| Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / ઇતિવુત્તક-અટ્ઠકથા • Itivuttaka-aṭṭhakathā |
૪. સમણબ્રાહ્મણસુત્તવણ્ણના
4. Samaṇabrāhmaṇasuttavaṇṇanā
૧૦૩. ચતુત્થે યે હિ કેચીતિ યે કેચિ. ઇદં દુક્ખન્તિ યથાભૂતં નપ્પજાનન્તીતિ ‘‘ઇદં દુક્ખં, એત્તકં દુક્ખં, ન ઇતો ભિય્યો’’તિ અવિપરીતં સભાવસરસલક્ખણતો વિપસ્સનાપઞ્ઞાસહિતાય મગ્ગપઞ્ઞાય દુક્ખસચ્ચં ન જાનન્તિ ન પટિવિજ્ઝન્તિ. સેસેસુપિ એસેવ નયો. ન મે તે, ભિક્ખવેતિઆદીસુ અયં સઙ્ખેપત્થો – ભિક્ખવે, ચતુસચ્ચકમ્મટ્ઠાનં અનનુયુત્તા પબ્બજ્જામત્તસમણા ચેવ જાતિમત્તબ્રાહ્મણા ચ ન મયા તે સમિતપાપસમણેસુ સમણોતિ, બાહિતપાપબ્રાહ્મણેસુ બ્રાહ્મણોતિ ચ સમ્મતા અનુઞ્ઞાતા. કસ્મા? સમણકરણાનં બ્રાહ્મણકરણાનઞ્ચ ધમ્માનં અભાવતોતિ. તેનેવાહ ‘‘ન ચ પન તે આયસ્મન્તો’’તિઆદિ. તત્થ સામઞ્ઞત્થન્તિ સામઞ્ઞસઙ્ખાતં અત્થં, ચત્તારિ સામઞ્ઞફલાનીતિ અત્થો. બ્રહ્મઞ્ઞત્થન્તિ તસ્સેવ વેવચનં. અપરે પન ‘‘સામઞ્ઞત્થન્તિ ચત્તારો અરિયમગ્ગા, બ્રહ્મઞ્ઞત્થન્તિ ચત્તારિ અરિયફલાની’’તિ વદન્તિ. સેસં વુત્તનયમેવ. સુક્કપક્ખો વુત્તવિપરિયાયેન વેદિતબ્બો. ગાથાસુ અપુબ્બં નત્થિ.
103. Catutthe ye hi kecīti ye keci. Idaṃ dukkhanti yathābhūtaṃ nappajānantīti ‘‘idaṃ dukkhaṃ, ettakaṃ dukkhaṃ, na ito bhiyyo’’ti aviparītaṃ sabhāvasarasalakkhaṇato vipassanāpaññāsahitāya maggapaññāya dukkhasaccaṃ na jānanti na paṭivijjhanti. Sesesupi eseva nayo. Na me te, bhikkhavetiādīsu ayaṃ saṅkhepattho – bhikkhave, catusaccakammaṭṭhānaṃ ananuyuttā pabbajjāmattasamaṇā ceva jātimattabrāhmaṇā ca na mayā te samitapāpasamaṇesu samaṇoti, bāhitapāpabrāhmaṇesu brāhmaṇoti ca sammatā anuññātā. Kasmā? Samaṇakaraṇānaṃ brāhmaṇakaraṇānañca dhammānaṃ abhāvatoti. Tenevāha ‘‘na ca pana te āyasmanto’’tiādi. Tattha sāmaññatthanti sāmaññasaṅkhātaṃ atthaṃ, cattāri sāmaññaphalānīti attho. Brahmaññatthanti tasseva vevacanaṃ. Apare pana ‘‘sāmaññatthanti cattāro ariyamaggā, brahmaññatthanti cattāri ariyaphalānī’’ti vadanti. Sesaṃ vuttanayameva. Sukkapakkho vuttavipariyāyena veditabbo. Gāthāsu apubbaṃ natthi.
ચતુત્થસુત્તવણ્ણના નિટ્ઠિતા.
Catutthasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
તિપિટક (મૂલ) • Tipiṭaka (Mūla) / સુત્તપિટક • Suttapiṭaka / ખુદ્દકનિકાય • Khuddakanikāya / ઇતિવુત્તકપાળિ • Itivuttakapāḷi / ૪. સમણબ્રાહ્મણસુત્તં • 4. Samaṇabrāhmaṇasuttaṃ
