Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / જાતકપાળિ • Jātakapāḷi

    ૫૦૮. પઞ્ચપણ્ડિતજાતકં (૧૨)

    508. Pañcapaṇḍitajātakaṃ (12)

    ૩૧૫.

    315.

    પઞ્ચ પણ્ડિતા સમાગતાત્થ, પઞ્હા મે પટિભાતિ તં સુણાથ;

    Pañca paṇḍitā samāgatāttha, pañhā me paṭibhāti taṃ suṇātha;

    નિન્દિયમત્થં પસંસિયં વા, કસ્સેવાવિકરેય્ય 1 ગુય્હમત્થં.

    Nindiyamatthaṃ pasaṃsiyaṃ vā, kassevāvikareyya 2 guyhamatthaṃ.

    ૩૧૬.

    316.

    ત્વં આવિકરોહિ ભૂમિપાલ, ભત્તા ભારસહો તુવં વદે તં;

    Tvaṃ āvikarohi bhūmipāla, bhattā bhārasaho tuvaṃ vade taṃ;

    તવ છન્દરુચીનિ 3 સમ્મસિત્વા, અથ વક્ખન્તિ જનિન્દ પઞ્ચ ધીરા.

    Tava chandarucīni 4 sammasitvā, atha vakkhanti janinda pañca dhīrā.

    ૩૧૭.

    317.

    યા સીલવતી અનઞ્ઞથેય્યા 5, ભત્તુચ્છન્દવસાનુગા (પિયા) 6 મનાપા;

    Yā sīlavatī anaññatheyyā 7, bhattucchandavasānugā (piyā) 8 manāpā;

    નિન્દિયમત્થં પસંસિયં વા, ભરિયાયાવિકરેય્ય 9 ગુય્હમત્થં.

    Nindiyamatthaṃ pasaṃsiyaṃ vā, bhariyāyāvikareyya 10 guyhamatthaṃ.

    ૩૧૮.

    318.

    યો કિચ્છગતસ્સ આતુરસ્સ, સરણં હોતિ ગતી પરાયનઞ્ચ;

    Yo kicchagatassa āturassa, saraṇaṃ hoti gatī parāyanañca;

    નિન્દિયમત્થં પસંસિયં વા, સખિનો વાવિકરેય્ય ગુય્હમત્થં.

    Nindiyamatthaṃ pasaṃsiyaṃ vā, sakhino vāvikareyya guyhamatthaṃ.

    ૩૧૯.

    319.

    જેટ્ઠો 11 અથ મજ્ઝિમો કનિટ્ઠો, યો 12 ચે સીલસમાહિતો ઠિતત્તો;

    Jeṭṭho 13 atha majjhimo kaniṭṭho, yo 14 ce sīlasamāhito ṭhitatto;

    નિન્દિયમત્થં પસંસિયં વા, ભાતુ વાવીકરેય્ય ગુય્હમત્થં.

    Nindiyamatthaṃ pasaṃsiyaṃ vā, bhātu vāvīkareyya guyhamatthaṃ.

    ૩૨૦.

    320.

    યો વે પિતુહદયસ્સ પદ્ધગૂ 15, અનુજાતો પિતરં અનોમપઞ્ઞો;

    Yo ve pituhadayassa paddhagū 16, anujāto pitaraṃ anomapañño;

    નિન્દિયમત્થં પસંસિયં વા, પુત્તસ્સાવિકરેય્ય 17 ગુય્હમત્થં.

    Nindiyamatthaṃ pasaṃsiyaṃ vā, puttassāvikareyya 18 guyhamatthaṃ.

    ૩૨૧.

    321.

    માતા દ્વિપદાજનિન્દસેટ્ઠ, યા નં 19 પોસેતિ છન્દસા પિયેન;

    Mātā dvipadājanindaseṭṭha, yā naṃ 20 poseti chandasā piyena;

    નિન્દિયમત્થં પસંસિયં વા, માતુયાવીકરેય્ય 21 ગુય્હમત્થં.

    Nindiyamatthaṃ pasaṃsiyaṃ vā, mātuyāvīkareyya 22 guyhamatthaṃ.

    ૩૨૨.

    322.

    ગુય્હસ્સ હિ ગુય્હમેવ સાધુ, ન હિ ગુય્હસ્સ પસત્થમાવિકમ્મં;

    Guyhassa hi guyhameva sādhu, na hi guyhassa pasatthamāvikammaṃ;

    અનિપ્ફન્નતા 23 સહેય્ય ધીરો, નિપ્ફન્નોવ 24 યથાસુખં ભણેય્ય.

    Anipphannatā 25 saheyya dhīro, nipphannova 26 yathāsukhaṃ bhaṇeyya.

    ૩૨૩.

    323.

    કિં ત્વં વિમનોસિ રાજસેટ્ઠ, દ્વિપદજનિન્દ 27 વચનં સુણોમ મેતં 28;

    Kiṃ tvaṃ vimanosi rājaseṭṭha, dvipadajaninda 29 vacanaṃ suṇoma metaṃ 30;

    કિં ચિન્તયમાનો દુમ્મનોસિ, નૂન દેવ અપરાધો અત્થિ મય્હં.

    Kiṃ cintayamāno dummanosi, nūna deva aparādho atthi mayhaṃ.

    ૩૨૪.

    324.

    ‘‘પણ્હે 31 વજ્ઝો મહોસધો’’તિ, આણત્તો મે વધાય ભૂરિપઞ્ઞો;

    ‘‘Paṇhe 32 vajjho mahosadho’’ti, āṇatto me vadhāya bhūripañño;

    તં ચિન્તયમાનો દુમ્મનોસ્મિ, ન હિ દેવી અપરાધો અત્થિ તુય્હં.

    Taṃ cintayamāno dummanosmi, na hi devī aparādho atthi tuyhaṃ.

    ૩૨૫.

    325.

    અભિદોસગતો દાનિ એહિસિ, કિં સુત્વા કિં સઙ્કતે મનો તે;

    Abhidosagato dāni ehisi, kiṃ sutvā kiṃ saṅkate mano te;

    કો તે કિમવોચ ભૂરિપઞ્ઞ, ઇઙ્ઘ વચનં સુણોમ બ્રૂહિ મેતં.

    Ko te kimavoca bhūripañña, iṅgha vacanaṃ suṇoma brūhi metaṃ.

    ૩૨૬.

    326.

    ‘‘પણ્હે વજ્ઝો મહોસધો’’તિ, યદિ તે મન્તયિતં જનિન્દ દોસં;

    ‘‘Paṇhe vajjho mahosadho’’ti, yadi te mantayitaṃ janinda dosaṃ;

    ભરિયાય રહોગતો અસંસિ, ગુય્હં પાતુકતં સુતં મમેતં.

    Bhariyāya rahogato asaṃsi, guyhaṃ pātukataṃ sutaṃ mametaṃ.

    ૩૨૭.

    327.

    યં સાલવનસ્મિં સેનકો, પાપકમ્મં અકાસિ અસબ્ભિરૂપં;

    Yaṃ sālavanasmiṃ senako, pāpakammaṃ akāsi asabbhirūpaṃ;

    સખિનોવ રહોગતો અસંસિ, ગુય્હં પાતુકતં સુતં મમેતં.

    Sakhinova rahogato asaṃsi, guyhaṃ pātukataṃ sutaṃ mametaṃ.

    ૩૨૮.

    328.

    પુક્કુસ 33 પુરિસસ્સ તે જનિન્દ, ઉપ્પન્નો રોગો અરાજયુત્તો;

    Pukkusa 34 purisassa te janinda, uppanno rogo arājayutto;

    ભાતુઞ્ચ 35 રહોગતો અસંસિ, ગુય્હં પાતુકતં સુતં મમેતં.

    Bhātuñca 36 rahogato asaṃsi, guyhaṃ pātukataṃ sutaṃ mametaṃ.

    ૩૨૯.

    329.

    આબાધોયં અસબ્ભિરૂપો, કામિન્દો 37 નરદેવેન ફુટ્ઠો;

    Ābādhoyaṃ asabbhirūpo, kāmindo 38 naradevena phuṭṭho;

    પુત્તસ્સ રહોગતો અસંસિ, ગુય્હં પાતુકતં સુતં મમેતં.

    Puttassa rahogato asaṃsi, guyhaṃ pātukataṃ sutaṃ mametaṃ.

    ૩૩૦.

    330.

    અટ્ઠવઙ્કં મણિરતનં ઉળારં, સક્કો તે અદદા પિતામહસ્સ;

    Aṭṭhavaṅkaṃ maṇiratanaṃ uḷāraṃ, sakko te adadā pitāmahassa;

    દેવિન્દસ્સ ગતં તદજ્જ હત્થં 39, માતુઞ્ચ રહોગતો અસંસિ;

    Devindassa gataṃ tadajja hatthaṃ 40, mātuñca rahogato asaṃsi;

    ગુય્હં પાતુકતં સુતં મમેતં.

    Guyhaṃ pātukataṃ sutaṃ mametaṃ.

    ૩૩૧.

    331.

    ગુય્હસ્સ હિ ગુય્હમેવ સાધુ, ન હિ ગુય્હસ્સ પસત્થમાવિકમ્મં;

    Guyhassa hi guyhameva sādhu, na hi guyhassa pasatthamāvikammaṃ;

    અનિપ્ફન્નતા સહેય્ય ધીરો, નિપ્ફન્નોવ યથાસુખં ભણેય્ય.

    Anipphannatā saheyya dhīro, nipphannova yathāsukhaṃ bhaṇeyya.

    ૩૩૨.

    332.

    ન ગુય્હમત્થં વિવરેય્ય, રક્ખેય્ય નં યથા નિધિં;

    Na guyhamatthaṃ vivareyya, rakkheyya naṃ yathā nidhiṃ;

    ન હિ પાતુકતો સાધુ, ગુય્હો અત્થો પજાનતા.

    Na hi pātukato sādhu, guyho attho pajānatā.

    ૩૩૩.

    333.

    થિયા ગુય્હં ન સંસેય્ય, અમિત્તસ્સ ચ પણ્ડિતો;

    Thiyā guyhaṃ na saṃseyya, amittassa ca paṇḍito;

    યો ચામિસેન સંહીરો, હદયત્થેનો ચ યો નરો.

    Yo cāmisena saṃhīro, hadayattheno ca yo naro.

    ૩૩૪.

    334.

    ગુય્હમત્થં અસમ્બુદ્ધં, સમ્બોધયતિ યો નરો;

    Guyhamatthaṃ asambuddhaṃ, sambodhayati yo naro;

    મન્તભેદભયા તસ્સ, દાસભૂતો તિતિક્ખતિ.

    Mantabhedabhayā tassa, dāsabhūto titikkhati.

    ૩૩૫.

    335.

    યાવન્તો પુરિસસ્સત્થં, ગુય્હં જાનન્તિ મન્તિનં;

    Yāvanto purisassatthaṃ, guyhaṃ jānanti mantinaṃ;

    તાવન્તો તસ્સ ઉબ્બેગા, તસ્મા ગુય્હં ન વિસ્સજે.

    Tāvanto tassa ubbegā, tasmā guyhaṃ na vissaje.

    ૩૩૬.

    336.

    વિવિચ્ચ ભાસેય્ય દિવા રહસ્સં, રત્તિં ગિરં નાતિવેલં પમુઞ્ચે;

    Vivicca bhāseyya divā rahassaṃ, rattiṃ giraṃ nātivelaṃ pamuñce;

    ઉપસ્સુતિકા હિ સુણન્તિ મન્તં, તસ્મા મન્તો ખિપ્પમુપેતિ ભેદન્તિ.

    Upassutikā hi suṇanti mantaṃ, tasmā manto khippamupeti bhedanti.

    પઞ્ચપણ્ડિતજાતકં દ્વાદસમં.

    Pañcapaṇḍitajātakaṃ dvādasamaṃ.







    Footnotes:
    1. કસ્સ વાવીકરેય્ય (ક॰)
    2. kassa vāvīkareyya (ka.)
    3. છન્દઞ્ચ રુચિઞ્ચ (સી॰ પી॰)
    4. chandañca ruciñca (sī. pī.)
    5. અનઞ્ઞધેય્યા (સી॰ પી॰)
    6. ( ) નત્થિ સી॰ પી॰ પોત્થકેસુ
    7. anaññadheyyā (sī. pī.)
    8. ( ) natthi sī. pī. potthakesu
    9. ભરિયાય વાવીકરેય્ય (ક॰)
    10. bhariyāya vāvīkareyya (ka.)
    11. યો જેટ્ઠો (સ્યા॰)
    12. સો (સી॰ સ્યા॰ પી॰)
    13. yo jeṭṭho (syā.)
    14. so (sī. syā. pī.)
    15. પત્થગૂ (સ્યા॰), પત્તગૂ (ક॰)
    16. patthagū (syā.), pattagū (ka.)
    17. પુત્તસ્સ વાવીકરેય્ય (ક॰)
    18. puttassa vāvīkareyya (ka.)
    19. યો તં (સી॰ પી॰)
    20. yo taṃ (sī. pī.)
    21. માતુયા વાવીકરેય્ય (ક॰)
    22. mātuyā vāvīkareyya (ka.)
    23. અનિપ્ફાદાય (સી॰ પી॰), અનિપ્ફન્નતાય (સ્યા॰), આ નિપ્ફાદા (?)
    24. નિપ્ફન્નત્થો (સી॰ પી॰), નિપ્ફન્નત્થોવ (સ્યા॰)
    25. anipphādāya (sī. pī.), anipphannatāya (syā.), ā nipphādā (?)
    26. nipphannattho (sī. pī.), nipphannatthova (syā.)
    27. દિપદિન્દ (સી॰ સ્યા॰ પી॰)
    28. નેતં (સી॰ પી॰), તેતં (સ્યા॰)
    29. dipadinda (sī. syā. pī.)
    30. netaṃ (sī. pī.), tetaṃ (syā.)
    31. પઞ્ઞો (સી॰ પી॰), પઞ્હે (સ્યા॰), પન્હે (ક॰)
    32. pañño (sī. pī.), pañhe (syā.), panhe (ka.)
    33. પક્કુસ (ક॰) જા॰ ૧.૭.૪૧ પણ્ણજાતકે પસ્સિતબ્બં
    34. pakkusa (ka.) jā. 1.7.41 paṇṇajātake passitabbaṃ
    35. ભાતુચ્ચ (સી॰ પી॰), ભાતુવ (સ્યા॰)
    36. bhātucca (sī. pī.), bhātuva (syā.)
    37. કાવિન્દો (સી॰ પી॰)
    38. kāvindo (sī. pī.)
    39. દેવિન્દસ્સ તદજ્જ હત્થગતં (ક॰)
    40. devindassa tadajja hatthagataṃ (ka.)



    Related texts:



    અટ્ઠકથા • Aṭṭhakathā / સુત્તપિટક (અટ્ઠકથા) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ખુદ્દકનિકાય (અટ્ઠકથા) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / જાતક-અટ્ઠકથા • Jātaka-aṭṭhakathā / [૫૦૮] ૧૨. પઞ્ચપણ્ડિતજાતકવણ્ણના • [508] 12. Pañcapaṇḍitajātakavaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact