Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / સારત્થદીપની-ટીકા • Sāratthadīpanī-ṭīkā |
૬. દુતિયસહસેય્યસિક્ખાપદવણ્ણના
6. Dutiyasahaseyyasikkhāpadavaṇṇanā
૫૫. છટ્ઠે ‘‘પઠમસિક્ખાપદે ‘ભિક્ખું ઠપેત્વા અવસેસો અનુપસમ્પન્નો નામા’તિ વુત્તત્તા ‘માતુગામોપિ અનુપસમ્પન્નગ્ગહણેન ગહિતોયેવા’તિ ચતુત્થદિવસે માતુગામેન સદ્ધિં સયન્તસ્સ દ્વીહિ સિક્ખાપદેહિ દ્વે પાચિત્તિયાનિ હોન્તી’’તિ વદન્તિ. ગણ્ઠિપદેસુ પન તીસુપિ ‘‘ઇમસ્મિં સિક્ખાપદે માતુગામસ્સ વિસું વુચ્ચમાનત્તા પઠમસિક્ખાપદે ‘ભિક્ખું ઠપેત્વા અવસેસો અનુપસમ્પન્નો નામા’તિ પુરિસસ્સેવ ગહણં અનુચ્છવિક’’ન્તિ વુત્તં, તદેવ ચ યુત્તતરં.
55. Chaṭṭhe ‘‘paṭhamasikkhāpade ‘bhikkhuṃ ṭhapetvā avaseso anupasampanno nāmā’ti vuttattā ‘mātugāmopi anupasampannaggahaṇena gahitoyevā’ti catutthadivase mātugāmena saddhiṃ sayantassa dvīhi sikkhāpadehi dve pācittiyāni hontī’’ti vadanti. Gaṇṭhipadesu pana tīsupi ‘‘imasmiṃ sikkhāpade mātugāmassa visuṃ vuccamānattā paṭhamasikkhāpade ‘bhikkhuṃ ṭhapetvā avaseso anupasampanno nāmā’ti purisasseva gahaṇaṃ anucchavika’’nti vuttaṃ, tadeva ca yuttataraṃ.
યઞ્ચ ઇધ ‘‘પઠમદિવસેપીતિ પિ-સદ્દેન ચતુત્થદિવસેપીતિ વુત્તં હોતી’’તિ કારણં વદન્તિ, તમ્પિ અકારણં પિ-સદ્દો સમ્પિણ્ડનત્થોયેવાતિ નિયમાભાવતો અવધારણત્થસ્સ ચ સમ્ભવતો. સમ્ભાવને વા પિ-સદ્દો દટ્ઠબ્બો. તેન ઇધ પઠમદિવસેપિ તાવ આપત્તિ, દુતિયાદિદિવસે કિમેવ વત્તબ્બન્તિ ઇમમત્થં દીપેતિ. સમ્પિણ્ડનત્થેપિ પિ-સદ્દે ગય્હમાને ઇમિનાવ સિક્ખાપદેન આપજ્જિતબ્બાપત્તિયા અઞ્ઞસ્મિમ્પિ દિવસે આપજ્જનં દીપેતિ, ન પઠમસિક્ખાપદેન આપજ્જિતબ્બાપત્તિયાતિ અકારણમેવ તન્તિ દટ્ઠબ્બં. ‘‘મતિત્થી પારાજિકવત્થુભૂતાપિ અનુપાદિન્નપક્ખે ઠિતત્તા સહસેય્યાપત્તિં ન જનેતી’’તિ વદન્તિ. ‘‘અત્થઙ્ગતે સૂરિયે માતુગામે નિપન્ને ભિક્ખુ નિપજ્જતી’’તિ વચનતો દિવા સયન્તસ્સ સહસેય્યાપત્તિ ન હોતિયેવાતિ દટ્ઠબ્બં. પાચિત્તિયવત્થુકસેનાસનં, તત્થ માતુગામેન સહ નિપજ્જનં, સૂરિયત્થઙ્ગમનન્તિ ઇમાનેત્થ તીણિ અઙ્ગાનિ.
Yañca idha ‘‘paṭhamadivasepīti pi-saddena catutthadivasepīti vuttaṃ hotī’’ti kāraṇaṃ vadanti, tampi akāraṇaṃ pi-saddo sampiṇḍanatthoyevāti niyamābhāvato avadhāraṇatthassa ca sambhavato. Sambhāvane vā pi-saddo daṭṭhabbo. Tena idha paṭhamadivasepi tāva āpatti, dutiyādidivase kimeva vattabbanti imamatthaṃ dīpeti. Sampiṇḍanatthepi pi-sadde gayhamāne imināva sikkhāpadena āpajjitabbāpattiyā aññasmimpi divase āpajjanaṃ dīpeti, na paṭhamasikkhāpadena āpajjitabbāpattiyāti akāraṇameva tanti daṭṭhabbaṃ. ‘‘Matitthī pārājikavatthubhūtāpi anupādinnapakkhe ṭhitattā sahaseyyāpattiṃ na janetī’’ti vadanti. ‘‘Atthaṅgate sūriye mātugāme nipanne bhikkhu nipajjatī’’ti vacanato divā sayantassa sahaseyyāpatti na hotiyevāti daṭṭhabbaṃ. Pācittiyavatthukasenāsanaṃ, tattha mātugāmena saha nipajjanaṃ, sūriyatthaṅgamananti imānettha tīṇi aṅgāni.
દુતિયસહસેય્યસિક્ખાપદવણ્ણના નિટ્ઠિતા.
Dutiyasahaseyyasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
તિપિટક (મૂલ) • Tipiṭaka (Mūla) / વિનયપિટક • Vinayapiṭaka / મહાવિભઙ્ગ • Mahāvibhaṅga / ૧. મુસાવાદવગ્ગો • 1. Musāvādavaggo
અટ્ઠકથા • Aṭṭhakathā / વિનયપિટક (અટ્ઠકથા) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / મહાવિભઙ્ગ-અટ્ઠકથા • Mahāvibhaṅga-aṭṭhakathā / ૬. દુતિયસહસેય્યસિક્ખાપદવણ્ણના • 6. Dutiyasahaseyyasikkhāpadavaṇṇanā
ટીકા • Tīkā / વિનયપિટક (ટીકા) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વજિરબુદ્ધિ-ટીકા • Vajirabuddhi-ṭīkā / ૬. દુતિયસહસેય્યસિક્ખાપદવણ્ણના • 6. Dutiyasahaseyyasikkhāpadavaṇṇanā
ટીકા • Tīkā / વિનયપિટક (ટીકા) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વિમતિવિનોદની-ટીકા • Vimativinodanī-ṭīkā / ૬. દુતિયસહસેય્યસિક્ખાપદવણ્ણના • 6. Dutiyasahaseyyasikkhāpadavaṇṇanā
ટીકા • Tīkā / વિનયપિટક (ટીકા) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / પાચિત્યાદિયોજનાપાળિ • Pācityādiyojanāpāḷi / ૬. દુતિયસહસેય્યસિક્ખાપદં • 6. Dutiyasahaseyyasikkhāpadaṃ