Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / મિલિન્દપઞ્હપાળિ • Milindapañhapāḷi

    ૮. સૂરિયઙ્ગપઞ્હો

    8. Sūriyaṅgapañho

    . ‘‘ભન્તે નાગસેન, ‘સૂરિયસ્સ 1 સત્ત અઙ્ગાનિ ગહેતબ્બાની’તિ યં વદેસિ, કતમાનિ તાનિ સત્ત અઙ્ગાનિ ગહેતબ્બાની’’તિ? ‘‘યથા, મહારાજ, સૂરિયો સબ્બં ઉદકં પરિસોસેતિ, એવમેવ ખો, મહારાજ, યોગિના યોગાવચરેન સબ્બકિલેસા અનવસેસં પરિસોસેતબ્બા. ઇદં, મહારાજ, સૂરિયસ્સ પઠમં અઙ્ગં ગહેતબ્બં.

    8. ‘‘Bhante nāgasena, ‘sūriyassa 2 satta aṅgāni gahetabbānī’ti yaṃ vadesi, katamāni tāni satta aṅgāni gahetabbānī’’ti? ‘‘Yathā, mahārāja, sūriyo sabbaṃ udakaṃ parisoseti, evameva kho, mahārāja, yoginā yogāvacarena sabbakilesā anavasesaṃ parisosetabbā. Idaṃ, mahārāja, sūriyassa paṭhamaṃ aṅgaṃ gahetabbaṃ.

    ‘‘પુન ચપરં, મહારાજ, સૂરિયો તમન્ધકારં વિધમતિ, એવમેવ ખો, મહારાજ, યોગિના યોગાવચરેન સબ્બં રાગતમં દોસતમં મોહતમં માનતમં દિટ્ઠિતમં કિલેસતમં સબ્બં દુચ્ચરિતતમં વિધમયિતબ્બં. ઇદં, મહારાજ, સૂરિયસ્સ દુતિયં અઙ્ગં ગહેતબ્બં.

    ‘‘Puna caparaṃ, mahārāja, sūriyo tamandhakāraṃ vidhamati, evameva kho, mahārāja, yoginā yogāvacarena sabbaṃ rāgatamaṃ dosatamaṃ mohatamaṃ mānatamaṃ diṭṭhitamaṃ kilesatamaṃ sabbaṃ duccaritatamaṃ vidhamayitabbaṃ. Idaṃ, mahārāja, sūriyassa dutiyaṃ aṅgaṃ gahetabbaṃ.

    ‘‘પુન ચપરં, મહારાજ, સૂરિયો અભિક્ખણં ચરતિ, એવમેવ ખો, મહારાજ, યોગિના યોગાવચરેન અભિક્ખણં યોનિસો મનસિકારો કાતબ્બો. ઇદં, મહારાજ, સૂરિયસ્સ તતિયં અઙ્ગં ગહેતબ્બં.

    ‘‘Puna caparaṃ, mahārāja, sūriyo abhikkhaṇaṃ carati, evameva kho, mahārāja, yoginā yogāvacarena abhikkhaṇaṃ yoniso manasikāro kātabbo. Idaṃ, mahārāja, sūriyassa tatiyaṃ aṅgaṃ gahetabbaṃ.

    ‘‘પુન ચપરં, મહારાજ, સૂરિયો રંસિમાલી, એવમેવ ખો, મહારાજ, યોગિના યોગાવચરેન આરમ્મણમાલિના ભવિતબ્બં. ઇદં, મહારાજ, સૂરિયસ્સ ચતુત્થં અઙ્ગં ગહેતબ્બં.

    ‘‘Puna caparaṃ, mahārāja, sūriyo raṃsimālī, evameva kho, mahārāja, yoginā yogāvacarena ārammaṇamālinā bhavitabbaṃ. Idaṃ, mahārāja, sūriyassa catutthaṃ aṅgaṃ gahetabbaṃ.

    ‘‘પુન ચપરં, મહારાજ, સૂરિયો મહાજનકાયં સન્તાપેન્તો ચરતિ, એવમેવ ખો, મહારાજ, યોગિના યોગાવચરેન આચારસીલગુણવત્તપ્પટિપત્તિયા ઝાનવિમોક્ખસમાધિસમાપત્તિઇન્દ્રિયબલબોજ્ઝઙ્ગસતિપટ્ઠાનસમ્મપ્પધાનઇદ્ધિપાદેહિ સદેવકો લોકો સન્તાપયિતબ્બો. ઇદં, મહારાજ, સૂરિયસ્સ પઞ્ચમં અઙ્ગં ગહેતબ્બં.

    ‘‘Puna caparaṃ, mahārāja, sūriyo mahājanakāyaṃ santāpento carati, evameva kho, mahārāja, yoginā yogāvacarena ācārasīlaguṇavattappaṭipattiyā jhānavimokkhasamādhisamāpattiindriyabalabojjhaṅgasatipaṭṭhānasammappadhānaiddhipādehi sadevako loko santāpayitabbo. Idaṃ, mahārāja, sūriyassa pañcamaṃ aṅgaṃ gahetabbaṃ.

    ‘‘પુન ચપરં, મહારાજ, સૂરિયો રાહુભયા ભીતો ચરતિ, એવમેવ ખો, મહારાજ, યોગિના યોગાવચરેન દુચ્ચરિતદુગ્ગતિવિસમકન્તારવિપાકવિનિપાતકિલેસજાલજટિતે દિટ્ઠિસઙ્ઘાટપટિમુક્કે કુપથપક્ખન્દે કુમ્મગ્ગપટિપન્ને 3 સત્તે દિસ્વા મહતા સંવેગભયેન માનસં સંવેજેતબ્બં. ઇદં, મહારાજ, સૂરિયસ્સ છટ્ઠં અઙ્ગં ગહેતબ્બં.

    ‘‘Puna caparaṃ, mahārāja, sūriyo rāhubhayā bhīto carati, evameva kho, mahārāja, yoginā yogāvacarena duccaritaduggativisamakantāravipākavinipātakilesajālajaṭite diṭṭhisaṅghāṭapaṭimukke kupathapakkhande kummaggapaṭipanne 4 satte disvā mahatā saṃvegabhayena mānasaṃ saṃvejetabbaṃ. Idaṃ, mahārāja, sūriyassa chaṭṭhaṃ aṅgaṃ gahetabbaṃ.

    ‘‘પુન ચપરં, મહારાજ, સૂરિયો કલ્યાણપાપકે દસ્સેતિ, એવમેવ ખો, મહારાજ, યોગિના યોગાવચરેન ઇન્દ્રિયબલબોજ્ઝઙ્ગસતિપટ્ઠાનસમ્મપ્પધાનઇદ્ધિપાદલોકિયલોકુત્તરધમ્મા દસ્સેતબ્બા. ઇદં, મહારાજ, સૂરિયસ્સ સત્તમં અઙ્ગં ગહેતબ્બં. ભાસિતમ્પેતં, મહારાજ, થેરેન વઙ્ગીસેન –

    ‘‘Puna caparaṃ, mahārāja, sūriyo kalyāṇapāpake dasseti, evameva kho, mahārāja, yoginā yogāvacarena indriyabalabojjhaṅgasatipaṭṭhānasammappadhānaiddhipādalokiyalokuttaradhammā dassetabbā. Idaṃ, mahārāja, sūriyassa sattamaṃ aṅgaṃ gahetabbaṃ. Bhāsitampetaṃ, mahārāja, therena vaṅgīsena –

    ‘‘‘યથાપિ સૂરિયો ઉદયન્તો, રૂપં દસ્સેતિ પાણિનં;

    ‘‘‘Yathāpi sūriyo udayanto, rūpaṃ dasseti pāṇinaṃ;

    સુચિઞ્ચ અસુચિઞ્ચાપિ, કલ્યાણઞ્ચાપિ પાપકં.

    Suciñca asuciñcāpi, kalyāṇañcāpi pāpakaṃ.

    ‘‘‘તથા ભિક્ખુ ધમ્મધરો, અવિજ્જાપિહિતં જનં;

    ‘‘‘Tathā bhikkhu dhammadharo, avijjāpihitaṃ janaṃ;

    પથં દસ્સેતિ વિવિધં, આદિચ્ચોવુદયં યથા’’’તિ.

    Pathaṃ dasseti vividhaṃ, ādiccovudayaṃ yathā’’’ti.

    સૂરિયઙ્ગપઞ્હો અટ્ઠમો.

    Sūriyaṅgapañho aṭṭhamo.







    Footnotes:
    1. સુરિયસ્સ (સી॰ સ્યા॰ પી॰)
    2. suriyassa (sī. syā. pī.)
    3. કુમગ્ગપટિપન્ને (સ્યા॰ ક॰)
    4. kumaggapaṭipanne (syā. ka.)

    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact