Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / મહાવગ્ગ-અટ્ઠકથા • Mahāvagga-aṭṭhakathā |
સઙ્ઘિકચીવરુપ્પાદકથા
Saṅghikacīvaruppādakathā
૩૬૩. તુય્હેવ ભિક્ખુ તાનિ ચીવરાનીતિ અઞ્ઞત્થ ગહેત્વા હટાનિપિ તુય્હેવ; ન તેસં અઞ્ઞો કોચિ ઇસ્સરોતિ. એવઞ્ચ પન વત્વા અનાગતેપિ નિક્કુક્કુચ્ચા ગણ્હિસ્સન્તીતિ દસ્સેતું ઇધ પનાતિઆદિમાહ. તસ્સેવ તાનિ ચીવરાનિ યાવ કથિનસ્સ ઉબ્ભારાતિ સચે ગણપૂરકે ભિક્ખૂ લભિત્વા કથિનં અત્થતં હોતિ, પઞ્ચમાસે; નો ચે અત્થતં હોતિ, એકં ચીવરમાસમેવ. યં ‘‘સઙ્ઘસ્સ દેમા’’તિ વા દેન્તિ, ‘‘સઙ્ઘં ઉદ્દિસ્સ દેમા’’તિ વા દેન્તિ, ‘‘વસ્સંવુત્થસઙ્ઘસ્સ દેમા’’તિ વા દેન્તિ, ‘‘વસ્સાવાસિકં દેમા’’તિ વા દેન્તિ, સચેપિ મતકચીવરં અવિભજિત્વા તં વિહારં પવિસન્તિ, તં સબ્બં તસ્સેવ ભિક્ખુનો હોતિ. યમ્પિ સો વસ્સાવાસત્થાય વડ્ઢિં પયોજેત્વા ઠપિતઉપનિક્ખેપતો વા તત્રુપ્પાદતો વા વસ્સાવાસિકં ગણ્હાતિ, સબ્બં સુગ્ગહિતમેવ હોતિ. ઇદમેત્થ લક્ખણં, યેન તેનાકારેન સઙ્ઘસ્સ ઉપ્પન્નં વત્થં અત્થતકથિનસ્સ પઞ્ચમાસે, અનત્થતકથિનસ્સ એકં ચીવરમાસં પાપુણાતીતિ. યં પન ‘‘ઇદં ઇધ વસ્સંવુત્થસઙ્ઘસ્સ દેમા’’તિ વા ‘‘વસ્સાવાસિકં દેમા’’તિ વા વત્વા દિન્નં, તં અનત્થતકથિનસ્સાપિ પઞ્ચમાસે પાપુણાતિ. તતો પરં પન ઉપ્પન્નં વસ્સાવાસિકં પુચ્છિતબ્બં – ‘‘કિં અતીતવસ્સે ઇદં વસ્સાવાસિકં, ઉદાહુ અનાગતવસ્સે’’તિ! કસ્મા? પિટ્ઠિસમયે ઉપ્પન્નત્તા.
363.Tuyheva bhikkhu tāni cīvarānīti aññattha gahetvā haṭānipi tuyheva; na tesaṃ añño koci issaroti. Evañca pana vatvā anāgatepi nikkukkuccā gaṇhissantīti dassetuṃ idha panātiādimāha. Tasseva tāni cīvarāni yāva kathinassa ubbhārāti sace gaṇapūrake bhikkhū labhitvā kathinaṃ atthataṃ hoti, pañcamāse; no ce atthataṃ hoti, ekaṃ cīvaramāsameva. Yaṃ ‘‘saṅghassa demā’’ti vā denti, ‘‘saṅghaṃ uddissa demā’’ti vā denti, ‘‘vassaṃvutthasaṅghassa demā’’ti vā denti, ‘‘vassāvāsikaṃ demā’’ti vā denti, sacepi matakacīvaraṃ avibhajitvā taṃ vihāraṃ pavisanti, taṃ sabbaṃ tasseva bhikkhuno hoti. Yampi so vassāvāsatthāya vaḍḍhiṃ payojetvā ṭhapitaupanikkhepato vā tatruppādato vā vassāvāsikaṃ gaṇhāti, sabbaṃ suggahitameva hoti. Idamettha lakkhaṇaṃ, yena tenākārena saṅghassa uppannaṃ vatthaṃ atthatakathinassa pañcamāse, anatthatakathinassa ekaṃ cīvaramāsaṃ pāpuṇātīti. Yaṃ pana ‘‘idaṃ idha vassaṃvutthasaṅghassa demā’’ti vā ‘‘vassāvāsikaṃ demā’’ti vā vatvā dinnaṃ, taṃ anatthatakathinassāpi pañcamāse pāpuṇāti. Tato paraṃ pana uppannaṃ vassāvāsikaṃ pucchitabbaṃ – ‘‘kiṃ atītavasse idaṃ vassāvāsikaṃ, udāhu anāgatavasse’’ti! Kasmā? Piṭṭhisamaye uppannattā.
ઉતુકાલન્તિ વસ્સાનતો અઞ્ઞં કાલં. તાનિ ચીવરાનિ આદાય સાવત્થિં ગન્ત્વાતિ એત્થ તાનિ ચીવરાનિ ગતગતટ્ઠાને સઙ્ઘિકાનેવ હોન્તિ, ભિક્ખૂહિ દિટ્ઠમત્તમેવેત્થ પમાણં. તસ્મા સચે કેચિ પટિપથં આગચ્છન્તા ‘‘કુહિં આવુસો ગચ્છસી’’તિ પુચ્છિત્વા તમત્થં સુત્વા ‘‘કિં આવુસો મયં સઙ્ઘો ન હોમા’’તિ તત્થેવ ભાજેત્વા ગણ્હન્તિ, સુગ્ગહિતાનિ. સચેપિ એસ મગ્ગા ઓક્કમિત્વા કઞ્ચિ વિહારં વા આસનસાલં વા પિણ્ડાય ચરન્તો એકં ગેહમેવ વા પવિસતિ, તત્ર ચ નં ભિક્ખૂ દિસ્વા તમત્થં પુચ્છિત્વા ભાજેત્વા ગણ્હન્તિ, સુગ્ગહિતાનેવ.
Utukālanti vassānato aññaṃ kālaṃ. Tāni cīvarāni ādāya sāvatthiṃ gantvāti ettha tāni cīvarāni gatagataṭṭhāne saṅghikāneva honti, bhikkhūhi diṭṭhamattamevettha pamāṇaṃ. Tasmā sace keci paṭipathaṃ āgacchantā ‘‘kuhiṃ āvuso gacchasī’’ti pucchitvā tamatthaṃ sutvā ‘‘kiṃ āvuso mayaṃ saṅgho na homā’’ti tattheva bhājetvā gaṇhanti, suggahitāni. Sacepi esa maggā okkamitvā kañci vihāraṃ vā āsanasālaṃ vā piṇḍāya caranto ekaṃ gehameva vā pavisati, tatra ca naṃ bhikkhū disvā tamatthaṃ pucchitvā bhājetvā gaṇhanti, suggahitāneva.
અધિટ્ઠાતુન્તિ એત્થ અધિટ્ઠહન્તેન વત્તં જાનિતબ્બં . તેન હિ ભિક્ખુના ઘણ્ટિં પહરિત્વા કાલં ઘોસેત્વા થોકં આગમેત્વા સચે ઘણ્ટિસઞ્ઞાય વા કાલસઞ્ઞાય વા ભિક્ખૂ આગચ્છન્તિ, તેહિ સદ્ધિં ભાજેતબ્બાનિ. નો ચે આગચ્છન્તિ, ‘‘મય્હિમાનિ ચીવરાનિ પાપુણન્તી’’તિ અધિટ્ઠાતબ્બાનિ. એવં અધિટ્ઠિતે સબ્બાનિ તસ્સેવ હોન્તિ, ઠિતિકા પન ન તિટ્ઠતિ.
Adhiṭṭhātunti ettha adhiṭṭhahantena vattaṃ jānitabbaṃ . Tena hi bhikkhunā ghaṇṭiṃ paharitvā kālaṃ ghosetvā thokaṃ āgametvā sace ghaṇṭisaññāya vā kālasaññāya vā bhikkhū āgacchanti, tehi saddhiṃ bhājetabbāni. No ce āgacchanti, ‘‘mayhimāni cīvarāni pāpuṇantī’’ti adhiṭṭhātabbāni. Evaṃ adhiṭṭhite sabbāni tasseva honti, ṭhitikā pana na tiṭṭhati.
સચે એકેકં ઉદ્ધરિત્વા ‘‘અયં પઠમભાગો મય્હં પાપુણાતિ, અયં દુતિયભાગો’’તિ એવં ગણ્હાતિ, ગહિતાનિ ચ સુગ્ગહિતાનિ હોન્તિ, ઠિતિકા ચ તિટ્ઠતિ. એવં પાપેત્વા ગણ્હન્તેનાપિ અધિટ્ઠિતમેવ હોતિ. સચે પન ઘણ્ટિં પહરિત્વા વા અપ્પહરિત્વા વા કાલમ્પિ ઘોસેત્વા વા અઘોસેત્વા વા ‘‘અહમેવેત્થ મય્હમેવ ઇમાનિ ચીવરાની’’તિ ગણ્હાતિ, દુગ્ગહિતાનિ હોન્તિ. અથ ‘‘અઞ્ઞો કોચિ ઇધ નત્થિ, મય્હં એતાનિ પાપુણન્તી’’તિ ગણ્હાતિ, સુગ્ગહિતાનિ.
Sace ekekaṃ uddharitvā ‘‘ayaṃ paṭhamabhāgo mayhaṃ pāpuṇāti, ayaṃ dutiyabhāgo’’ti evaṃ gaṇhāti, gahitāni ca suggahitāni honti, ṭhitikā ca tiṭṭhati. Evaṃ pāpetvā gaṇhantenāpi adhiṭṭhitameva hoti. Sace pana ghaṇṭiṃ paharitvā vā appaharitvā vā kālampi ghosetvā vā aghosetvā vā ‘‘ahamevettha mayhameva imāni cīvarānī’’ti gaṇhāti, duggahitāni honti. Atha ‘‘añño koci idha natthi, mayhaṃ etāni pāpuṇantī’’ti gaṇhāti, suggahitāni.
પાતિતે કુસેતિ એકકોટ્ઠાસે કુસદણ્ડકે પાતિતમત્તે સચેપિ ભિક્ખુસહસ્સં હોતિ, ગહિતમેવ નામ ચીવરં. નાકામા ભાગો દાતબ્બો. સચે પન અત્તનો રુચિયા દાતુકામા હોન્તિ, દેન્તુ. અનુભાગેપિ એસેવ નયો.
Pātite kuseti ekakoṭṭhāse kusadaṇḍake pātitamatte sacepi bhikkhusahassaṃ hoti, gahitameva nāma cīvaraṃ. Nākāmā bhāgo dātabbo. Sace pana attano ruciyā dātukāmā honti, dentu. Anubhāgepi eseva nayo.
સચીવરાનીતિ ‘‘કાલચીવરમ્પિ સઙ્ઘસ્સ ઇતોવ દસ્સામ, વિસું સજ્જિયમાને અતિચિરં હોતી’’તિ ખિપ્પંયેવ સચીવરાનિ ભત્તાનિ અકંસુ. થેરે આગમ્મ ઉપ્પન્નાનીતિ તુમ્હેસુ પસાદેન ખિપ્પં ઉપ્પન્નાનિ.
Sacīvarānīti ‘‘kālacīvarampi saṅghassa itova dassāma, visuṃ sajjiyamāne aticiraṃ hotī’’ti khippaṃyeva sacīvarāni bhattāni akaṃsu. There āgamma uppannānīti tumhesu pasādena khippaṃ uppannāni.
સઙ્ઘસ્સ દેમાતિ ચીવરાનિ દેન્તીતિ સકલમ્પિ ચીવરકાલં સણિકં સણિકં દેન્તિયેવ. પુરિમેસુ પન દ્વીસુ વત્થૂસુ પચ્છિન્નદાનત્તા અદંસૂતિ વુત્તં. સમ્બહુલા થેરાતિ વિનયધરપામોક્ખથેરા. ઇદં પન વત્થું સદ્ધિં પુરિમેન દ્વેભાતિકવત્થુના પરિનિબ્બુતે ભગવતિ ઉપ્પન્નં, ઇમે ચ થેરા દિટ્ઠપુબ્બા તથાગતં, તસ્મા પુરિમેસુ વત્થૂસુ તથાગતેન પઞ્ઞત્તનયેનેવ કથેસું.
Saṅghassa demāti cīvarāni dentīti sakalampi cīvarakālaṃ saṇikaṃ saṇikaṃ dentiyeva. Purimesu pana dvīsu vatthūsu pacchinnadānattā adaṃsūti vuttaṃ. Sambahulā therāti vinayadharapāmokkhatherā. Idaṃ pana vatthuṃ saddhiṃ purimena dvebhātikavatthunā parinibbute bhagavati uppannaṃ, ime ca therā diṭṭhapubbā tathāgataṃ, tasmā purimesu vatthūsu tathāgatena paññattanayeneva kathesuṃ.
Related texts:
તિપિટક (મૂલ) • Tipiṭaka (Mūla) / વિનયપિટક • Vinayapiṭaka / મહાવગ્ગપાળિ • Mahāvaggapāḷi / ૨૨૨. સઙ્ઘિકચીવરુપ્પાદકથા • 222. Saṅghikacīvaruppādakathā
ટીકા • Tīkā / વિનયપિટક (ટીકા) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / સારત્થદીપની-ટીકા • Sāratthadīpanī-ṭīkā / સઙ્ઘિકચીવરુપ્પાદકથાવણ્ણના • Saṅghikacīvaruppādakathāvaṇṇanā
ટીકા • Tīkā / વિનયપિટક (ટીકા) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વજિરબુદ્ધિ-ટીકા • Vajirabuddhi-ṭīkā / સઙ્ઘિકચીવરુપ્પાદકથાવણ્ણના • Saṅghikacīvaruppādakathāvaṇṇanā
ટીકા • Tīkā / વિનયપિટક (ટીકા) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વિમતિવિનોદની-ટીકા • Vimativinodanī-ṭīkā / સઙ્ઘિકચીવરુપ્પાદકથાવણ્ણના • Saṅghikacīvaruppādakathāvaṇṇanā
ટીકા • Tīkā / વિનયપિટક (ટીકા) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / પાચિત્યાદિયોજનાપાળિ • Pācityādiyojanāpāḷi / ૨૨૨. સઙ્ઘિકચીવરુપ્પાદકથા • 222. Saṅghikacīvaruppādakathā