Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / મહાવગ્ગપાળિ • Mahāvaggapāḷi

    ૧૭૯. કપ્પિયભૂમિઅનુજાનના

    179. Kappiyabhūmianujānanā

    ૨૯૫. તેન ખો પન સમયેન વેસાલી સુભિક્ખા હોતિ સુસસ્સા સુલભપિણ્ડા, સુકરા ઉઞ્છેન પગ્ગહેન યાપેતું. અથ ખો ભગવતો રહોગતસ્સ પટિસલ્લીનસ્સ એવં ચેતસો પરિવિતક્કો ઉદપાદિ – ‘‘યાનિ તાનિ મયા ભિક્ખૂનં અનુઞ્ઞાતાનિ દુબ્ભિક્ખે દુસ્સસ્સે દુલ્લભપિણ્ડે અન્તો વુટ્ઠં અન્તો પક્કં સામં પક્કં ઉગ્ગહિતપટિગ્ગહિતકં તતો નીહટં પુરેભત્તં પટિગ્ગહિતં વનટ્ઠં પોક્ખરટ્ઠં, અજ્જાપિ નુ ખો તાનિ ભિક્ખૂ પરિભુઞ્જન્તી’’તિ. અથ ખો ભગવા સાયન્હસમયં પટિસલ્લાના વુટ્ઠિતો આયસ્મન્તં આનન્દં આમન્તેસિ – ‘‘યાનિ તાનિ, આનન્દ, મયા ભિક્ખૂનં અનુઞ્ઞાતાનિ દુબ્ભિક્ખે દુસ્સસ્સે દુલ્લભપિણ્ડે અન્તો વુટ્ઠં અન્તો પક્કં સામં પક્કં ઉગ્ગહિતપટિગ્ગહિતકં તતો નીહટં પુરેભત્તં પટિગ્ગહિતં વનટ્ઠં પોક્ખરટ્ઠં, અજ્જાપિ નુ ખો તાનિ ભિક્ખૂ પરિભુઞ્જન્તી’’તિ? ‘‘પરિભુઞ્જન્તિ ભગવા’’તિ. અથ ખો ભગવા એતસ્મિં નિદાને એતસ્મિં પકરણે ધમ્મિં કથં કત્વા ભિક્ખૂ આમન્તેસિ – ‘‘યાનિ તાનિ, ભિક્ખવે, મયા ભિક્ખૂનં અનુઞ્ઞાતાનિ દુબ્ભિક્ખે દુસ્સસ્સે દુલ્લભપિણ્ડે અન્તો વુટ્ઠં અન્તો પક્કં સામં પક્કં ઉગ્ગહિતપટિગ્ગહિતકં તતો નીહટં પુરેભત્તં પટિગ્ગહિતં વનટ્ઠં પોક્ખરટ્ઠં, તાનાહં અજ્જતગ્ગે પટિક્ખિપામિ. ન, ભિક્ખવે, અન્તો વુટ્ઠં અન્તો પક્કં સામં પક્કં ઉગ્ગહિતપટિગ્ગહિતકં પરિભુઞ્જિતબ્બં. યો પરિભુઞ્જેય્ય, આપત્તિ દુક્કટસ્સ. ન ચ, ભિક્ખવે, તતો નીહટં પુરેભત્તં પટિગ્ગહિતં વનટ્ઠં પોક્ખરટ્ઠં ભુત્તાવિના પવારિતેન અનતિરિત્તં પરિભુઞ્જિતબ્બં. યો પરિભુઞ્જેય્ય, યથાધમ્મો કારેતબ્બો’’તિ.

    295. Tena kho pana samayena vesālī subhikkhā hoti susassā sulabhapiṇḍā, sukarā uñchena paggahena yāpetuṃ. Atha kho bhagavato rahogatassa paṭisallīnassa evaṃ cetaso parivitakko udapādi – ‘‘yāni tāni mayā bhikkhūnaṃ anuññātāni dubbhikkhe dussasse dullabhapiṇḍe anto vuṭṭhaṃ anto pakkaṃ sāmaṃ pakkaṃ uggahitapaṭiggahitakaṃ tato nīhaṭaṃ purebhattaṃ paṭiggahitaṃ vanaṭṭhaṃ pokkharaṭṭhaṃ, ajjāpi nu kho tāni bhikkhū paribhuñjantī’’ti. Atha kho bhagavā sāyanhasamayaṃ paṭisallānā vuṭṭhito āyasmantaṃ ānandaṃ āmantesi – ‘‘yāni tāni, ānanda, mayā bhikkhūnaṃ anuññātāni dubbhikkhe dussasse dullabhapiṇḍe anto vuṭṭhaṃ anto pakkaṃ sāmaṃ pakkaṃ uggahitapaṭiggahitakaṃ tato nīhaṭaṃ purebhattaṃ paṭiggahitaṃ vanaṭṭhaṃ pokkharaṭṭhaṃ, ajjāpi nu kho tāni bhikkhū paribhuñjantī’’ti? ‘‘Paribhuñjanti bhagavā’’ti. Atha kho bhagavā etasmiṃ nidāne etasmiṃ pakaraṇe dhammiṃ kathaṃ katvā bhikkhū āmantesi – ‘‘yāni tāni, bhikkhave, mayā bhikkhūnaṃ anuññātāni dubbhikkhe dussasse dullabhapiṇḍe anto vuṭṭhaṃ anto pakkaṃ sāmaṃ pakkaṃ uggahitapaṭiggahitakaṃ tato nīhaṭaṃ purebhattaṃ paṭiggahitaṃ vanaṭṭhaṃ pokkharaṭṭhaṃ, tānāhaṃ ajjatagge paṭikkhipāmi. Na, bhikkhave, anto vuṭṭhaṃ anto pakkaṃ sāmaṃ pakkaṃ uggahitapaṭiggahitakaṃ paribhuñjitabbaṃ. Yo paribhuñjeyya, āpatti dukkaṭassa. Na ca, bhikkhave, tato nīhaṭaṃ purebhattaṃ paṭiggahitaṃ vanaṭṭhaṃ pokkharaṭṭhaṃ bhuttāvinā pavāritena anatirittaṃ paribhuñjitabbaṃ. Yo paribhuñjeyya, yathādhammo kāretabbo’’ti.

    તેન ખો પન સમયેન જાનપદા મનુસ્સા બહું લોણમ્પિ, તેલમ્પિ, તણ્ડુલમ્પિ, ખાદનીયમ્પિ સકટેસુ આરોપેત્વા બહારામકોટ્ઠકે સકટપરિવટ્ટં કરિત્વા અચ્છન્તિ – યદા પટિપાટિં લભિસ્સામ, તદા ભત્તં કરિસ્સામાતિ. મહા ચ મેઘો ઉગ્ગતો હોતિ. અથ ખો તે મનુસ્સા યેનાયસ્મા આનન્દો તેનુપસઙ્કમિંસુ, ઉપસઙ્કમિત્વા આયસ્મન્તં આનન્દં એતદવોચું – ‘‘ઇધ, ભન્તે આનન્દ, બહું લોણમ્પિ, તેલમ્પિ, તણ્ડુલમ્પિ, ખાદનીયમ્પિ સકટેસુ આરોપિતા તિટ્ઠન્તિ, મહા ચ મેઘો ઉગ્ગતો ; કથં નુ ખો, ભન્તે આનન્દ, પટિપજ્જિતબ્બ’’ન્તિ? અથ ખો આયસ્મા આનન્દો ભગવતો એતમત્થં આરોચેસિ. ‘‘તેન હાનન્દ, સઙ્ઘો પચ્ચન્તિમં વિહારં કપ્પિયભૂમિં સમ્મન્નિત્વા તત્થ વાસેતુ, યં સઙ્ઘો આકઙ્ખતિ વિહારં વા અડ્ઢયોગં વા પાસાદં વા હમ્મિયં વા ગુહં વા. એવઞ્ચ પન, ભિક્ખવે, સમ્મન્નિતબ્બા. બ્યત્તેન ભિક્ખુના પટિબલેન સઙ્ઘો ઞાપેતબ્બો –

    Tena kho pana samayena jānapadā manussā bahuṃ loṇampi, telampi, taṇḍulampi, khādanīyampi sakaṭesu āropetvā bahārāmakoṭṭhake sakaṭaparivaṭṭaṃ karitvā acchanti – yadā paṭipāṭiṃ labhissāma, tadā bhattaṃ karissāmāti. Mahā ca megho uggato hoti. Atha kho te manussā yenāyasmā ānando tenupasaṅkamiṃsu, upasaṅkamitvā āyasmantaṃ ānandaṃ etadavocuṃ – ‘‘idha, bhante ānanda, bahuṃ loṇampi, telampi, taṇḍulampi, khādanīyampi sakaṭesu āropitā tiṭṭhanti, mahā ca megho uggato ; kathaṃ nu kho, bhante ānanda, paṭipajjitabba’’nti? Atha kho āyasmā ānando bhagavato etamatthaṃ ārocesi. ‘‘Tena hānanda, saṅgho paccantimaṃ vihāraṃ kappiyabhūmiṃ sammannitvā tattha vāsetu, yaṃ saṅgho ākaṅkhati vihāraṃ vā aḍḍhayogaṃ vā pāsādaṃ vā hammiyaṃ vā guhaṃ vā. Evañca pana, bhikkhave, sammannitabbā. Byattena bhikkhunā paṭibalena saṅgho ñāpetabbo –

    ‘‘સુણાતુ મે, ભન્તે, સઙ્ઘો. યદિ સઙ્ઘસ્સ પત્તકલ્લં, સઙ્ઘો ઇત્થન્નામં વિહારં કપ્પિયભૂમિં સમ્મન્નેય્ય, એસા ઞત્તિ.

    ‘‘Suṇātu me, bhante, saṅgho. Yadi saṅghassa pattakallaṃ, saṅgho itthannāmaṃ vihāraṃ kappiyabhūmiṃ sammanneyya, esā ñatti.

    ‘‘સુણાતુ મે, ભન્તે, સઙ્ઘો. સઙ્ઘો ઇત્થન્નામં વિહારં કપ્પિયભૂમિં સમ્મન્નતિ . યસ્સાયસ્મતો ખમતિ ઇત્થન્નામસ્સ વિહારસ્સ કપ્પિયભૂમિયા સમ્મુતિ, સો તુણ્હસ્સ; યસ્સ નક્ખમતિ, સો ભાસેય્ય.

    ‘‘Suṇātu me, bhante, saṅgho. Saṅgho itthannāmaṃ vihāraṃ kappiyabhūmiṃ sammannati . Yassāyasmato khamati itthannāmassa vihārassa kappiyabhūmiyā sammuti, so tuṇhassa; yassa nakkhamati, so bhāseyya.

    ‘‘સમ્મતો સઙ્ઘેન ઇત્થન્નામો વિહારો કપ્પિયભૂમિ. ખમતિ સઙ્ઘસ્સ, તસ્મા તુણ્હી, એવમેતં ધારયામી’’તિ.

    ‘‘Sammato saṅghena itthannāmo vihāro kappiyabhūmi. Khamati saṅghassa, tasmā tuṇhī, evametaṃ dhārayāmī’’ti.

    તેન ખો પન સમયેન મનુસ્સા તત્થેવ સમ્મુતિયા 1 કપ્પિયભૂમિયા યાગુયો પચન્તિ, ભત્તાનિ પચન્તિ, સૂપાનિ સમ્પાદેન્તિ, મંસાનિ કોટ્ટેન્તિ, કટ્ઠાનિ ફાલેન્તિ. અસ્સોસિ ખો ભગવા રત્તિયા પચ્ચૂસસમયં પચ્ચુટ્ઠાય ઉચ્ચાસદ્દં મહાસદ્દં કાકોરવસદ્દં, સુત્વાન આયસ્મન્તં આનન્દં આમન્તેસિ – ‘‘કિં નુ ખો સો, આનન્દ, ઉચ્ચાસદ્દો મહાસદ્દો કાકોરવસદ્દો’’તિ? ‘‘એતરહિ, ભન્તે, મનુસ્સા તત્થેવ સમ્મુતિયા કપ્પિયભૂમિયા યાગુયો પચન્તિ, ભત્તાનિ પચન્તિ, સૂપાનિ સમ્પાદેન્તિ, મંસાનિ કોટ્ટેન્તિ, કટ્ઠાનિ ફાલેન્તિ. સો એસો, ભગવા, ઉચ્ચાસદ્દો મહાસદ્દો કાકોરવસદ્દો’’તિ. અથ ખો ભગવા એતસ્મિં નિદાને એતસ્મિં પકરણે ધમ્મિં કથં કત્વા ભિક્ખૂ આમન્તેસિ – ‘‘ન, ભિક્ખવે, સમ્મુતિ 2 કપ્પિયભૂમિ પરિભુઞ્જિતબ્બા. યો પરિભુઞ્જેય્ય, આપત્તિ દુક્કટસ્સ. અનુજાનામિ, ભિક્ખવે, તિસ્સો કપ્પિયભૂમિયો – ઉસ્સાવનન્તિકં ગોનિસાદિકં ગહપતિ’’ન્તિ.

    Tena kho pana samayena manussā tattheva sammutiyā 3 kappiyabhūmiyā yāguyo pacanti, bhattāni pacanti, sūpāni sampādenti, maṃsāni koṭṭenti, kaṭṭhāni phālenti. Assosi kho bhagavā rattiyā paccūsasamayaṃ paccuṭṭhāya uccāsaddaṃ mahāsaddaṃ kākoravasaddaṃ, sutvāna āyasmantaṃ ānandaṃ āmantesi – ‘‘kiṃ nu kho so, ānanda, uccāsaddo mahāsaddo kākoravasaddo’’ti? ‘‘Etarahi, bhante, manussā tattheva sammutiyā kappiyabhūmiyā yāguyo pacanti, bhattāni pacanti, sūpāni sampādenti, maṃsāni koṭṭenti, kaṭṭhāni phālenti. So eso, bhagavā, uccāsaddo mahāsaddo kākoravasaddo’’ti. Atha kho bhagavā etasmiṃ nidāne etasmiṃ pakaraṇe dhammiṃ kathaṃ katvā bhikkhū āmantesi – ‘‘na, bhikkhave, sammuti 4 kappiyabhūmi paribhuñjitabbā. Yo paribhuñjeyya, āpatti dukkaṭassa. Anujānāmi, bhikkhave, tisso kappiyabhūmiyo – ussāvanantikaṃ gonisādikaṃ gahapati’’nti.

    તેન ખો પન સમયેન આયસ્મા યસોજો ગિલાનો હોતિ. તસ્સત્થાય ભેસજ્જાનિ આહરિયન્તિ. તાનિ ભિક્ખૂ બહિ વાસેન્તિ. ઉક્કપિણ્ડિકાપિ ખાદન્તિ, ચોરાપિ હરન્તિ. ભગવતો એતમત્થં આરોચેસું. અનુજાનામિ , ભિક્ખવે, સમ્મુતિં કપ્પિયભૂમિં પરિભુઞ્જિતું . અનુજાનામિ, ભિક્ખવે, ચતસ્સો કપ્પિયભૂમિયો – ઉસ્સાવનન્તિકં ગોનિસાદિકં ગહપતિં સમ્મુતિન્તિ.

    Tena kho pana samayena āyasmā yasojo gilāno hoti. Tassatthāya bhesajjāni āhariyanti. Tāni bhikkhū bahi vāsenti. Ukkapiṇḍikāpi khādanti, corāpi haranti. Bhagavato etamatthaṃ ārocesuṃ. Anujānāmi , bhikkhave, sammutiṃ kappiyabhūmiṃ paribhuñjituṃ . Anujānāmi, bhikkhave, catasso kappiyabhūmiyo – ussāvanantikaṃ gonisādikaṃ gahapatiṃ sammutinti.

    કપ્પિયભૂમિઅનુજાનના નિટ્ઠિતા.

    Kappiyabhūmianujānanā niṭṭhitā.

    સીહભાણવારો નિટ્ઠિતો ચતુત્થો.

    Sīhabhāṇavāro niṭṭhito catuttho.







    Footnotes:
    1. સમ્મતિકાય (સ્યા॰)
    2. સમ્મતિકા (સ્યા॰)
    3. sammatikāya (syā.)
    4. sammatikā (syā.)



    Related texts:



    અટ્ઠકથા • Aṭṭhakathā / વિનયપિટક (અટ્ઠકથા) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / મહાવગ્ગ-અટ્ઠકથા • Mahāvagga-aṭṭhakathā / કપ્પિયભૂમિઅનુજાનનકથા • Kappiyabhūmianujānanakathā

    ટીકા • Tīkā / વિનયપિટક (ટીકા) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / સારત્થદીપની-ટીકા • Sāratthadīpanī-ṭīkā / કપ્પિયભૂમિઅનુજાનનકથાવણ્ણના • Kappiyabhūmianujānanakathāvaṇṇanā

    ટીકા • Tīkā / વિનયપિટક (ટીકા) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વજિરબુદ્ધિ-ટીકા • Vajirabuddhi-ṭīkā / કપ્પિયભૂમિઅનુજાનનકથાવણ્ણના • Kappiyabhūmianujānanakathāvaṇṇanā

    ટીકા • Tīkā / વિનયપિટક (ટીકા) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વિમતિવિનોદની-ટીકા • Vimativinodanī-ṭīkā / કપ્પિયભૂમિઅનુજાનનકથાવણ્ણના • Kappiyabhūmianujānanakathāvaṇṇanā

    ટીકા • Tīkā / વિનયપિટક (ટીકા) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / પાચિત્યાદિયોજનાપાળિ • Pācityādiyojanāpāḷi / ૧૭૯. કપ્પિયભૂમિઅનુજાનનકથા • 179. Kappiyabhūmianujānanakathā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact