Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / મિલિન્દપઞ્હપાળિ • Milindapañhapāḷi

    ૮. દુસ્સીલપઞ્હો

    8. Dussīlapañho

    . ‘‘ભન્તે નાગસેન, ગિહિદુસ્સીલસ્સ ચ સમણદુસ્સીલસ્સ ચ કો વિસેસો, કિં નાનાકરણં, ઉભોપેતે સમસમગતિકા, ઉભિન્નમ્પિ સમસમો વિપાકો હોતિ, ઉદાહુ કિઞ્ચિ નાનાકારણં અત્થી’’તિ?

    8. ‘‘Bhante nāgasena, gihidussīlassa ca samaṇadussīlassa ca ko viseso, kiṃ nānākaraṇaṃ, ubhopete samasamagatikā, ubhinnampi samasamo vipāko hoti, udāhu kiñci nānākāraṇaṃ atthī’’ti?

    ‘‘દસ યિમે, મહારાજ, ગુણા સમણદુસ્સીલસ્સ ગિહિદુસ્સીલતો વિસેસેન અતિરેકા, દસહિ ચ કારણેહિ ઉત્તરિં દક્ખિણં વિસોધેતિ.

    ‘‘Dasa yime, mahārāja, guṇā samaṇadussīlassa gihidussīlato visesena atirekā, dasahi ca kāraṇehi uttariṃ dakkhiṇaṃ visodheti.

    ‘‘કતમે દસ ગુણા સમણદુસ્સીલસ્સ ગિહિદુસ્સીલતો વિસેસેન અતિરેકા? ઇધ, મહારાજ, સમણદુસ્સીલો બુદ્ધે સગારવો હોતિ, ધમ્મે સગારવો હોતિ, સઙ્ઘે સગારવો હોતિ, સબ્રહ્મચારીસુ સગારવો હોતિ, ઉદ્દેસપરિપુચ્છાય વાયમતિ, સવનબહુલો હોતિ, ભિન્નસીલોપિ, મહારાજ, દુસ્સીલો પરિસગતો આકપ્પં ઉપટ્ઠપેતિ, ગરહભયા કાયિકં વાચસિકં રક્ખતિ, પધાનાભિમુખઞ્ચસ્સ હોતિ ચિત્તં, ભિક્ખુસામઞ્ઞં ઉપગતો હોતિ. કરોન્તોપિ, મહારાજ, સમણદુસ્સીલો પાપં પટિચ્છન્નં આચરતિ. યથા, મહારાજ, ઇત્થી સપતિકા નિલીયિત્વા રહસ્સેનેવ પાપમાચરતિ; એવમેવ ખો, મહારાજ, કરોન્તોપિ સમણદુસ્સીલો પાપં પટિચ્છન્નં આચરતિ. ઇમે ખો, મહારાજ, દસ ગુણા સમણદુસ્સીલસ્સ ગિહિદુસ્સીલતો વિસેસેન અતિરેકા.

    ‘‘Katame dasa guṇā samaṇadussīlassa gihidussīlato visesena atirekā? Idha, mahārāja, samaṇadussīlo buddhe sagāravo hoti, dhamme sagāravo hoti, saṅghe sagāravo hoti, sabrahmacārīsu sagāravo hoti, uddesaparipucchāya vāyamati, savanabahulo hoti, bhinnasīlopi, mahārāja, dussīlo parisagato ākappaṃ upaṭṭhapeti, garahabhayā kāyikaṃ vācasikaṃ rakkhati, padhānābhimukhañcassa hoti cittaṃ, bhikkhusāmaññaṃ upagato hoti. Karontopi, mahārāja, samaṇadussīlo pāpaṃ paṭicchannaṃ ācarati. Yathā, mahārāja, itthī sapatikā nilīyitvā rahasseneva pāpamācarati; evameva kho, mahārāja, karontopi samaṇadussīlo pāpaṃ paṭicchannaṃ ācarati. Ime kho, mahārāja, dasa guṇā samaṇadussīlassa gihidussīlato visesena atirekā.

    ‘‘કતમેહિ દસહિ કારણેહિ ઉત્તરિં દક્ખિણં વિસોધેતિ? અનવજ્જકવચધારણતાયપિ દક્ખિણં વિસોધેતિ, ઇસિસામઞ્ઞભણ્ડુલિઙ્ગધારણતોપિ દક્ખિણં વિસોધેતિ, સઙ્ઘસમયમનુપ્પવિટ્ઠતાયપિ દક્ખિણં વિસોધેતિ, બુદ્ધધમ્મસઙ્ઘસરણગતતાયપિ દક્ખિણં વિસોધેતિ, પધાનાસયનિકેતવાસિતાયપિ દક્ખિણં વિસોધેતિ, જિનસાસનધર 1 પરિયેસનતોપિ દક્ખિણં વિસોધેતિ, પવરધમ્મદેસનતોપિ દક્ખિણં વિસોધેતિ, ધમ્મદીપગતિપરાયણતાયપિ દક્ખિણં વિસોધેતિ, ‘અગ્ગો બુદ્ધો’તિ એકન્તઉજુદિટ્ઠિતાયપિ દક્ખિણં વિસોધેતિ, ઉપોસથસમાદાનતોપિ દક્ખિણં વિસોધેતિ. ઇમેહિ ખો, મહારાજ, દસહિ કારણેહિ ઉત્તરિં દક્ખિણં વિસોધેતિ .

    ‘‘Katamehi dasahi kāraṇehi uttariṃ dakkhiṇaṃ visodheti? Anavajjakavacadhāraṇatāyapi dakkhiṇaṃ visodheti, isisāmaññabhaṇḍuliṅgadhāraṇatopi dakkhiṇaṃ visodheti, saṅghasamayamanuppaviṭṭhatāyapi dakkhiṇaṃ visodheti, buddhadhammasaṅghasaraṇagatatāyapi dakkhiṇaṃ visodheti, padhānāsayaniketavāsitāyapi dakkhiṇaṃ visodheti, jinasāsanadhara 2 pariyesanatopi dakkhiṇaṃ visodheti, pavaradhammadesanatopi dakkhiṇaṃ visodheti, dhammadīpagatiparāyaṇatāyapi dakkhiṇaṃ visodheti, ‘aggo buddho’ti ekantaujudiṭṭhitāyapi dakkhiṇaṃ visodheti, uposathasamādānatopi dakkhiṇaṃ visodheti. Imehi kho, mahārāja, dasahi kāraṇehi uttariṃ dakkhiṇaṃ visodheti .

    ‘‘સુવિપન્નોપિ હિ, મહારાજ, સમણદુસ્સીલો દાયકાનં દક્ખિણં વિસોધેતિ. યથા, મહારાજ, ઉદકં સુબહલમ્પિ કલલકદ્દમરજોજલ્લં અપનેતિ; એવમેવ ખો, મહારાજ, સુવિપન્નોપિ સમણદુસ્સીલો દાયકાનં દક્ખિણં વિસોધેતિ.

    ‘‘Suvipannopi hi, mahārāja, samaṇadussīlo dāyakānaṃ dakkhiṇaṃ visodheti. Yathā, mahārāja, udakaṃ subahalampi kalalakaddamarajojallaṃ apaneti; evameva kho, mahārāja, suvipannopi samaṇadussīlo dāyakānaṃ dakkhiṇaṃ visodheti.

    ‘‘યથા વા પન, મહારાજ, ઉણ્હોદકં સુકુધિતમ્પિ 3 જ્જલન્તં મહન્તં અગ્ગિક્ખન્ધં નિબ્બાપેતિ, એવમેવ ખો, મહારાજ, સુવિપન્નોપિ સમણદુસ્સીલો દાયકાનં દક્ખિણં વિસોધેતિ.

    ‘‘Yathā vā pana, mahārāja, uṇhodakaṃ sukudhitampi 4 jjalantaṃ mahantaṃ aggikkhandhaṃ nibbāpeti, evameva kho, mahārāja, suvipannopi samaṇadussīlo dāyakānaṃ dakkhiṇaṃ visodheti.

    ‘‘યથા વા પન, મહારાજ, ભોજનં વિરસમ્પિ ખુદાદુબ્બલ્યં અપનેતિ, એવમેવ ખો, મહારાજ, સુવિપન્નોપિ સમણદુસ્સીલો દાયકાનં દક્ખિણં વિસોધેતિ.

    ‘‘Yathā vā pana, mahārāja, bhojanaṃ virasampi khudādubbalyaṃ apaneti, evameva kho, mahārāja, suvipannopi samaṇadussīlo dāyakānaṃ dakkhiṇaṃ visodheti.

    ‘‘ભાસિતમ્પેતં, મહારાજ, તથાગતેન દેવાતિદેવેન મજ્ઝિમનિકાયવરલઞ્છકે દક્ખિણવિભઙ્ગે વેય્યાકરણે –

    ‘‘Bhāsitampetaṃ, mahārāja, tathāgatena devātidevena majjhimanikāyavaralañchake dakkhiṇavibhaṅge veyyākaraṇe –

    ‘‘‘યો સીલવા દુસ્સીલેસુ દદાતિ દાનં, ધમ્મેન લદ્ધં સુપસન્નચિત્તો;

    ‘‘‘Yo sīlavā dussīlesu dadāti dānaṃ, dhammena laddhaṃ supasannacitto;

    અભિસદ્દહં કમ્મફલં ઉળારં, સા દક્ખિણા દાયકતો વિસુજ્ઝતી’’’તિ 5.

    Abhisaddahaṃ kammaphalaṃ uḷāraṃ, sā dakkhiṇā dāyakato visujjhatī’’’ti 6.

    ‘‘અચ્છરિયં , ભન્તે નાગસેન, અબ્ભુતં, ભન્તે નાગસેન, તાવતકં મયં પઞ્હં અપુચ્છિમ્હ, તં ત્વં ઓપમ્મેહિ કારણેહિ વિભાવેન્તો અમતમધુરં સવનૂપગં અકાસિ. યથા નામ, ભન્તે, સૂદો વા સૂદન્તેવાસી વા તાવતકં મંસં લભિત્વા નાનાવિધેહિ સમ્ભારેહિ સમ્પાદેત્વા રાજૂપભોગં કરોતિ; એવમેવ ખો, ભન્તે નાગસેન, તાવતકં મયં પઞ્હં અપુચ્છિમ્હ, તં ત્વં ઓપમ્મેહિ કારણેહિ વિભાવેત્વા અમતમધુરં સવનૂપગં અકાસી’’તિ.

    ‘‘Acchariyaṃ , bhante nāgasena, abbhutaṃ, bhante nāgasena, tāvatakaṃ mayaṃ pañhaṃ apucchimha, taṃ tvaṃ opammehi kāraṇehi vibhāvento amatamadhuraṃ savanūpagaṃ akāsi. Yathā nāma, bhante, sūdo vā sūdantevāsī vā tāvatakaṃ maṃsaṃ labhitvā nānāvidhehi sambhārehi sampādetvā rājūpabhogaṃ karoti; evameva kho, bhante nāgasena, tāvatakaṃ mayaṃ pañhaṃ apucchimha, taṃ tvaṃ opammehi kāraṇehi vibhāvetvā amatamadhuraṃ savanūpagaṃ akāsī’’ti.

    દુસ્સીલપઞ્હો અટ્ઠમો.

    Dussīlapañho aṭṭhamo.







    Footnotes:
    1. જિનસાસનધન (સી॰ પી॰)
    2. jinasāsanadhana (sī. pī.)
    3. સુકઠિતમ્પિ (સી॰ પી), સુખુઠિતમ્પિ (સ્યા॰)
    4. sukaṭhitampi (sī. pī), sukhuṭhitampi (syā.)
    5. મ॰ નિ॰ ૩.૩૮૨
    6. ma. ni. 3.382

    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact