞ્ચ અટ્ઠકથઞ્ચ અનુપેક્ખિત્વા અઞ્ઞાનિપિ કપ્પિયાકપ્પિયાનં અનુલોમાનિ વેદિતબ્બાનિ.

    Bhagavatā ekādasa patte paṭikkhipitvā dve pattā anuññātā – lohapatto ceva mattikāpatto ca. Lohathālakaṃ, mattikāthālakaṃ, tambalohathālakanti tesaṃyeva anulomāni. Bhagavatā tayo tumbā anuññātā – lohatumbo, kaṭṭhatumbo, phalatumboti. Kuṇḍikā, kañcanako, udakatumboti tesaṃyeva anulomāni. Kurundiyaṃ pana ‘‘pānīyasaṅkhapānīyasarāvakāni etesaṃ anulomānī’’ti vuttaṃ. Paṭṭikā, sūkarantanti dve kāyabandhanāni anuññātāni, dussapaṭṭena rajjukena ca katakāyabandhanāni tesaṃ anulomāni. Setacchattaṃ, kilañjacchattaṃ, paṇṇacchattanti tīṇi chattāni anuññātāni. Ekapaṇṇacchattaṃ tesaṃyeva anulomanti iminā nayena pāḷiñca aṭṭhakathañca anupekkhitvā aññānipi kappiyākappiyānaṃ anulomāni veditabbāni.

    તદહુપટિગ્ગહિતં કાલે કપ્પતીતિઆદિ સબ્બં સમ્ભિન્નરસં સન્ધાય વુત્તં. સચે હિ છલ્લિમ્પિ અનપનેત્વા સકલેનેવ નાળિકેરફલેન સદ્ધિં પાનકં પટિગ્ગહિતં હોતિ , નાળિકેરં અપનેત્વા તં વિકાલેપિ કપ્પતિ. ઉપરિ સપ્પિપિણ્ડં ઠપેત્વા સીતલપાયાસં દેન્તિ, યં પાયાસેન અસંસટ્ઠં સપ્પિ, તં અપનેત્વા સત્તાહં પરિભુઞ્જિતું વટ્ટતિ. બદ્ધમધુફાણિતાદીસુપિ એસેવ નયો. તક્કોલજાતિફલાદીહિ અલઙ્કરિત્વા પિણ્ડપાતં દેન્તિ, તાનિ ઉદ્ધરિત્વા ધોવિત્વા યાવજીવં પરિભુઞ્જિતબ્બાનિ. યાગુયં પક્ખિપિત્વા દિન્નસિઙ્ગિવેરાદીસુપિ તેલાદીસુ પક્ખિપિત્વા દિન્નલટ્ઠિમધુકાદીસુપિ એસેવ નયો. એવં યં યં અસમ્ભિન્નરસં હોતિ, તં તં એકતો પટિગ્ગહિતમ્પિ યથા સુદ્ધં હોતિ, તથા ધોવિત્વા વા તચ્છેત્વા વા તસ્સ તસ્સ કાલવસેન પરિભુઞ્જિતું વટ્ટતિ.

    Tadahupaṭiggahitaṃ kāle kappatītiādi sabbaṃ sambhinnarasaṃ sandhāya vuttaṃ. Sace hi challimpi anapanetvā sakaleneva nāḷikeraphalena saddhiṃ pānakaṃ paṭiggahitaṃ hoti , nāḷikeraṃ apanetvā taṃ vikālepi kappati. Upari sappipiṇḍaṃ ṭhapetvā sītalapāyāsaṃ denti, yaṃ pāyāsena asaṃsaṭṭhaṃ sappi, taṃ apanetvā sattāhaṃ paribhuñjituṃ vaṭṭati. Baddhamadhuphāṇitādīsupi eseva nayo. Takkolajātiphalādīhi alaṅkaritvā piṇḍapātaṃ denti, tāni uddharitvā dhovitvā yāvajīvaṃ paribhuñjitabbāni. Yāguyaṃ pakkhipitvā dinnasiṅgiverādīsupi telādīsu pakkhipitvā dinnalaṭṭhimadhukādīsupi eseva nayo. Evaṃ yaṃ yaṃ asambhinnarasaṃ hoti, taṃ taṃ ekato paṭiggahitampi yathā suddhaṃ hoti, tathā dhovitvā vā tacchetvā vā tassa tassa kālavasena paribhuñjituṃ vaṭṭati.

    સચે પન સમ્ભિન્નરસં હોતિ સંસટ્ઠં, ન વટ્ટતિ. યાવકાલિકઞ્હિ અત્તના સદ્ધિં સમ્ભિન્નરસાનિ તીણિપિ યામકાલિકાદીનિ અત્તનો સભાવં ઉપનેતિ, યામકાલિકં દ્વેપિ સત્તાહકાલિકાદીનિ અત્તનો સભાવં ઉપનેતિ, સત્તાહકાલિકમ્પિ અત્તના સદ્ધિં સંસટ્ઠં યાવજીવિકં અત્તનો સભાવઞ્ઞેવ ઉપનેતિ; તસ્મા તેન તદહુપટિગ્ગહિતેન સદ્ધિં તદહુપટિગ્ગહિતં વા પુરેપટિગ્ગહિતં વા યાવજીવિકં સત્તાહં કપ્પતિ દ્વીહપટિગ્ગહિતેન છાહં, તીહપટિગ્ગહિતેન પઞ્ચાહં…પે॰… સત્તાહપટિગ્ગહિતેન તદહેવ કપ્પતીતિ વેદિતબ્બં. તસ્માયેવ હિ ‘‘સત્તાહકાલિકેન ભિક્ખવે યાવજીવિકં તદહુપટિગ્ગહિત’’ન્તિ અવત્વા ‘‘પટિગ્ગહિતં સત્તાહં કપ્પતી’’તિ વુત્તં.

    Sace pana sambhinnarasaṃ hoti saṃsaṭṭhaṃ, na vaṭṭati. Yāvakālikañhi attanā saddhiṃ sambhinnarasāni tīṇipi yāmakālikādīni attano sabhāvaṃ upaneti, yāmakālikaṃ dvepi sattāhakālikādīni attano sabhāvaṃ upaneti, sattāhakālikampi attanā saddhiṃ saṃsaṭṭhaṃ yāvajīvikaṃ attano sabhāvaññeva upaneti; tasmā tena tadahupaṭiggahitena saddhiṃ tadahupaṭiggahitaṃ vā purepaṭiggahitaṃ vā yāvajīvikaṃ sattāhaṃ kappati dvīhapaṭiggahitena chāhaṃ, tīhapaṭiggahitena pañcāhaṃ…pe… sattāhapaṭiggahitena tadaheva kappatīti veditabbaṃ. Tasmāyeva hi ‘‘sattāhakālikena bhikkhave yāvajīvikaṃ tadahupaṭiggahita’’nti avatvā ‘‘paṭiggahitaṃ sattāhaṃ kappatī’’ti vuttaṃ.

    કાલયામસત્તાહાતિક્કમેસુ ચેત્થ વિકાલભોજનસન્નિધિભેસજ્જસિક્ખાપદાનં વસેન આપત્તિયો વેદિતબ્બા. ઇમેસુ ચ પન ચતૂસુ કાલિકેસુ યાવકાલિકં યામકાલિકન્તિ ઇદમેવ દ્વયં અન્તોવુત્થકઞ્ચેવ સન્નિધિકારકઞ્ચ હોતિ, સત્તાહકાલિકઞ્ચ યાવજીવિકઞ્ચ અકપ્પિયકુટિયં નિક્ખિપિતુમ્પિ વટ્ટતિ, સન્નિધિમ્પિ ન જનેતીતિ. સેસં સબ્બત્થ ઉત્તાનમેવાતિ.

    Kālayāmasattāhātikkamesu cettha vikālabhojanasannidhibhesajjasikkhāpadānaṃ vasena āpattiyo veditabbā. Imesu ca pana catūsu kālikesu yāvakālikaṃ yāmakālikanti idameva dvayaṃ antovutthakañceva sannidhikārakañca hoti, sattāhakālikañca yāvajīvikañca akappiyakuṭiyaṃ nikkhipitumpi vaṭṭati, sannidhimpi na janetīti. Sesaṃ sabbattha uttānamevāti.

    ભેસજ્જક્ખન્ધકવણ્ણના નિટ્ઠિતા.

    Bhesajjakkhandhakavaṇṇanā niṭṭhitā.







    Related texts:



    તિપિટક (મૂલ) • Tipiṭaka (Mūla) / વિનયપિટક • Vinayapiṭaka / મહાવગ્ગપાળિ • Mahāvaggapāḷi / ૧૮૫. ચતુમહાપદેસકથા • 185. Catumahāpadesakathā

    ટીકા • Tīkā / વિનયપિટક (ટીકા) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / સારત્થદીપની-ટીકા • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ચતુમહાપદેસકથાવણ્ણના • Catumahāpadesakathāvaṇṇanā

    ટીકા • Tīkā / વિનયપિટક (ટીકા) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વજિરબુદ્ધિ-ટીકા • Vajirabuddhi-ṭīkā / કેણિયજટિલવત્થુકથાવણ્ણના • Keṇiyajaṭilavatthukathāvaṇṇanā

    ટીકા • Tīkā / વિનયપિટક (ટીકા) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વિમતિવિનોદની-ટીકા • Vimativinodanī-ṭīkā / ચતુમહાપદેસકથાવણ્ણના • Catumahāpadesakathāvaṇṇanā

    ટીકા • Tīkā / વિનયપિટક (ટીકા) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / પાચિત્યાદિયોજનાપાળિ • Pācityādiyojanāpāḷi / ૧૮૫. ચતુમહાપદેસકથા • 185. Catumahāpadesakathā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact