Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / સારત્થદીપની-ટીકા • Sāratthadīpanī-ṭīkā |
૫. નિસીદનસન્થતસિક્ખાપદવણ્ણના
5. Nisīdanasanthatasikkhāpadavaṇṇanā
૫૬૫-૬. નિસીદનસન્થતસિક્ખાપદે પન પઞ્ઞાયિસ્સતીતિ સચે સા કતિકા મનાપા ભવિસ્સતિ, મનાપતાય ભિક્ખુસઙ્ઘો સન્દિસ્સિસ્સતિ. સચે અમનાપા, અમનાપતાય સન્દિસ્સિસ્સતીતિ અધિપ્પાયો, આરઞ્ઞકઙ્ગાદીનિ તીણિ પાળિયં પધાનઙ્ગવસેન વુત્તાનિ, સેસાનિપિ તે સમાદિયિંસુયેવાતિ વેદિતબ્બં. તેનેવાહ ‘‘સન્થતે ચતુત્થચીવરસઞ્ઞિતાયા’’તિ. ઉજ્ઝિત્વાતિ વિસ્સજ્જેત્વા.
565-6. Nisīdanasanthatasikkhāpade pana paññāyissatīti sace sā katikā manāpā bhavissati, manāpatāya bhikkhusaṅgho sandississati. Sace amanāpā, amanāpatāya sandississatīti adhippāyo, āraññakaṅgādīni tīṇi pāḷiyaṃ padhānaṅgavasena vuttāni, sesānipi te samādiyiṃsuyevāti veditabbaṃ. Tenevāha ‘‘santhate catutthacīvarasaññitāyā’’ti. Ujjhitvāti vissajjetvā.
૫૬૭. નિસીદનસન્થતત્તા નિવાસનપારુપનકિચ્ચં નત્થીતિ આહ ‘‘સકિં નિસિન્નઞ્ચેવ નિપન્નઞ્ચા’’તિ . વિદત્થિમત્તન્તિ સુગતવિદત્થિં સન્ધાય વદતિ. ઇદઞ્ચ હેટ્ઠિમપરિચ્છેદદસ્સનત્થં વુત્તં. ‘‘વિતાનાદીનંયેવ અત્થાય કરણે અનાપત્તિવચનતો સચે નિપજ્જનત્થાય કરોન્તિ, આપત્તિયેવા’’તિ તીસુપિ ગણ્ઠિપદેસુ વુત્તં. અકપ્પિયત્તા પન ‘‘પરિભુઞ્જિતું ન વટ્ટતી’’તિ વુત્તં. ઇદઞ્ચ નિસીદનસન્થતં નામ નિસીદનચીવરમેવ, નાઞ્ઞન્તિ વદન્તિ. નિસીદનસિક્ખાપદેપિ નિસીદનં નામ સદસં વુચ્ચતીતિ ચ અટ્ઠકથાયઞ્ચસ્સ ‘‘સન્થતસદિસં સન્થરિત્વા એકસ્મિં અન્તે સુગતવિદત્થિયા વિદત્થિમત્તે પદેસે દ્વીસુ ઠાનેસુ ફાલેત્વા તિસ્સો દસા કરીયન્તિ, તાહિ દસાહિ સદસં નામ વુચ્ચતી’’તિ (પાચિ॰ અટ્ઠ॰ ૫૩૧) વચનતો ઇધાપિ ‘‘નિસીદનં નામ સદસં વુચ્ચતી’’તિ ચ ‘‘સન્થતે ચતુત્થચીવરસઞ્ઞિતાયા’’તિ ચ વચનતો તં યુત્તં વિય દિસ્સતિ. કેચિ પન ‘‘નિસીદનસન્થતં એળકલોમાનિ સન્થરિત્વા સન્થતં વિય કરોન્તિ, તં અવાયિમં અનધિટ્ઠાનુપગં, નિસીદનચીવરં પન છન્નં ચીવરાનં અઞ્ઞતરેન કરોતિ અધિટ્ઠાનુપગં, તં કરોન્તા ચ નન્તકાનિ સન્થરિત્વા સન્થતસદિસં કરોન્તી’’તિ વદન્તિ, વીમંસિત્વા યુત્તતરં ગહેતબ્બં.
567. Nisīdanasanthatattā nivāsanapārupanakiccaṃ natthīti āha ‘‘sakiṃ nisinnañceva nipannañcā’’ti . Vidatthimattanti sugatavidatthiṃ sandhāya vadati. Idañca heṭṭhimaparicchedadassanatthaṃ vuttaṃ. ‘‘Vitānādīnaṃyeva atthāya karaṇe anāpattivacanato sace nipajjanatthāya karonti, āpattiyevā’’ti tīsupi gaṇṭhipadesu vuttaṃ. Akappiyattā pana ‘‘paribhuñjituṃ na vaṭṭatī’’ti vuttaṃ. Idañca nisīdanasanthataṃ nāma nisīdanacīvarameva, nāññanti vadanti. Nisīdanasikkhāpadepi nisīdanaṃ nāma sadasaṃ vuccatīti ca aṭṭhakathāyañcassa ‘‘santhatasadisaṃ santharitvā ekasmiṃ ante sugatavidatthiyā vidatthimatte padese dvīsu ṭhānesu phāletvā tisso dasā karīyanti, tāhi dasāhi sadasaṃ nāma vuccatī’’ti (pāci. aṭṭha. 531) vacanato idhāpi ‘‘nisīdanaṃ nāma sadasaṃ vuccatī’’ti ca ‘‘santhate catutthacīvarasaññitāyā’’ti ca vacanato taṃ yuttaṃ viya dissati. Keci pana ‘‘nisīdanasanthataṃ eḷakalomāni santharitvā santhataṃ viya karonti, taṃ avāyimaṃ anadhiṭṭhānupagaṃ, nisīdanacīvaraṃ pana channaṃ cīvarānaṃ aññatarena karoti adhiṭṭhānupagaṃ, taṃ karontā ca nantakāni santharitvā santhatasadisaṃ karontī’’ti vadanti, vīmaṃsitvā yuttataraṃ gahetabbaṃ.
નિસીદનસન્થતસિક્ખાપદવણ્ણના નિટ્ઠિતા.
Nisīdanasanthatasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
તિપિટક (મૂલ) • Tipiṭaka (Mūla) / વિનયપિટક • Vinayapiṭaka / મહાવિભઙ્ગ • Mahāvibhaṅga / ૫. નિસીદનસન્થતસિક્ખાપદં • 5. Nisīdanasanthatasikkhāpadaṃ
અટ્ઠકથા • Aṭṭhakathā / વિનયપિટક (અટ્ઠકથા) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / મહાવિભઙ્ગ-અટ્ઠકથા • Mahāvibhaṅga-aṭṭhakathā / ૫. નિસીદનસન્થતસિક્ખાપદવણ્ણના • 5. Nisīdanasanthatasikkhāpadavaṇṇanā
ટીકા • Tīkā / વિનયપિટક (ટીકા) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વજિરબુદ્ધિ-ટીકા • Vajirabuddhi-ṭīkā / ૫. નિસીદનસન્થતસિક્ખાપદવણ્ણના • 5. Nisīdanasanthatasikkhāpadavaṇṇanā
ટીકા • Tīkā / વિનયપિટક (ટીકા) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વિમતિવિનોદની-ટીકા • Vimativinodanī-ṭīkā / ૫. નિસીદનસન્થતસિક્ખાપદવણ્ણના • 5. Nisīdanasanthatasikkhāpadavaṇṇanā