Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / વિમાનવત્થુપાળિ • Vimānavatthupāḷi

    ૭. કણ્ડકવિમાનવત્થુ

    7. Kaṇḍakavimānavatthu

    ૧૧૭૧.

    1171.

    ‘‘પુણ્ણમાસે યથા ચન્દો, નક્ખત્તપરિવારિતો;

    ‘‘Puṇṇamāse yathā cando, nakkhattaparivārito;

    સમન્તા અનુપરિયાતિ, તારકાધિપતી સસી.

    Samantā anupariyāti, tārakādhipatī sasī.

    ૧૧૭૨.

    1172.

    ‘‘તથૂપમં ઇદં બ્યમ્હં, દિબ્બં દેવપુરમ્હિ ચ;

    ‘‘Tathūpamaṃ idaṃ byamhaṃ, dibbaṃ devapuramhi ca;

    અતિરોચતિ વણ્ણેન, ઉદયન્તોવ રંસિમા.

    Atirocati vaṇṇena, udayantova raṃsimā.

    ૧૧૭૩.

    1173.

    ‘‘વેળુરિયસુવણ્ણસ્સ, ફલિકા રૂપિયસ્સ ચ;

    ‘‘Veḷuriyasuvaṇṇassa, phalikā rūpiyassa ca;

    મસારગલ્લમુત્તાહિ, લોહિતઙ્ગમણીહિ ચ.

    Masāragallamuttāhi, lohitaṅgamaṇīhi ca.

    ૧૧૭૪.

    1174.

    ‘‘ચિત્રા મનોરમા ભૂમિ, વેળૂરિયસ્સ સન્થતા;

    ‘‘Citrā manoramā bhūmi, veḷūriyassa santhatā;

    કૂટાગારા સુભા રમ્મા, પાસાદો તે સુમાપિતો.

    Kūṭāgārā subhā rammā, pāsādo te sumāpito.

    ૧૧૭૫.

    1175.

    ‘‘રમ્મા ચ તે પોક્ખરણી, પુથુલોમનિસેવિતા;

    ‘‘Rammā ca te pokkharaṇī, puthulomanisevitā;

    અચ્છોદકા વિપ્પસન્ના, સોવણ્ણવાલુકસન્થતા.

    Acchodakā vippasannā, sovaṇṇavālukasanthatā.

    ૧૧૭૬.

    1176.

    ‘‘નાનાપદુમસઞ્છન્ના, પુણ્ડરીકસમોતતા 1;

    ‘‘Nānāpadumasañchannā, puṇḍarīkasamotatā 2;

    સુરભિં સમ્પવાયન્તિ, મનુઞ્ઞા માલુતેરિતા.

    Surabhiṃ sampavāyanti, manuññā māluteritā.

    ૧૧૭૭.

    1177.

    ‘‘તસ્સા તે ઉભતો પસ્સે, વનગુમ્બા સુમાપિતા;

    ‘‘Tassā te ubhato passe, vanagumbā sumāpitā;

    ઉપેતા પુપ્ફરુક્ખેહિ, ફલરુક્ખેહિ ચૂભયં.

    Upetā puppharukkhehi, phalarukkhehi cūbhayaṃ.

    ૧૧૭૮.

    1178.

    ‘‘સોવણ્ણપાદે પલ્લઙ્કે, મુદુકે ગોણકત્થતે 3;

    ‘‘Sovaṇṇapāde pallaṅke, muduke goṇakatthate 4;

    નિસિન્નં દેવરાજંવ, ઉપતિટ્ઠન્તિ અચ્છરા.

    Nisinnaṃ devarājaṃva, upatiṭṭhanti accharā.

    ૧૧૭૯.

    1179.

    ‘‘સબ્બાભરણસઞ્છન્ના, નાનામાલાવિભૂસિતા;

    ‘‘Sabbābharaṇasañchannā, nānāmālāvibhūsitā;

    રમેન્તિ તં મહિદ્ધિકં, વસવત્તીવ મોદસિ.

    Ramenti taṃ mahiddhikaṃ, vasavattīva modasi.

    ૧૧૮૦.

    1180.

    ‘‘ભેરિસઙ્ખમુદિઙ્ગાહિ, વીણાહિ પણવેહિ ચ;

    ‘‘Bherisaṅkhamudiṅgāhi, vīṇāhi paṇavehi ca;

    રમસિ રતિસમ્પન્નો, નચ્ચગીતે સુવાદિતે.

    Ramasi ratisampanno, naccagīte suvādite.

    ૧૧૮૧.

    1181.

    ‘‘દિબ્બા તે વિવિધા રૂપા, દિબ્બા સદ્દા અથો રસા;

    ‘‘Dibbā te vividhā rūpā, dibbā saddā atho rasā;

    ગન્ધા ચ તે અધિપ્પેતા, ફોટ્ઠબ્બા ચ મનોરમા.

    Gandhā ca te adhippetā, phoṭṭhabbā ca manoramā.

    ૧૧૮૨.

    1182.

    ‘‘તસ્મિં વિમાને પવરે, દેવપુત્ત મહપ્પભો;

    ‘‘Tasmiṃ vimāne pavare, devaputta mahappabho;

    અતિરોચસિ વણ્ણેન, ઉદયન્તોવ ભાણુમા.

    Atirocasi vaṇṇena, udayantova bhāṇumā.

    ૧૧૮૩.

    1183.

    ‘‘દાનસ્સ તે ઇદં ફલં, અથો સીલસ્સ વા પન;

    ‘‘Dānassa te idaṃ phalaṃ, atho sīlassa vā pana;

    અથો અઞ્જલિકમ્મસ્સ, તં મે અક્ખાહિ પુચ્છિતો’’.

    Atho añjalikammassa, taṃ me akkhāhi pucchito’’.

    ૧૧૮૪.

    1184.

    સો દેવપુત્તો અત્તમનો…પે॰… યસ્સ કમ્મસ્સિદં ફલં.

    So devaputto attamano…pe… yassa kammassidaṃ phalaṃ.

    ૧૧૮૫.

    1185.

    ‘‘અહં કપિલવત્થુસ્મિં, સાકિયાનં પુરુત્તમે;

    ‘‘Ahaṃ kapilavatthusmiṃ, sākiyānaṃ puruttame;

    સુદ્ધોદનસ્સ પુત્તસ્સ, કણ્ડકો સહજો અહં.

    Suddhodanassa puttassa, kaṇḍako sahajo ahaṃ.

    ૧૧૮૬.

    1186.

    ‘‘યદા સો અડ્ઢરત્તાયં, બોધાય મભિનિક્ખમિ;

    ‘‘Yadā so aḍḍharattāyaṃ, bodhāya mabhinikkhami;

    સો મં મુદૂહિ પાણીહિ, જાલિ 5 તમ્બનખેહિ ચ.

    So maṃ mudūhi pāṇīhi, jāli 6 tambanakhehi ca.

    ૧૧૮૭.

    1187.

    ‘‘સત્થિં આકોટયિત્વાન, વહ સમ્માતિ ચબ્રવિ;

    ‘‘Satthiṃ ākoṭayitvāna, vaha sammāti cabravi;

    અહં લોકં તારયિસ્સં, પત્તો સમ્બોધિમુત્તમં.

    Ahaṃ lokaṃ tārayissaṃ, patto sambodhimuttamaṃ.

    ૧૧૮૮.

    1188.

    ‘‘તં મે ગિરં સુણન્તસ્સ, હાસો મે વિપુલો અહુ;

    ‘‘Taṃ me giraṃ suṇantassa, hāso me vipulo ahu;

    ઉદગ્ગચિત્તો સુમનો, અભિસીસિં 7 તદા અહં.

    Udaggacitto sumano, abhisīsiṃ 8 tadā ahaṃ.

    ૧૧૮૯.

    1189.

    ‘‘અભિરૂળ્હઞ્ચ મં ઞત્વા, સક્યપુત્તં મહાયસં;

    ‘‘Abhirūḷhañca maṃ ñatvā, sakyaputtaṃ mahāyasaṃ;

    ઉદગ્ગચિત્તો મુદિતો, વહિસ્સં પુરિસુત્તમં.

    Udaggacitto mudito, vahissaṃ purisuttamaṃ.

    ૧૧૯૦.

    1190.

    ‘‘પરેસં વિજિતં ગન્ત્વા, ઉગ્ગતસ્મિં દિવાકરે 9;

    ‘‘Paresaṃ vijitaṃ gantvā, uggatasmiṃ divākare 10;

    મમં છન્નઞ્ચ ઓહાય, અનપેક્ખો સો અપક્કમિ.

    Mamaṃ channañca ohāya, anapekkho so apakkami.

    ૧૧૯૧.

    1191.

    ‘‘તસ્સ તમ્બનખે પાદે, જિવ્હાય પરિલેહિસં;

    ‘‘Tassa tambanakhe pāde, jivhāya parilehisaṃ;

    ગચ્છન્તઞ્ચ મહાવીરં, રુદમાનો ઉદિક્ખિસં.

    Gacchantañca mahāvīraṃ, rudamāno udikkhisaṃ.

    ૧૧૯૨.

    1192.

    ‘‘અદસ્સનેનહં તસ્સ, સક્યપુત્તસ્સ સિરીમતો;

    ‘‘Adassanenahaṃ tassa, sakyaputtassa sirīmato;

    અલત્થં ગરુકાબાધં, ખિપ્પં મે મરણં અહુ.

    Alatthaṃ garukābādhaṃ, khippaṃ me maraṇaṃ ahu.

    ૧૧૯૩.

    1193.

    ‘‘તસ્સેવ આનુભાવેન, વિમાનં આવસામિદં;

    ‘‘Tasseva ānubhāvena, vimānaṃ āvasāmidaṃ;

    સબ્બકામગુણોપેતં , દિબ્બં દેવપુરમ્હિ ચ.

    Sabbakāmaguṇopetaṃ , dibbaṃ devapuramhi ca.

    ૧૧૯૪.

    1194.

    ‘‘યઞ્ચ મે અહુવા હાસો, સદ્દં સુત્વાન બોધિયા;

    ‘‘Yañca me ahuvā hāso, saddaṃ sutvāna bodhiyā;

    તેનેવ કુસલમૂલેન, ફુસિસ્સં આસવક્ખયં.

    Teneva kusalamūlena, phusissaṃ āsavakkhayaṃ.

    ૧૧૯૫.

    1195.

    ‘‘સચે હિ ભન્તે ગચ્છેય્યાસિ, સત્થુ બુદ્ધસ્સ સન્તિકે;

    ‘‘Sace hi bhante gaccheyyāsi, satthu buddhassa santike;

    મમાપિ નં વચનેન, સિરસા વજ્જાસિ વન્દનં.

    Mamāpi naṃ vacanena, sirasā vajjāsi vandanaṃ.

    ૧૧૯૬.

    1196.

    ‘‘અહમ્પિ દટ્ઠું ગચ્છિસ્સં, જિનં અપ્પટિપુગ્ગલં;

    ‘‘Ahampi daṭṭhuṃ gacchissaṃ, jinaṃ appaṭipuggalaṃ;

    દુલ્લભં દસ્સનં હોતિ, લોકનાથાન તાદિન’’ન્તિ.

    Dullabhaṃ dassanaṃ hoti, lokanāthāna tādina’’nti.

    ૧૧૯૭.

    1197.

    સો કતઞ્ઞૂ કતવેદી, સત્થારં ઉપસઙ્કમિ;

    So kataññū katavedī, satthāraṃ upasaṅkami;

    સુત્વા ગિરં ચક્ખુમતો, ધમ્મચક્ખું વિસોધયિ.

    Sutvā giraṃ cakkhumato, dhammacakkhuṃ visodhayi.

    ૧૧૯૮.

    1198.

    વિસોધેત્વા દિટ્ઠિગતં, વિચિકિચ્છં વતાનિ ચ;

    Visodhetvā diṭṭhigataṃ, vicikicchaṃ vatāni ca;

    વન્દિત્વા સત્થુનો પાદે, તત્થેવન્તરધાયથાતિ 11.

    Vanditvā satthuno pāde, tatthevantaradhāyathāti 12.

    કણ્ડકવિમાનં સત્તમં.

    Kaṇḍakavimānaṃ sattamaṃ.







    Footnotes:
    1. સમોત્થતા (ક॰), સમોગતા (સ્યા॰)
    2. samotthatā (ka.), samogatā (syā.)
    3. ચોલસન્થતે (સી॰)
    4. colasanthate (sī.)
    5. જાલ (સી॰)
    6. jāla (sī.)
    7. અભિસિંસિં (સી॰), અભિસીસિ (પી॰)
    8. abhisiṃsiṃ (sī.), abhisīsi (pī.)
    9. દિવઙ્કરે (સ્યા॰ ક॰)
    10. divaṅkare (syā. ka.)
    11. તત્થેવન્તરધાયતીતિ (ક॰)
    12. tatthevantaradhāyatīti (ka.)



    Related texts:



    અટ્ઠકથા • Aṭṭhakathā / સુત્તપિટક (અટ્ઠકથા) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ખુદ્દકનિકાય (અટ્ઠકથા) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / વિમાનવત્થુ-અટ્ઠકથા • Vimānavatthu-aṭṭhakathā / ૭. કણ્ડકવિમાનવણ્ણના • 7. Kaṇḍakavimānavaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact