Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / સારત્થદીપની-ટીકા • Sāratthadīpanī-ṭīkā |
૨. ઊનપઞ્ચબન્ધનસિક્ખાપદવણ્ણના
2. Ūnapañcabandhanasikkhāpadavaṇṇanā
૬૧૦. દુતિયસિક્ખાપદે હત્થેસુ પિણ્ડાય ચરતીતિ પાળિપદસ્સ હત્થેસુ લભિતબ્બપિણ્ડત્થાય ચરતીતિ અત્થો વેદિતબ્બો.
610. Dutiyasikkhāpade hatthesu piṇḍāya caratīti pāḷipadassa hatthesu labhitabbapiṇḍatthāya caratīti attho veditabbo.
૬૧૨-૬૧૩. ‘‘તસ્સ સો અપત્તોતિ વચનતો સો પત્તો અધિટ્ઠાનમ્પિ વિજહતિ અપત્તત્તા. અપત્તભાવતોયેવ હિ ‘પઞ્ચબન્ધનં પત્તં ચેતાપેતી’તિ પાળિયં ન વુત્ત’’ન્તિ તીસુપિ ગણ્ઠિપદેસુ વુત્તં. કેચિ પન ‘‘અપત્તોતિ ઇદં ‘અઞ્ઞં પત્તં વિઞ્ઞાપેતું વટ્ટતી’તિ દસ્સનત્થં વુત્તં, સો પન પત્તો અધિટ્ઠાનં ન વિજહતી’’તિ વદન્તિ, તં યુત્તં વિય દિસ્સતિ ‘‘યસ્સ પઞ્ચ એકાયેવ વા દસઙ્ગુલા, સો બદ્ધોપિ અબદ્ધોપિ અપત્તોયેવા’’તિ વક્ખમાનત્તા. ન હિ મુખવટ્ટિયા પઞ્ચસુ ઠાનેસુ દ્વઙ્ગુલમત્તાહિ રાજીહિ અધિટ્ઠાનં વિજહતીતિ સક્કા વત્તું, એકાય પન રાજિયા દસઙ્ગુલાય સચે તત્થ વુત્તપ્પમાણો છિદ્દો પઞ્ઞાયતિ, છિદ્દેનેવ અધિટ્ઠાનવિજહનં સિયાતિ યુત્તં વત્તું. બન્ધનોકાસે સતિ અસતિ વા બન્ધનવિરહિતો પત્તો અબન્ધનોતિ વુત્તો, બન્ધનોકાસવિરહિતોયેવ પન અબન્ધનોકાસોતિ વુત્તો.
612-613.‘‘Tassaso apattoti vacanato so patto adhiṭṭhānampi vijahati apattattā. Apattabhāvatoyeva hi ‘pañcabandhanaṃ pattaṃ cetāpetī’ti pāḷiyaṃ na vutta’’nti tīsupi gaṇṭhipadesu vuttaṃ. Keci pana ‘‘apattoti idaṃ ‘aññaṃ pattaṃ viññāpetuṃ vaṭṭatī’ti dassanatthaṃ vuttaṃ, so pana patto adhiṭṭhānaṃ na vijahatī’’ti vadanti, taṃ yuttaṃ viya dissati ‘‘yassa pañca ekāyeva vā dasaṅgulā, so baddhopi abaddhopi apattoyevā’’ti vakkhamānattā. Na hi mukhavaṭṭiyā pañcasu ṭhānesu dvaṅgulamattāhi rājīhi adhiṭṭhānaṃ vijahatīti sakkā vattuṃ, ekāya pana rājiyā dasaṅgulāya sace tattha vuttappamāṇo chiddo paññāyati, chiddeneva adhiṭṭhānavijahanaṃ siyāti yuttaṃ vattuṃ. Bandhanokāse sati asati vā bandhanavirahito patto abandhanoti vutto, bandhanokāsavirahitoyeva pana abandhanokāsoti vutto.
તિપુસુત્તકેન વા બન્ધિત્વાતિ એત્થ ‘‘બન્ધિતબ્બો’’તિ પાઠો ગહેતબ્બો. પુરાણપોત્થકેપિ હિ અયમેવ પાઠો દિસ્સતિ. સુદ્ધેહિ…પે॰… ન વટ્ટતીતિ ઇદં ઉણ્હભોજને પક્ખિત્તે વિલીયમાનત્તા વુત્તં. ફાણિતં ઝાપેત્વા પાસાણચુણ્ણેન બન્ધિતું વટ્ટતીતિ પાસાણચુણ્ણેન સદ્ધિં ફાણિતં પચિત્વા તથાપક્કેન પાસાણચુણ્ણેન બન્ધિતું વટ્ટતિ.
Tipusuttakena vā bandhitvāti ettha ‘‘bandhitabbo’’ti pāṭho gahetabbo. Purāṇapotthakepi hi ayameva pāṭho dissati. Suddhehi…pe… na vaṭṭatīti idaṃ uṇhabhojane pakkhitte vilīyamānattā vuttaṃ. Phāṇitaṃ jhāpetvā pāsāṇacuṇṇena bandhituṃ vaṭṭatīti pāsāṇacuṇṇena saddhiṃ phāṇitaṃ pacitvā tathāpakkena pāsāṇacuṇṇena bandhituṃ vaṭṭati.
૬૧૫. અનુકમ્પાય ન ગણ્હન્તસ્સ દુક્કટન્તિ વુત્તત્તા યસ્સ સો પત્તો ન રુચ્ચતિ, તસ્સપિ અગણ્હન્તસ્સ અનાપત્તિ. તેનેવ માતિકાટ્ઠકથાયં (કઙ્ખા॰ અટ્ઠ॰ ઊનપઞ્ચબન્ધનસીક્ખાપદવણ્ણના) વુત્તં ‘‘સચે થેરસ્સ પત્તો ન રુચ્ચતિ, અપ્પિચ્છતાય વા ન ગણ્હાતિ, વટ્ટતી’’તિ. પત્તપરિયન્તોતિ પરિયન્તપત્તો, અવસાનપત્તોતિ અત્થો. ‘‘સઙ્ઘમજ્ઝે પત્તં ગાહાપેન્તેન અલજ્જિં અગાહાપેતું વટ્ટતી’’તિ વદન્તિ. ‘‘અનુજાનામિ ભિક્ખવે આધારકન્તિ વુત્તત્તા પીઠાદીસુ યત્થ કત્થચિ આધારં ઠપેત્વા તત્થ પત્તં ઠપેતું વટ્ટતિ આધારઠપનોકાસસ્સ અનિયમિતત્તા’’તિ વદન્તિ. અપરિભોગેનાતિ અયુત્તપરિભોગેન.
615.Anukampāya na gaṇhantassa dukkaṭanti vuttattā yassa so patto na ruccati, tassapi agaṇhantassa anāpatti. Teneva mātikāṭṭhakathāyaṃ (kaṅkhā. aṭṭha. ūnapañcabandhanasīkkhāpadavaṇṇanā) vuttaṃ ‘‘sace therassa patto na ruccati, appicchatāya vā na gaṇhāti, vaṭṭatī’’ti. Pattapariyantoti pariyantapatto, avasānapattoti attho. ‘‘Saṅghamajjhe pattaṃ gāhāpentena alajjiṃ agāhāpetuṃ vaṭṭatī’’ti vadanti. ‘‘Anujānāmi bhikkhave ādhārakanti vuttattā pīṭhādīsu yattha katthaci ādhāraṃ ṭhapetvā tattha pattaṃ ṭhapetuṃ vaṭṭati ādhāraṭhapanokāsassa aniyamitattā’’ti vadanti. Aparibhogenāti ayuttaparibhogena.
૬૧૬. પાળિયં ‘‘અબન્ધનેન પત્તેન અબન્ધનં પત્તં. એકબન્ધનં પત્તં… દ્વિબન્ધનં પત્તં… તિબન્ધનં… ચતુબન્ધનં… અબન્ધનોકાસં… એક… દ્વિ… તિ… ચતુબન્ધનોકાસં પત્તં ચેતાપેતી’’તિ એવં એકેકેન પત્તેન દસધા દસવિધં પત્તં ચેતાપનવસેન એકનિસ્સગ્ગિયપાચિત્તિયસતં વુત્તં. ઇમસ્મિં સિક્ખાપદે પમાણયુત્તં અગ્ગહિતકાળવણ્ણમ્પિ પત્તં વિઞ્ઞાપેન્તસ્સ આપત્તિયેવાતિ દટ્ઠબ્બં. અધિટ્ઠાનુપગપત્તસ્સ ઊનપઞ્ચબન્ધનતા, અત્તુદ્દેસિકતા, અકતવિઞ્ઞત્તિ, તાય ચ પટિલાભોતિ ઇમાનેત્થ ચત્તારિ અઙ્ગાનિ.
616. Pāḷiyaṃ ‘‘abandhanena pattena abandhanaṃ pattaṃ. Ekabandhanaṃ pattaṃ… dvibandhanaṃ pattaṃ… tibandhanaṃ… catubandhanaṃ… abandhanokāsaṃ… eka… dvi… ti… catubandhanokāsaṃ pattaṃ cetāpetī’’ti evaṃ ekekena pattena dasadhā dasavidhaṃ pattaṃ cetāpanavasena ekanissaggiyapācittiyasataṃ vuttaṃ. Imasmiṃ sikkhāpade pamāṇayuttaṃ aggahitakāḷavaṇṇampi pattaṃ viññāpentassa āpattiyevāti daṭṭhabbaṃ. Adhiṭṭhānupagapattassa ūnapañcabandhanatā, attuddesikatā, akataviññatti, tāya ca paṭilābhoti imānettha cattāri aṅgāni.
ઊનપઞ્ચબન્ધનસિક્ખાપદવણ્ણના નિટ્ઠિતા.
Ūnapañcabandhanasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
તિપિટક (મૂલ) • Tipiṭaka (Mūla) / વિનયપિટક • Vinayapiṭaka / મહાવિભઙ્ગ • Mahāvibhaṅga / ૨. ઊનપઞ્ચબન્ધનસિક્ખાપદં • 2. Ūnapañcabandhanasikkhāpadaṃ
અટ્ઠકથા • Aṭṭhakathā / વિનયપિટક (અટ્ઠકથા) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / મહાવિભઙ્ગ-અટ્ઠકથા • Mahāvibhaṅga-aṭṭhakathā / ૨. ઊનપઞ્ચબન્ધનસિક્ખાપદવણ્ણના • 2. Ūnapañcabandhanasikkhāpadavaṇṇanā
ટીકા • Tīkā / વિનયપિટક (ટીકા) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વજિરબુદ્ધિ-ટીકા • Vajirabuddhi-ṭīkā / ૨. ઊનપઞ્ચબન્ધનસિક્ખાપદવણ્ણના • 2. Ūnapañcabandhanasikkhāpadavaṇṇanā
ટીકા • Tīkā / વિનયપિટક (ટીકા) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વિમતિવિનોદની-ટીકા • Vimativinodanī-ṭīkā / ૨. ઊનપઞ્ચબન્ધનસિક્ખાપદવણ્ણના • 2. Ūnapañcabandhanasikkhāpadavaṇṇanā