Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / ઇતિવુત્તકપાળિ • Itivuttakapāḷi |
૧૨. સમ્પન્નસીલસુત્તં
12. Sampannasīlasuttaṃ
૧૧૧. વુત્તઞ્હેતં ભગવતા, વુત્તમરહતાતિ મે સુતં –
111. Vuttañhetaṃ bhagavatā, vuttamarahatāti me sutaṃ –
‘‘સમ્પન્નસીલા, ભિક્ખવે, વિહરથ 1 સમ્પન્નપાતિમોક્ખા; પાતિમોક્ખસંવરસંવુતા વિહરથ આચારગોચરસમ્પન્ના અણુમત્તેસુ વજ્જેસુ ભયદસ્સાવિનો; સમાદાય સિક્ખથ સિક્ખાપદેસુ.
‘‘Sampannasīlā, bhikkhave, viharatha 2 sampannapātimokkhā; pātimokkhasaṃvarasaṃvutā viharatha ācāragocarasampannā aṇumattesu vajjesu bhayadassāvino; samādāya sikkhatha sikkhāpadesu.
‘‘ચરતો ચેપિ, ભિક્ખવે, ભિક્ખુનો 7 ભિજ્ઝા વિગતા 8 હોતિ, બ્યાપાદો વિગતો હોતિ 9, થિનમિદ્ધં વિગતં હોતિ, ઉદ્ધચ્ચકુક્કુચ્ચં વિગતં હોતિ, વિચિકિચ્છા 10 પહીના હોતિ, આરદ્ધં હોતિ વીરિયં અસલ્લીનં, ઉપટ્ઠિતા સતિ અસમ્મુટ્ઠા 11, પસ્સદ્ધો કાયો અસારદ્ધો, સમાહિતં ચિત્તં એકગ્ગં . ચરમ્પિ, ભિક્ખવે, ભિક્ખુ એવંભૂતો આતાપી ઓત્તાપી સતતં સમિતં આરદ્ધવીરિયો પહિતત્તોતિ વુચ્ચતિ.
‘‘Carato cepi, bhikkhave, bhikkhuno 12 bhijjhā vigatā 13 hoti, byāpādo vigato hoti 14, thinamiddhaṃ vigataṃ hoti, uddhaccakukkuccaṃ vigataṃ hoti, vicikicchā 15 pahīnā hoti, āraddhaṃ hoti vīriyaṃ asallīnaṃ, upaṭṭhitā sati asammuṭṭhā 16, passaddho kāyo asāraddho, samāhitaṃ cittaṃ ekaggaṃ . Carampi, bhikkhave, bhikkhu evaṃbhūto ātāpī ottāpī satataṃ samitaṃ āraddhavīriyo pahitattoti vuccati.
‘‘ઠિતસ્સ ચેપિ, ભિક્ખવે, ભિક્ખુનો અભિજ્ઝા વિગતા હોતિ બ્યાપાદો…પે॰… થિનમિદ્ધં… ઉદ્ધચ્ચકુક્કુચ્ચં… વિચિકિચ્છા પહીના હોતિ, આરદ્ધં હોતિ વીરિયં અસલ્લીનં , ઉપટ્ઠિતા સતિ અસમ્મુટ્ઠા, પસ્સદ્ધો કાયો અસારદ્ધો, સમાહિતં ચિત્તં એકગ્ગં. ઠિતોપિ, ભિક્ખવે, ભિક્ખુ એવંભૂતો આતાપી ઓત્તાપી સતતં સમિતં આરદ્ધવીરિયો પહિતત્તોતિ વુચ્ચતિ.
‘‘Ṭhitassa cepi, bhikkhave, bhikkhuno abhijjhā vigatā hoti byāpādo…pe… thinamiddhaṃ… uddhaccakukkuccaṃ… vicikicchā pahīnā hoti, āraddhaṃ hoti vīriyaṃ asallīnaṃ , upaṭṭhitā sati asammuṭṭhā, passaddho kāyo asāraddho, samāhitaṃ cittaṃ ekaggaṃ. Ṭhitopi, bhikkhave, bhikkhu evaṃbhūto ātāpī ottāpī satataṃ samitaṃ āraddhavīriyo pahitattoti vuccati.
‘‘નિસિન્નસ્સ ચેપિ, ભિક્ખવે, ભિક્ખુનો અભિજ્ઝા વિગતા હોતિ, બ્યાપાદો…પે॰… થિનમિદ્ધં… ઉદ્ધચ્ચકુક્કુચ્ચં… વિચિકિચ્છા પહીના હોતિ, આરદ્ધં હોતિ વીરિયં અસલ્લીનં, ઉપટ્ઠિતા સતિ અસમ્મુટ્ઠા, પસ્સદ્ધો કાયો અસારદ્ધો, સમાહિતં ચિત્તં એકગ્ગં. નિસિન્નોપિ, ભિક્ખવે, ભિક્ખુ એવંભૂતો આતાપી ઓત્તાપી સતતં સમિતં આરદ્ધવીરિયો પહિતત્તોતિ વુચ્ચતિ.
‘‘Nisinnassa cepi, bhikkhave, bhikkhuno abhijjhā vigatā hoti, byāpādo…pe… thinamiddhaṃ… uddhaccakukkuccaṃ… vicikicchā pahīnā hoti, āraddhaṃ hoti vīriyaṃ asallīnaṃ, upaṭṭhitā sati asammuṭṭhā, passaddho kāyo asāraddho, samāhitaṃ cittaṃ ekaggaṃ. Nisinnopi, bhikkhave, bhikkhu evaṃbhūto ātāpī ottāpī satataṃ samitaṃ āraddhavīriyo pahitattoti vuccati.
‘‘સયાનસ્સ ચેપિ , ભિક્ખવે, ભિક્ખુનો જાગરસ્સ અભિજ્ઝા વિગતા હોતિ બ્યાપાદો…પે॰… થિનમિદ્ધં… ઉદ્ધચ્ચકુક્કુચ્ચં… વિચિકિચ્છા પહીના હોતિ, આરદ્ધં હોતિ વીરિયં અસલ્લીનં, ઉપટ્ઠિતા સતિ અસમ્મુટ્ઠા, પસ્સદ્ધો કાયો અસારદ્ધો, સમાહિતં ચિત્તં એકગ્ગં. સયાનોપિ, ભિક્ખવે, ભિક્ખુ જાગરો એવંભૂતો આતાપી ઓત્તાપી સતતં સમિતં આરદ્ધવીરિયો પહિતત્તોતિ વુચ્ચતી’’તિ. એતમત્થં ભગવા અવોચ. તત્થેતં ઇતિ વુચ્ચતિ –
‘‘Sayānassa cepi , bhikkhave, bhikkhuno jāgarassa abhijjhā vigatā hoti byāpādo…pe… thinamiddhaṃ… uddhaccakukkuccaṃ… vicikicchā pahīnā hoti, āraddhaṃ hoti vīriyaṃ asallīnaṃ, upaṭṭhitā sati asammuṭṭhā, passaddho kāyo asāraddho, samāhitaṃ cittaṃ ekaggaṃ. Sayānopi, bhikkhave, bhikkhu jāgaro evaṃbhūto ātāpī ottāpī satataṃ samitaṃ āraddhavīriyo pahitattoti vuccatī’’ti. Etamatthaṃ bhagavā avoca. Tatthetaṃ iti vuccati –
‘‘યતં ચરે યતં તિટ્ઠે, યતં અચ્છે યતં સયે;
‘‘Yataṃ care yataṃ tiṭṭhe, yataṃ acche yataṃ saye;
‘‘ઉદ્ધં તિરિયં અપાચીનં, યાવતા જગતો ગતિ;
‘‘Uddhaṃ tiriyaṃ apācīnaṃ, yāvatā jagato gati;
સમવેક્ખિતા ચ ધમ્માનં, ખન્ધાનં ઉદયબ્બયં.
Samavekkhitā ca dhammānaṃ, khandhānaṃ udayabbayaṃ.
‘‘એવં વિહારિમાતાપિં, સન્તવુત્તિમનુદ્ધતં;
‘‘Evaṃ vihārimātāpiṃ, santavuttimanuddhataṃ;
ચેતોસમથસામીચિં, સિક્ખમાનં સદા સતં;
Cetosamathasāmīciṃ, sikkhamānaṃ sadā sataṃ;
સતતં પહિતત્તોતિ, આહુ ભિક્ખું તથાવિધ’’ન્તિ.
Satataṃ pahitattoti, āhu bhikkhuṃ tathāvidha’’nti.
અયમ્પિ અત્થો વુત્તો ભગવતા, ઇતિ મે સુતન્તિ. દ્વાદસમં.
Ayampi attho vutto bhagavatā, iti me sutanti. Dvādasamaṃ.
Footnotes:
Related texts:
અટ્ઠકથા • Aṭṭhakathā / સુત્તપિટક (અટ્ઠકથા) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ખુદ્દકનિકાય (અટ્ઠકથા) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / ઇતિવુત્તક-અટ્ઠકથા • Itivuttaka-aṭṭhakathā / ૧૨. સમ્પન્નસીલસુત્તવણ્ણના • 12. Sampannasīlasuttavaṇṇanā