Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / મહાવગ્ગપાળિ • Mahāvaggapāḷi

    ૭. કથિનક્ખન્ધકો

    7. Kathinakkhandhako

    ૧૮૭. કથિનાનુજાનના

    187. Kathinānujānanā

    ૩૦૬. તેન સમયેન બુદ્ધો ભગવા સાવત્થિયં વિહરતિ જેતવને અનાથપિણ્ડિકસ્સ આરામે. તેન ખો પન સમયેન તિંસમત્તા પાવેય્યકા 1 ભિક્ખૂ, સબ્બે આરઞ્ઞિકા સબ્બે પિણ્ડપાતિકા સબ્બે પંસુકૂલિકા સબ્બે તેચીવરિકા સાવત્થિં આગચ્છન્તા ભગવન્તં દસ્સનાય ઉપકટ્ઠાય વસ્સૂપનાયિકાય નાસક્ખિંસુ સાવત્થિયં વસ્સૂપનાયિકં સમ્ભાવેતું; અન્તરામગ્ગે સાકેતે વસ્સં ઉપગચ્છિંસુ. તે ઉક્કણ્ઠિતરૂપા વસ્સં વસિંસુ – આસન્નેવ નો ભગવા વિહરતિ ઇતો છસુ યોજનેસુ, ન ચ મયં લભામ ભગવન્તં દસ્સનાયાતિ. અથ ખો તે ભિક્ખૂ વસ્સંવુટ્ઠા, તેમાસચ્ચયેન કતાય પવારણાય, દેવે વસ્સન્તે, ઉદકસઙ્ગહે ઉદકચિક્ખલ્લે ઓકપુણ્ણેહિ ચીવરેહિ કિલન્તરૂપા યેન સાવત્થિ જેતવનં અનાથપિણ્ડિકસ્સ આરામો, યેન ભગવા તેનુપસઙ્કમિંસુ; ઉપસઙ્કમિત્વા ભગવન્તં અભિવાદેત્વા એકમન્તં નિસીદિંસુ. આચિણ્ણં ખો પનેતં બુદ્ધાનં ભગવન્તાનં આગન્તુકેહિ ભિક્ખૂહિ સદ્ધિં પટિસમ્મોદિતું. અથ ખો ભગવા તે ભિક્ખૂ એતદવોચ – ‘‘કચ્ચિ, ભિક્ખવે, ખમનીયં, કચ્ચિ યાપનીયં, કચ્ચિ સમગ્ગા સમ્મોદમાના અવિવદમાના ફાસુકં વસ્સં વસિત્થ, ન ચ પિણ્ડકેન કિલમિત્થા’’તિ? ‘‘ખમનીયં, ભગવા; યાપનીયં, ભગવા; સમગ્ગા ચ મયં, ભન્તે, સમ્મોદમાના અવિવદમાના વસ્સં વસિમ્હા, ન ચ પિણ્ડકેન કિલમિમ્હા . ઇધ મયં, ભન્તે, તિંસમત્તા પાવેય્યકા ભિક્ખૂ સાવત્થિં આગચ્છન્તા ભગવન્તં દસ્સનાય ઉપકટ્ઠાય વસ્સૂપનાયિકાય નાસક્ખિમ્હા સાવત્થિયં વસ્સૂપનાયિકં સમ્ભાવેતું, અન્તરામગ્ગે સાકેતે વસ્સં ઉપગચ્છિમ્હા. તે મયં, ભન્તે, ઉક્કણ્ઠિતરૂપા વસ્સં વસિમ્હા – ‘આસન્નેવ નો ભગવા વિહરતિ ઇતો છસુ યોજનેસુ, ન ચ મયં લભામ ભગવન્તં દસ્સનાયા’તિ. અથ ખો મયં, ભન્તે, વસ્સંવુટ્ઠા, તેમાસચ્ચયેન કતાય પવારણાય, દેવે વસ્સન્તે, ઉદકસઙ્ગહે ઉદકચિક્ખલ્લે ઓકપુણ્ણેહિ ચીવરેહિ કિલન્તરૂપા અદ્ધાનં આગતાતિ. અથ ખો ભગવા એતસ્મિં નિદાને એતસ્મિં પકરણે ધમ્મિં કથં કત્વા ભિક્ખૂ આમન્તેસિ – ‘‘અનુજાનામિ, ભિક્ખવે, વસ્સંવુટ્ઠાનં ભિક્ખૂનં કથિનં 2 અત્થરિતું. અત્થતકથિનાનં વો, ભિક્ખવે, પઞ્ચ કપ્પિસ્સન્તિ – અનામન્તચારો, અસમાદાનચારો, ગણભોજનં, યાવદત્થચીવરં, યો ચ તત્થ ચીવરુપ્પાદો સો નેસં ભવિસ્સતીતિ. અત્થતકથિનાનં વો, ભિક્ખવે, ઇમાનિ પઞ્ચ કપ્પિસ્સન્તિ. એવઞ્ચ પન, ભિક્ખવે, કથિનં અત્થરિતબ્બં. બ્યત્તેન ભિક્ખુના પટિબલેન સઙ્ઘો ઞાપેતબ્બો –

    306. Tena samayena buddho bhagavā sāvatthiyaṃ viharati jetavane anāthapiṇḍikassa ārāme. Tena kho pana samayena tiṃsamattā pāveyyakā 3 bhikkhū, sabbe āraññikā sabbe piṇḍapātikā sabbe paṃsukūlikā sabbe tecīvarikā sāvatthiṃ āgacchantā bhagavantaṃ dassanāya upakaṭṭhāya vassūpanāyikāya nāsakkhiṃsu sāvatthiyaṃ vassūpanāyikaṃ sambhāvetuṃ; antarāmagge sākete vassaṃ upagacchiṃsu. Te ukkaṇṭhitarūpā vassaṃ vasiṃsu – āsanneva no bhagavā viharati ito chasu yojanesu, na ca mayaṃ labhāma bhagavantaṃ dassanāyāti. Atha kho te bhikkhū vassaṃvuṭṭhā, temāsaccayena katāya pavāraṇāya, deve vassante, udakasaṅgahe udakacikkhalle okapuṇṇehi cīvarehi kilantarūpā yena sāvatthi jetavanaṃ anāthapiṇḍikassa ārāmo, yena bhagavā tenupasaṅkamiṃsu; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdiṃsu. Āciṇṇaṃ kho panetaṃ buddhānaṃ bhagavantānaṃ āgantukehi bhikkhūhi saddhiṃ paṭisammodituṃ. Atha kho bhagavā te bhikkhū etadavoca – ‘‘kacci, bhikkhave, khamanīyaṃ, kacci yāpanīyaṃ, kacci samaggā sammodamānā avivadamānā phāsukaṃ vassaṃ vasittha, na ca piṇḍakena kilamitthā’’ti? ‘‘Khamanīyaṃ, bhagavā; yāpanīyaṃ, bhagavā; samaggā ca mayaṃ, bhante, sammodamānā avivadamānā vassaṃ vasimhā, na ca piṇḍakena kilamimhā . Idha mayaṃ, bhante, tiṃsamattā pāveyyakā bhikkhū sāvatthiṃ āgacchantā bhagavantaṃ dassanāya upakaṭṭhāya vassūpanāyikāya nāsakkhimhā sāvatthiyaṃ vassūpanāyikaṃ sambhāvetuṃ, antarāmagge sākete vassaṃ upagacchimhā. Te mayaṃ, bhante, ukkaṇṭhitarūpā vassaṃ vasimhā – ‘āsanneva no bhagavā viharati ito chasu yojanesu, na ca mayaṃ labhāma bhagavantaṃ dassanāyā’ti. Atha kho mayaṃ, bhante, vassaṃvuṭṭhā, temāsaccayena katāya pavāraṇāya, deve vassante, udakasaṅgahe udakacikkhalle okapuṇṇehi cīvarehi kilantarūpā addhānaṃ āgatāti. Atha kho bhagavā etasmiṃ nidāne etasmiṃ pakaraṇe dhammiṃ kathaṃ katvā bhikkhū āmantesi – ‘‘anujānāmi, bhikkhave, vassaṃvuṭṭhānaṃ bhikkhūnaṃ kathinaṃ 4 attharituṃ. Atthatakathinānaṃ vo, bhikkhave, pañca kappissanti – anāmantacāro, asamādānacāro, gaṇabhojanaṃ, yāvadatthacīvaraṃ, yo ca tattha cīvaruppādo so nesaṃ bhavissatīti. Atthatakathinānaṃ vo, bhikkhave, imāni pañca kappissanti. Evañca pana, bhikkhave, kathinaṃ attharitabbaṃ. Byattena bhikkhunā paṭibalena saṅgho ñāpetabbo –

    ૩૦૭. ‘‘સુણાતુ મે, ભન્તે, સઙ્ઘો. ઇદં સઙ્ઘસ્સ કથિનદુસ્સં ઉપ્પન્નં. યદિ સઙ્ઘસ્સ પત્તકલ્લં, સઙ્ઘો ઇમં કથિનદુસ્સં ઇત્થન્નામસ્સ ભિક્ખુનો દદેય્ય કથિનં અત્થરિતું. એસા ઞત્તિ.

    307. ‘‘Suṇātu me, bhante, saṅgho. Idaṃ saṅghassa kathinadussaṃ uppannaṃ. Yadi saṅghassa pattakallaṃ, saṅgho imaṃ kathinadussaṃ itthannāmassa bhikkhuno dadeyya kathinaṃ attharituṃ. Esā ñatti.

    ‘‘સુણાતુ મે, ભન્તે, સઙ્ઘો. ઇદં સઙ્ઘસ્સ કથિનદુસ્સં ઉપ્પન્નં. સઙ્ઘો ઇમં કથિનદુસ્સં ઇત્થન્નામસ્સ ભિક્ખુનો દેતિ કથિનં અત્થરિતું. યસ્સાયસ્મતો ખમતિ ઇમસ્સ કથિનદુસ્સસ્સ ઇત્થન્નામસ્સ ભિક્ખુનો દાનં કથિનં અત્થરિતું, સો તુણ્હસ્સ; યસ્સ નક્ખમતિ, સો ભાસેય્ય.

    ‘‘Suṇātu me, bhante, saṅgho. Idaṃ saṅghassa kathinadussaṃ uppannaṃ. Saṅgho imaṃ kathinadussaṃ itthannāmassa bhikkhuno deti kathinaṃ attharituṃ. Yassāyasmato khamati imassa kathinadussassa itthannāmassa bhikkhuno dānaṃ kathinaṃ attharituṃ, so tuṇhassa; yassa nakkhamati, so bhāseyya.

    ‘‘દિન્નં ઇદં સઙ્ઘેન કથિનદુસ્સં ઇત્થન્નામસ્સ ભિક્ખુનો કથિનં અત્થરિતું. ખમતિ સઙ્ઘસ્સ, તસ્મા તુણ્હી, એવમેતં ધારયામી’’તિ.

    ‘‘Dinnaṃ idaṃ saṅghena kathinadussaṃ itthannāmassa bhikkhuno kathinaṃ attharituṃ. Khamati saṅghassa, tasmā tuṇhī, evametaṃ dhārayāmī’’ti.

    ૩૦૮. ‘‘એવં ખો, ભિક્ખવે, અત્થતં હોતિ કથિનં, એવં અનત્થતં. કથઞ્ચ પન, ભિક્ખવે, અનત્થતં હોતિ કથિનં? ન ઉલ્લિખિતમત્તેન અત્થતં હોતિ કથિનં, ન ધોવનમત્તેન અત્થતં હોતિ કથિનં, ન ચીવરવિચારણમત્તેન 5 અત્થતં હોતિ કથિનં, ન છેદનમત્તેન અત્થતં હોતિ કથિનં, ન બન્ધનમત્તેન અત્થતં હોતિ કથિનં, ન ઓવટ્ટિયકરણમત્તેન 6 અત્થતં હોતિ કથિનં, ન કણ્ડુસકરણમત્તેન અત્થતં હોતિ કથિનં, ન દળ્હીકમ્મકરણમત્તેન અત્થતં હોતિ કથિનં, ન અનુવાતકરણમત્તેન અત્થતં હોતિ કથિનં, ન પરિભણ્ડકરણમત્તેન અત્થતં હોતિ કથિનં, ન ઓવદ્ધેય્યકરણમત્તેન અત્થતં હોતિ કથિનં, ન કમ્બલમદ્દનમત્તેન અત્થતં હોતિ કથિનં, ન નિમિત્તકતેન અત્થતં હોતિ કથિનં, ન પરિકથાકતેન અત્થતં હોતિ કથિનં, ન કુક્કુકતેન અત્થતં હોતિ કથિનં, ન સન્નિધિકતેન અત્થતં હોતિ કથિનં, ન નિસ્સગ્ગિયેન અત્થતં હોતિ કથિનં, ન અકપ્પકતેન અત્થતં હોતિ કથિનં , ન અઞ્ઞત્ર સઙ્ઘાટિયા અત્થતં હોતિ કથિનં, ન અઞ્ઞત્ર ઉત્તરાસઙ્ગેન અત્થતં હોતિ કથિનં, ન અઞ્ઞત્ર અન્તરવાસકેન અત્થતં હોતિ કથિનં, ન અઞ્ઞત્ર પઞ્ચકેન વા અતિરેકપઞ્ચકેન વા તદહેવ સઞ્છિન્નેન સમણ્ડલીકતેન અત્થતં હોતિ કથિનં, ન અઞ્ઞત્ર પુગ્ગલસ્સ અત્થારા અત્થતં હોતિ કથિનં; સમ્મા ચેવ અત્થતં હોતિ કથિનં, તઞ્ચે નિસ્સીમટ્ઠો અનુમોદતિ, એવમ્પિ અનત્થતં હોતિ કથિનં. એવં ખો, ભિક્ખવે, અનત્થતં હોતિ કથિનં.

    308. ‘‘Evaṃ kho, bhikkhave, atthataṃ hoti kathinaṃ, evaṃ anatthataṃ. Kathañca pana, bhikkhave, anatthataṃ hoti kathinaṃ? Na ullikhitamattena atthataṃ hoti kathinaṃ, na dhovanamattena atthataṃ hoti kathinaṃ, na cīvaravicāraṇamattena 7 atthataṃ hoti kathinaṃ, na chedanamattena atthataṃ hoti kathinaṃ, na bandhanamattena atthataṃ hoti kathinaṃ, na ovaṭṭiyakaraṇamattena 8 atthataṃ hoti kathinaṃ, na kaṇḍusakaraṇamattena atthataṃ hoti kathinaṃ, na daḷhīkammakaraṇamattena atthataṃ hoti kathinaṃ, na anuvātakaraṇamattena atthataṃ hoti kathinaṃ, na paribhaṇḍakaraṇamattena atthataṃ hoti kathinaṃ, na ovaddheyyakaraṇamattena atthataṃ hoti kathinaṃ, na kambalamaddanamattena atthataṃ hoti kathinaṃ, na nimittakatena atthataṃ hoti kathinaṃ, na parikathākatena atthataṃ hoti kathinaṃ, na kukkukatena atthataṃ hoti kathinaṃ, na sannidhikatena atthataṃ hoti kathinaṃ, na nissaggiyena atthataṃ hoti kathinaṃ, na akappakatena atthataṃ hoti kathinaṃ , na aññatra saṅghāṭiyā atthataṃ hoti kathinaṃ, na aññatra uttarāsaṅgena atthataṃ hoti kathinaṃ, na aññatra antaravāsakena atthataṃ hoti kathinaṃ, na aññatra pañcakena vā atirekapañcakena vā tadaheva sañchinnena samaṇḍalīkatena atthataṃ hoti kathinaṃ, na aññatra puggalassa atthārā atthataṃ hoti kathinaṃ; sammā ceva atthataṃ hoti kathinaṃ, tañce nissīmaṭṭho anumodati, evampi anatthataṃ hoti kathinaṃ. Evaṃ kho, bhikkhave, anatthataṃ hoti kathinaṃ.

    ૩૦૯. ‘‘કથઞ્ચ, ભિક્ખવે, અત્થતં હોતિ કથિનં? અહતેન અત્થતં હોતિ કથિનં, અહતકપ્પેન અત્થતં હોતિ કથિનં, પિલોતિકાય અત્થતં હોતિ કથિનં, પંસુકૂલેન અત્થતં હોતિ કથિનં, પાપણિકેન અત્થતં હોતિ કથિનં, અનિમિત્તકતેન અત્થતં હોતિ કથિનં, અપરિકથાકતેન અત્થતં હોતિ કથિનં, અકુક્કુકતેન અત્થતં હોતિ કથિનં, અસન્નિધિકતેન અત્થતં હોતિ કથિનં, અનિસ્સગ્ગિયેન અત્થતં હોતિ કથિનં, કપ્પકતેન અત્થતં હોતિ કથિનં, સઙ્ઘાટિયા અત્થતં હોતિ કથિનં, ઉત્તરાસઙ્ગેન અત્થતં હોતિ કથિનં, અન્તરવાસકેન અત્થતં હોતિ કથિનં, પઞ્ચકેન વા અતિરેકપઞ્ચકેન વા તદહેવ સઞ્છિન્નેન સમણ્ડલીકતેન અત્થતં હોતિ કથિનં, પુગ્ગલસ્સ અત્થારા અત્થતં હોતિ કથિનં; સમ્મા ચે અત્થતં હોતિ કથિનં, તઞ્ચે સીમટ્ઠો અનુમોદતિ, એવમ્પિ અત્થતં હોતિ કથિનં . એવં ખો, ભિક્ખવે, અત્થતં હોતિ કથિનં.

    309. ‘‘Kathañca, bhikkhave, atthataṃ hoti kathinaṃ? Ahatena atthataṃ hoti kathinaṃ, ahatakappena atthataṃ hoti kathinaṃ, pilotikāya atthataṃ hoti kathinaṃ, paṃsukūlena atthataṃ hoti kathinaṃ, pāpaṇikena atthataṃ hoti kathinaṃ, animittakatena atthataṃ hoti kathinaṃ, aparikathākatena atthataṃ hoti kathinaṃ, akukkukatena atthataṃ hoti kathinaṃ, asannidhikatena atthataṃ hoti kathinaṃ, anissaggiyena atthataṃ hoti kathinaṃ, kappakatena atthataṃ hoti kathinaṃ, saṅghāṭiyā atthataṃ hoti kathinaṃ, uttarāsaṅgena atthataṃ hoti kathinaṃ, antaravāsakena atthataṃ hoti kathinaṃ, pañcakena vā atirekapañcakena vā tadaheva sañchinnena samaṇḍalīkatena atthataṃ hoti kathinaṃ, puggalassa atthārā atthataṃ hoti kathinaṃ; sammā ce atthataṃ hoti kathinaṃ, tañce sīmaṭṭho anumodati, evampi atthataṃ hoti kathinaṃ . Evaṃ kho, bhikkhave, atthataṃ hoti kathinaṃ.

    ૩૧૦. ‘‘કથઞ્ચ, ભિક્ખવે, ઉબ્ભતં હોતિ કથિનં? અટ્ઠિમા, ભિક્ખવે, માતિકા કથિનસ્સ ઉબ્ભારાય – પક્કમનન્તિકા, નિટ્ઠાનન્તિકા, સન્નિટ્ઠાનન્તિકા, નાસનન્તિકા, સવનન્તિકા, આસાવચ્છેદિકા, સીમાતિક્કન્તિકા, સહુબ્ભારા’’તિ 9.

    310. ‘‘Kathañca, bhikkhave, ubbhataṃ hoti kathinaṃ? Aṭṭhimā, bhikkhave, mātikā kathinassa ubbhārāya – pakkamanantikā, niṭṭhānantikā, sanniṭṭhānantikā, nāsanantikā, savanantikā, āsāvacchedikā, sīmātikkantikā, sahubbhārā’’ti 10.

    કથિનાનુજાનના નિટ્ઠિતા.

    Kathinānujānanā niṭṭhitā.







    Footnotes:
    1. પાઠેય્યકા (સી॰ સ્યા॰)
    2. કઠિનં (સી॰ સ્યા॰)
    3. pāṭheyyakā (sī. syā.)
    4. kaṭhinaṃ (sī. syā.)
    5. ન ગણ્ટુસકરણમત્તેન (ક॰)
    6. ન ઓવટ્ટેય્યકરણમત્તેન (સી॰ સ્યા॰), ન ઓવદેય્યકરણમત્તેન (ક॰)
    7. na gaṇṭusakaraṇamattena (ka.)
    8. na ovaṭṭeyyakaraṇamattena (sī. syā.), na ovadeyyakaraṇamattena (ka.)
    9. સઉબ્ભારાતિ (ક॰)
    10. saubbhārāti (ka.)



    Related texts:



    અટ્ઠકથા • Aṭṭhakathā / વિનયપિટક (અટ્ઠકથા) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / મહાવગ્ગ-અટ્ઠકથા • Mahāvagga-aṭṭhakathā / કથિનાનુજાનનકથા • Kathinānujānanakathā

    ટીકા • Tīkā / વિનયપિટક (ટીકા) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / સારત્થદીપની-ટીકા • Sāratthadīpanī-ṭīkā / કથિનાનુજાનનકથાવણ્ણના • Kathinānujānanakathāvaṇṇanā

    ટીકા • Tīkā / વિનયપિટક (ટીકા) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વજિરબુદ્ધિ-ટીકા • Vajirabuddhi-ṭīkā / કથિનાનુજાનનકથાવણ્ણના • Kathinānujānanakathāvaṇṇanā

    ટીકા • Tīkā / વિનયપિટક (ટીકા) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વિમતિવિનોદની-ટીકા • Vimativinodanī-ṭīkā / કથિનાનુજાનનકથાવણ્ણના • Kathinānujānanakathāvaṇṇanā

    ટીકા • Tīkā / વિનયપિટક (ટીકા) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / પાચિત્યાદિયોજનાપાળિ • Pācityādiyojanāpāḷi / ૧૮૭. કથિનાનુજાનનકથા • 187. Kathinānujānanakathā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact