Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / જાતકપાળિ • Jātakapāḷi |
૪૪૧. ચતુપોસથિયજાતકં (૩)
441. Catuposathiyajātakaṃ (3)
૨૪.
24.
યો કોપનેય્યે ન કરોતિ કોપં, ન કુજ્ઝતિ સપ્પુરિસો કદાચિ;
Yo kopaneyye na karoti kopaṃ, na kujjhati sappuriso kadāci;
કુદ્ધોપિ સો નાવિકરોતિ કોપં, તં વે નરં સમણમાહુ 1 લોકે.
Kuddhopi so nāvikaroti kopaṃ, taṃ ve naraṃ samaṇamāhu 2 loke.
૨૫.
25.
ઊનૂદરો યો સહતે જિઘચ્છં, દન્તો તપસ્સી મિતપાનભોજનો;
Ūnūdaro yo sahate jighacchaṃ, danto tapassī mitapānabhojano;
આહારહેતુ ન કરોતિ પાપં, તં વે નરં સમણમાહુ લોકે.
Āhārahetu na karoti pāpaṃ, taṃ ve naraṃ samaṇamāhu loke.
૨૬.
26.
ખિડ્ડં રતિં વિપ્પજહિત્વાન સબ્બં, ન ચાલિકં ભાસસિ કિઞ્ચિ લોકે;
Khiḍḍaṃ ratiṃ vippajahitvāna sabbaṃ, na cālikaṃ bhāsasi kiñci loke;
વિભૂસટ્ઠાના વિરતો મેથુનસ્મા, તં વે નરં સમણમાહુ લોકે.
Vibhūsaṭṭhānā virato methunasmā, taṃ ve naraṃ samaṇamāhu loke.
૨૭.
27.
પરિગ્ગહં લોભધમ્મઞ્ચ સબ્બં, યો વે પરિઞ્ઞાય પરિચ્ચજેતિ;
Pariggahaṃ lobhadhammañca sabbaṃ, yo ve pariññāya pariccajeti;
દન્તં ઠિતત્તં અમમં નિરાસં, તં વે નરં સમણમાહુ લોકે.
Dantaṃ ṭhitattaṃ amamaṃ nirāsaṃ, taṃ ve naraṃ samaṇamāhu loke.
૨૮.
28.
પુચ્છામ કત્તારમનોમપઞ્ઞં 3, કથાસુ નો વિગ્ગહો અત્થિ જાતો;
Pucchāma kattāramanomapaññaṃ 4, kathāsu no viggaho atthi jāto;
છિન્દજ્જ કઙ્ખં વિચિકિચ્છિતાનિ, તદજ્જ 5 કઙ્ખં વિતરેમુ સબ્બે.
Chindajja kaṅkhaṃ vicikicchitāni, tadajja 6 kaṅkhaṃ vitaremu sabbe.
૨૯.
29.
યે પણ્ડિતા અત્થદસા ભવન્તિ, ભાસન્તિ તે યોનિસો તત્થ કાલે;
Ye paṇḍitā atthadasā bhavanti, bhāsanti te yoniso tattha kāle;
કથં નુ કથાનં અભાસિતાનં, અત્થં નયેય્યું કુસલા જનિન્દા.
Kathaṃ nu kathānaṃ abhāsitānaṃ, atthaṃ nayeyyuṃ kusalā janindā.
૩૦.
30.
કથં હવે ભાસતિ નાગરાજા, ગરુળો પન વેનતેય્યો કિમાહ;
Kathaṃ have bhāsati nāgarājā, garuḷo pana venateyyo kimāha;
ગન્ધબ્બરાજા પન કિં વદેસિ, કથં પન કુરૂનં રાજસેટ્ઠો.
Gandhabbarājā pana kiṃ vadesi, kathaṃ pana kurūnaṃ rājaseṭṭho.
૩૧.
31.
ખન્તિં હવે ભાસતિ નાગરાજા, અપ્પાહારં ગરુળો વેનતેય્યો;
Khantiṃ have bhāsati nāgarājā, appāhāraṃ garuḷo venateyyo;
ગન્ધબ્બરાજા રતિવિપ્પહાનં, અકિઞ્ચનં કુરૂનં રાજસેટ્ઠો.
Gandhabbarājā rativippahānaṃ, akiñcanaṃ kurūnaṃ rājaseṭṭho.
૩૨.
32.
સબ્બાનિ એતાનિ સુભાસિતાનિ, ન હેત્થ દુબ્ભાસિતમત્થિ કિઞ્ચિ;
Sabbāni etāni subhāsitāni, na hettha dubbhāsitamatthi kiñci;
યસ્મિઞ્ચ એતાનિ પતિટ્ઠિતાનિ, અરાવ નાભ્યા સુસમોહિતાનિ;
Yasmiñca etāni patiṭṭhitāni, arāva nābhyā susamohitāni;
ચતુબ્ભિ ધમ્મેહિ સમઙ્ગિભૂતં, તં વે નરં સમણમાહુ લોકે.
Catubbhi dhammehi samaṅgibhūtaṃ, taṃ ve naraṃ samaṇamāhu loke.
૩૩.
33.
તુવઞ્હિ 7 સેટ્ઠો ત્વમનુત્તરોસિ, ત્વં ધમ્મગૂ ધમ્મવિદૂ સુમેધો;
Tuvañhi 8 seṭṭho tvamanuttarosi, tvaṃ dhammagū dhammavidū sumedho;
પઞ્ઞાય પઞ્હં સમધિગ્ગહેત્વા, અચ્છેચ્છિ ધીરો વિચિકિચ્છિતાનિ;
Paññāya pañhaṃ samadhiggahetvā, acchecchi dhīro vicikicchitāni;
અચ્છેચ્છિ કઙ્ખં વિચિકિચ્છિતાનિ, ચુન્દો યથા નાગદન્તં ખરેન.
Acchecchi kaṅkhaṃ vicikicchitāni, cundo yathā nāgadantaṃ kharena.
૩૪.
34.
નીલુપ્પલાભં વિમલં અનગ્ઘં, વત્થં ઇદં ધૂમસમાનવણ્ણં;
Nīluppalābhaṃ vimalaṃ anagghaṃ, vatthaṃ idaṃ dhūmasamānavaṇṇaṃ;
પઞ્હસ્સ વેય્યાકરણેન તુટ્ઠો, દદામિ તે ધમ્મપૂજાય ધીર.
Pañhassa veyyākaraṇena tuṭṭho, dadāmi te dhammapūjāya dhīra.
૩૫.
35.
સુવણ્ણમાલં સતપત્તફુલ્લિતં, સકેસરં રત્નસહસ્સમણ્ડિતં;
Suvaṇṇamālaṃ satapattaphullitaṃ, sakesaraṃ ratnasahassamaṇḍitaṃ;
પઞ્હસ્સ વેય્યાકરણેન તુટ્ઠો, દદામિ તે ધમ્મપૂજાય ધીર.
Pañhassa veyyākaraṇena tuṭṭho, dadāmi te dhammapūjāya dhīra.
૩૬.
36.
મણિં અનગ્ઘં રુચિરં પભસ્સરં, કણ્ઠાવસત્તં 9 મણિભૂસિતં મે;
Maṇiṃ anagghaṃ ruciraṃ pabhassaraṃ, kaṇṭhāvasattaṃ 10 maṇibhūsitaṃ me;
પઞ્હસ્સ વેય્યાકરણેન તુટ્ઠો, દદામિ તે ધમ્મપૂજાય ધીર.
Pañhassa veyyākaraṇena tuṭṭho, dadāmi te dhammapūjāya dhīra.
૩૭.
37.
ગવં સહસ્સં ઉસભઞ્ચ નાગં, આજઞ્ઞયુત્તે ચ રથે દસ ઇમે;
Gavaṃ sahassaṃ usabhañca nāgaṃ, ājaññayutte ca rathe dasa ime;
પઞ્હસ્સ વેય્યાકરણેન તુટ્ઠો, દદામિ તે ગામવરાનિ સોળસ.
Pañhassa veyyākaraṇena tuṭṭho, dadāmi te gāmavarāni soḷasa.
૩૮.
38.
સારિપુત્તો તદા નાગો, સુપણ્ણો પન કોલિતો;
Sāriputto tadā nāgo, supaṇṇo pana kolito;
ગન્ધબ્બરાજા અનુરુદ્ધો, રાજા આનન્દ પણ્ડિતો;
Gandhabbarājā anuruddho, rājā ānanda paṇḍito;
વિધુરો બોધિસત્તો ચ, એવં ધારેથ જાતકન્તિ.
Vidhuro bodhisatto ca, evaṃ dhāretha jātakanti.
ચતુપોસથિયજાતકં તતિયં.
Catuposathiyajātakaṃ tatiyaṃ.
Footnotes:
Related texts:
અટ્ઠકથા • Aṭṭhakathā / સુત્તપિટક (અટ્ઠકથા) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ખુદ્દકનિકાય (અટ્ઠકથા) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / જાતક-અટ્ઠકથા • Jātaka-aṭṭhakathā / [૪૪૧] ૩. ચતુપોસથિકજાતકવણ્ણના • [441] 3. Catuposathikajātakavaṇṇanā