Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / ચૂળનિદ્દેસપાળિ • Cūḷaniddesapāḷi |
૪. મેત્તગૂમાણવપુચ્છા
4. Mettagūmāṇavapucchā
૭૪.
74.
‘‘પુચ્છામિ તં ભગવા બ્રૂહિ મેતં, [ઇચ્ચાયસ્મા મેત્તગૂ]
‘‘Pucchāmi taṃ bhagavā brūhi metaṃ, [iccāyasmā mettagū]
મઞ્ઞામિ તં વેદગું ભાવિતત્તં;
Maññāmi taṃ vedaguṃ bhāvitattaṃ;
કુતો નુ દુક્ખા સમુદાગતા ઇમે, યે કેચિ લોકસ્મિમનેકરૂપા’’.
Kuto nu dukkhā samudāgatā ime, ye keci lokasmimanekarūpā’’.
૭૫.
75.
‘‘દુક્ખસ્સ વે મં પભવં અપુચ્છસિ, [મેત્તગૂતિ ભગવા]
‘‘Dukkhassa ve maṃ pabhavaṃ apucchasi, [mettagūti bhagavā]
તં તે પવક્ખામિ યથા પજાનં;
Taṃ te pavakkhāmi yathā pajānaṃ;
ઉપધિનિદાના પભવન્તિ દુક્ખા, યે કેચિ લોકસ્મિમનેકરૂપા.
Upadhinidānā pabhavanti dukkhā, ye keci lokasmimanekarūpā.
૭૬.
76.
‘‘યો વે અવિદ્વા ઉપધિં કરોતિ, પુનપ્પુનં દુક્ખમુપેતિ મન્દો;
‘‘Yo ve avidvā upadhiṃ karoti, punappunaṃ dukkhamupeti mando;
તસ્મા પજાનં ઉપધિં ન કયિરા, દુક્ખસ્સ જાતિપ્પભવાનુપસ્સી’’.
Tasmā pajānaṃ upadhiṃ na kayirā, dukkhassa jātippabhavānupassī’’.
૭૭.
77.
‘‘યં તં અપુચ્છિમ્હ અકિત્તયી નો, અઞ્ઞં તં પુચ્છામ તદિઙ્ઘ બ્રૂહિ;
‘‘Yaṃ taṃ apucchimha akittayī no, aññaṃ taṃ pucchāma tadiṅgha brūhi;
‘કથં નુ ધીરા વિતરન્તિ ઓઘં, જાતિં જરં સોકપરિદ્દવઞ્ચ’;
‘Kathaṃ nu dhīrā vitaranti oghaṃ, jātiṃ jaraṃ sokapariddavañca’;
તં મે મુનિ સાધુ વિયાકરોહિ, તથા હિ તે વિદિતો એસ ધમ્મો’’.
Taṃ me muni sādhu viyākarohi, tathā hi te vidito esa dhammo’’.
૭૮.
78.
‘‘કિત્તયિસ્સામિ તે ધમ્મં, [મેત્તગૂતિ ભગવા]
‘‘Kittayissāmi te dhammaṃ, [mettagūti bhagavā]
દિટ્ઠે ધમ્મે અનીતિહં;
Diṭṭhe dhamme anītihaṃ;
યં વિદિત્વા સતો ચરં, તરે લોકે વિસત્તિકં’’.
Yaṃ viditvā sato caraṃ, tare loke visattikaṃ’’.
૭૯.
79.
‘‘તઞ્ચાહં અભિનન્દામિ, મહેસિ ધમ્મમુત્તમં;
‘‘Tañcāhaṃ abhinandāmi, mahesi dhammamuttamaṃ;
યં વિદિત્વા સતો ચરં, તરે લોકે વિસત્તિકં’’.
Yaṃ viditvā sato caraṃ, tare loke visattikaṃ’’.
૮૦.
80.
‘‘યં કિઞ્ચિ સમ્પજાનાસિ, [મેત્તગૂતિ ભગવા]
‘‘Yaṃ kiñci sampajānāsi, [mettagūti bhagavā]
ઉદ્ધં અધો તિરિયઞ્ચાપિ મજ્ઝે;
Uddhaṃ adho tiriyañcāpi majjhe;
એતેસુ નન્દિઞ્ચ નિવેસનઞ્ચ, પનુજ્જ વિઞ્ઞાણં ભવે ન તિટ્ઠે.
Etesu nandiñca nivesanañca, panujja viññāṇaṃ bhave na tiṭṭhe.
૮૧.
81.
‘‘એવંવિહારી સતો અપ્પમત્તો, ભિક્ખુ ચરં હિત્વા મમાયિતાનિ;
‘‘Evaṃvihārī sato appamatto, bhikkhu caraṃ hitvā mamāyitāni;
જાતિં જરં સોકપરિદ્દવઞ્ચ, ઇધેવ વિદ્વા પજહેય્ય દુક્ખં’’.
Jātiṃ jaraṃ sokapariddavañca, idheva vidvā pajaheyya dukkhaṃ’’.
૮૨.
82.
‘‘એતાભિનન્દામિ વચો મહેસિનો, સુકિત્તિતં ગોતમનૂપધીકં;
‘‘Etābhinandāmi vaco mahesino, sukittitaṃ gotamanūpadhīkaṃ;
અદ્ધા હિ ભગવા પહાસિ દુક્ખં, તથા હિ તે વિદિતો એસ ધમ્મો.
Addhā hi bhagavā pahāsi dukkhaṃ, tathā hi te vidito esa dhammo.
૮૩.
83.
‘‘તે ચાપિ નૂનપ્પજહેય્યુ દુક્ખં, યે ત્વં મુનિ અટ્ઠિતં ઓવદેય્ય;
‘‘Te cāpi nūnappajaheyyu dukkhaṃ, ye tvaṃ muni aṭṭhitaṃ ovadeyya;
તં તં નમસ્સામિ સમેચ્ચ નાગ, અપ્પેવ મં ભગવા અટ્ઠિતં ઓવદેય્ય’’.
Taṃ taṃ namassāmi samecca nāga, appeva maṃ bhagavā aṭṭhitaṃ ovadeyya’’.
૮૪.
84.
‘‘યં બ્રાહ્મણં વેદગુમાભિજઞ્ઞા, અકિઞ્ચનં કામભવે અસત્તં;
‘‘Yaṃ brāhmaṇaṃ vedagumābhijaññā, akiñcanaṃ kāmabhave asattaṃ;
અદ્ધા હિ સો ઓઘમિમં અતારિ, તિણ્ણો ચ પારં અખિલો અકઙ્ખો.
Addhā hi so oghamimaṃ atāri, tiṇṇo ca pāraṃ akhilo akaṅkho.
૮૫.
85.
‘‘વિદ્વા ચ યો વેદગૂ નરો ઇધ, ભવાભવે સઙ્ગમિમં વિસજ્જ;
‘‘Vidvā ca yo vedagū naro idha, bhavābhave saṅgamimaṃ visajja;
સો વીતતણ્હો અનીઘો નિરાસો, અતારિ સો જાતિજરન્તિ બ્રૂમી’’તિ.
So vītataṇho anīgho nirāso, atāri so jātijaranti brūmī’’ti.
મેત્તગૂમાણવપુચ્છા ચતુત્થી.
Mettagūmāṇavapucchā catutthī.
Related texts:
અટ્ઠકથા • Aṭṭhakathā / સુત્તપિટક (અટ્ઠકથા) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ખુદ્દકનિકાય (અટ્ઠકથા) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / ચૂળનિદ્દેસ-અટ્ઠકથા • Cūḷaniddesa-aṭṭhakathā / ૪. મેત્તગૂમાણવસુત્તનિદ્દેસવણ્ણના • 4. Mettagūmāṇavasuttaniddesavaṇṇanā