Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / અઙ્ગુત્તરનિકાય (અટ્ઠકથા) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā)

    ૨. સત્તસૂરિયસુત્તવણ્ણના

    2. Sattasūriyasuttavaṇṇanā

    ૬૬. દુતિયે યસ્મા અયં સત્તસૂરિયદેસના તેજોસંવટ્ટદસ્સનવસેન પવત્તા, તસ્મા તયો સંવટ્ટા, તિસ્સો સંવટ્ટસીમા, તીણિ સંવટ્ટમૂલાની, તીણિ કોલાહલાનીતિ અયં તાવ આદિતોવ ઇમસ્સ સુત્તસ્સ પુરેચારિકકથા વેદિતબ્બા. સા વિસુદ્ધિમગ્ગે (વિસુદ્ધિ॰ ૨.૪૦૩) પુબ્બેનિવાસાનુસ્સતિનિદ્દેસે વિત્થારિતાવ. એતદવોચાતિ અનિચ્ચકમ્મટ્ઠાનિકાનં પઞ્ચન્નં ભિક્ખુસતાનં અજ્ઝાસયેન ઉપાદિન્નકાનં અનુપાદિન્નકાનં સઙ્ખારાનં વિપત્તિદસ્સનત્થં એતં ‘‘અનિચ્ચા, ભિક્ખવે, સઙ્ખારા’’તિઆદિસત્તસૂરિયોપમસુત્તન્તં અવોચ. તત્થ અનિચ્ચાતિ હુત્વા અભાવટ્ઠેન અનિચ્ચા. સઙ્ખારાતિ ઉપાદિન્નકઅનુપાદિન્નકા સઙ્ખારધમ્મા. અદ્ધુવાતિ એવં અચિરટ્ઠેન ન ધુવા. અનસ્સાસિકાતિ અસસ્સતભાવેન અસ્સાસરહિતા. અલમેવાતિ યુત્તમેવ.

    66. Dutiye yasmā ayaṃ sattasūriyadesanā tejosaṃvaṭṭadassanavasena pavattā, tasmā tayo saṃvaṭṭā, tisso saṃvaṭṭasīmā, tīṇi saṃvaṭṭamūlānī, tīṇi kolāhalānīti ayaṃ tāva āditova imassa suttassa purecārikakathā veditabbā. Sā visuddhimagge (visuddhi. 2.403) pubbenivāsānussatiniddese vitthāritāva. Etadavocāti aniccakammaṭṭhānikānaṃ pañcannaṃ bhikkhusatānaṃ ajjhāsayena upādinnakānaṃ anupādinnakānaṃ saṅkhārānaṃ vipattidassanatthaṃ etaṃ ‘‘aniccā, bhikkhave, saṅkhārā’’tiādisattasūriyopamasuttantaṃ avoca. Tattha aniccāti hutvā abhāvaṭṭhena aniccā. Saṅkhārāti upādinnakaanupādinnakā saṅkhāradhammā. Addhuvāti evaṃ aciraṭṭhena na dhuvā. Anassāsikāti asassatabhāvena assāsarahitā. Alamevāti yuttameva.

    અજ્ઝોગાળ્હોતિ ઉદકે અનુપવિટ્ઠો. અચ્ચુગ્ગતોતિ ઉદકપિટ્ઠિતો ઉગ્ગતો. દેવો ન વસ્સતીતિ પઠમં તાવ ઉપકપ્પનમેઘો નામ કોટિસતસહસ્સચક્કવાળે એકમેઘો હુત્વા વસ્સતિ, તદા નિક્ખન્તબીજં ન પુન ગેહં પવિસતિ. તતો પટ્ઠાય ધમકરણે નિરુદ્ધં વિય ઉદકં હોતિ, પુન એકબિન્દુમ્પિ દેવો ન વસ્સતીતિ ઉપમાનધમ્મકથાવ પમાણં. વિનસ્સન્તે પન લોકે પઠમં અવીચિતો પટ્ઠાય તુચ્છો હોતિ, તતો ઉટ્ઠહિત્વા સત્તા મનુસ્સલોકે ચ તિરચ્છાનેસુ ચ નિબ્બત્તન્તિ. તિરચ્છાનેસુ નિબ્બત્તાપિ પુત્તભાતિકેસુ મેત્તં પટિલભિત્વા કાલકતા દેવમનુસ્સેસુ નિબ્બત્તન્તિ. દેવતા આકાસેન ચરન્તિયો આરોચેન્તિ – ‘‘ન ઇદં ઠાનં સસ્સતં ન નિબદ્ધં, મેત્તં ભાવેથ, કરુણં, મુદિતં, ઉપેક્ખં ભાવેથા’’તિ. તે મેત્તાદયો ભાવેત્વા તતો ચુતા બ્રહ્મલોકે નિબ્બત્તન્તિ.

    Ajjhogāḷhoti udake anupaviṭṭho. Accuggatoti udakapiṭṭhito uggato. Devo na vassatīti paṭhamaṃ tāva upakappanamegho nāma koṭisatasahassacakkavāḷe ekamegho hutvā vassati, tadā nikkhantabījaṃ na puna gehaṃ pavisati. Tato paṭṭhāya dhamakaraṇe niruddhaṃ viya udakaṃ hoti, puna ekabindumpi devo na vassatīti upamānadhammakathāva pamāṇaṃ. Vinassante pana loke paṭhamaṃ avīcito paṭṭhāya tuccho hoti, tato uṭṭhahitvā sattā manussaloke ca tiracchānesu ca nibbattanti. Tiracchānesu nibbattāpi puttabhātikesu mettaṃ paṭilabhitvā kālakatā devamanussesu nibbattanti. Devatā ākāsena carantiyo ārocenti – ‘‘na idaṃ ṭhānaṃ sassataṃ na nibaddhaṃ, mettaṃ bhāvetha, karuṇaṃ, muditaṃ, upekkhaṃ bhāvethā’’ti. Te mettādayo bhāvetvā tato cutā brahmaloke nibbattanti.

    બીજગામાતિ એત્થ બીજગામો નામ પઞ્ચ બીજજાતાનિ. ભૂતગામો નામ યંકિઞ્ચિ નિક્ખન્તમૂલપણ્ણં હરિતકં. ઓસધિતિણવનપ્પતયોતિ એત્થ ઓસધીતિ ઓસધરુક્ખા. તિણાતિ બહિસારા તાલનાળિકેરાદયો. વનપ્પતયોતિ વનજેટ્ઠકરુક્ખા. કુન્નદિયોતિ ઠપેત્વા પઞ્ચ મહાનદિયો અવસેસા નિન્નગા. કુસોબ્ભાતિ ઠપેત્વા સત્ત મહાસરે અવસેસા રહદાદયો. દુતિયો સૂરિયોતિઆદીસુ દુતિયસૂરિયકાલે એકો ઉદેતિ, એકો અત્થઙ્ગમેતિ. તતિયકાલે એકો ઉદેતિ, એકો અત્થઙ્ગમેતિ, એકો મજ્ઝે હોતિ. ચતુત્થકાલે ચતુકુલિકે ગામે ચત્તારો પિણ્ડચારિકા દ્વારપટિપાટિયા ઠિતા વિય હોન્તિ. પઞ્ચમાદિકાલેપિ એસેવ નયો. પલુજ્જન્તીતિ છિજ્જિત્વા છિજ્જિત્વા પતન્તિ. નેવ છારિકા પઞ્ઞાયતિ ન મસીતિ ચક્કવાળમહાપથવી સિનેરુપબ્બતરાજા હિમવા ચક્કવાળપબ્બતો છ કામસગ્ગા પઠમજ્ઝાનિકબ્રહ્મલોકાતિ એત્તકે ઠાને દડ્ઢે અચ્છરાય ગહેતબ્બમત્તાપિ છારિકા વા અઙ્ગારો વા ન પઞ્ઞાયતિ. કો મન્તા કો સદ્ધાતાતિ કો તસ્સ સદ્ધાપનત્થાય સમત્થો, કો વા તસ્સ સદ્ધાતા. અઞ્ઞત્ર દિટ્ઠપદેહીતિ દિટ્ઠપદે સોતાપન્ને અરિયસાવકે ઠપેત્વા કો અઞ્ઞો સદ્દહિસ્સતીતિ અત્થો.

    Bījagāmāti ettha bījagāmo nāma pañca bījajātāni. Bhūtagāmo nāma yaṃkiñci nikkhantamūlapaṇṇaṃ haritakaṃ. Osadhitiṇavanappatayoti ettha osadhīti osadharukkhā. Tiṇāti bahisārā tālanāḷikerādayo. Vanappatayoti vanajeṭṭhakarukkhā. Kunnadiyoti ṭhapetvā pañca mahānadiyo avasesā ninnagā. Kusobbhāti ṭhapetvā satta mahāsare avasesā rahadādayo. Dutiyo sūriyotiādīsu dutiyasūriyakāle eko udeti, eko atthaṅgameti. Tatiyakāle eko udeti, eko atthaṅgameti, eko majjhe hoti. Catutthakāle catukulike gāme cattāro piṇḍacārikā dvārapaṭipāṭiyā ṭhitā viya honti. Pañcamādikālepi eseva nayo. Palujjantīti chijjitvā chijjitvā patanti. Neva chārikā paññāyati na masīti cakkavāḷamahāpathavī sinerupabbatarājā himavā cakkavāḷapabbato cha kāmasaggā paṭhamajjhānikabrahmalokāti ettake ṭhāne daḍḍhe accharāya gahetabbamattāpi chārikā vā aṅgāro vā na paññāyati. Ko mantā ko saddhātāti ko tassa saddhāpanatthāya samattho, ko vā tassa saddhātā. Aññatra diṭṭhapadehīti diṭṭhapade sotāpanne ariyasāvake ṭhapetvā ko añño saddahissatīti attho.

    વીતરાગોતિ વિક્ખમ્ભનવસેન વીતરાગો. સાસનં આજાનિંસૂતિ અનુસિટ્ઠિં જાનિંસુ, બ્રહ્મલોકસહબ્યતાય મગ્ગં પટિપજ્જિંસુ. સમસમગતિયોતિ દુતિયત્તભાવે સબ્બાકારેન સમગતિકો એકગતિકો. ઉત્તરિ મેત્તં ભાવેય્યન્તિ પઠમજ્ઝાનતો ઉત્તરિ યાવ તિકચતુક્કજ્ઝાના પણીતં કત્વા મેત્તં ભાવેય્યં. ચક્ખુમાતિ પઞ્ચહિ ચક્ખૂહિ ચક્ખુમા. પરિનિબ્બુતોતિ બોધિપલ્લઙ્કેયેવ કિલેસપરિનિબ્બાનેન પરિનિબ્બુતો. એવં અનિચ્ચલક્ખણં દીપેત્વા સત્થરિ દેસનં વિનિવટ્ટેન્તે પઞ્ચસતાપિ તે અનિચ્ચકમ્મટ્ઠાનિકા ભિક્ખૂ દેસનાનુસારેન ઞાણં પેસેત્વા નિસિન્નાસનેસુયેવ અરહત્તં પાપુણિંસૂતિ.

    Vītarāgoti vikkhambhanavasena vītarāgo. Sāsanaṃ ājāniṃsūti anusiṭṭhiṃ jāniṃsu, brahmalokasahabyatāya maggaṃ paṭipajjiṃsu. Samasamagatiyoti dutiyattabhāve sabbākārena samagatiko ekagatiko. Uttari mettaṃ bhāveyyanti paṭhamajjhānato uttari yāva tikacatukkajjhānā paṇītaṃ katvā mettaṃ bhāveyyaṃ. Cakkhumāti pañcahi cakkhūhi cakkhumā. Parinibbutoti bodhipallaṅkeyeva kilesaparinibbānena parinibbuto. Evaṃ aniccalakkhaṇaṃ dīpetvā satthari desanaṃ vinivaṭṭente pañcasatāpi te aniccakammaṭṭhānikā bhikkhū desanānusārena ñāṇaṃ pesetvā nisinnāsanesuyeva arahattaṃ pāpuṇiṃsūti.







    Related texts:



    તિપિટક (મૂલ) • Tipiṭaka (Mūla) / સુત્તપિટક • Suttapiṭaka / અઙ્ગુત્તરનિકાય • Aṅguttaranikāya / ૨. સત્તસૂરિયસુત્તં • 2. Sattasūriyasuttaṃ

    ટીકા • Tīkā / સુત્તપિટક (ટીકા) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / અઙ્ગુત્તરનિકાય (ટીકા) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ૧-૨. હિરિઓત્તપ્પસુત્તાદિવણ્ણના • 1-2. Hiriottappasuttādivaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact