| Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / ચૂળનિદ્દેસપાળિ • Cūḷaniddesapāḷi |
૧૭. પારાયનત્થુતિગાથા
17. Pārāyanatthutigāthā
ઇદમવોચ ભગવા મગધેસુ વિહરન્તો પાસાણકે ચેતિયે, પરિચારકસોળસાનં 1 બ્રાહ્મણાનં અજ્ઝિટ્ઠો પુટ્ઠો પુટ્ઠો પઞ્હં 2 બ્યાકાસિ. એકમેકસ્સ ચેપિ પઞ્હસ્સ અત્થમઞ્ઞાય ધમ્મમઞ્ઞાય ધમ્માનુધમ્મં પટિપજ્જેય્ય, ગચ્છેય્યેવ જરામરણસ્સ પારં. ‘‘પારઙ્ગમનીયા ઇમે ધમ્મા’’તિ – તસ્મા ઇમસ્સ ધમ્મપરિયાયસ્સ પારાયનન્તેવ 3 અધિવચનં.
Idamavoca bhagavā magadhesu viharanto pāsāṇake cetiye, paricārakasoḷasānaṃ 4 brāhmaṇānaṃ ajjhiṭṭho puṭṭho puṭṭho pañhaṃ 5 byākāsi. Ekamekassa cepi pañhassa atthamaññāya dhammamaññāya dhammānudhammaṃ paṭipajjeyya, gaccheyyeva jarāmaraṇassa pāraṃ. ‘‘Pāraṅgamanīyā ime dhammā’’ti – tasmā imassa dhammapariyāyassa pārāyananteva 6 adhivacanaṃ.
૧૪૯.
149.
અજિતો તિસ્સમેત્તેય્યો, પુણ્ણકો અથ મેત્તગૂ;
Ajito tissametteyyo, puṇṇako atha mettagū;
ધોતકો ઉપસીવો ચ, નન્દો ચ અથ હેમકો.
Dhotako upasīvo ca, nando ca atha hemako.
૧૫૦.
150.
તોદેય્યકપ્પા દુભયો, જતુકણ્ણી ચ પણ્ડિતો;
Todeyyakappā dubhayo, jatukaṇṇī ca paṇḍito;
ભદ્રાવુધો ઉદયો ચ, પોસાલો ચાપિ બ્રાહ્મણો;
Bhadrāvudho udayo ca, posālo cāpi brāhmaṇo;
મોઘરાજા ચ મેધાવી, પિઙ્ગિયો ચ મહાઇસિ.
Mogharājā ca medhāvī, piṅgiyo ca mahāisi.
૧૫૧.
151.
એતે બુદ્ધં ઉપાગચ્છું, સમ્પન્નચરણં ઇસિં;
Ete buddhaṃ upāgacchuṃ, sampannacaraṇaṃ isiṃ;
પુચ્છન્તા નિપુણે પઞ્હે, બુદ્ધસેટ્ઠં ઉપાગમું.
Pucchantā nipuṇe pañhe, buddhaseṭṭhaṃ upāgamuṃ.
૧૫૨.
152.
તેસં બુદ્ધો પબ્યાકાસિ, પઞ્હે પુટ્ઠો યથાતથં;
Tesaṃ buddho pabyākāsi, pañhe puṭṭho yathātathaṃ;
પઞ્હાનં વેય્યાકરણેન, તોસેસિ બ્રાહ્મણે મુનિ.
Pañhānaṃ veyyākaraṇena, tosesi brāhmaṇe muni.
૧૫૩.
153.
તે તોસિતા ચક્ખુમતા, બુદ્ધેનાદિચ્ચબન્ધુના;
Te tositā cakkhumatā, buddhenādiccabandhunā;
બ્રહ્મચરિયમચરિંસુ, વરપઞ્ઞસ્સ સન્તિકે.
Brahmacariyamacariṃsu, varapaññassa santike.
૧૫૪.
154.
એકમેકસ્સ પઞ્હસ્સ, યથા બુદ્ધેન દેસિતં;
Ekamekassa pañhassa, yathā buddhena desitaṃ;
તથા યો પટિપજ્જેય્ય, ગચ્છે પારં અપારતો.
Tathā yo paṭipajjeyya, gacche pāraṃ apārato.
૧૫૫.
155.
અપારા પારં ગચ્છેય્ય, ભાવેન્તો મગ્ગમુત્તમં;
Apārā pāraṃ gaccheyya, bhāvento maggamuttamaṃ;
મગ્ગો સો પારં ગમનાય, તસ્મા પારાયનં ઇતિ.
Maggo so pāraṃ gamanāya, tasmā pārāyanaṃ iti.
Footnotes:
Related texts:
અટ્ઠકથા • Aṭṭhakathā / સુત્તપિટક (અટ્ઠકથા) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ખુદ્દકનિકાય (અટ્ઠકથા) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / ચૂળનિદ્દેસ-અટ્ઠકથા • Cūḷaniddesa-aṭṭhakathā / ૧૭. પારાયનત્થુતિગાથાનિદ્દેસવણ્ણના • 17. Pārāyanatthutigāthāniddesavaṇṇanā
