Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / પાચિત્યાદિયોજનાપાળિ • Pācityādiyojanāpāḷi |
નિમન્તનભત્તકથા
Nimantanabhattakathā
નિમન્તનં પુગ્ગલિકં સઙ્ઘિકઞ્ચાતિ દુવિધં. તત્થ પુગ્ગલિકં સન્ધાય વુત્તં ‘‘પુગ્ગલિકં ચે સયમેવ ઇસ્સરો’’તિ. ‘‘એત્તકે ભિક્ખૂ સઙ્ઘતો ઉદ્દિસથા’’તિઆદીનિ અવત્વા ‘‘એત્તકાનં ભિક્ખૂનં ભત્તં ગણ્હથા’’તિ નિમન્તેત્વા દિન્નં સઙ્ઘિકં નિમન્તનં નામ. એત્થાતિ નિમન્તને. પિણ્ડપાતિકાનમ્પિ વટ્ટતીતિ ‘‘ભિક્ખ’’ન્તિ કપ્પિયવોહારેન વુત્તત્તા પિણ્ડપાતિકાનમ્પિ વટ્ટતિ. પટિપાટિયાતિ સઙ્ઘતો લદ્ધપટિપાટિયા. આગતમનુસ્સો વદતીતિ સમ્બન્ધો. વિચ્છિન્દિત્વાતિ ‘‘તુમ્હે ચ ગચ્છથા’’તિ વચનં વિચ્છિન્દિત્વા.
Nimantanaṃ puggalikaṃ saṅghikañcāti duvidhaṃ. Tattha puggalikaṃ sandhāya vuttaṃ ‘‘puggalikaṃ ce sayameva issaro’’ti. ‘‘Ettake bhikkhū saṅghato uddisathā’’tiādīni avatvā ‘‘ettakānaṃ bhikkhūnaṃ bhattaṃ gaṇhathā’’ti nimantetvā dinnaṃ saṅghikaṃ nimantanaṃ nāma. Etthāti nimantane. Piṇḍapātikānampi vaṭṭatīti ‘‘bhikkha’’nti kappiyavohārena vuttattā piṇḍapātikānampi vaṭṭati. Paṭipāṭiyāti saṅghato laddhapaṭipāṭiyā. Āgatamanusso vadatīti sambandho. Vicchinditvāti ‘‘tumhe ca gacchathā’’ti vacanaṃ vicchinditvā.
નિમન્તનભત્તઘરતોતિ નિમન્તનભત્તસ્સ દિન્નઘરતો. એકો આહરતીતિ સમ્બન્ધો. પૂરેત્વાતિ ભત્તસ્સ પૂરેત્વા. તન્તિ ભત્તં. ઇધાપીતિ નિમન્તનેપિ.
Nimantanabhattagharatoti nimantanabhattassa dinnagharato. Eko āharatīti sambandho. Pūretvāti bhattassa pūretvā. Tanti bhattaṃ. Idhāpīti nimantanepi.
તતોતિ વદનકારણા. ‘‘સો ભિક્ખૂ’’તિ પદં ‘‘અસ્સા’’તિ પદે પકતિકત્તા, ‘‘જિગુચ્છનીયો’’તિ પદં તત્થેવ વિકતિકત્તા. અસ્સાતિ ભવેય્ય, હોતિ વા. ‘‘પત્તત્થાય આગતોમ્હી’’તિ વદન્તસ્સ તસ્સ પત્તો દાતબ્બોતિ યોજના. ભત્તાહરણકપત્તન્તિ ભત્તં આહરતિ અનેનાતિ ભત્તાહરણકો, સોયેવ પત્તો ભત્તાહરણકપત્તો, તં. પટિપાટિભત્તન્તિ પટિપાટિયા લદ્ધં ભત્તં.
Tatoti vadanakāraṇā. ‘‘So bhikkhū’’ti padaṃ ‘‘assā’’ti pade pakatikattā, ‘‘jigucchanīyo’’ti padaṃ tattheva vikatikattā. Assāti bhaveyya, hoti vā. ‘‘Pattatthāya āgatomhī’’ti vadantassa tassa patto dātabboti yojanā. Bhattāharaṇakapattanti bhattaṃ āharati anenāti bhattāharaṇako, soyeva patto bhattāharaṇakapatto, taṃ. Paṭipāṭibhattanti paṭipāṭiyā laddhaṃ bhattaṃ.
આલોપભત્તટ્ઠિતિકતોતિ એકેકઆલોપેન લદ્ધસ્સ ભત્તસ્સ ઠિતિકતો. આલોપસઙ્ખેપેનાતિ એકેકસ્મિં આલોપે તંસંખિપનેન. અયં નયો ઉદ્દેસભત્તતો વિસેસો. કસ્સ તે આભતન્તિ કસ્સ અત્થાય તયા આભતન્તિ યોજના. સઙ્ઘસ્સ મે ભત્તન્તિ સઙ્ઘસ્સ અત્થાય મયા ભત્તં આભતં. થેરાનં મે ભત્તન્તિ થેરાનં મયા ભત્તં આભતં.
Ālopabhattaṭṭhitikatoti ekekaālopena laddhassa bhattassa ṭhitikato. Ālopasaṅkhepenāti ekekasmiṃ ālope taṃsaṃkhipanena. Ayaṃ nayo uddesabhattato viseso. Kassa te ābhatanti kassa atthāya tayā ābhatanti yojanā. Saṅghassa me bhattanti saṅghassa atthāya mayā bhattaṃ ābhataṃ. Therānaṃ me bhattanti therānaṃ mayā bhattaṃ ābhataṃ.
ઉપાસકો પહિણાતીતિ સમ્બન્ધો. ઇમે તયો જનાતિ સઙ્ઘત્થેરો ચ ગન્થધુતઙ્ગવસેન અભિઞ્ઞાતો ચ ભત્તુદ્દેસકો ચાતિ ઇમે તયો જના. પુચ્છિતુન્તિ ‘‘કિં સઙ્ઘતો ગણ્હામિ, ઉદાહુ યે જાનામિ, તેહિ સદ્ધિં આગચ્છામી’’તિ પુચ્છિતું. આરુહિયિત્થાતિ આરૂળ્હા. અત્તનવમેહીતિ અત્તા નવમો એતેસન્તિ અત્તનવમા, તેહિ ભિક્ખૂહીતિ સમ્બન્ધો. હીતિ યસ્મા. એતે ભિક્ખૂતિ સઙ્ઘત્થેરાદયો તયો એતે ભિક્ખૂ. તેનાતિ ગન્થધુતઙ્ગાદીહિ અનભિઞ્ઞાતેન ભિક્ખુના પટિપજ્જિતબ્બન્તિ સમ્બન્ધો. નિસ્સિતકે વા, યે ભિક્ખૂ જાનાથ, તે ભિક્ખૂ વા ગહેત્વાતિ યોજના. અત્તના અઞ્ઞો ગામો ગન્તબ્બોતિ સમ્બન્ધો. સોયેવ ગામોતિ નિમન્તનગામોયેવ.
Upāsako pahiṇātīti sambandho. Ime tayo janāti saṅghatthero ca ganthadhutaṅgavasena abhiññāto ca bhattuddesako cāti ime tayo janā. Pucchitunti ‘‘kiṃ saṅghato gaṇhāmi, udāhu ye jānāmi, tehi saddhiṃ āgacchāmī’’ti pucchituṃ. Āruhiyitthāti ārūḷhā. Attanavamehīti attā navamo etesanti attanavamā, tehi bhikkhūhīti sambandho. Hīti yasmā. Ete bhikkhūti saṅghattherādayo tayo ete bhikkhū. Tenāti ganthadhutaṅgādīhi anabhiññātena bhikkhunā paṭipajjitabbanti sambandho. Nissitake vā, ye bhikkhū jānātha, te bhikkhū vā gahetvāti yojanā. Attanā añño gāmo gantabboti sambandho. Soyeva gāmoti nimantanagāmoyeva.
તત્રાતિ અસનસાલાયં. ઉસ્સવાદીસૂતિ છણાદીસુ. આદિસદ્દેન અઞ્ઞેન કેનચિ કારણેન મનુસ્સાનં બહુસન્નિપાતં સઙ્ગણ્હાતિ. તદાતિ તસ્મિં નિમન્તનકાલે. સન્નિપાતટ્ઠાનતોતિ ભિક્ખૂનં સન્નિપાતટ્ઠાનતો. યથાસત્તીતિ સત્તિયા અનુરૂપં, સત્તિં અનતિક્કમિત્વાતિ અત્થો. એત્થ ચ સત્તિસદ્દસ્સ કુન્તસઙ્ખાતસ્સ સત્થસ્સપિ વાચકત્તા તં પટિક્ખિપન્તો આહ ‘‘યથાબલ’’ન્તિ.
Tatrāti asanasālāyaṃ. Ussavādīsūti chaṇādīsu. Ādisaddena aññena kenaci kāraṇena manussānaṃ bahusannipātaṃ saṅgaṇhāti. Tadāti tasmiṃ nimantanakāle. Sannipātaṭṭhānatoti bhikkhūnaṃ sannipātaṭṭhānato. Yathāsattīti sattiyā anurūpaṃ, sattiṃ anatikkamitvāti attho. Ettha ca sattisaddassa kuntasaṅkhātassa satthassapi vācakattā taṃ paṭikkhipanto āha ‘‘yathābala’’nti.
સઙ્ઘત્થેરો વા આગચ્છન્તીતિ સમ્બન્ધો. બહુકત્તારમપેક્ખિત્વા ‘‘આગચ્છન્તી’’તિ બહુવચનવસેન વુત્તં. એકવારન્તિ એકસ્મિં દિવસે, આગમનદિવસેતિ અત્થો. પટિબદ્ધકાલતોતિ તત્થેવ સકટ્ઠાને વાસસ્સ નિબદ્ધકાલતો. દુતિયવારેતિ દુતિયદિવસે. અભિનવઆગન્તુકાવાતિ અનાગમનપુબ્બા અભિનવા આગન્તુકાવ. તત્રાતિ તસ્મિં પત્તટ્ઠાને. તેસન્તિ અભિનવઆગન્તુકાનં. એત્થાતિ અનાગતપુબ્બટ્ઠાને.
Saṅghatthero vā āgacchantīti sambandho. Bahukattāramapekkhitvā ‘‘āgacchantī’’ti bahuvacanavasena vuttaṃ. Ekavāranti ekasmiṃ divase, āgamanadivaseti attho. Paṭibaddhakālatoti tattheva sakaṭṭhāne vāsassa nibaddhakālato. Dutiyavāreti dutiyadivase. Abhinavaāgantukāvāti anāgamanapubbā abhinavā āgantukāva. Tatrāti tasmiṃ pattaṭṭhāne. Tesanti abhinavaāgantukānaṃ. Etthāti anāgatapubbaṭṭhāne.
સબ્બત્થાતિ સબ્બેસુ સકટ્ઠાનઆગન્તુકટ્ઠાનેસુ. તેનાતિ અતિલાભિના ભિક્ખુના. અવિસેસેત્વાતિ વિસેસમકત્વા.
Sabbatthāti sabbesu sakaṭṭhānaāgantukaṭṭhānesu. Tenāti atilābhinā bhikkhunā. Avisesetvāti visesamakatvā.